Νέοι αγρότες με γκρίζα μαλλιά και με κεφάλαια

Το διαχρονικό ζητούµενο της ηλικιακής ανανέωσης του αγροτικού πληθυσµού οδήγησε σε ανακίνηση του ζητήµατος για µεγαλύτερη ελαστικότητα ως προς τα όρια ηλικίας στον ορισµό του νέου αγρότη ή καλύτερα την παροχή ίδιων κινήτρων σε άτοµα άνω των 40 ετών καθώς
Πρώτον, ο χρόνος είναι µεγάλος από τη στιγµή της πρώτης εγκατάστασης µέχρι να γίνει ο αγρότης επαγγελµατίας, δεύτερον χρειάζεται µεγάλη στήριξη για επενδύσεις ώστε να σταθούν δυναµικά στις αγορές και τρίτον, οι νέοι, τουλάχιστον στα Βόρεια της Ευρώπης είναι απρόθυµοι να ακολουθήσουν τα χνάρια των πατεράδων τους

Αυτή τη στιγµή οι ευρωπαϊκοί θεσµοί ορίζουν ως Νέο Αγρότη «το πρόσωπο που δεν υπερβαίνει τα 40 έτη κατά τη στιγµή της υποβολής της αίτησης, διαθέτει επαρκείς επαγγελµατικές δεξιότητες και ικανότητες και εγκαθίσταται για πρώτη φορά σε γεωργική εκµετάλλευση ως επικεφαλής της. Η εγκατάσταση µπορεί να γίνεται αποκλειστικά από τον ίδιο ή από κοινού µε άλλους αγρότες». Ωστόσο, οι πολιτικές που προωθεί η ΕΕ συναντούν σθεναρή αντίσταση. Πέρα των οικονοµικών παραγόντων, όπως η αύξηση των τιµών της γης, το αγροτικό επάγγελµα πάσχει σε επίπεδο εικόνας.



Σε αντίθεση µε την ελληνική πραγµατικότητα, όπου µετά το ξέσπασµα της κρίσης, η κυρίαρχη αφήγηση των αστικών µέσων παρουσιάζει την αγροτική ενασχόληση ως «πεδίον δόξης λαµπρόν» για τους νέους ανθρώπους, η εικόνα που επικρατεί στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες είναι εντελώς διαφορετική.  Χαρακτηριστική είναι η αναφορά σε δηµοσίευµα της Guardian: «Αν ρωτήσεις ποια είναι η εικόνα του τυπικού Βρετανού αγρότη, η περιγραφή θα αφορά έναν ηλικιωµένο κύριο µε τραγιάσκα που ιδανικά θα µασάει ένα κοµµάτι άχυρο». Αυτή η στερεοτυπική εικόνα όµως αδυνατεί να εµπνεύσει τα πιο φιλόδοξα και ελπιδοφόρα τµήµατα του πληθυσµού. ∆εν είναι τυχαίο λοιπόν που το  ποσοστό των αγροτών ηλικίας κάτω των 35 ετών στη Μεγάλη Βρετανία έπεσε από το 16% το 1990 στο 2,8% το 2011.
Άτοµα µε µεγαλύτερο κεφάλαιοΈνας ακόµη παράγοντας που ενδεχοµένως οδήγησε τα κράτη µέλη σε αυτή την πρόταση είναι το γεγονός ότι άτοµα άνω των 40 ετών που ενδιαφέρονται να µπουν στην αγροτική δραστηριότητα είναι πιθανότερο να είναι πιο εύρωστα οικονοµικά και να διαθέτουν το αναγκαίο κεφάλαιο για να προχωρήσουν στις επενδύσεις που απαιτεί η αγροτική δραστηριότητα.

Με το βλέµµα µετά το 2020Αν και οι ευρωπαϊκοί θεσµοί προσπαθούν να ανταποκριθούν στο πρόβληµα της ηλικιακής ανανέωσης ήδη από τη δεκαετία του 1990, το ζήτηµα εξακολουθεί να είναι φλέγον µέχρι σήµερα όπως αποδεικνύει η πρόσφατη διαβούλευση για την ΚΑΠ µετά το 2020. Πιο συγκεκριµένα, στις προτάσεις που προέκυψαν από τη διαβούλευση εντάχθηκαν η επαναφορά του Μέτρου Πρόωρης Συνταξιοδότησης για όσους θέλουν να δώσουν τη διαχείριση της γης τους σε νέους αγρότες και η κατάργηση για τους νέους αγρότες, των κανόνων της Κοινότητας για τις κρατικές ενισχύσεις  που επιτρέπουν την αγορά των γεωργικών εκτάσεων µόνο εντός ενός ευρύτερου επενδυτικού σχεδίου και µόνο για το 10% της συνολικής αξίας της επένδυσης

Μέσα στον Ιούνιο ψηφίζεται ο OmnibusΟ κανονισµός Omnibus που θα ισχύσει το 2018 και θα επηρεάσει τους κανόνες της ΚΑΠ για όλα τα κράτη µέλη αναµένεται να µπει προς ψήφιση µέσα στον Ιούνιο
Σύµφωνα και µε την Ειδική Επιτροπή Γεωργίας, οι κυριότερες αλλαγές στην ΚΑΠ θα έχουν να κάνουν µε

• Την αύξηση της ενίσχυσης από το 25% στο 50% της µέσης αξίας των δικαιωµάτων που κατέχουν οι αγρότες νεαρής ηλικίας.
• Το εργαλείο σταθεροποίησης εισοδήµατος: εισάγει χαµηλότερο όριο µείωσης του εισοδήµατος για την ενεργοποίηση του µηχανισµού αυτού (20% και άνω), καθώς και εργαλεία ανά κλάδο
• Τον ενεργό γεωργό: η προϋπόθεση καθίσταται προαιρετική για τα κράτη µέλη.
• Τα χρηµατοδοτικά µέσα: προωθείται η χρήση τους µέσω της χαλάρωσης των εφαρµοστέων κανόνων της ΚΑΠ.
• Τους παραγωγούς οπωροκηπευτικών: απλοποιείται η διαδικασία χορήγησης εθνικής χρηµατοδοτικής συνδροµής.
• Ακόµα ζητείται από τους ευρωβουλευτές να γίνουν οι εξής προσθήκες:
• Να αυξηθεί στα 2.500 ευρώ το όριο των άµεσων ενισχύσεων από τα 1.250 που ισχύει µέχρι σήµερα για το καθεστώς των «µικρών καλλιεργητών».
• Να µην είναι υπόχρεοι «πρασινίσµατος» όσοι έχουν από 100 έως 150 στρέµµατα αγροτική εκµετάλλευση.