Η εποχή που ο ρόλος των συµβούλων περιοριζόταν στην απλή εκπόνηση µελετών ή τη σύνταξη φακέλων για την εισαγωγή σε κάποιο πρόγραµµα (ώστε να «πέσει» και η ανάλογη προµήθεια) φαίνεται ότι έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Πλέον οι εταιρείες παρέχουν ολιστικά «πακέτα» υπηρεσιών που ξεκινούν από την επιλογή των καλλιεργειών, τη σύσταση συνεταιρισµών ή οµάδων παραγωγών και φτάνουν µέχρι το branding, την προώθηση, ακόµα και την εξεύρεση αγοραστών για το τελικό προϊόν. Με δυο λόγια, για να δικαιολογήσουν την αµοιβή τους και να παραµείνουν «επίκαιρες», παίρνουν τον παραγωγό από το χέρι και καθοδηγούν τα βήµατά του στην αγορά.
Στην αλλαγή αυτή σίγουρα συµβάλουν αναπτυξιακά προγράµµατα όπως το Μέτρο 2.1 και το Μέτρο 2.3 τα οποία αφενός ενθαρρύνουν τη σύσταση υπηρεσιών παροχής συµβουλών σε γεωργική εκµετάλλευση προς όφελος αγροτών (το πρώτο) και αφετέρου επιδοτούν τους παραγωγούς για τη χρήση αυτών των υπηρεσιών (το δεύτερο).
«Ο ρόλος του συµβούλου είναι αλήθεια ότι ήταν παρεξηγηµένος και, σε µεγάλο βαθµό, εξακολουθεί να είναι και σήµερα», λέει στην Agrenda επικεφαλής γνωστής εταιρείας που ειδικεύεται στην παροχή αναπτυξιακών συµβουλών στον πρωτογενή τοµέα. «Όχι άδικα βέβαια, αφού πολλοί επαγγελµατίες-σε εισαγωγικά ή χωρίς- του χώρου µας λειτουργούσαν µέχρι πρόσφατα αποκλειστικά µε γνώµονα το πρόσκαιρο και εύκολο κέρδος χωρίς να έχουν γνώση, ούτε να ενδιαφέρονται για τις ιδιαιτερότητες της αγροτικής παραγωγής», τονίζει ο ίδιος και συµπληρώνει: «Φυσικά αυτές οι περιπτώσεις δεν έχουν εκλείψει, όµως «οι σοβαρές επιχειρήσεις που προϋπήρχαν στο χώρο, µαζί µε αυτές που τώρα εισέρχονται αντιλαµβανόµενες ότι ο αγροτικός κλάδος έχει ‘ψωµί’, αντιλαµβάνονται ότι αυτή η τακτική δεν είναι βιώσιµη.
Ανοίγουν δουλειές τα νέα προγράµµαταΙσχυρό κίνητρο για την ανάπτυξη ολοκληρωµένων «πακέτων» υπηρεσιών προς τους αγρότες παρέχει στους συµβούλους το Μέτρο 2.3. Το νέο πρόγραµµα µε προϋπολογισµό 120 εκατ. ευρώ και επιδότηση έως 1500 ευρώ ανά συµβουλή (σ.σ. πριν ήταν 80% των επιλέξιµων δαπανών χωρίς αυτό να υπερβεί τα 1.500 ευρώ) ενισχύει ένα ευρύτατο φάσµα παρεχόµενων υπηρεσιών που συνδέονται µε τις επιδόσεις µιας αγροτικής εκµετάλλευσης καθώς και την ανταγωνιστικότητά της, όπως: Την ανάπτυξη επιχειρηµατικού σχεδίου (business plan), τη διαχείριση επιχειρηµατικού κινδύνου, τεχνικές παραγωγής, δυνατότητες και εργαλεία χρηµατοδότησης, µεταποίηση και καθετοποίηση της παραγωγής, ακόµα και συµβουλές για την ανάπτυξη αλυσίδων εφοδιασµού.
Αντίστοιχα, το Μέτρο 2.1 επιδοτεί τη σύσταση νέων επιχειρήσεων αγροτικής συµβουλευτικής µε 70.000 έκαστη (προϋπολογισµός µέτρου 3 εκατ. ευρώ) καλύπτοντας και λειτουργικά κόστη για περίοδο µέχρι πέντε έτη από την δηµιουργία των υπηρεσιών. Η ενίσχυση καταβάλλεται σε δύο τουλάχιστον δόσεις µέσα σε χρονικό διάστηµα πέντε το πολύ χρόνων.
Ένα πεδίο που έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον των συµβουλευτικών υπηρεσιών είναι οι οµάδες παραγωγών, τη σύσταση των οποίων καθιστά ουσιαστικά µονόδροµο η νέα ΚΑΠ συνδέοντάς τες µε τις κοινοτικές ενισχύσεις.
Στην αλλαγή αυτή σίγουρα συµβάλουν αναπτυξιακά προγράµµατα όπως το Μέτρο 2.1 και το Μέτρο 2.3 τα οποία αφενός ενθαρρύνουν τη σύσταση υπηρεσιών παροχής συµβουλών σε γεωργική εκµετάλλευση προς όφελος αγροτών (το πρώτο) και αφετέρου επιδοτούν τους παραγωγούς για τη χρήση αυτών των υπηρεσιών (το δεύτερο).
«Ο ρόλος του συµβούλου είναι αλήθεια ότι ήταν παρεξηγηµένος και, σε µεγάλο βαθµό, εξακολουθεί να είναι και σήµερα», λέει στην Agrenda επικεφαλής γνωστής εταιρείας που ειδικεύεται στην παροχή αναπτυξιακών συµβουλών στον πρωτογενή τοµέα. «Όχι άδικα βέβαια, αφού πολλοί επαγγελµατίες-σε εισαγωγικά ή χωρίς- του χώρου µας λειτουργούσαν µέχρι πρόσφατα αποκλειστικά µε γνώµονα το πρόσκαιρο και εύκολο κέρδος χωρίς να έχουν γνώση, ούτε να ενδιαφέρονται για τις ιδιαιτερότητες της αγροτικής παραγωγής», τονίζει ο ίδιος και συµπληρώνει: «Φυσικά αυτές οι περιπτώσεις δεν έχουν εκλείψει, όµως «οι σοβαρές επιχειρήσεις που προϋπήρχαν στο χώρο, µαζί µε αυτές που τώρα εισέρχονται αντιλαµβανόµενες ότι ο αγροτικός κλάδος έχει ‘ψωµί’, αντιλαµβάνονται ότι αυτή η τακτική δεν είναι βιώσιµη.
Ανοίγουν δουλειές τα νέα προγράµµαταΙσχυρό κίνητρο για την ανάπτυξη ολοκληρωµένων «πακέτων» υπηρεσιών προς τους αγρότες παρέχει στους συµβούλους το Μέτρο 2.3. Το νέο πρόγραµµα µε προϋπολογισµό 120 εκατ. ευρώ και επιδότηση έως 1500 ευρώ ανά συµβουλή (σ.σ. πριν ήταν 80% των επιλέξιµων δαπανών χωρίς αυτό να υπερβεί τα 1.500 ευρώ) ενισχύει ένα ευρύτατο φάσµα παρεχόµενων υπηρεσιών που συνδέονται µε τις επιδόσεις µιας αγροτικής εκµετάλλευσης καθώς και την ανταγωνιστικότητά της, όπως: Την ανάπτυξη επιχειρηµατικού σχεδίου (business plan), τη διαχείριση επιχειρηµατικού κινδύνου, τεχνικές παραγωγής, δυνατότητες και εργαλεία χρηµατοδότησης, µεταποίηση και καθετοποίηση της παραγωγής, ακόµα και συµβουλές για την ανάπτυξη αλυσίδων εφοδιασµού.
Αντίστοιχα, το Μέτρο 2.1 επιδοτεί τη σύσταση νέων επιχειρήσεων αγροτικής συµβουλευτικής µε 70.000 έκαστη (προϋπολογισµός µέτρου 3 εκατ. ευρώ) καλύπτοντας και λειτουργικά κόστη για περίοδο µέχρι πέντε έτη από την δηµιουργία των υπηρεσιών. Η ενίσχυση καταβάλλεται σε δύο τουλάχιστον δόσεις µέσα σε χρονικό διάστηµα πέντε το πολύ χρόνων.
Ένα πεδίο που έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον των συµβουλευτικών υπηρεσιών είναι οι οµάδες παραγωγών, τη σύσταση των οποίων καθιστά ουσιαστικά µονόδροµο η νέα ΚΑΠ συνδέοντάς τες µε τις κοινοτικές ενισχύσεις.
