Κάνει θραύση το εργόσημο στην αγορά εργασίας

Να σημειωθεί ότι οι εν λόγω εργάτες γης ασφαλίζονται πλέον υποχρεωτικά στον ΟΓΑ ανεξαρτήτως των ημερών εργασίας τους ανά έτος, όπως ορίζει ο σχετικός κανονισμός. Δηλαδή, ακόμα κι αν απασχολούνται από τον εργοδότη (ή εργοδότες τους) περιστασιακά.
Η Agrenda δημοσιεύει σήμερα έναν πλήρη και κατατοπιστικό οδηγό, βασισμένο στις σχετικές οδηγίες του Οργανισμού, καταγράφοντας αναλυτικά όλες τις ενέργειες στις οποίες πρέπει να προχωρήσουν τόσο οι εργοδότες- ιδιοκτήτες γης, όσο και οι ίδιοι οι εργάτες- εργαζόμενοι, προκειμένου να μη βρεθούν εκτεθειμένοι απέναντι στο νόμο ή προ –αρνητικής- εκπλήξεως…
Για την ώρα, οι κτηματίες μπορούν να προμηθευτούν το εργόσημο από τα ΕΛΤΑ, ωστόσο μέσα στο επόμενο διάστημα και, αφού υπογραφούν οι σχετικές συμβάσεις μεταξύ του ΟΓΑ και των τραπεζών, θα μπορούν να το παραλαμβάνουν και από κάποια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Ποιοι εξαιρούνται
Τέλος, να σημειωθεί ότι οι διατάξεις του εργοσήμου δεν έχουν εφαρμογή στα πρόσωπα που ασφαλίζονται στον ΟΓΑ, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 3232/2004, δηλαδή στους απασχολούμενους με αμοιβή στην πρωτογενή αγροτική δραστηριότητα σε επιχειρήσεις με μορφή Α.Ε. και ΕΠΕ, στους απασχολούμενους σε κτηνοτροφικές επιχειρήσεις – εκμεταλλεύσεις ενσταυλισμένου τύπου (βουστάσια, ιπποφορβεία, πτηνοτροφεία, χοιροτροφεία, μονάδες εκτροφής αιγοπροβάτων και παρεμφερείς προς αυτά επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις), καθώς και στους αλιεργάτες της παράκτιας και μέσης αλιείας.

Στον «όργο» του εργόσημου
Ο χρόνος ασφάλισης θα προκύπτει μόνο με βάση το νέο τρόπο αμοιβής
Η ονομαστική αξία του κουπονιού αντιστοιχεί στο χρηματικό ποσό που έχει συμφωνηθεί για το ύψος των αποδοχών με τον εργοδότη
Το εργόσημο είναι ο νέος τρόπος αμοιβής των εργατών γης και καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών τους. Ο εργοδότης – κτηματίας, αντί για χρηματικό ποσό που αντιστοιχεί στην αμοιβή για την παρεχόμενη αγροτική εργασία, αποδίδει στον εργάτη γης που απασχολεί, εργόσημο ονομαστικής αξίας ίσης με την αμοιβή που έχει συμφωνηθεί μεταξύ τους.
Με βάση τη σχετική ανακοίνωση του ΟΓΑ, πρέπει να γίνει κατανοητό από τους εργοδότες αλλά και τους εργάτες ότι η αμοιβή με εργόσημο -αντί χρηματικού ποσού- του εργάτη γης είναι υποχρεωτική.
Ο χρόνος ασφάλισης όλων των εργατών γης, στο εξής, θα υπολογίζεται αποκλειστικά και υποχρεωτικά, με βάση τις αμοιβές που έχουν λάβει με εργόσημο. Για τον λόγο αυτό οι εργάτες γης θα πρέπει, οπωσδήποτε, για να κατοχυρώσουν το δικαίωμά τους για Ασφάλιση, Περίθαλψη και Σύνταξη από τον ΟΓΑ, να ζητούν την πληρωμή τους μόνο με εργόσημο.
Να σημειωθεί ότι το εργόσημο εκδίδεται από τα ΕΛ.ΤΑ. ή τις τράπεζες. Προς το παρόν ο ΟΓΑ έχει υπογράψει σύμβαση για τη διάθεση εργοσήμων ΟΓΑ μόνο με τα ΕΛ.ΤΑ. και αναμένεται, σύντομα, η υπογραφή σύμβασης και με τις τράπεζες.

Πώς υπολογίζεται το ασφάλιστρο για τον εργάτη γης

Ο απασχολούμενος εργάτης γης εξαργυρώνει, αποκλειστικά και μόνο ο ίδιος, το εργόσημο και εισπράττει το αναγραφόμενο πληρωτέο ποσό, το οποίο είναι η ονομαστική αξία του εργοσήμου μείον ένα ποσοστό της τάξης του 10%, που παρακρατείται για ασφαλιστικές εισφορές ΟΓΑ.
Για την εξαργύρωση του εργοσήμου ο εργάτης γης θα πρέπει να απευθύνεται στα ΕΛ.ΤΑ.ή στην τράπεζα έκδοσης του εργοσήμου, έχοντας απαραιτήτως μαζί του α) το έντυπο του εργοσήμου, β) την ταυτότητά του ή το διαβατήριό του ή άλλο στοιχείο ταυτοποίησης και γ) την κάρτα του ΑΜΚΑ του ή άλλο έγγραφο από το οποίο προκύπτει ο ΑΜΚΑ του.
Κάθε εργόσημο ισχύει για τέσσερεις (4) μήνες από την ημερομηνία έκδοσής του. Για το λόγο αυτό ο εργαζόμενος θα πρέπει να ελέγχει, κατά την παραλαβή του, την ημερομηνία λήξης του και να το εξαργυρώνει εγκαίρως για να μη χάσει την αμοιβή του. Η ημερομηνία λήξης αναγράφεται επί του εργοσήμου.

Υπολογισμός χρόνου ασφάλισης
Οι ημέρες εργασίας των εργατών γης υπολογίζονται ανά έτος, με βάση τα εργοσημά τους, και προκύπτουν από τη διαίρεση του συνόλου των αμοιβών που έχουν λάβει με εργόσημο εντός του έτους διά του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη (Η.Α.Ε.) τής 31ης Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους.
Παράδειγμα (βλέπε πίνακα): Έστω το σύνολο των αμοιβών του έτους 2012 φτάνει τα 5.100 ευρώ και το Η.Α.Ε της 31ης Δεκεμβρίου 2011 στα 33,57 ευρώ.
Όσοι έχουν πραγματοποιήσει, εντός του έτους, 150 ημέρες εργασίας και άνω –υπολογισθείσες σύμφωνα με όσα ορίζονται παραπάνω- ασφαλίζονται στον ΟΓΑ για ολόκληρο το έτος.
Για όσους έχουν πραγματοποιήσει, εντός του έτους, ημέρες εργασίας λιγότερες των 150 -υπολογισθείσες σύμφωνα με τα παραπάνω- ο χρόνος ασφάλισής τους υπολογίζεται σε μήνες, οι οποίοι προκύπτουν από τη διαίρεση του συνόλου των ημερών εργασίας του έτους διά του 25. Να σημειωθεί ότι υπόλοιπο ημερών εργασίας μεγαλύτερο των 12 λογίζεται ως μήνας (π.χ: Οι 113 ημέρες εργασίας αντιστοιχούν σε πέντε -5- μήνες ασφάλισης).
Ο υπολογισμός του χρόνου ασφάλισης γίνεται από τους αρμόδιους του Οργανισμού, βάσει του στοιχείων του Αρχείου εργοσήμου που τηρείται στην ΗΔΙΚΑ Α.Ε.
Όσοι είναι ήδη εγγεγραμμένοι στα Μητρώα Ασφαλισμένων του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης του ΟΓΑ –είτε είναι εν ενεργεία ασφαλισμένοι είτε έχει διακοπεί η ασφάλισή τους– δεν χρειάζεται να προβούν σε καμία ενέργεια.
Όσοι απασχολούνται για πρώτη φορά, ως εργάτες γης και δεν έχουν εγγραφεί στα Μητρώα Ασφαλισμένων του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης του Οργανισμού, θα πρέπει, απαραιτήτως, με τη συμπλήρωση 152 ημερών ασφάλισης για το έτος 2012 - που είναι και έτος έναρξης της απασχόλησής τους, να προσέλθουν στον ανταποκριτή του ΟΓΑ του τόπου μόνιμης κατοικίας τους προκειμένου να υποβάλουν Δελτίο Απογραφής και Επιλογής Ασφαλιστικής Κατηγορίας, προκειμένου να εγγραφούν στα Μητρώα Ασφαλισμένων του Κλάδου.
Ο ΟΓΑ σε τακτά χρονικά διαστήματα (τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο) θα ενημερώνει με τη σειρά του τους ασφαλισμένους του, για τον χρόνο ασφάλισής τους βάσει των εργοσήμων τους.
Σημειώνεται, τέλος, ότι με το εργόσημο οι εργάτες γης ασφαλίζονται πλέον στον εν λόγω Οργανισμό ακόμα κι αν απασχολούνται περιστασιακά και ανεξαρτήτως αν είναι ασφαλισμένοι ή συνταξιούχοι άλλου φορέα κύριας ασφάλισης.

Ποιες υποχρεώσεις έχει τώρα ο εργοδότης

Ο εργοδότης, για την έκδοση - αγορά εργοσήμου ΟΓΑ, προσέρχεται στα ΕΛΤΑ ή στην Τράπεζα, δηλώνει τον ΑΜΚΑ του και τον ΑΦΜ του και αγοράζει εργόσημο για κάθε εργάτη γης που απασχολεί. Κατά τη συναλλαγή πρέπει απαραιτήτως να δηλώσει ότι αγοράζει εργόσημο για εργάτη γης (ΟΓΑ).
Η αγορά εργοσήμου από ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες (Ο.Ε., Ε.Ε.) που απασχολούν εργάτες γης γίνεται με τον ΑΜΚΑ του εκπροσώπου της εταιρείας και τον ΑΦΜ της εταιρείας.
Δεν είναι απαραίτητο να εκδίδεται ξεχωριστό εργόσημο για κάθε ημέρα εργασίας.
Παράδειγμα: Εργοδότης που έχει συμφωνήσει να απασχολήσει εργαζόμενο για τρεις (3) ημέρες, μπορεί να αγοράσει ένα εργόσημο ποσού ίσου με το σύνολο της αμοιβής τού εργαζόμενου και για τις τρεις (3) ημέρες εργασίας.
Κάθε εργόσημο έχει δύο στελέχη - αντίτυπα. Ένα για τον εργοδότη και ένα για τον εργαζόμενο.
Κατά την παράδοση του εργοσήμου στον εργαζόμενο, ο εργοδότης συμπληρώνει στο εργόσημο τα στοιχεία του εργαζόμενου (ΑΜΚΑ και/ή ονομαστικά στοιχεία) και την ημερομηνία πληρωμής, ενώ ο εργαζόμενος το υπογράφει, επιβεβαιώνοντας έτσι την πληρωμή του με εργόσημο.
Στην περίπτωση που ο εργοδότης δεν χρησιμοποιήσει το εργόσημο, έχει τη δυνατότητα να το ακυρώσει εντός τριών (3) μηνών από την έκδοσή του. Η ακύρωση και η επιστροφή του ποσού του εργοσήμου στον εργοδότη γίνεται από το φορέα έκδοσης, με την προσκόμιση και των δύο αντιτύπων του εργοσήμου.

Παροχές υγείας
Σύμφωνα με τον νόμο, στο εξής, οι εργάτες γης, προκειμένου να δικαιωθούν βιβλιάριο Υγείας από τον ΟΓΑ, θα πρέπει να έχουν πραγματοποιήσει 150 τουλάχιστον ημέρες εργασίας - υπολογισθείσες σύμφωνα με τα παραπάνω - το τρέχον ημερολογιακό έτος ή το προηγούμενο δωδεκάμηνο.
Όσοι είναι ήδη ασφαλισμένοι του ΟΓΑ, εφόσον δεν οφείλουν ασφαλιστικές εισφορές, δικαιούνται βιβλιάριο Υγείας για το έτος 2012.
Προκειμένου όμως να δικαιωθούν βιβλιάριο Υγείας από τον ΟΓΑ το έτος 2013 θα πρέπει να έχουν πραγματοποιήσει 150 ημέρες εργασίας με εργόσημο, σύμφωνα με τα ανωτέρω.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το εργόσημο οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στα Γραφεία του ΟΓΑ και στους Ανταποκριτές του ΟΓΑ. Επίσης, αναλυτικές οδηγίες παρέχονται στην εγκύκλιο του ΟΓΑ με αριθμό 9/2011.

Βήμα προς βήμα η εκτύπωση βεβαίωσης ΟΓΑ
Μόνο ηλεκτρονικά πλέον η διαδικασία από τον ασφαλισμένο για κάθε φορολογική χρήση

Μόνο διαδικτυακά θα εκδίδονται πλέον οι βεβαιώσεις για φορολογική χρήση των αυτοτελώς απασχολούμενων ασφαλισμένων του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης, σχετικά με τις καταβληθείσες εισφορές, και δεν θα αποστέλλονται στους ασφαλισμένους, από το τρέχον οικονομικό έτος, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΟΓΑ.
Ο Οργανισμός παραθέτει σχετικές οδηγίες για την εκτύπωση των βεβαιώσεων από τον απασχολούμενο: Οι ενδιαφερόμενοι ασφαλισμένοι θα πρέπει να μεταβούν στον ιστότοπο (web site) του ΟΓΑ, στη διεύθυνση www.oga.gr. Στην κεντρική σελίδα του ιστοτόπου, αριστερά, υπάρχει ευδιάκριτη παραπομπή (link), η οποία οδηγεί στην εφαρμογή της εκτύπωσης των βεβαιώσεων για φορολογική χρήση του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης. Για την είσοδο στην εφαρμογή, θα πρέπει να πληκτρολογηθεί ο Α.Μ.Κ.Α. και ο Αριθμός Μητρώου ασφαλισμένου (Α.Μ.) του ΟΓΑ.
Στη συνέχεια, θα πρέπει να δηλωθεί και ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) του ασφαλισμένου. Σε περίπτωση που ο Α.Φ.Μ. υπάρχει καταχωρημένος στο σύστημα του ΟΓΑ, τότε απλά θα πρέπει, με βάση οποιαδήποτε φορολογική δήλωση ή εκκαθαριστικό σημείωμα, να επιβεβαιωθεί η ορθότητά του. Μετά την επιβεβαίωση του Α.Φ.Μ., θα καθίσταται δυνατή η εκτύπωση της βεβαίωσης σε μορφή PDF ή HTML.
Αν ο Α.Φ.Μ. δεν έχει καταχωρηθεί στο σύστημα του ΟΓΑ ή έχει καταχωρηθεί λανθασμένα, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει, με βάση τη φορολογική δήλωση ή το εκκαθαριστικό σημείωμά τους, να καταχωρήσουν τον ορθό Α.Φ.Μ. στο αντίστοιχο πεδίο. Προσοχή: αν ο Α.Φ.Μ. του ασφαλισμένου δεν είναι ο σωστός, από το επόμενο οικονομικό έτος δεν θα είναι δυνατή η έκδοση της βεβαίωσης.
Στην περίπτωση που ο Α.Μ.Κ.Α. του ασφαλισμένου δεν έχει καταχωρηθεί στο σύστημα του ΟΓΑ ή έχει καταχωρηθεί λανθασμένα, τότε ο ενδιαφερόμενος θα ενημερωθεί από την εφαρμογή ότι δεν είναι δυνατή η εκτύπωση βεβαίωσης από τον ιστότοπο του ΟΓΑ και ότι αυτή μπορεί να εκδοθεί μόνο από τον αρμόδιο Ανταποκριτή ΟΓΑ.

Είσοδος στο σύστημα
Για την είσοδο στο σύστημα, ο χρήστης θα πρέπει να πληκτρολογήσει τον ΑΜΚΑ και τον Αριθμό Μητρώου Ασφαλισμένου (ΑΜ ΟΓΑ) και να πατήσει το κουμπί «Επόμενο». Ο ΑΜΚΑ θα πρέπει να αποτελείται από 11 αριθμούς, ενώ ο ΑΜ ΟΓΑ από 12. Αν ο ΑΜΚΑ δεν έχει δηλωθεί στο παρελθόν στον ΟΓΑ, τότε δεν θα είναι δυνατή η είσοδος στο σύστημα. Σε αυτή την περίπτωση, ο ασφαλισμένος θα πρέπει για την έκδοση της βεβαίωσης να απευθυνθεί στον αρμόδιο Ανταποκριτή του ΟΓΑ, με την κάρτα του ΑΜΚΑ ή άλλο επίσημο έγγραφο από το οποίο προκύπτει ο ΑΜΚΑ (π.χ. βεβαίωση ΚΕΠ). Επίσης, υπάρχει το ενδεχόμενο ο ασφαλισμένος να μην έχει καταβάλει εισφορές εντός του έτους 2011, οπότε και δεν θα είναι δυνατή η εκτύπωση της Βεβαίωσης μέσω του ιστότοπου του ΟΓΑ. Βεβαίωση δεν εκτυπώνεται και σε περίπτωση θανάτου του ασφαλισμένου. Στην περίπτωση αυτή οι ενδιαφερόμενοι επιζώντες θα πρέπει να απευθυνθούν για τη χορήγηση στον ΟΓΑ.

Επιβεβαίωση των στοιχείων και εισαγωγή του ΑΦΜ
Στο 2ο βήμα της εφαρμογής, ο χρήστης καλείται αρχικά να διαβάσει τα στοιχεία του Ασφαλισμένου που εμφανίζονται στον πίνακα ώστε να βεβαιωθεί ότι η αναζήτηση μέσω ΑΜΚΑ και ΑΜ ΟΓΑ απέδωσε τα σωστά αποτελέσματα. Στη συνέχεια ο χρήστης θα πρέπει να προχωρήσει στην εισαγωγή ή την επιβεβαίωση του ΑΦΜ του Ασφαλισμένου. Αν ο ΑΦΜ του Ασφαλισμένου δεν έχει προηγουμένως καταγραφεί στα συστήματα του ΟΓΑ, τότε ο χρήστης καλείται να πληκτρολογήσει τον ΑΦΜ του Ασφαλισμένου στο πεδίο που εμφανίζεται στο κάτω μέρος της οθόνης και να πατήσει το κουμπί «Επόμενο». Αν ο ΑΦΜ που θα δηλωθεί είναι λάθος, τότε από το έτος 2013 δεν θα είναι δυνατή η εκτύπωση Βεβαίωσης για Φορολογική Χρήση για τον συγκεκριμένο Ασφαλισμένο.
Αν ο ΑΦΜ υπάρχει ήδη στα συστήματα του ΟΓΑ τότε ο ΑΦΜ εμφανίζεται στο κάτω μέρος της οθόνης. Ο χρήστης θα πρέπει να ελέγξει αν ο εικονιζόμενος ΑΦΜ είναι ο σωστός και να τον διορθώσει αν είναι λανθασμένος. Στη συνέχεια ο χρήστης πρέπει να πατήσει «Επόμενο» για να μεταβεί στο επόμενο βήμα.

Επιλογή εκτύπωσης Βεβαίωσης
Στο τελευταίο βήμα της διαδικασίας, ο χρήστης καλείται να επιλέξει τον τρόπο εκτύπωσης της Βεβαίωσης για Φορολογική Χρήση. Παρέχονται δύο δυνατότητες εκτύπωσης:
- Μέσω εγγράφου PDF
–Μέσω σελίδας HTML.

Εγκατάσταση του συστήματος
Για την εκτύπωση μέσω PDF, ο υπολογιστής σας θα πρέπει να έχει εγκατεστημένο πρόγραμμα ανάγνωσης αρχείων τύπου PDF. Ένα τέτοιο δωρεάν πρόγραμμα είναι ο Adobe Acrobat Reader, τον οποίο μπορείτε να κατεβάσετε δωρεάν και να εγκαταστήσετε από την ηλεκτρονική διεύθυνση http://get.adobe.com/reader/. Πατώντας το κουμπί «Εκτύπωση Βεβαίωσης (PDF)» εμφανίζεται ένα κουτί διαλόγου (dialog box) με το ερώτημα της εμφάνισης του αρχείου ή της αποθήκευσης τοπικά στον υπολογιστή.

Η εκτύπωση
Αφού το αρχείο της Βεβαίωσης ανοίξει στον Acrobat Reader, επιλέγοντας «Εκτύπωση» από το μενού της εφαρμογής ξεκινά άμεσα η εκτύπωση. Αν επιλεγεί η «Εκτύπωση Βεβαίωσης (HTML)», τότε θα ανοίξει νέο παράθυρο στον φυλλομετρητή (web browser), στο οποίο θα εμφανιστεί η βεβαίωση. Και εδώ μπορείτε να επιλέξετε «Εκτύπωση» από το μενού του web browser, ώστε να προχωρήσει η εκτύπωση της Βεβαίωσης.

Επιμέλεια: Ελένη Δούσκα, Γιάννης Τσατσάκης
Από το 339ο φύλλο της εφημερίδας Agrenda