Οι νέοι κανόνες αναµένεται να τεθούν σε ισχύ στις αρχές του 2018 και αντιµετωπίστηκαν από φορείς και αγρότες ως «καλή είδηση», που ενσωµατώνει λύσεις πάνω σε ζητήµατα επί των δικαιωµάτων ενίσχυσης που αντιµετωπίζουν οι εθνικές κυβερνήσεις και σκόνταφταν στο γενικό εφαρµοστικό πλαίσιο της τρέχουσας ΚΑΠ
Τα Κράτη Μέλη που εκπροσωπήθηκαν στην Ειδική Επιτροπή Γεωργίας της ΕΕ, υιοθέτησαν τη ∆ευτέρα 16 Οκτωβρίου την συµφωνία για τον Omnibus, µετά την προσωρινή συµφωνία µε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 12 Οκτωβρίου.
Σύµφωνα µε την Εσθονική Προεδρία, οι νέοι συµφωνηθέντες κανόνες θα απλουστεύσουν την Κοινή Αγροτική Πολιτική µέσω µιας σειράς τεχνικών βελτιώσεων σε σχέση µε τις άµεσες ενισχύσεις, την αγροτική ανάπτυξη, την κοινή οργάνωση αγοράς και οριζόντια ρύθµιση. Ειδικότερα σε σχέση µε
Ως 50% από τον α’ πυλώνα για Νέους Αγρότε
Με βάση το νέο κανονισµό, οι πληρωµές για νέους γεωργούς θα χορηγούνται για πέντε έτη από την ηµεροµηνία υποβολής, εφόσον η υποβολή έγινε εντός πέντε ετών από τη σύσταση της εκµετάλλευσης. Τα κράτη µέλη µπορούν πλέον να αυξήσουν τις πληρωµές των νέων γεωργών στον πρώτο πυλώνα έως και 50% εντός των υφιστάµενων ανώτατων ορίων
Η είδηση έγκρισης του omnibus, και του νέου ορισµού για τα βοσκοτόπια ήρθε σε µία στιγµή που η εγχώρια κτηνοτροφία βρίσκεται σε οριακό σηµείο και ταλανίζονταν από το θέµα της «τεχνικής λύσης» για εκτάσεις που έβγαιναν που έβγαιναν λόγω τόπου, εκτός ενίσχυσης
Ειδικότερα για τους βοσκοτόπους προβλέπεται εκ νέου σχεδιασµός των ενοτήτων και εκ νέου προσδιορισµός της επιλεξιµότητας µε βάση τα καινούρια δεδοµένα, τα οποία θα προσδιοριστούν λεπτοµερώς το επόµενο διάστηµα από την Eυρωπαϊκή Eπιτροπή, καθώς επίσης και έλεγχος για υπερεκτίµηση ή υποεκτίµηση της επιλεξιµότητας, µε σκοπό τη διόρθωση πιθανών σφαλµάτων. Αυτή η διαδικασία θα έχει ως αποτέλεσµα ένα νέο σύστηµα βοσκοτοπικών ενοτήτων, πλήρως εναρµονισµένο στην κοινοτική νοµοθεσία
Η εξέλιξη αυτή, σύµφωνα µε τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλη Αποστόλου, ο οποίος σηµειωτέων είχε πάρει πολύ ζεστά το εν λόγω θέµα πιέζοντας προς την κατεύθυνση αλλαγής του ορισµού, δηµιουργεί θετικές προοπτικές για την επίλυση ενός µόνιµου προβλήµατος που σχετίζεται άµεσα µε την καταβολή των κοινοτικών ενισχύσεων στους Έλληνες κτηνοτρόφους.
Σύµφωνα µε το νέο ορισµό δίνεται η δυνατότητα να γίνουν επιλέξιµες προς ενίσχυση στη Μεσογειακή περιοχή µια πληθώρα φυσικών βοσκήσιµων πόρων, όπως θαµνολίβαδα και δασολίβαδα, που παρέχουν τροφή στα ζώα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Οι θάµνοι και τα δέντρα που βόσκονται, αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία της Μεσογειακής βλάστησης πλήρως προσαρµοσµένα στο Μεσογειακό κλίµα και κυρίως την ξηρασία του καλοκαιριού. Για το λόγο αυτό µπορούν να καλύψουν στη Νότια Ευρώπη, τις διατροφικές ανάγκες ζώων που βόσκουν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και του χειµώνα, µειώνοντας το κόστος και σταθεροποιώντας την παραγωγή κτηνοτροφικών προϊόντων (γάλα, κρέας, φέτα, γιαούρτι), όπου µικρά µηρυκαστικά πρόβατα και αίγες αποτελούν την πλειοψηφία του ζωικού κεφαλαίου.
Σύµφωνα µε τον κ. Αποστόλου «η χώρα µας πρωταγωνίστησε στις επίπονες προσπάθειες αλλαγής του ορισµού, τονίζοντας τη µεγάλη σηµασία του κοινωνικοοικονοµικού ρόλου της κτηνοτροφίας ως δραστηριότητας που ασκείται κυρίως σε ορεινές και ηµιορεινές περιοχές, δηµιουργώντας εισόδηµα για τους κατοίκους, προστατεύοντάς τες από την εγκατάλειψη και παράγοντας προϊόντα ποιότητας και υψηλής προστιθέµενης αξίας»
Ορισµένα προνόµια των ΟΠ όπως ο προγραµµατισµός της παραγωγής, η βελτιστοποίηση του κόστους παραγωγής, η διάθεση στην αγορά και η διαπραγµάτευση συµβάσεων προµήθειας γεωργικών προϊόντων για λογαριασµό των µελών, που ήδη υπάρχουν σε τοµείς όπως το ελαιόλαδο, το βόειο κρέας, το γάλα και οι αροτραίες καλλιέργειες, θα επεκταθούν σε όλους τους τοµείς µε στόχο τη βελτίωση της θέσης των αγροτών στην αλυσίδα εφοδιασµού
Με βάση την επέκταση αυτή, αποφασίστηκε επίσης να προστεθούν στο άρθρο σχετικά µε τις οργανώσεις παραγωγών, ορισµένες διασφαλίσεις που θα εγγυώνται ότι δεν αποκλείεται ο ανταγωνισµός των οπωροκηπευτικών, των οίνων και των ποσοστώσεων εισαγωγής
Επ’ αυτού, οι Copa-Cogeca χαιρετίζουν το γεγονός ότι όλες οι αναγνωρισµένες οργανώσεις γεωργών θα έχουν τη δυνατότητα να σχεδιάζουν την παραγωγή και να διαπραγµατεύονται τις συµβάσεις παράδοσης για λογαριασµό των µελών τους, ενισχύοντας τη θέση των αγροτών στην τροφική αλυσίδα.
Η μείωση παραγωγής σε περιόδους κρίσης «κόπηκε» ∆εν… πέρασε η πρόταση για εθελοντικό πρόγραµµα µείωσης της παραγωγής σε περιόδους κρίσης, καθυστερώντας έτσι τη συζήτηση για το θέµα αυτό στην επικείµενη αναθεώρηση της ΚΑΠ µετά το 2020.
Ωστόσο, αναφορικά µε την πολιτική για την αγροτική ανάπτυξη, συµφωνήθηκε πως ενώ η στήριξη που συνδέεται µε το γενικό εργαλείο σταθεροποίησης του εισοδήµατος θα συνεχίσει να ενεργοποιείται όταν το εισόδηµα του γεωργού µειωθεί κατά περισσότερο από 30% του µέσου ετήσιου εισοδήµατός του, το κατώτατο όριο για το νέο τοµεακό εργαλείο θα είναι 20%. Παροµοίως, η στήριξη των ασφαλιστικών συµβάσεων που καλύπτουν, µεταξύ άλλων, τις ζηµιές που προκαλούνται από δυσµενή κλιµατικά φαινόµενα, θα διατίθεται όταν καταστρέφεται περισσότερο από το 20% της µέσης ετήσιας παραγωγής του γεωργού, αντί για το 30%, πράγµα που αποτελεί µια βελτιωµένη συνθήκη για τους αγρότες
Τα Κράτη Μέλη που εκπροσωπήθηκαν στην Ειδική Επιτροπή Γεωργίας της ΕΕ, υιοθέτησαν τη ∆ευτέρα 16 Οκτωβρίου την συµφωνία για τον Omnibus, µετά την προσωρινή συµφωνία µε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 12 Οκτωβρίου.
Σύµφωνα µε την Εσθονική Προεδρία, οι νέοι συµφωνηθέντες κανόνες θα απλουστεύσουν την Κοινή Αγροτική Πολιτική µέσω µιας σειράς τεχνικών βελτιώσεων σε σχέση µε τις άµεσες ενισχύσεις, την αγροτική ανάπτυξη, την κοινή οργάνωση αγοράς και οριζόντια ρύθµιση. Ειδικότερα σε σχέση µε
- Τις άµεσες πληρωµές, το Συµβούλιο αποφάσισε την κατάργηση της υποχρεωτικής διάκρισης µεταξύ ενεργών και µη ενεργών γεωργών, η οποία πλέον θα είναι γίνεται προαιρετική.
- Τους µόνιµους βοσκοτόπους, οι ισχύοντες κανόνες τροποποιούνται ώστε να παρέχουν µεγαλύτερη ευελιξία στα κράτη µέλη, να προσθέσουν µε τον νέο ορισµό νέες επιλέξιµες εκτάσεις.
- Την εθελοντική συνδεδεµένη στήριξη, τα κράτη µέλη θα µπορούν να αναθεωρούν την απόφασή τους ετησίως. ∆ίνεται η δυνατότητα στα κράτη µέλη να διατηρούν σταθερό το ποσό της συνδεδεµένης ενίσχυσης ανά προϊόν ακόµη κι αν υπάρξει αυξοµείωση στρεµµάτων ή ζώων. Ακόµη θα µπορούν να αναθεωρούν τα προϊόντα που λαµβάνουν ενίσχυση σε ετήσια βάση και όχι µόνο σε κάθε περίοδο αναθεώρησης της ΚΑΠ.
Με βάση το νέο κανονισµό, οι πληρωµές για νέους γεωργούς θα χορηγούνται για πέντε έτη από την ηµεροµηνία υποβολής, εφόσον η υποβολή έγινε εντός πέντε ετών από τη σύσταση της εκµετάλλευσης. Τα κράτη µέλη µπορούν πλέον να αυξήσουν τις πληρωµές των νέων γεωργών στον πρώτο πυλώνα έως και 50% εντός των υφιστάµενων ανώτατων ορίων
Περισσότερες εκτάσεις και δικαιώματα για τα βοσκοτόπια
Μεγαλύτερη ευελιξία στους κανόνες για τα µόνιµα βοσκοτόπια, που για τη χώρα µας µεταφράζεται σε περισσότερες επιλέξιµες εκτάσεις και δικαιώµατα, δίνει ο κανονισµός για την απλούστευση της τρέχουσας ΚΑΠΗ είδηση έγκρισης του omnibus, και του νέου ορισµού για τα βοσκοτόπια ήρθε σε µία στιγµή που η εγχώρια κτηνοτροφία βρίσκεται σε οριακό σηµείο και ταλανίζονταν από το θέµα της «τεχνικής λύσης» για εκτάσεις που έβγαιναν που έβγαιναν λόγω τόπου, εκτός ενίσχυσης
Ειδικότερα για τους βοσκοτόπους προβλέπεται εκ νέου σχεδιασµός των ενοτήτων και εκ νέου προσδιορισµός της επιλεξιµότητας µε βάση τα καινούρια δεδοµένα, τα οποία θα προσδιοριστούν λεπτοµερώς το επόµενο διάστηµα από την Eυρωπαϊκή Eπιτροπή, καθώς επίσης και έλεγχος για υπερεκτίµηση ή υποεκτίµηση της επιλεξιµότητας, µε σκοπό τη διόρθωση πιθανών σφαλµάτων. Αυτή η διαδικασία θα έχει ως αποτέλεσµα ένα νέο σύστηµα βοσκοτοπικών ενοτήτων, πλήρως εναρµονισµένο στην κοινοτική νοµοθεσία
Η εξέλιξη αυτή, σύµφωνα µε τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλη Αποστόλου, ο οποίος σηµειωτέων είχε πάρει πολύ ζεστά το εν λόγω θέµα πιέζοντας προς την κατεύθυνση αλλαγής του ορισµού, δηµιουργεί θετικές προοπτικές για την επίλυση ενός µόνιµου προβλήµατος που σχετίζεται άµεσα µε την καταβολή των κοινοτικών ενισχύσεων στους Έλληνες κτηνοτρόφους.
Σύµφωνα µε το νέο ορισµό δίνεται η δυνατότητα να γίνουν επιλέξιµες προς ενίσχυση στη Μεσογειακή περιοχή µια πληθώρα φυσικών βοσκήσιµων πόρων, όπως θαµνολίβαδα και δασολίβαδα, που παρέχουν τροφή στα ζώα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Οι θάµνοι και τα δέντρα που βόσκονται, αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία της Μεσογειακής βλάστησης πλήρως προσαρµοσµένα στο Μεσογειακό κλίµα και κυρίως την ξηρασία του καλοκαιριού. Για το λόγο αυτό µπορούν να καλύψουν στη Νότια Ευρώπη, τις διατροφικές ανάγκες ζώων που βόσκουν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και του χειµώνα, µειώνοντας το κόστος και σταθεροποιώντας την παραγωγή κτηνοτροφικών προϊόντων (γάλα, κρέας, φέτα, γιαούρτι), όπου µικρά µηρυκαστικά πρόβατα και αίγες αποτελούν την πλειοψηφία του ζωικού κεφαλαίου.
Σύµφωνα µε τον κ. Αποστόλου «η χώρα µας πρωταγωνίστησε στις επίπονες προσπάθειες αλλαγής του ορισµού, τονίζοντας τη µεγάλη σηµασία του κοινωνικοοικονοµικού ρόλου της κτηνοτροφίας ως δραστηριότητας που ασκείται κυρίως σε ορεινές και ηµιορεινές περιοχές, δηµιουργώντας εισόδηµα για τους κατοίκους, προστατεύοντάς τες από την εγκατάλειψη και παράγοντας προϊόντα ποιότητας και υψηλής προστιθέµενης αξίας»
Συλλογικές διαπραγματεύσεις σε όλους τους τομείς αγροτικών προϊόντων πλην της ζάχαρης
Σε ό,τι αφορά την κοινή οργάνωση της αγοράς, η δυνατότητα συλλογικής διαπραγµάτευσης των όρων κατανοµής των τιµών στις συµβάσεις θα επεκταθεί σε άλλους τοµείς εκτός από τη ζάχαρη και θα έχει εθελοντικό χαρακτήρα. Τα θεσµικά όργανα αποφάσισαν να τηρήσουν το status quo σχετικά µε τις οργανώσεις παραγωγών (ΟΠ)Ορισµένα προνόµια των ΟΠ όπως ο προγραµµατισµός της παραγωγής, η βελτιστοποίηση του κόστους παραγωγής, η διάθεση στην αγορά και η διαπραγµάτευση συµβάσεων προµήθειας γεωργικών προϊόντων για λογαριασµό των µελών, που ήδη υπάρχουν σε τοµείς όπως το ελαιόλαδο, το βόειο κρέας, το γάλα και οι αροτραίες καλλιέργειες, θα επεκταθούν σε όλους τους τοµείς µε στόχο τη βελτίωση της θέσης των αγροτών στην αλυσίδα εφοδιασµού
Με βάση την επέκταση αυτή, αποφασίστηκε επίσης να προστεθούν στο άρθρο σχετικά µε τις οργανώσεις παραγωγών, ορισµένες διασφαλίσεις που θα εγγυώνται ότι δεν αποκλείεται ο ανταγωνισµός των οπωροκηπευτικών, των οίνων και των ποσοστώσεων εισαγωγής
Επ’ αυτού, οι Copa-Cogeca χαιρετίζουν το γεγονός ότι όλες οι αναγνωρισµένες οργανώσεις γεωργών θα έχουν τη δυνατότητα να σχεδιάζουν την παραγωγή και να διαπραγµατεύονται τις συµβάσεις παράδοσης για λογαριασµό των µελών τους, ενισχύοντας τη θέση των αγροτών στην τροφική αλυσίδα.
Ωστόσο, αναφορικά µε την πολιτική για την αγροτική ανάπτυξη, συµφωνήθηκε πως ενώ η στήριξη που συνδέεται µε το γενικό εργαλείο σταθεροποίησης του εισοδήµατος θα συνεχίσει να ενεργοποιείται όταν το εισόδηµα του γεωργού µειωθεί κατά περισσότερο από 30% του µέσου ετήσιου εισοδήµατός του, το κατώτατο όριο για το νέο τοµεακό εργαλείο θα είναι 20%. Παροµοίως, η στήριξη των ασφαλιστικών συµβάσεων που καλύπτουν, µεταξύ άλλων, τις ζηµιές που προκαλούνται από δυσµενή κλιµατικά φαινόµενα, θα διατίθεται όταν καταστρέφεται περισσότερο από το 20% της µέσης ετήσιας παραγωγής του γεωργού, αντί για το 30%, πράγµα που αποτελεί µια βελτιωµένη συνθήκη για τους αγρότες
