Παράλληλα έκανε λόγω για σημαντικές αναπτυξιακές παρεμβάσεις στο νέο ΠΑΑ με την εισαγωγή σειράς νέων Μέτρων, όπως είναι η επιδότηση εκκίνησης νέων επιχειρήσεων με πριμ 50.000 ευρώ, η ενισχυμένη δράση των συμβούλων, το πιλοτικό Μέτρο για την ασφάλιση της γεωργικής παραγωγής, το ειδικό Μέτρο για την ενθάρρυνση σύστασης και λειτουργίας συνεργατικών σχημάτων και ομάδων παραγωγών κ.α.
Αναφορικά με τα επενδυτικά σχέδια του ΠΑΑ 2007-2013, ανέφερε πως η απορρόφηση των κονδυλίων μέσα στο 2013, κυμάνθηκε, σε απόλυτους αριθμούς, άνω του 500%, ενώ επίσης έκανε λόγω για την «ένεση ρευστότητας» που δίνει το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας μέσω χαμηλότοκων δανείων, από τον περασμένο Νοέμβρη που συστάθηκε.
Αναλυτικά η ομιλία του ειδικού γραμματέα:
Με τη νέα ΚΑΠ υποστηρίζεται πια ενεργά μια βιώσιμη γεωργία, η οποία σέβεται τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανάγκες. Η αγροτική πολιτική σήμερα δεν οφείλει μόνο να παράγει τροφή, αλλά και να μεριμνά για το περιβάλλον, να παρέχει δημόσια αγαθά, να παράγει ενέργεια, να διασφαλίζει βιώσιμες αγροτικές περιοχές και εισόδημα.
Στη χώρα μας, είναι γεγονός ότι η γεωργία αποτέλεσε ένα σωτήριο στήριγμα, σε δύσκολες στιγμές στο παρελθόν και πιστεύουμε ότι έχει τη δυναμική να το πράξει και κατά την περίοδο που διανύουμε. Άλλωστε το 1/3 περίπου των άμεσων επενδύσεων στη χώρα μας κατευθύνεται στον αγροδιατροφικό τομέα, ενώ 7 από τα 15 μεγαλύτερα σε αξία εξαγώγιμα προϊόντα είναι αγροτικά. Σε αυτό το πλαίσιο, αγωνιζόμαστε ώστε η γεωργία να ξεπεράσει τις όποιες διαρθρωτικές αγκυλώσεις, να αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία και να χαράξει νέα πορεία ανάπτυξης, μέσα από επιτυχή αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων της εποχής μας. Προκλήσεις για υγιή επιχειρηματικότητα, εξωστρέφεια, βιώσιμη παραγωγή, ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων και, βέβαια, διασφάλιση της ισορροπίας ανάμεσα σε μια γεωργία οικονομικά ανταγωνιστική και περιβαλλοντικά αειφόρο.
Τα Προγράμματα για την Αγροτική Ανάπτυξη, διαχρονικά, με δράσεις συμπληρωματικές προς τον πρώτο Πυλώνα της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, χρηματοδότησαν σημαντικά σχέδια βελτίωσης των γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, στήριξαν την πρώτη μεταποίηση και εμπορία αγροτικών προϊόντων, αναπλήρωσαν το διαφυγόν εισόδημα στις λιγότερο ευνοημένες ή περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές και υποστήριξαν τόσο τη βιολογική κουλτούρα παραγωγής, όσο και την ορθή εκμετάλλευση των δασικών εκτάσεων.
Επιπρόσθετα, κινητοποίησαν και εμψύχωσαν τοπικούς πληθυσμούς και κοινωνικό κεφάλαιο, δημιουργώντας αξιόλογες υποδομές και υπηρεσίες, υποστηρίζοντας την αγροτική επιχειρηματικότητα μέσω τοπικών αναπτυξιακών στρατηγικών, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την επιτυχημένη «από τη βάση προς την κορυφή» προσέγγιση LEADER.
Τα Προγράμματά μας ενίσχυσαν τον επαγγελματισμό των ανθρώπων της υπαίθρου, οι οποίοι πλέον αισθάνονται μεγαλύτερη ασφάλεια να αναπτύσσουν επιχειρηματικά σχέδια και ιδέες, εφαρμόζοντας Κοινοτικά πρότυπα και διαδικασίες, επιζητώντας επαγγελματική κατάρτιση και ενημέρωση, χρησιμοποιώντας νέες τεχνολογίες, με στόχο την ισότιμη παρουσία τους στο διεθνή ανταγωνισμό.
Με στοχευμένες δράσεις, επενδύουμε στην ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας των αγροτικών προϊόντων, στην παραγωγή ασφαλών τροφίμων, στη στήριξη των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών, στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των νέων ανθρώπων, στην αύξηση της απασχόλησης, στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων που έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με την ύπαιθρο.
Το τρέχον Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης διαθέτει σήμερα πόρους Δημόσιας Δαπάνης ύψους 4,7 δις ευρώ, αποτελούμενη από 4 περίπου δισεκατομμύρια Κοινοτική Συμμετοχή από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Να προσθέσουμε εδώ και το ιδιαίτερα σημαντικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας 2007-2013, προϋπολογισμού Δημόσιας Δαπάνης ύψους περί τα 274 εκατ. ευρώ, σε μια χώρα με ακτογραμμή 16.300 χιλιομέτρων, 10η στον κόσμο, 1η στην Ε.Ε.
Τα δύο Προγράμματα έχουν ενεργοποιηθεί στο σύνολό τους, ενώ επιτυγχάνουμε έναν προς έναν τους στόχους μας.
Το τελευταίο έτος, για το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, με τη συντονισμένη προσπάθεια όλων, επιτεύχθηκαν οι στόχοι απορρόφησης. Και η επιτυχία αυτή πραγματοποιήθηκε, για πρώτη φορά, με εξαιρετικά υψηλή συμμετοχή στις απορροφήσεις, των επενδυτικών Μέτρων, αυτών που επιφέρουν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα στην Ελληνική οικονομία.
Σε αυτά τα επενδυτικά σχέδια, από το Σεπτέμβριο του 2013, προχωρήσαμε σε μια σειρά ενεργειών για την απεμπλοκή τους από δαιδαλώδεις και γραφειοκρατικές διαδικασίες με αποτέλεσμα την αλματώδη αύξηση των απορροφήσεων σε ποσοστό που κυμαίνεται, σε απόλυτους αριθμούς, άνω του 500%. Ενδεικτικά, στα Σχέδια Βελτίωσης, ίσως τη ναυαρχίδα του Προγράμματός μας από την υποβολή των αιτήσεων το Φεβρουάριο του 2011 μέχρι το Νοέμβριο του 2013 δεν είχαμε καμία πληρωμή. Μέσα στον τελευταίο χρόνο προχωρήσαμε σε πληρωμές 72 εκ. ευρώ και μέχρι το τέλος του έτους θα είμαστε πάνω από τα 100 εκ. ευρώ. Ανάλογη επιτυχία είχαμε και για το Πρόγραμμα Αλιείας στη Μεταποίηση και στις Υδατοκαλλιέργειες.
Όσον αφορά τον κρίσιμο τομέα της ρευστότητας, με εντατική προσπάθεια ξεπεράσαμε μια σειρά εμποδίων και καταφέραμε να συστήσουμε και να ενεργοποιήσουμε το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας το Νοέμβριο του 2013. Το εργαλείο αυτό, συνολικού κεφαλαίου 253 εκατ. ευρώ, το οποίο χορηγεί χαμηλότοκα δάνεια με επιτόκιο κάτω του 4% μέσω της αναδόχου Τράπεζας, δίνει ένεση ρευστότητας σε αγρότες και επενδυτές και επιταχύνει την υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων βελτίωσης, των σχεδίων μεταποίησης, των επενδύσεων στον αγροτουρισμό και τη στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε αγροτικές περιοχές.
Αν και το εγχείρημα αυτό, πρωτόγνωρο στα αγροτικά δεδομένα της χώρας δεν έχει μέχρι στιγμής φθάσει στο μέγιστο της απόδοσής του, ευελπιστούμε ότι, τελικά, με τις κατάλληλες παρεμβάσεις, η ρευστότητα που θα προσδώσει θα τονώσει πολλαπλασιαστικά την αγορά, που είναι και το μεγάλο ζητούμενο.
Και κάτι πολύ σημαντικό, με κριτήριο το ολοένα και αυξανόμενο ενδιαφέρον νέων ανθρώπων να ασχοληθούν με τον πρωτογενή τομέα, δημοσιεύσαμε προκήρυξη για το Μέτρο της Εγκατάστασης Νέων Γεωργών. Το ενδιαφέρον των νέων ανδρών και γυναικών ξεπέρασε κάθε προσδοκία και οι αιτήσεις που κατατέθηκαν υπερέβησαν τις 11.600, ενώ 11.100 γίνονται δεκτές. Δέσμευσή του Υπουργείου μας αποτελεί, η καταβολή της πρώτης δόσης σε χρόνο ρεκόρ, δηλαδή εντός του 2014. Πρακτικά, το 70% του συνολικού ποσού, που μπορεί να φτάσει στις 20.000 ευρώ ανά δικαιούχο, παρέχεται στους νέους ανθρώπους με διαδικασίες express. Ήδη μέχρι σήμερα 2.000 νέοι άνθρωποι έλαβαν την ενίσχυση αυτή, ενώ άλλες 3.000 νέοι και νέες πληρώνονται τις επόμενες μέρες. Ενδεικτικό, πάντως είναι ότι την περασμένη φορά που είχε τρέξει το Πρόγραμμα οι πληρωμές έγιναν μετά από 17 μήνες ενώ τώρα εντός 5 μηνών.
Ενώ οδεύουμε προς τη λήξη της τρέχουσας Προγραμματικής Περιόδου 2007-2013, εργαζόμαστε για τη θεμελίωση της επόμενης και έχουμε υποβάλει, προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την πρότασή μας για το νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας της Περιόδου 2014-2020, καθώς και για το αντίστοιχο της Αλιείας.
Τα Προγράμματα καταρτίστηκαν για πρώτη φορά, σε τόσο μεγάλο βαθμό, με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων εταίρων με μαραθώνιες διαβουλεύσεις και συναντήσεις εποικοδομητικού διαλόγου.
Στρατηγικός στόχος του νέου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, για την επίτευξη μιας ολοκληρωμένης ανάπτυξης και βιώσιμης ανταγωνιστικότητας του αγροτικού χώρου, είναι η μετάβαση της ελληνικής αγροτικής οικονομίας σε ένα ισχυρό και αειφόρο αγροδιατροφικό μοντέλο, με ταυτόχρονη αύξηση της προστιθέμενης αξίας των αγροτικών περιοχών.
Οι βασικές αρχές της πολιτικής μας περιγράφονται με το τρίπτυχο «Ποιότητα – Αποτελεσματικότητα – Αειφορία» και διαπνέουν όλους τους ειδικούς στόχους που τίθενται, αλλά και την εφαρμογή τους.
Οι κύριες επιλογές, οι οποίες απορρέουν από τη στρατηγική για την αγροτική ανάπτυξη την περίοδο 2014-2020, συνοψίζονται κυρίως:
1. στην ενίσχυση του ελλειμματικού κλάδου της κτηνοτροφίας
2. στη βελτίωση της ποιότητας και της προστιθέμενης αξίας των εγχώριων αγροδιατροφικών προϊόντων και αύξηση της αποτελεσματικότητας των εμπλεκομένων του αγροδιατροφικού συστήματος
3. στη βιώσιμη ανάπτυξη του αγροδιατροφικού και των δασικών συστημάτων, με την ορθολογική χρήση και διαχείριση των φυσικών πόρων
4.στη δημιουργία στενών σχέσεων αγροδιατροφικού συστήματος και τουρισμού-πολιτισμού.
Οι επιλογές αυτές συνδέονται άμεσα με την εισαγωγή της καινοτομίας, την προστασία των φυσικών πόρων και του περιβάλλοντος την μεταφορά γνώσης και την παροχή εξειδικευμένων συμβουλών.
Στο Πρόγραμμά που υποβάλαμε αποτυπώνεται η βούλησή μας για πλήρη αξιοποίηση των Κοινοτικών πόρων, ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα των προϊόντων μας, να προωθηθεί η υγιής επιχειρηματικότητα, η καινοτομία και η εξωστρέφεια, με παράλληλη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και ταυτόχρονο σεβασμό στο περιβάλλον και στη διατήρηση της αειφορίας.
Οι Κοινοτικοί πόροι που διατίθενται για το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020 ανέρχονται, σε 4,2 δις ευρώ. Εάν σε αυτά προστεθεί και η εθνική συμμετοχή προκύπτει δημόσια δαπάνη της τάξης των 5,3 εκατ. ευρώ περίπου, ενώ εάν προσθέσουμε και την ιδιωτική συμμετοχή θα κινητοποιηθούν συνολικοί πόροι που φτάνουν τα 6 δις ευρώ.
Αντίστοιχα, οι Κοινοτικοί πόροι του νέου Προγράμματος Θάλασσας και Αλιείας ανέρχονται σε 388,7 εκατομμύρια και η δημόσια δαπάνη ξεπερνά τα 500 εκ. ευρώ.
Μέσω του νέου Προγράμματος επιδιώκουμε:
1.Την αναδιάρθρωση των παραγωγικών κλάδων και τομέων της αγροτικής οικονομίας, με σκοπό τη δημιουργία κρίσιμης μάζας παραγωγών - καλλιεργειών και παραγόμενων προϊόντων ώστε να εξασφαλιστούν συνθήκες οικονομίας κλίμακας για τη μείωση του κόστους παραγωγής, αλλά και έναν ικανοποιητικό όγκο παραγόμενων προϊόντων για την αποτελεσματικότερη διάθεσή τους στις αγορές.
2.Τη δημιουργία και την ενδυνάμωση υγιών ενώσεων και ομάδων παραγωγών ώστε να εξασφαλίσουμε αποτελεσματικότερη διαχείριση, αμεσότερη πρόσβαση σε αγορές, προμηθευτές και επενδύσεις, καθώς και αυξημένη διαπραγματευτική ισχύ.
3. Την πιστοποίηση των προϊόντων με την εξασφάλιση ποιοτικών σημάτων ώστε να καταστούν επώνυμα και αναγνωρίσιμα, να διεκδικούν υψηλότερες τιμές παραγωγού και να ικανοποιούν τις υψηλές προδιαγραφές μεταποιητών, εξαγωγέων, εμπόρων, αλυσίδων τροφίμων και κυρίως καταναλωτών εντός και εκτός συνόρων.
4.Την καθετοποίηση της παραγωγής των τοπικών προϊόντων, μέσα από την οργάνωση μονάδων πρώτης επεξεργασίας, τυποποίησης και μεταποίησής τους, ώστε να αποκτούν υψηλή προστιθέμενη αξία και να προσεγγίζουν αποτελεσματικότερα απαιτητικές αγορές, εγχώριες και ξένες.
5. Την προβολή και προώθηση των παραγόμενων τοπικών προϊόντων μέσα από οργανωμένα σχήματα δικτύωσης ντόπιων παραγωγών και επιχειρήσεων πρώτης μεταποίησης και εμπορίας (clusters), ώστε να κατακτώνται νέες αγορές και να χτίζεται brand loyalty.
6.Τη δημιουργία Τοπικών Συμφώνων Ποιότητας με τη συμμετοχή και εκπροσώπηση όλων των παραγωγικών φορέων και κλάδων της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας.
7. Τη δημιουργία και αναβάθμιση δημοσίων υποδομών στις αγροτικές περιοχές, όπως για την εξασφάλιση προσβασιμότητας, την εξοικονόμηση και αξιοποίηση των υδατικών τους πόρων.
8.Τη δημιουργία συμπληρωματικών εισοδημάτων και πρόσθετων μορφών απασχόλησης όπως αγροτουρισμός, οικοτεχνία και βιοτεχνία, με στόχο τη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης των πολιτών της υπαίθρου, αλλά και η παραμονή στον τόπο τους.
Στο νέο Πρόγραμμα επιχειρούμε σημαντικές αναπτυξιακές παρεμβάσεις με την εισαγωγή σειράς νέων Μέτρων που πλαισιώνουν τα γνωστότερα όπως οι Νέοι Γεωργοί όπου διατίθενται 240 εκ. ευρώ, τα Σχέδια Βελτίωσης με 466 εκ. ευρώ, η Μεταποίηση με 254 εκ. ευρώ και οι Υποδομές με 436 εκ. ευρώ.
Οι κυριότερες νέες παρεμβάσεις, που προέκυψαν από τις διαβουλεύσεις με τους εταίρους είναι οι εξής:
• Τα start-ups, τα Μέτρα εκκίνησης νέων επιχειρήσεων, τα οποία θεωρούμε ότι θα συμβάλουν στην αντιμετώπιση της ανεργίας και για τα οποία διατίθενται κοινοτικοί πόροι ύψους 72 εκατ. ευρώ Κοινοτικής συμμετοχής.
• Οι δράσεις προώθησης της εφαρμοσμένης έρευνας, της καινοτομίας και της βάσης γνώσεων στις αγροτικές περιοχές, καθώς και της προώθησης της δια βίου μάθησης και της επαγγελματικής κατάρτισης στη γεωργία και τη δασοκομία. Οι συγκεκριμένες προτεραιότητες προικίζονται με σημαντικότατους Κοινοτικούς πόρους που ανέρχονται σε 80 εκατ. ευρώ.
• Η συμβουλευτική υποστήριξη των παραγωγών, στην οποία κατευθύνονται Κοινοτικοί πόροι ύψους 125 εκατ. ευρώ.
• Οι δράσεις στο πλαίσιο της Σύμπραξης Καινοτομίας μέσω επιχειρησιακών ομάδων, τον σημαντικότερο ίσως μηχανισμό ανάπτυξης και προώθησης της καινοτομίας για την παραγωγικότητα και βιωσιμότητα της γεωργίας. Η ενδεικτική Κοινοτική συμμετοχή των δράσεων αυτών ανέρχεται στα 117 εκατ. ευρώ.
• Οι δράσεις ύψους 45 εκατ. ευρώ που αφορούν στην προστασία της γεωργικής παραγωγής και του γεωργικού εισοδήματος.
• Ειδικό πιλοτικό Μέτρο για την ασφάλιση της γεωργικής παραγωγής, καλλιεργειών, ζώων και φυτών.
• Ειδικό Μέτρο, με 27 εκατ. ευρώ για την ενθάρρυνση σύστασης και λειτουργίας συνεργατικών σχημάτων και ομάδων παραγωγών.
Επίσης,
• στο νέο Πρόγραμμα προβλέψαμε την εκχώρηση του 30% των πόρων του νέου Προγράμματος στις 13 Περιφέρειες της χώρας, οι οποίες και καλούνται μέσα από ένα σύνολο αναπτυξιακών παρεμβάσεων, δημόσιων και ιδιωτικών, να υλοποιήσουν τις στρατηγικές τους επιλογές για τον αγροδιατροφικό τομέα.
• Επίσης στο νέο Πρόγραμμα προβλέπουμε αυξημένη συμμετοχή σε μέτρα και δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, σε ποσοστό που υπερβαίνει το 35% των συνολικών πόρων του προγράμματος, με 1,5 δις ευρώ.
• Και βέβαια προβλέπουμε τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία τα οποία δύναται να ενισχυθούν με κοινοτικούς πόρους 170 εκατ. ευρώ.
