Οι φαρµακευτικές και θεραπευτικές ιδιότητες του γάλακτος της γαϊδούρας είναι πλέον αδιαµφισβήτητες, ωστόσο η επιστηµονική τεκµηρίωση και το θεσµικό πλαίσιο που θα µπορούσαν να υποστηρίξουν συστηµατικά την παραγωγική προσπάθεια στο συγκεκριµένο πεδίο παραµένουν ανολοκλήρωτα.
Έτσι, από τη µια ο αποκλεισµός εκµεταλλεύσεων αυτής της µορφής από το νέο πρόγραµµα για την υποστήριξη των ντόπιων φυλών (όπου τα γαϊδούρια διαθέτουν εκπροσώπηση) από την άλλη το ελλιπές θεσµικό πλαίσιο για τη διακίνηση του προϊόντος στην αγορά, κάνουν τη συγκεκριµένη δουλειά δύσκολη και τους λίγους που καταπιάστηκαν µ ’ αυτή να βρίσκονται συνεχώς αντιµέτωποι µε τα βουνά της γραφειοκρατίας. Θα πρέπει να αναφερθεί, ωστόσο, ότι µε βάση το ισχύον θεσµικό πλαίσιο της ΚΑΠ η εκτροφή γαϊδάρων ενεργοποιεί δικαιώµατα, εφόσον βέβαια η συγκεκριµένη εκµετάλλευση συνοδεύεται από τον απαιτούµενο βοσκότοπο.
Σαν µια δεύτερη επιλογή, οι κάτοχοι εκµεταλλεύσεων αυτής της µορφής µπορούν να αιτηθούν «ειδικά δικαιώµατα», δηλαδή δικαιώµατα βάσει ζωικού κεφαλαίου που δεν συνοδεύονται από βοσκότοπο, αυτά δηλαδή που προβλέπονται από το καθεστώς των συνδεδεµένων ενισχύσεων και τα οποία αποδίδονται µε βάση την πιστοποίηση της αντίστοιχης παραγωγής. Η αλήθεια είναι ότι η συγκεκριµένη δυνατότητα δεν έγινε έγκαιρα αντιληπτή από τους παραγωγούς, γι’ αυτό και ελάχιστοι είναι οι κτηνοτρόφοι που έχουν αιτηθεί από τον περασµένο χρόνο ανάλογη ενίσχυση. Αυτό δεν έχει να κάνει µόνο µε τους εκτροφείς όνων αλλά και γενικότερα µε τους κτηνοτρόφους αιγοπροβάτων, βοοειδών και ιπποειδών, γι’ αυτό, όπως έγραφε και στο προηγούµενο φύλλο η Agrenda, οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί υπολείπονται σηµαντικά των 25 εκατ. ευρώ που είχαν εγγραφεί ως πρόβλεψη για τη συγκεκριµένη κατηγορία συνδεδεµένων ενισχύσεων
Οι πληροφορίες της Agrenda αναφέρουν πάντως ότι παρά τις ενστάσεις που υπάρχουν από πολλές πλευρές ως προς την παστερίωση, συγκεκριµένη φάρµα από την περιοχή της Θεσσαλίας θα βγάλει το επόµενο διάστηµα στην αγορά τυποποιηµένο γάλα γαϊδούρας σε συνεργασία µε τη γνωστή αλυσίδα My market. Μάλιστα, από την ίδια φάρµα που µετράει αυτό τον καιρό 110 παραγωγικά ζώα, παράγεται εδώ και αρκετό καιρό, σε συνεργασία µε το ΤΕΙ Θεσσαλίας, γάλα γαϊδούρας σε σκόνη το οποίο εξάγεται ως πρώτη ύλη σε φαρµακευτικές εταιρείες και εταιρείες καλλυντικών της Ευρώπης.
Επ’ αυτού, γνώστες της συγκεκριµένης υπόθεσης υποστηρίζουν ότι η παστερίωση «κόβει» το γάλα και στερεί από το προϊόν τα χαρακτηριστικά που το κάνουν ανάρπαστο. Η εµπειρία, λένε, έχει δείξει πως οι ευεργετικές ιδιότητες του γάλακτος γαϊδούρας, µπορούν να ενεργοποιηθούν όταν το προϊόν είναι φρέσκο και πριν υποστεί τεχνική επεξεργασία, δηλαδή βρασµό ή παστερίωση σε ορισµένη θερµοκρασία.
Σε κάθε περίπτωση το όλο θέµα απαιτεί περαιτέρω επιστηµονική τεκµηρίωση και προτάσεις τεχνολογικής διαχείρισης.
Έτσι, από τη µια ο αποκλεισµός εκµεταλλεύσεων αυτής της µορφής από το νέο πρόγραµµα για την υποστήριξη των ντόπιων φυλών (όπου τα γαϊδούρια διαθέτουν εκπροσώπηση) από την άλλη το ελλιπές θεσµικό πλαίσιο για τη διακίνηση του προϊόντος στην αγορά, κάνουν τη συγκεκριµένη δουλειά δύσκολη και τους λίγους που καταπιάστηκαν µ ’ αυτή να βρίσκονται συνεχώς αντιµέτωποι µε τα βουνά της γραφειοκρατίας. Θα πρέπει να αναφερθεί, ωστόσο, ότι µε βάση το ισχύον θεσµικό πλαίσιο της ΚΑΠ η εκτροφή γαϊδάρων ενεργοποιεί δικαιώµατα, εφόσον βέβαια η συγκεκριµένη εκµετάλλευση συνοδεύεται από τον απαιτούµενο βοσκότοπο.
Σαν µια δεύτερη επιλογή, οι κάτοχοι εκµεταλλεύσεων αυτής της µορφής µπορούν να αιτηθούν «ειδικά δικαιώµατα», δηλαδή δικαιώµατα βάσει ζωικού κεφαλαίου που δεν συνοδεύονται από βοσκότοπο, αυτά δηλαδή που προβλέπονται από το καθεστώς των συνδεδεµένων ενισχύσεων και τα οποία αποδίδονται µε βάση την πιστοποίηση της αντίστοιχης παραγωγής. Η αλήθεια είναι ότι η συγκεκριµένη δυνατότητα δεν έγινε έγκαιρα αντιληπτή από τους παραγωγούς, γι’ αυτό και ελάχιστοι είναι οι κτηνοτρόφοι που έχουν αιτηθεί από τον περασµένο χρόνο ανάλογη ενίσχυση. Αυτό δεν έχει να κάνει µόνο µε τους εκτροφείς όνων αλλά και γενικότερα µε τους κτηνοτρόφους αιγοπροβάτων, βοοειδών και ιπποειδών, γι’ αυτό, όπως έγραφε και στο προηγούµενο φύλλο η Agrenda, οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί υπολείπονται σηµαντικά των 25 εκατ. ευρώ που είχαν εγγραφεί ως πρόβλεψη για τη συγκεκριµένη κατηγορία συνδεδεµένων ενισχύσεων
Οι πληροφορίες της Agrenda αναφέρουν πάντως ότι παρά τις ενστάσεις που υπάρχουν από πολλές πλευρές ως προς την παστερίωση, συγκεκριµένη φάρµα από την περιοχή της Θεσσαλίας θα βγάλει το επόµενο διάστηµα στην αγορά τυποποιηµένο γάλα γαϊδούρας σε συνεργασία µε τη γνωστή αλυσίδα My market. Μάλιστα, από την ίδια φάρµα που µετράει αυτό τον καιρό 110 παραγωγικά ζώα, παράγεται εδώ και αρκετό καιρό, σε συνεργασία µε το ΤΕΙ Θεσσαλίας, γάλα γαϊδούρας σε σκόνη το οποίο εξάγεται ως πρώτη ύλη σε φαρµακευτικές εταιρείες και εταιρείες καλλυντικών της Ευρώπης.
Η παστερίωση «κόβει» το γάλα
Το κυριότερο πρόβληµα που αντιµετωπίζουν οι κάτοχοι ή επίδοξοι διαχειριστές παραγωγικών εκµεταλλεύσεων µε αντικείµενο την παραγωγή γάλακτος γαϊδούρας, αφορά το θεσµικό πλαίσιο και τις οργανωτικές δοµές για την τυποποίηση και διακίνηση του προϊόντος. Η γνωστή απόφαση Χαρακόπουλου που νοµιµοποιούσε κατά κάποιο τρόπο την παραγωγή και διάθεση γάλακτος γαϊδούρας, µένει στην υποχρεωτική παστερίωση του προϊόντος και στη συσκευασία του µε τις προδιαγραφές που ισχύουν και για τα υπόλοιπα γάλατα, προκειµένου να βγει στη λιανική πώλησηΕπ’ αυτού, γνώστες της συγκεκριµένης υπόθεσης υποστηρίζουν ότι η παστερίωση «κόβει» το γάλα και στερεί από το προϊόν τα χαρακτηριστικά που το κάνουν ανάρπαστο. Η εµπειρία, λένε, έχει δείξει πως οι ευεργετικές ιδιότητες του γάλακτος γαϊδούρας, µπορούν να ενεργοποιηθούν όταν το προϊόν είναι φρέσκο και πριν υποστεί τεχνική επεξεργασία, δηλαδή βρασµό ή παστερίωση σε ορισµένη θερµοκρασία.
Σε κάθε περίπτωση το όλο θέµα απαιτεί περαιτέρω επιστηµονική τεκµηρίωση και προτάσεις τεχνολογικής διαχείρισης.
