Έγκριτοι τεχνοκράτες και μελετητές των αγορών εκτιμούν ότι τα οπωροκηπευτικά θα μπορούσαν να αποτελούν την αιχμή του δόρατος της εγχώριας αγροτικής παραγωγής, ωστόσο, λόγω των «ειδικών συνθηκών» αγοράς και των στρεβλώσεων που καταγράφονται στον τρόπο διακίνησης αυτών των προϊόντων στερούν από τους καλλιεργητές κάθε δυνατότητα μακροπρόθεσμου προγραμματισμού και προώθησης επενδύσεων που θα ενισχύσουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι λίγοι παραγωγοί που βελτίωσαν τη θέση τους στο συγκεκριμένο κλάδο είναι εκείνοι που επέλεξαν τον «μοναχικό» δρόμο των λαϊκών αγορών, «παίζοντας» όμως περισσότερο με το ρόλο του λιανοπωλητή και λιγότερο με το ρόλο του καλλιεργητή παραγωγού αγροτικών προϊόντων. Όλοι οι άλλοι, ψάχνουν να βρουν το δίκιο τους!
Δεν είναι τυχαίο ότι τα «κακό πατήματα» των χονδρεμπόρων των κεντρικών λαχαναγορών, τα οποία έχουν ασπαστεί εδώ και χρόνια όλοι οι μανάβηδες και οι υπαίθριοι λιανοπωλητές αγροτικών προϊόντων, καλοβλέπουν χρόνο με το χρόνο και οι υπεύθυνοι προμηθειών των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ. Έτσι, πέραν της αξιοποίησης με το χειρότερο τρόπο και εις βάρος πάντοτε των παραγωγών, των ειδικών συνθηκών προσφοράς (κυρίως) και ζήτησης που διαμορφώνονται ανάλογα με την εποχή, στα όρια της «εξάντλησης» κινούνται και οι διαδικασίες που αφορούν τόσο στην πιστωτική πολιτική που εφαρμόζουν οι «παραλήπτες», όσο και στα «μυστήρια» που συνοδεύουν κάθε φορά την τιμολόγηση των προϊόντων.
Αρκεί να αναφερθεί ότι η εξάμηνη επιταγή, που παραδίδεται στον παραγωγό τουλάχιστον ένα μήνα μετά την διάθεση του προϊόντος, αποτελεί την «καλύτερη» λύση απ’ όσες έχουν στη διάθεσή τους οι αγρότες. Την τελευταία τριετία τουλάχιστον, ο κανόνας ήταν επιταγές 9μηνης ή και 12μηνης διάρκειας, ενώ το ίδιο διάστημα τα «κανόνια» πήγαιναν «σύννεφο». Αναρίθμητες είναι οι περιπτώσεις ιδιοκτητών θερμοκηπίων ή και υπαίθριων καλλιεργειών που διέκοψαν την παραγωγή λόγω αδυναμίας είσπραξης των απαιτήσεων από τους παραλήπτες των προϊόντων (χονδρέμποροι, σούπερ μάρκετ, λιανοπωλητές). Το πρόβλημα έγινε ακόμη εντονότερο από τη στιγμή που οι πιστώσεις προς τους εν λόγω αγοραστές «άνοιγαν» και την ίδια στιγμή, οι περισσότεροι προμηθευτές αγροτικών εφοδίων απαιτούσαν πληρωμές των εισροών μόνο με μετρητά.
Ωστόσο, η πίστωση είναι το λιγότερο! Το μεγάλο πρόβλημα της αγοράς προέρχεται από τον τρόπο με τον οποίο τιμολογούνται τα αγροτικά προϊόντα στην περίπτωση των νωπών οπωροκηπευτικών και στα «τεχνάσματα» που απεργάζονται οι «παραλήπτες» προκειμένου να κινούνται κατά βούληση, έχοντας πάντα «στο χέρι» τον παραγωγό.
Τα πιστωτικά τιμολόγια για τα προϊόντα που τιμολογούνται με την αποστολή από το χωράφι και οι «εκκαθαρίσεις» για τα ατιμολόγητα που διατίθενται δήθεν για λογαριασμό των παραγωγών, είναι τα δύο γνωστότερα τρικ που «χαλάνε την πιάτσα» και εξελίσσονται στη μόνιμη πηγή του κακού, καταστρέφοντας κάθε προοπτική καλύτερης οργάνωσης των αγροτικών εκμεταλλεύσεων του κλάδου.
Με βάση τα παραπάνω, η Agrenda αναλαμβάνει πρωτοβουλία συστηματικής ενημέρωσης των συντελεστών της αγοράς και γενικότερα του κοινωνικού συνόλου επί του θέματος και καλεί όλους τους ενδιαφερόμενους να καταθέσουν τις απόψεις τους (agrenda@agronews.gr, αναλυτική ενημέρωση στο επόμενο φύλlο της εφημερίδας).
