Ήδη, από την Παρασκευή 21 Αυγούστου οι οινοποιοί άρχισαν τις μετρήσεις των σακχάρων σε οινοστάφυλα πρώιμων ποικιλιών (π.χ. λιάτικο) και κλείνουν συμφωνίες παράδοσης με αμπελουργούς. Όπως οι ίδιοι λένε, όσα σταφύλια είναι κατάλληλα παραλαμβάνονται αμέσως. Όμως θα διακόψουν τις παραλαβές αν διαπιστώσουν ότι δεν υπάρχουν κατάλληλα σταφύλια.
Στο μεταξύ, προετοιμάζονται για να ξεκινήσουν τις παραλαβές και τα οινοποιεία των Ενώσεων Ηρακλείου και Πεζών. Ήδη έστειλαν τους οινολόγους τους στα αμπέλια για να κάνουν μετρήσεις σακχάρων. Η Ένωση Πεζών πάντως δεν αναμένεται να αρχίσει τις παραλαβές πριν την παρέλευση τουλάχιστον δέκα ημερών.
Το βέβαιο είναι ότι θα μειωθούν φέτος κάθετα, σε σύγκριση με μια μέση χρονιά, οι ποσότητες οινοστάφυλων που θα παραλάβουν τα οινοποιεία, λόγω των ζημιών από τις βροχές κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου. Οι τιμές αναμένεται να ανακοινωθούν μέχρι τις αρχές του Σεπτεμβρίου, ουσιαστικά ο τρύγος γίνεται «στα τυφλά», ενώ υπάρχει και μεγάλη ανησυχία από την πλευρά των αγροτών αν θα μπορέσουν να πάρουν τα χρήματά τους κυρίως από τις Ενώσεις (που τους χρωστούν σταφύλια περσινής εσοδείας) αλλά και από κάποιους οινοποιούς που φέρονται να πάσχουν από ρευστότητα. Δάνεια, στο μεταξύ, δεν δίνουν οι τράπεζες.
Άλλωστε όπως έγραψε και η εφημερίδα Agrenda στις 22 Αυγούστου, με τίτλο «Από 21.000 τόνους σώζονται μόλις 7.000 επιτραπέζια σταφύλια στην Κρήτη», φέτος οι παραγωγοί επιτραπέζιων σταφυλιών της Κρήτης (κυρίως του Ηρακλείου) αναµένεται να χάσουν έσοδα που ξεπερνούν τα 5 εκατ. ευρώ από τις ζηµιές που προκάλεσαν οι σφοδρές βροχοπτώσεις το τριήµερο 13 -15 Αυγούστου.
Πρόβλημα και στα επιτραπέζια
Η ίδια και χειρότερη είναι η κατάσταση με τα επιτραπέζια σταφύλια. Τα εξωτερικά συνεργεία των συσκευαστηρίων που έβγαιναν την προηγούμενη εβδομάδα στα ξεσκέπαστα αμπέλια δεν έβρισκαν τι να τρυγήσουν! Είναι χαρακτηριστικό ότι τη μία μέρα οι εξαγωγείς συμφωνούσαν με αμπελουργούς να τους τρυγήσουν τα αμπέλια τους (αφού είχαν κάνει έλεγχο σε αυτά) και την άλλη μέρα η εικόνα των αμπελιών ήταν κατά πολύ διαφορετική, καθώς η σαπίλα μέσα σε ένα 24ωρο είχε εισχωρήσει σε βαθμό τέτοιο ώστε να μην υπάρχουν ή να είναι ελάχιστα τα κατάλληλα για συγκομιδή σταφύλια. Στην ουσία ο τρύγος των επιτραπέζιων σταφυλιών σε ξεσκέπαστα αμπέλια διήρκησε περίπου 10 ημέρες. Τα συνεταιριστικά συσκευαστήρια δούλεψαν μόνο 2-3 μέρες. Οι τιμές παραγωγού, μετά τις βροχές είχαν μειωθεί στα 40 έως 70 λεπτά, ανάλογα με την ποιότητα. Ίσως «τη γλιτώσουν» κάποια σκεπαστά αμπέλια, όπως λένε εξαγωγείς και αμπελουργοί, που θα σπεύσουν να τα τρυγήσουν όταν θα είναι ώριμα.
Ανάλογη είναι η εικόνα και στα σταφιδάμπελα. Φέτος όλοι ήλπιζαν ότι θα αυξάνονταν οι πωλήσεις της σταφίδας, καθώς το capital control δεν επιτρέπει την εισαγωγή στην Ελλάδα μεγάλων ποσοτήτων από την Τουρκία και το Ιράν. Όμως ο καιρός χάλασε τα σχέδια των παραγωγών που τώρα προβληματίζονται πάρα πολύ αν θα μπουν στα έξοδα της συγκομιδής και της αποξήρανσης με τον καιρό να απειλεί ότι θα τους καταστρέψει τη σταφίδα που θα είναι έξω, στα ξηραντήρια (οψιγιάδες).
Επίσκεψη αντιπροέδρου ΕΛΓΑ
Ουδείς εκ των αγροτών αμφισβητεί τις καλές προθέσεις του αντιπροέδρου του ΕΛΓΑ Θανάση Ζανιά που περιόδευσε επί τριημέρου σε αμπέλια της Κρήτης. Ο ίδιος ο κ. Ζανιάς εξέφρασε την έκπληξή του από το μέγεθος των ζημιών και δεσμεύθηκε ότι θα κάνει ότι είναι δυνατόν για άμεσες εκτιμήσεις και καταβολή αποζημιώσεων.
Όμως τι είναι δυνατόν να γίνει από έναν ΕΛΓΑ που στην Κρήτη είναι υποστελεχωμένος καθώς ελάχιστοι γεωπόνοι εκτιμητές προτιμούν τη Μεγαλόνησο να πάρουν μετάθεση έστω και για λίγους μήνες, για να εκτιμήσουν ζημιές. Οι αμοιβές τους δεν τους αρκούν για τα έξοδα στο νησί που βρίσκεται μακριά από τους τόπους κατοικίας τους. Μόνο έξι γεωπόνοι δέχθηκαν να πάνε για ένα διάστημα στην Κρήτη, που κατά κοινή ομολογία δεν επαρκούν για να ολοκληρώσουν τις εκτιμήσεις μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Σε σύσκεψη με τον κ. Ζανιά που έγινε την Παρασκευή 21 Αυγούστου με τη συμμετοχή βουλευτών, περιφερειάρχη Κρήτης, περιφερειακών συμβούλων, δημάρχων και εκπροσώπων αγροτικών οργανώσεων, συμφωνήθηκε οι περιφερειακές και δημοτικές υπηρεσίες να στείλουν στον ΕΛΓΑ γεωπόνους για εκτιμήσεις. Όμως η απουσία από τις υπηρεσίες τους θα φρενάρει άλλες διαδικασίες, όπως τα ευρωπαϊκά προγράμματα που χειρίζονται.
Τι ειπώθηκε στη σύσκεψη
Την άμεση καταγραφή των ζημιών στις αμπελοκαλλιέργειες στην Κρήτη και την επίσπευση των ακολουθούμενων διαδικασιών αποζημίωσης των πληγέντων παραγωγών ζήτησαν από τον αντιπρόεδρο του ΕΛΓΑ Θανάση Ζανιά ο Περιφερειάρχης, Βουλευτές, Δήμαρχοι, φορείς – εκπρόσωποι των αγροτών που συμμετείχαν στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην Περιφέρεια.
«Οι ζημιές είναι πολύ μεγάλες και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις ολοκληρωτικές. Είναι πολύ μεγάλο το πλήγμα που δέχτηκαν λίγες μέρες πριν τον τρυγητό τα αγροτικά νοικοκυριά της Κρήτης και η τοπική οικονομία....» τόνισαν με έμφαση οι συμμετέχοντες ο Περιφερειάρχης Στ. Αρναουτάκης, οι βουλευτές Σ. Βαρδάκης, Γ. Μακαρώνας, οι Αντιπεριφερειάρχες Ε. Κουκιαδάκης, Θ. Βρέντζου, οι Δήμαρχοι Β. Λαμπρινός, Μ. Κοκοσάλης, ο πρόεδρος της Ομάδας Αμπελουργών Κρήτης Π. Ιερωνυμάκης, ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Νομού Ηρακλείου Γ. Τζωρτζάκης και άλλοι συνδικαλιστές αγρότες.
Στη συνάντηση, ο Περιφερειάρχης και οι συμμετέχοντες ευχαρίστησαν τον κ. Ζανιά για την άμεση ανταπόκριση στο αίτημα της Περιφέρειας και των φορέων να έρθει στην Κρήτη, να συνεργαστούν και να δει ιδίοις όμασι το μέγεθος των καταστροφών στα αμπέλια. Παράλληλα υπήρξε συνεννόηση μεταξύ εκπροσώπων του ΕΛΓΑ, Περιφέρειας και Δήμων για διάθεση εξειδικευμένου προσωπικού προκειμένου να ενισχυθούν τα κλιμάκια καταγραφής - εκτιμήσεων.
«Είχαμε μια ιδιαίτερη συνάντηση με τον Αντιπρόεδρο του ΕΛΓΑ Θ. Ζανιά και στελέχη του Οργανισμού, όπως και με εκπροσώπους των αγροτών. Πολύ σοβαρό το πρόβλημα, μεγάλες οι ζημίες σε όλη την Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου, αλλά και στην υπόλοιπη Κρήτη. Αυτό το οποίο επιδιώκουμε είναι η καταγραφή άμεσα των ζημιών και η αποζημίωση των παραγωγών, καθώς σε ορισμένες περιοχές είναι η καταστροφή ολοκληρωτική», δήλωσε μετά την συνάντηση ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης.
Ο Περιφερειάρχης παράλληλα πρόσθεσε, ότι «με τη συνεργασία την οποία έχουμε και με τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο αλλά και τον διευθυντή του ΕΛΓΑ καταβάλλομε υπεράνθρωπη προσπάθεια για την καταγραφή των ζημιών και δεν είναι μόνο αυτές, αλλά και οι ζημιές στις ελιές είναι και οι δηλώσεις από τον περονόσπορο που δεν έχουν εκκαθαριστεί ακόμη, που πρέπει και αυτές να ολοκληρωθούν και πιστεύω ότι με τη συνεργασία όλων μας θα έχομε το αποτέλεσμα το οποίο θα δίνει μια ανάσα στους αγρότες μας».
Από την πλευρά του ο Αντιπρόεδρος του ΕΛΓΑ Θανάσης Ζανιάς κατά τη συνάντηση του με τους φορείς, είπε, ότι οι καταστροφές στα αμπέλια – όπως είδε και ο ίδιος είναι μεγάλες και ότι γίνεται προσπάθεια για την άμεση καταγραφή των ζημιών με ενίσχυση των κλιμακίων καταγραφής.
«Ήρθα στο Ηράκλειο για να δω τις ζημιές που έχουν προκληθεί, που πράγματι είναι πολύ μεγάλες. Θα πρέπει να τονίσω ότι γίνεται μια ιδιαίτερη προσπάθεια από τα στελέχη του ΕΛΓΑ του Ηρακλείου, έχει ξεκινήσει η διαδικασία της καταγραφής, έχουμε ήδη ενισχύσει με γεωπόνους το υποκατάστημα του Ηρακλείου με έξι άλλους γεωπόνους από άλλα σημεία της χώρας με τέσσερις μέσης εκπαίδευσης που εκπαιδεύονται στο έργο το εκτιμητικό και τώρα συμφωνήσαμε με τον Περιφερειάρχη και τους Δημάρχους να διατεθεί προσωπικό, γεωπόνοι από την περιφέρεια της διεθνής αγροτικής οικονομίας και τους δήμους ώστε πολύ σύντομα να τελειώσουμε τις γραφειοκρατικές κατά κάποιο τρόπο διαδικασίες, δηλαδή τις εκτιμήσεις», δήλωσε ο αντιπρόεδρος του ΕΛΓΑ.
Παράλληλα ο Αντιπρόεδρος του ΕΛΓΑ ανέφερε ότι μετά το στάδιο της καταγραφής θα γίνει προσπάθεια όσο γίνεται πιο σύντομα να προωθηθούν οι διαδικασίες των αποζημιώσεων, ενώ τόνισε το ενδιαφέρον και τη θετική ανταπόκριση του διευθυντή και των στελεχών του ΕΛΓΑ Κρήτης, οι οποίοι και ήταν παρόντες στη σύσκεψη στην Περιφέρεια.
Παρέμβαση από βουλευτές του ΚΚΕ
Παρέμβαση για το θέμα έκαναν με ερώτηση που κατέθεσαν στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης οι βουλευτές του ΚΚΕ Μανώλης Συντυχάκης, Διαμάντω Μανωλάκου και Σταύρος Τάσσος. Όπως αναφέρουν μεταξύ άλλων, «οινοποιοί και Ενώσεις ΑΕ πιέζουν και εκβιάζουν τους μικρούς παραγωγούς να παραδίδουν τα οινοστάφυλα σε εξευτελιστικές τιμές, διαφορετικά δεν παίρνουν την παραγωγή τους και μάλιστα υπό την απειλή εισαγωγής σταφυλοχυμού από άλλες χώρες. Δεν φτάνει όμως αυτό, οι οινοποιοί και Ενώσεις ΑΕ παίρνουν τα οινοστάφυλα από τον παραγωγό με την υπόσχεση πληρωμής στο απώτερο μέλλον!
Δεδομένου πως οι μικρομεσαίοι παραγωγοί οινοστάφυλων είναι τελείως εκτεθειμένοι στους εκβιασμούς των οινοποιών και των Ενώσεων ΑΕ ερωτάται ο κ. Υπουργός, ποια άμεσα μέτρα και ποιες αποφάσεις θα πάρει προκειμένου:
Οι αμπελουργοί άμεσα και χωρίς προϋποθέσεις να πληρωθούν για την περσινή συγκομιδή.
Το εισόδημα των παραγωγών οινοστάφυλων να προστατεύεται αποτελεσματικά από τους οικονομικούς εκβιασμούς των οινοποιών και των Ενώσεων ΑΕ με την εξασφάλιση τιμών που να ανταποκρίνονται στο κόστος παραγωγής».
