Μετανιωμένοι και χρεωμένοι οι κτηνοτρόφοι του έτους 2009

Το καµπανάκι του κινδύνου για το ανησυχητικό φαινόµενο έκρουσε ο πρόεδρος της ENA Χαλκιδικής, Παύλος Γιαλαγκολίδης, επισηµαίνοντας ότι το υπουργείο έχει µπει στη διαδικασία να ζητά την επιστροφή χρηµάτων από αποχωρούντες δικαιούχους των σχετικών προγραµµάτων

«Στο νοµό µας εκτιµάται ότι ήδη ένα ποσοστό 10%-15% των νέων αγροτών που µπήκαν στο επάγγελµα αξιοποιώντας τα χρηµατικά κίνητρα των προκηρύξεων του υπουργείου, τα έχει παρατήσει και δεν νοµίζω ότι το πρόβληµα αφορά µόνο τη Χαλκιδική», ανέφερε ο κ. Γιαλαγκολίδης. Μιλώντας σε ενηµερωτική ηµερίδα, που οργανώθηκε λίγο πριν την εκπνοή του 2016 στον Άγ. Μάµα Χαλκιδικής, απέδωσε το κύµα εγκατάλειψης, σε παράγοντες όπως η πολυδαίδαλη διαδικασία αδειοδότησης στάβλων, η καθυστέρηση στην απόδοση χρηµάτων από τα Σχέδια και οι αυξήσεις σε φορολογία και ασφαλιστικό

Εγκαταλείπουν κυρίως κτηνοτρόφοι«Πιο πολλοί από εκείνους που τα παρατάνε είναι κτηνοτρόφοι, γιατί η δουλειά τους είναι εξαιρετικά δύσκολη. Σηκώνονται άγρια χαράµατα για να αρµέξουν και τελειώνουν αργά το βράδυ. ∆ουλεύουν όλη µέρα και δεν µπορούν να κρύψουν τίποτε από την εφορία, διότι έρχεται ο γαλατάς παίρνει το γάλα και τους κόβει κατευθείαν τιµολόγιο», είπε ο οµιλητής. Σηµείωσε δε, ότι «οι άνθρωποι αυτοί χρειάζονται τα χρήµατα από τα Σχέδια, καθώς εκτός από τα αρµεκτήρια και τον εξοπλισµό για τα ζώα, επειδή καλλιεργούν µόνοι τις ζωοτροφές,πρέπει να αγοράσουν και τρακτέρ, άροτρα κι άλλα. «Ήδη, όµως, τα χρήµατα από τα Σχέδια καθυστερούν 11 µήνες», επισήµανε και διερωτήθηκε «πόσο να αντέξουν και πόσες φορές να αλλάξουν τις επιταγές τους;». Το πρόβληµα είναι εκτεταµένο στο νοµό, καθώς µε βάση τις εκτιµήσεις του, µόνο στη Χαλκιδική στα Σχέδια έχουν µπει 270 άτοµα
Όσον αφορά στα προγράµµατα νέων, ο κ. Γιαλαγκολίδης τόνισε πως οι πιο πολλές απεντάξεις καταγράφονται στην προκήρυξη του 2009, γιατί παρήλθε η πενταετία και δεν µπόρεσαν, λόγω της κρίσης, να αναπτύξουν κατά 25% την εκµετάλλευσή τους, όπως προβλεπόταν. «Μιλάµε για µια φουρνιά η οποία είναι αδικηµένη και από το ότι δεν πήραν παρά ελάχιστα δικαιώµατα, µόλις 1.200 ευρώ είναι η επιδότηση, το χρόνο, και προβλέπω ότι σε δύο χρόνια θα τα παρατήσουν κι άλλοι αγρότες» τόνισε, προσθέτοντας πως «γι’ αυτό πρέπει η πολιτεία να τους δώσει δικαιώµατα και να τους φέρει, αν µη τι άλλο, στα ίσα µε εκείνους του 2014»



Εργαλείο για την ευζωία και την αγορά η διαχείριση της αναπαραγωγής στο κοπάδιΕξυγίανση κοπαδιών από ασθένειες, αλλά και ευελιξία στον προγραµµατισµό της παραγωγής γάλακτος και κρέατος, την εποχή που επιθυµεί ο κτηνοτρόφος βάσει και της ζήτησης στην αγορά, είναι ορισµένα, µόνο, από τα οφέλη που µπορεί να προσφέρει η διαχείριση της αναπαραγωγικής διαδικασίας
Χωρίς συγκεκριµένο σχέδιο για τον προγραµµατισµό και τον έλεγχό της όµως δεν είναι δυνατή ούτε η βελτίωση της παραγωγικότητας σε µια εκµετάλλευση, ούτε η εξασφάλιση της βιωσιµότητάς της. Το πρόβληµα, ωστόσο, είναι ότι, συνήθως, η επιστηµονική γνώση που προκύπτει µέσα από την έρευνα στα πανεπιστήµια και στα Ινστιτούτα, φτάνει πολύ δύσκολα στον παραγωγό, µε συνέπεια να µπαίνει φρένο στην ώθηση που θα µπορούσε να λάβει η εγχώρια κτηνοτροφία
Την άποψη αυτή εξέφρασε στην ηµερίδα η ∆ρ Θεοδώρα Τσιλιγιάννη, Κτηνίατρος, Τακτική Ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Κτηνιατρικών Ερευνών του ΕΛΓΟ – ∆ΗΜΗΤΡΑ, διευκρινίζοντας ότι κάθε εκτροφή έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες κι ως εκ τούτου πρέπει να βάζει τους δικούς της στόχους, µε ακρίβεια και ρεαλισµό, ανάλογα µε τις ανάγκες της
Επικαλούµενη ερευνητικά προγράµµατα που έχουν υλοποιηθεί, διαχρονικά, στο Ινστιτούτο Κτηνιατρικών Ερευνών, προερχόµενα από τη µελέτη ελληνικών φυλών προβάτων, οι οποίες είναι προσαρµοσµένες στις συνθήκες που επικρατούν στη χώρα µας, η οµιλήτρια τόνισε πως «για παράδειγµα, µετά από έρευνα καταλήξαµε σε απλοποιηµένα σχήµατα τεχνητού θηλασµού στα αρνιά, τα οποία µπορούν εύκολα να εφαρµοστούν στην πράξη και να χρησιµοποιηθούν για την εξυγίανση των ποιµνίων από την προϊούσα πνευµονία και για την εκµετάλλευση της γαλακτικής περιόδου».
Στην ίδια λογική η κυρία Τσιλιγιάννη ανέφερε πως οι περισσότερες ελληνικές φυλές προβάτων είναι «ευλογηµένες», γιατί έχουν πολύ µικρή άνοιστρη περίοδο. «Αυτό µας δίνει τη δυνατότητα να κάνουµε χειρισµούς στα πλαίσια της αναπαραγωγικής διαχείρισης, ακόµα και χωρίς τη χρήση ορµονικών σκευασµάτων», επισήµανε και συµπλήρωσε πως «µπορούµε επίσης σχετικά εύκολα να έχουµε τοκετούς και εποµένως γάλα και αρνιά ή κατσικάκια όποια εποχή επιλέγει ο κτηνοτρόφος, ανάλογα µε τις ανάγκες της αγοράς».
Στο σηµείο αυτό, πάντως, η ερευνήτρια επανέλαβε πως «δυστυχώς, οι γνώσεις αυτές φτάνουν µε µεγάλη δυσκολία στον Έλληνα κτηνοτρόφο», επισηµαίνοντας ότι «η διάχυση των αποτελεσµάτων της έρευνάς µας στη πράξη και η αξιοποίησή τους από τους κτηνοτρόφους, θα µπορούσε να δώσει ώθηση στην κτηνοτροφία της χώρας µας»

Αναχαίτιση της πανώλης που έρχεται από ΤουρκίαΤη λήψη µέτρων βιοασφάλειας, όπως η περίφραξη γύρω από τις εκµεταλλεύσεις και οι κτηνοτρόφοι να µην προµηθεύονται ζωοτροφές αγνώστου προέλευσης και ζώα χωρίς την έγκριση της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας, συνιστούν οι επιστήµονες για την προφύλαξη των εκτροφών από την πανώλη των µικρών µηρυκαστικών, που ενδηµεί τα τελευταία χρόνια στη γειτονική Τουρκία «θερίζοντας» το 2015 κοπάδια και σε εστίες απέναντι από τη Χίο και τη Λέσβο. Γνωστή και ως «πανούκλα των αιγών» η πανώλη των µηρυκαστικών, όπως είπε ο ∆ρ Σπήλιος Γεωργιάδης, Προϊστάµενος Κτηνιατρικής Χαλκιδικής, είναι ιογενές νόσηµα που προσβάλλει τα αιγοπρόβατα, όχι όµως και τον άνθρωπο.

Χαμηλά κόστη και δυναμική στην αγορά για την αιγοπροβατοτροφία
Η αιγοπροβατοτροφία στην Ελλάδα εξασφαλίζει εισόδηµα και εργασία σε χιλιάδες αγροτικές οικογένειες των ορεινών κυρίως και µειονεκτικών περιοχών της χώρας, αξιοποιώντας βοσκοτόπους ακατάλληλους για άλλη χρήση. Ταυτόχρονα, αποτελεί διαχρονική διαπίστωση ότι υπάρχουν πολλά περιθώρια για ποσοτική και ποιοτική αύξηση της παραγωγής αιγοπρόβειου γάλακτος και κρέατος. Με βελτίωση δε, και εκσυγχρονισµό του συστήµατος διαχείρισης κι εκτροφής των εκτρεφόµενων ζώων µπορεί να αποτελέσει διέξοδο για επαγγελµατική αποκατάσταση ανέργων, ιδίως, σήµερα, στην Ελλάδα της οικονοµικής κρίσης
Στις επισηµάνεις αυτές προχώρησε ο καθηγητής του τµήµατος Κτηνιατρικής του ΑΠΘ, Γεώργιος Αρσένος, ενισχύοντας την επιχειρηµατολογία του µε το γεγονός ότι το κόστος επένδυσης που απαιτείται για την ίδρυση µιας αιγοπροβατοτροφικής εκµετάλλευσης είναι σχετικά χαµηλότερο από ό,τι σε άλλους κτηνοτροφικούς τοµείς, ενώ τα προϊόντα της έχουν ιδιαίτερη δυναµική στην αγορά, µε έντονα εξαγωγικό προσανατολισµό
Αναφερόµενος στις δυνατότητες που θα δοθούν στους ενδιαφερόµενους για να ενταχθούν, στο άµεσο µέλλον, στο επάγγελµα, µέσα από εθνικά χρηµατοδοτικά εργαλεία για επιχειρήσεις και οµάδες παραγωγών του αγροδιατροφικού τοµέα, ο καθηγητής παρουσίασε εκτενώς τη δράση «Ερευνώ-∆ηµιουργώ-Καινοτοµώ», που αναµένεται να προκηρυχθεί από την Γενική Γραµµατεία Έρευνας και Τεχνολογίας, καθώς επίσης τον νέο Αναπτυξιακό, αλλά και το νέο Πρόγραµµα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020



Καινοτοµία µέσω του iSAGEΙδιαίτερη µνεία έκανε ο κ. Αρσένος και στην αξιοποίηση της τεχνογνωσίας που προσφέρει το ευρωπαϊκό πρόγραµµα iSAGE (www.isage.eu) στην ανάπτυξη της ελληνικής αιγοπροβατοτροφίας, καθώς προάγει την καινοτοµία ως µοχλό για τη βιώσιµη παραγωγή αιγοπροβάτων στην ευρωπαϊκή ήπειρο και στο πλαίσιο των ανταγωνιστικών ευρωπαϊκών προγραµµάτων για την έρευνα και την καινοτοµία «Ορίζοντας 2020».
Ως συντονιστής του έργου ο καθηγητής Αρσένος εξήγησε ότι η συµµετοχή στο έργο συνολικά 34 φορέων από 7 χώρες (σ. σ. Ελλάδα, Τουρκία, Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, Ηνωµένο Βασίλειο, Φιλανδία)  µε 18 από αυτούς να εκπροσωπούν τη βιοµηχανία διασφαλίζει ότι θα ερευνηθούν σε βάθος οι κοινωνικο-οικονοµικές, δηµογραφικές και οικολογικές προκλήσεις που θα αντιµετωπίσει η αιγοπροβατοτροφία τα επόµενα χρόνια.
Βιωσιµότητα, ανταγωνιστικότητα κι ανθεκτικότητα εκτροφών«Τα δεδοµένα που θα προκύψουν αναµένεται να συνδράµουν στη διασφάλιση της βιωσιµότητας, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την ανθεκτικότητα των συστηµάτων εκτροφής προβάτων και των γιδιών στην Ευρώπη» υποστήριξε ο καθηγητής και σηµείωσε ότι στο έργο δίνεται έµφαση στη µεταφορά τεχνογνωσίας µεταξύ των συµµετεχόντων, καθώς και στη συνεργασία οµάδων, συνεταιρισµών και γενικά των επιχειρήσεων µε τα ακαδηµαϊκά και ερευνητικά ιδρύµατα, γεγονός που για την ελληνική προβατοτροφία θα έχει µόνο θετικές συνέπειες.
Η µεθοδολογία του έργου επικεντρώνεται σε συµµετοχικές δράσεις έχοντας ως αφετηρία τους παραγωγούς και το ζωικό κεφάλαιο και στη συνέχεια τους µεταποιητές και τα εµπορικά δίκτυα για να καταλήξει στον καταναλωτή. Επιπλέον, θα δοθεί η δυνατότητα να σχεδιαστούν ολιστικά συστήµατα διαχείρισης των εκτροφών για ανάδειξη του γενετικού δυναµικού των τοπικών φυλών προβάτων και γιδιών, την παραγωγή προϊόντων ποιότητας και την ενσωµάτωση καινοτοµιών, διασφαλίζοντας τη βιωσιµότητα των επιχειρήσεων και τη δηµιουργία προϋποθέσεων για την εξέλιξη του κλάδου
Καταλήγοντας ο κ. Αρσένος τόνισε την ισχυρή βούληση της ερευνητικής οµάδας του, αλλά και των Ευρωπαίων συνεργατών του να συντάξουν ένα οδικό χάρτη, αξιοποιώντας επιδεικτικά επιτυχηµένα παραδείγµατα από διάφορες χώρες για τη χάραξη εθνικής και ευρωπαϊκής πολιτικής στην αιγοπροβατοτροφία, ώστε να µπορεί να υποστηρίξει την εξεύρεση λύσεων για µεµονωµένους παραγωγούς, για οµάδες, συνεταιρισµούς και για την µεταποιητική βιοµηχανία

Η Ελλάδα, για πρώτη φορά, συντονιστής της ευρωπαϊκής αιγοπροβατοτροφίαςΟι χώρες που µετέχουν στο ευρωπαϊκό πρόγραµµα iSAGE εκπροσωπούν την συντριπτική πλειοψηφία των εκτρεφόµενων γαλακτοπαραγωγών και κρεοπαραγωγών προβάτων και γιδιών στην Ευρώπη κι είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα µε το Εργαστήριο Ζωοτεχνίας του Τµήµατος Κτηνιατρικής του ΑΠΘ συντονίζει τους βασικούς συντελεστές της ευρωπαϊκής αιγοπροβατοτροφίας