BACK TO
TOP
Ελαίας Καρπός

Από τον χυµό ελιάς στο ποιοτικό ελαιόλαδο

Με κόστος παραγωγής της τάξης των 1,80 ευρώ ανά κιλό, όταν το αντίστοιχο στην Ισπανία βρίσκεται ακριβώς στο µισό, έντονη διακύµανση στην τιµή παραγωγού, η οποία δεν επιτρέπει στους τυποποιητές τη σύναψη συµβολαίων µακράς διάρκειας, αλλά και χαµηλή επίγνωση της αξίας του εγχώριου προϊόντος, το οποίο δεν είναι ελαιόλαδο αλλά χυµός ελιάς χωρίς επεξεργασία, πορεύεται, σύµφωνα µε τον Γιώργο Ανδρεαδάκη, ο ελληνικός κλάδος του ελαιολάδου

Από τον χυµό ελιάς στο ποιοτικό ελαιόλαδο

0
0
Η προσήλωση στην ποιότητα του ελαιόλαδου, µε τη συµµετοχή κάθε «κρίκου» της παραγωγικής «αλυσίδας», η µείωση του κόστους παραγωγής και η διαµόρφωση στρατηγικής µάρκετινγκ, είναι τα «κλειδιά» που µπορούν να «ανοίξουν» τις διεθνείς αγορές του προϊόντος. Αυτά υποστηρίζει ο πρόεδρος του Συνδέσµου Τυποποιητών Ελαιόλαδου Κρήτης, ελαιοπαραγωγός και ο ίδιος, Γιώργος Ανδρεαδάκης.
Η βελτίωση του κλίµατος στον τοµέα του ελαιολάδου είναι µια εξέλιξη που έχει «ρίζες» ή πρόκειται για συγκυριακό φαινόµενο µε διεθνείς διαστάσεις;Η παγκόσµια παραγωγή ελαιόλαδου τα τελευταία δέκα χρόνια έχει ανοδική τάση. Από το 1990 αυξήθηκε κατά 60%, µε τις τρεις βασικές ελαιοπαραγωγικές χώρες να κατέχουν τα ¾ της παγκόσµιας παραγωγής. Η Ισπανία κατέχει το 41%, η Ιταλία το 20% και η Ελλάδα το 12%. Συγχρόνως, αυξάνεται και η παραγωγή των Τρίτων χωρών. Το 2007 οι Τρίτες χώρες παρήγαγαν 550.000 τόνους και το 2012 έφθασαν τους 850.000 τόνους. Για παράδειγµα η Τουρκία το 2007 παρήγαγε 72.000 τόνους και το 2011 – 2012 παρήγαγε 190.000 τόνους. Παράλληλα, αύξηση παρατηρείται και στην παγκόσµια κατανάλωση ελαιόλαδου, που φθάνει πια τους 3,1 εκατ. τόνους. Αυτή είναι συνήθως, µε ένα συν πλην, και η παγκόσµια κατανάλωση. Κατά συνέπεια το φαινόµενο δεν είναι συγκυριακό.

Ποια θα βλέπατε σαν «δίκαιη τιµή» για τον Έλληνα παραγωγό extra παρθένου ελαιολάδου και πώς µπορεί αυτό να γίνει αυτό πραγµατικότητα;Ικανοποιητική τιµή θα έλεγα ότι είναι τα 2,80 – 3 ευρώ στον παραγωγό. Πιστεύω ότι είναι µια καλή τιµή, αρκεί να κρατηθεί εκεί. Αυτό λένε και οι ίδιοι οι αγρότες. Επίσης τα εισοδήµατα των ελαιοπαραγωγών συνεπικουρούνται µε κατά µέσο όρο 1 ευρώ ανά κιλό ελαιόλαδου, από την ενιαία ενίσχυση. Όταν η απόσταση των τιµών στο ράφι µεταξύ του ελαιόλαδου και των σπορέλαιων αυξηθεί ακόµα περισσότερο, οι πωλήσεις µειώνονται, µε αποτέλεσµα να χάνουν οι ελαιοπαραγωγοί, πράγµα που και οι ίδιοι το αντιλαµβάνονται. Το ερώτηµα είναι πώς η τιµή αυτή θα παραµείνει σταθερή, πράγµα που θα συµβάλλει ώστε να µπορούµε και εµείς οι τυποποιητές, να κλείνουµε συµβόλαια διαρκείας. Τώρα µας ρωτούν πελάτες από το εξωτερικό αν µπορούµε να κλείσουµε συµβόλαιο για µακρύ χρονικό διάστηµα και δεν έχουµε αυτή τη δυνατότητα, διότι δεν µπορούµε να προβλέψουµε τα σκαµπανεβάσµατα των τιµών. Η σταθερότητα στις τιµές θα συµβάλλει στην υπογραφή των συµβολαίων. Και για να υπάρξει σταθερότητα, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η συµβολαιακή γεωργία, όµως ακόµα βρισκόµαστε σε πρώιµα στάδια.



Για να έχει τύχη ο ελαιοπαραγωγός είναι υποχρεωµένος να γίνει τυποποιητής και έµπορος; Ποια είναι η δική σας διαδροµή αλλά και εµπειρία;∆εν µπορούν όλοι οι παραγωγοί να γίνουν τυποποιητές και έµποροι. Η δουλειά των παραγωγών είναι να φτιάχνουν ποιοτικό λάδι. Και από την ποιότητα απέχουµε ακόµα αρκετά. Η ποιότητα έχει να κάνει µε την καλλιεργητική τακτική, την έκθλιψη του ελαιόκαρπου, τη φύλαξη, αλλά και τη λειτουργία των οµάδων παραγωγών που χρειάζεται να παίζουν σηµαντικό ρόλο. Εγώ είµαι ελαιοπαραγωγός και τα τελευταία χρόνια βιοκαλλιεργητής 45 στρεµµάτων µε ελαιόδεντρα. Αποφάσισα να ασχοληθώ µε την τυποποίηση επειδή διαπίστωσα, από ταξίδια στο εξωτερικό, ότι δεν υπάρχουν στα ράφια των καταστηµάτων ελληνικά προϊόντα. Άρχισα µε µία θα έλεγα… ροµαντική διάθεση αγάπης στον τόπο µου, τότε δεν είχα κάνει καν έρευνα αγοράς!

Από τη στιγµή που υπάρχουν υποδοµές για τυποποίηση, καθώς και αξιόλογες προσπάθειες στον τοµέα του branding, τι είναι αυτό που «διώχνει» ακόµα το ελληνικό λάδι µε βυτία στην Ιταλία;Κατ’ αρχήν, δεν υπάρχει στρατηγική µάρκετινγκ, διείσδυσης στην εξωτερική αγορά. Μέχρι και όρια… προχειρότητας βλέπω σε πολλά επίπεδα. Πολλές φορές έχουν επιστραφεί στην Ελλάδα βυτία, διότι το λάδι ήταν νοθευµένο, από κάποιους επιτήδειους, µε πρόσφατα παραδείγµατα. Συγχρόνως όµως, έχουµε και τεράστιο κόστος παραγωγής σε σύγκριση µε άλλες ελαιοπαραγωγικές χώρες. Για παράδειγµα στην Ισπανία µέσα σε µία µέρα ένας παραγωγός µπορεί να κάνει συγκοµιδή σε 200 στρέµµατα ελαιώνα, µε συνολικό κόστος παραγωγής τα 0,90 – 1 ευρώ ανά κιλό ελαιόλαδου. Εκεί δεν έχουν πολυτεµαχισµένο κλήρο, όπως στην Ελλάδα. Όµως εδώ το κόστος µόνο της ελαιοσυλλογής ανέρχεται σε 0,80 ευρώ το κιλό. Το συνολικό κόστος παραγωγής του ελαιόκαρπου και στη συνέχεια του ελαιόλαδου, ανέρχεται στην Ελλάδα κατά µέσο όρο τα 1,80 ευρώ ανά κιλό! Συγχρόνως, δεν υπάρχει στρατηγική µάρκετινγκ από την ίδια την πολιτεία! ∆εν υπάρχει κεντρική προώθηση του εθνικού προϊόντος µε συγκεκριµένες στοχεύσεις. Παρόλα αυτά, πριν δέκα χρόνια τυποποιούσαµε µόλις 15.000 τόνους και σήµερα 25.000 τόνους.

Είναι το «παρασκήνιο» που καθορίζει τις τιµές παραγωγού (στη χώρα µας) ή θεωρείτε ότι λειτουργούν σε ικανοποιητικό βαθµό οι κανόνες της αγοράς;Οι Ισπανοί και οι Ιταλοί καθορίζουν και ελέγχουν την παραγωγή και το διεθνές εµπόριο του ελαιόλαδου. Για παράδειγµα φέτος προσέφεραν αρχικά 3,40 ευρώ για προϊόν παραδοτέο στην Ιταλία και µετά από λίγες µέρες έλεγαν ότι είτε θα το πληρώσουν 3,20 ευρώ είτε δεν θα αγοράζουν. Έτσι προκάλεσαν τεχνητή ένταση και πίεση στις τιµές.
Πόσο η φετινή καλή συγκυρία διαµορφώνει προϋποθέσεις για επαναπροσδιορισµό της θέσης του ελληνικού ελαιολάδου στην παγκόσµια αγορά και πώς θα µπορούσε να διευκολυνθεί αυτή η προσπάθεια
Η φετινή συγκυρία µας δίνει τη δυνατότητα να κερδίσουµε αγορές. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχουµε ποιοτικό προϊόν. Επίσης, να το προωθούµε ως χυµό ελιάς. Το ελληνικό ελαιόλαδο δεν είναι προϊόν που έχει υποστεί επεξεργασία, όπως γίνεται σε άλλες χώρες. Είναι φυσικός χυµός! Και το ελαιόλαδο στη χώρα µας έχει µακρά ιστορία! Μπορούµε να παραδειγµατιστούµε από την Τοσκάνη, που έχει ανάλογα µε εµάς χαρακτηριστικά, όµως πουλάει το ελαιόλαδό της σε εξαιρετικά υψηλότερες τιµές. Μπορούµε, όλοι µαζί, να συντονίσουµε τις ενέργειές µας σε αυτή την κατεύθυνση. Ως σύνδεσµος Εξαγωγέων Κρήτης και ως σύνδεσµος Τυποποιητών Ελαιόλαδου, έχουµε καταβάλλει προσπάθειες, όµως δεν αρκούν.

Μήπως από τις δύο εταιρείες τυποποίησης περάσαµε ξαφνικά στις 102 και οι πολλές είναι µικρές για να αποτελέσουν αξιόλογους προµηθευτές των δικτύων λιανικής;∆εν συµφωνώ! Για παράδειγµα πέντε – έξι εταιρείες εδώ στην Κρήτη κάνουν τζίρο από 6 – 7 εκατ. ευρώ η καθεµιά. Εξάγουν σε πάνω από 40 χώρες και κάθε χρόνο ανεβαίνουν. Τις δεκαετίες του ΄80 και του ΄90 που µεσουρανούσε η Ελαιουργική, είδαµε κάποιο αποτέλεσµα; Στην Ιταλία και την Ισπανία υπάρχουν πράγµατι, πολύ µεγάλες εταιρείες. Όµως στις διεθνείς εκθέσεις βλέπουµε και εκατοντάδες µικρές
Πόσο και σε ποια κατεύθυνση βλέπετε να επηρεάζουν την ελαιοκαλλιέργεια οι αλλαγές στον τρόπο προσδιορισµού της ενιαίας ενίσχυσης;Αν οι ενισχύσεις είναι η µοναδική προϋπόθεση για να συνεχίσουµε την ελαιοκαλλιέργεια, τότε λυπάµαι πολύ, αλλά δεν έχουµε µέλλον! Οι παραγωγοί χρειάζεται να καλλιεργούν σωστά, να παράγουν ένα ποιοτικό προϊόν και να κάνουν ορθή κοστολόγηση. Να καλλιεργούν επειδή τους αρέσει και µε αυτά τα χρήµατα να µπορούν να επιβιώνουν. ∆ηλαδή να είναι της λογικής ότι καλλιεργούν επειδή τους αρέσει αυτό που κάνουν κι έχουν εισοδήµατα. Από εκεί και πέρα µία επιπλέον οικονοµική ενίσχυση, η ενιαία ενίσχυση, να συµπληρώνει το εισόδηµά τους.
Βλέπετε να έρχεται κάτι καλύτερο σε σχέση µε ό,τι γνωρίσαµε µέχρι σήµερα από τα νέα τριετή προγράµµατα των Οργανώσεων Ελαιοκοµικών Φορέων;Στόχος των προγραµµάτων αυτών είναι η αναβάθµιση της ποιότητας του ελαιόλαδου, µε τη συµβολή καθενός κρίκου της αλυσίδας, δηλαδή του παραγωγού, του ελαιουργού, του τυποποιητή, του εµπόρου. Αν και έχουν καταβληθεί εξαιρετικά υψηλά ποσά, πάνω από 100 εκατ. ευρώ, µέσω των συγκεκριµένων προγραµµάτων, δεν διαπιστώνουµε αποτελέσµατα. Αντιθέτως, δόθηκαν εκατοµµύρια ευρώ σε Ενώσεις Αγροτικών Συνεταρισµών που χρεοκόπησαν! Εµείς, ως σύνδεσµος Τυποποιητών Ελαιόλαδου Κρήτης, είχαµε καταθέσει δύο προτάσεις, στην πρώτη προκήρυξη 3,7 εκατ. ευρώ και µας εγκρίθηκε ποσό ύψους 0,300 εκατ. ευρώ και τη δεύτερη φορά η πρότασή µας ήταν για 3 εκατ. ευρώ και µας εγκρίθηκαν 0,200 εκατ. Αν δεν αλλάξουν, λοιπόν, τα κριτήρια βάσει των οποίων εγκρίνονται οι πιστώσεις, δεν βλέπω κάτι καλύτερο.
Συνεχίζουν οι τεχνικές δυσκολίες στην ελαιοσυλλογή να αποτελούν τροχοπέδη στην ανάπτυξη της καλλιέργειας ή µήπως η «επιστήµη» κι εδώ έχει προχωρήσει;Σαφώς, η επιστήµη έχει προχωρήσει. ∆ιαθέτουµε καλύτερα µηχανήµατα ελαιοσυλλογής. Όµως στην Κρήτη και γενικότερα στην Ελλάδα, το µεγάλο πρόβληµα είναι άλλο και συγκεκριµένα του πολυτεµαχισµένου αγροτικού κλήρου. ∆εν µπορείς να κάνεις εκβιοµηχάνιση της παραγωγής, µε πολυτεµαχισµένο κλήρο! Χρειάζεται λοιπόν να γίνουν αναδασµοί. Στη Μεσαρά όσο έγιναν, λειτούργησαν θετικά. Όµως είναι µια διαδικασία που απαιτεί αρκετό χρόνο. Αυτό που µπορούµε να κάνουµε εµείς, είναι να προβάλουµε ότι ως χώρα παράγουµε φυσικό χυµό ελιάς. Συγχρόνως να αναδεικνύουµε τον πολιτισµό και την ιστορία του προϊόντος. ∆εν είναι ανάγκη να… χτίσουµε µύθο. Έχουµε την ιστορία µας. Με λίγα λόγια, να παραδειγµατιστούµε από την τακτική της Τοσκάνης η οποία πουλάει ένα ποιοτικό προϊόν που συνοδεύεται από το µύθο του.
Υπάρχει «γιατρειά» στο θέµα της αντιµετώπισης του δάκου και ποια είναι η δική σας µέθοδος για τον έλεγχο της κατάστασης;Και βέβαια υπάρχει! Η Κρήτη διαθέτει περίπου 35 εκατ. ελαιόδεντρα. Από αυτά το 88% της ποικιλίας Κορωνέικη, το 7% Τσουνάτη και το 4% Χονδρολιά. Λοιπές ποικιλίες είναι το 1%. Η Κορωνέικη εµφανίζει τα µεγαλύτερα προβλήµατα µε δακοπροσβολές. Εγώ, όπως σας είπα, είµαι βιοκαλλιεργητής µε 45 στρέµµατα. Χρησιµοποιώ, χρόνια τώρα, τις δακοπαγίδες. Τοποθετώ δακοπαγίδες και έχω ικανοποιητικά αποτελέσµατα. Αυτή η τακτική είναι δυνατόν να γενικευτεί. Τη δεκαετία του ΄90 περάσαµε από τους αεροψεκασµούς, όταν δηλαδή ψέκαζαν ελικόπτερα από αέρος, στους µαζικούς δολωµατικούς ψεκασµούς. Ξέρουµε τα προβλήµατα της δακοκτονίας όπως γίνεται σήµερα, το υψηλό κόστος, την υψηλή επιβάρυνση του περιβάλλοντος µε χηµικές ουσίες και τον κίνδυνο ανίχνευσης υπολειµµατικότητας στο τελικό προϊόν. Μπορούµε να φύγουµε από τους µαζικούς δολωµατικούς ψεκασµούς και να περάσουµε στην τοποθέτηση δακοπαγίδων µε µηδενική επιβάρυνση χηµικών σε περιβάλλον και προϊόν. Για κάθε 1.000 δέντρα, χρειάζονται 500 παγίδες. Οι τιµές των παγίδων κυµαίνονται από 0,60 έως 1 ευρώ η µία. Το κράτος µπορεί να κάνει κάθε χρόνο µειοδοτικό διαγωνισµό για να προµηθεύεται µαζικά παγίδες σε κατά πολύ χαµηλότερες τιµές και στη συνέχεια να διανέµει τις παγίδες στους ελαιοπαραγωγούς για να τις τοποθετούν οι ίδιοι. Αυτή, κατά τη γνώµη µου, είναι η λύση.
Τελικά στο ελαιόλαδο µετράει πιο πολύ το µπουκάλι ή το περιεχόµενο;    Όταν δεν είσαι brand µετράει το µπουκάλι. Όταν είσαι, µετράει το περιεχόµενο. Αρχικά, για να µπεις σε µία αγορά χρειάζεται να προσέξεις το µπουκάλι σου, την ετικέτα σου, να αξιοποιήσεις σύγχρονα µέσα µάρκετινγκ. Έτσι θα προσελκύσεις τον καταναλωτή. Όµως, αν ο καταναλωτής δεν µείνει ικανοποιηµένος από την ποιότητα του προϊόντος, τότε δεν θα το προτιµήσει ξανά. Και η αγορά θα σε πετάξει έξω, σαν την τρίχα από το γάλα! Κατά συνέπεια το περιεχόµενο χρειάζεται, ούτως ή άλλως, να είναι ποιοτικό.

Σύντοµο βιογραφικ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΔΡΕΑΔΑΚΗΣ
Ο Γιώργος Ανδρεαδάκης είναι πρόεδρος του Συνδέσµου Τυποποιητών Ελαιολάδου Κρήτης και αντιπρόεδρος του Συνδέσµου Εξαγωγέων Κρήτης. Κατάγεται από αγροτική οικογένεια του χωριού Λούρες. Είναι απόφοιτος του Οικονοµικού τµήµατος, της σχολής Οικονοµικών και Νοµικών Επιστηµών του ΑΠΘ. Το 1982 – 1983 σπούδασε Προγραµµατισµό, καθώς ήταν στρατιώτης. Στη συνέχεια εργάστηκε ως υπεύθυνος µηχανογράφησης στο ΚΕΕΘΑ. Όταν επέστρεψε στην Κρήτη ασχολήθηκε επίσης µε την Πληροφορική, ιδρύοντας εταιρεία. Συγχρόνως ασχολείτο µε την ελαιοκαλλιέργεια. Το 1998 ίδρυσε την Κρητίδα σε συνεργασία µε δύο φίλους. Σήµερα είναι ιδιοκτήτης της µαζί µε το µεγαλύτερο γιο του και ασχολείται µε την καλλιέργεια, την τυποποίηση και τις εξαγωγές.  
Συνέντευξη στην Πέλλα Λασηθιωτάκη από το περιοδικό el Δεκεμβρίου 2014
Σχόλια (0)
Προσθήκη σχολίου
ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΑΣ ΣΧΟΛΙΟ
Σχόλιο*
χαρακτήρες απομένουν
* υποχρεωτικά πεδία

News Wire

Πληρωμές Προγράμματα Προϊόντα Τεχνολογία