Πρόκειται για τα θέματα που είχαν μείνει έξω από την πολιτική συμφωνία του Ιουνίου και αφορούσαν το πλαφόν στις ενισχύσεις, την εξωτερική σύγκλιση, τα ποσοστά συγχρηματοδότησης της αγροτικής ανάπτυξης και τη μεταφορά πόρων ανάμεσα στον Πρώτο και τον Δεύτερο Πυλώνα, τα οποία οριστικοποιήθηκαν κατά την τελευταία συνάντηση του Συμβουλίου, της Κομισιόν και των ευρωβουλευτών, στα πλαίσια του τριμερούς διαλόγου.
H Ελλάδα και για την επταετία 2014-2020 εξασφάλισε μέσω της ΚΑΠ ποσό ύψους 4,2 δισ. ευρώ, ισόποσο με της προηγούμενης περιόδου. Στη Σύνοδο του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας της ΕΕ που πραγματοποιήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου στις Βρυξέλλες, συμμετείχε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Αθανάσιος Τσαυτάρης, συνοδευόμενος από το Γενικό Γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων Δημήτριο Μελά.
Όπως δήλωσε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Αθανάσιος Τσαυτάρης: «Η συμφωνία στην οποία έχει καταλήξει το Συμβούλιο για την ΚΑΠ εξασφαλίζει τη χρηματοδότηση της ελληνικής γεωργίας με ποσό που υπερβαίνει τα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο για την ενίσχυση του εισοδήματος των Ελλήνων γεωργών και τη στήριξη των επενδύσεων τους. Οι κανόνες που έχουν αποφασιστεί εξυπηρετούν την ελληνική γεωργία με μέτρα για τους νέους αγρότες, τις μικρές εκμεταλλεύσεις, τις μειονεκτικές περιοχές και τα μικρά νησιά του Αιγαίου. Επίσης, η συμφωνία, μας δίνει τη δυνατότητα για στοχευμένες ενισχύσεις, ώστε να υποστηριχθούν παραγωγές όπως τα ψυχανθή, με στόχο την ενίσχυση της ελληνικής κτηνοτροφίας. Απομένει σε εμάς να καθορίσουμε τους κανόνες σε εθνικό επίπεδο ώστε να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο μια βιώσιμη και αποδοτική γεωργία που τη χρειάζεται η χώρα μας στη δύσκολη αυτή στιγμή για την οικονομική της ανασυγκρότηση».
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Θανάσης Τσαυτάρης με το γενικό γραμματέ
Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων Δημήτρη Μελά στο συμβούλιο υπουργών
Ειδικότερα, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε ότι αφορά στη μεταρρύθμιση της νέας ΚΑΠ, επεσήμανε την ανάγκη να ληφθούν έγκαιρα αποφάσεις, ώστε οι γεωργοί να προγραμματίσουν με ασφάλεια τις παραγωγικές τους δραστηριότητες, σε ένα σταθερό περιβάλλον και τόνισε την πάγια θέση της Ελλάδας για μία πιο δίκαιη κατανομή των ενισχύσεων υπέρ των μικρών οικογενειακών εκμεταλλεύσεων
Σχετικά με τις εμπορικές συμφωνίες της Ε.Ε με τρίτες χώρες, ο κ. Τσαυτάρης, χωρίς να αμφισβητήσει τη χρησιμότητα διεύρυνσης του διεθνούς εμπορίου, υποστήριξε ότι οι συμφωνίες αυτές θα πρέπει να διέπονται από την αρχή της αμοιβαιότητας και της αναλογικότητας, προκειμένου να μη ζημιώνονται οι ευρωπαίοι αγρότες, να προστατεύονται οι ευαίσθητοι τομείς και τα προϊόντα του κάθε κράτους μέλους και να προστατεύονται και να γίνονται σεβαστές, από τους εμπορικούς εταίρους της Ε.Ε, οι γεωγραφικές ενδείξεις που η ίδια έχει κατοχυρώσει
Όπως τόνισε ο Υπουργός, τα κατοχυρωμένα ευρωπαϊκά σήματα για την προέλευση και την ποιότητα των προϊόντων αυξάνουν την προστιθέμενη αξία τους, όπως και την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής γεωργίας. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στις διαπραγματεύσεις με τον Καναδά και στην ανάγκη αναγνώρισης της φέτας, ενός εμβληματικού προϊόντος ταυτισμένου στην παγκόσμια αγορά με την Ελλάδα. Όπως υπογράμμισε ο κ. Αθανάσιος Τσαυτάρης, η αναγνώριση αυτή πρέπει να επιδιωχθεί, όχι μόνο για τη σημασία της συγκεκριμένης αγοράς, αλλά και για να αποφευχθεί ένα κακό προηγούμενο σε επικείμενες σημαντικές εμπορικές συμφωνίες
Σε ότι αφορά στις διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ, ο κ. Τσαυτάρης αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο βαμβάκι και στην κριτική που ασκείται για τη στήριξη που παρέχει η Ε.Ε. Υποστήριξε ότι η στήριξη αυτή πρέπει να διατηρηθεί αμετάβλητη και ότι σε καμία περίπτωση δεν απειλεί τις ελάχιστα ανεπτυγμένες βαμβακοπαραγωγές χώρες, αφού η ευρωπαϊκή παραγωγή αντιπροσωπεύει μόλις το 2% της παγκόσμιας αγοράς
Σε ότι αφορά στην προώθηση της παραγωγής πρωτεϊνούχων καλλιεργειών, ο Υπουργός αναγνώρισε ότι η Ε.Ε έχει κάνει πρόοδο στην υποστήριξη των ψυχανθών, όπως η απαλλαγή από υποχρεώσεις του «πρασινίσματος» και η δυνατότητα πρόσθετης συνδεδεμένης ενίσχυσης για το συγκεκριμένο τομέα. Ζήτησε να ανακηρυχθεί το 2015 ως «ευρωπαϊκό έτος για την υποστήριξη των πρωτεϊνούχων καλλιεργειών» από την Ε.Ε, όπως θα κάνει και ο FAO για το 2016, ώστε να αναδειχθεί η σημασία του τομέα για την υγιεινή διατροφή, για την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας και για την προστασία του περιβάλλοντος
Στη διάρκεια του Συμβουλίου, η Επιτροπή παρουσίασε τις βασικές γραμμές της νέας στρατηγικής της Ε.Ε. για την υποστήριξη των δασών και του δασικού τομέα και ενημέρωσε το Συμβούλιο για την πρόοδο των εργασιών σχετικά με τα διεθνή θέματα εμπορίου γεωργικών προϊόντων. Παράλληλα, η Προεδρία αναφέρθηκε στο 7ο Διεθνές Συνέδριο «Σχεδιάζοντας μαζί το μέλλον του βιολογικού τομέα της Ευρώπης – Επηρεάζοντας το νομικό πλαίσιο της Ε.Ε για τη βιολογική παραγωγή στο πλαίσιο της μελλοντικής ΚΑΠ», που πραγματοποιήθηκε στο Βίλνιους, στις 2-4 Ιουλίου 2013, ενώ η Ιρλανδική αντιπροσωπεία αναφέρθηκε στα συμπεράσματα της 33ης Διάσκεψης των Διευθυντών των Οργανισμών Πληρωμών, που έγινε στο Δουβλίνο, στις 25-26 Απριλίου 2013
Σημειώνεται τέλος ότι, στο περιθώριο του Συμβουλίου, οκτώ Υπουργοί Γεωργίας, μεταξύ των οποίων και ο Έλληνας Υπουργός, κατέληξαν σε κοινή δήλωση στην οποία επισημαίνουν την ανάγκη στήριξης του καπνού. Οι Υπουργοί υπογραμμίζουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο τομέας, όπως η εξαίρεσή του από τη συνδεδεμένη ενίσχυση και η μεταφορά πόρων του καπνού στο 2ο πυλώνα το 2010.
Αναφέρονται στην σημασία του τομέα για περιοχές μειονεκτικές, χωρίς εναλλακτικές παραγωγικές δυνατότητες και ευκαιρίες απασχόλησης και στους κινδύνους για τον κοινωνικό ιστό και το περιβάλλον από την παρατηρούμενη εγκατάλειψη της καλλιέργειας. Ταυτόχρονα, υπενθυμίζουν ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστήριξε τη συνδεδεμένη ενίσχυση για τον καπνό στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της ΚΑΠ, όπως και πολλά κράτη μέλη στο Συμβούλιο, υποχρεώνοντας την Επιτροπή στην υποβολή δήλωσης ότι θα παρακολουθεί στενά την αγορά και θα προτείνει κάθε κατάλληλο μέτρο για τη βελτίωσή της
Στο πλαίσιο αυτό, τα οκτώ κράτη μέλη ζητούν από την Επιτροπή να προχωρήσει σε μια εμπεριστατωμένη και ευρεία συζήτηση για το μέλλον του καπνού και να αναζητήσει λύσεις στο πλαίσιο της ΚΑΠ, που θα επιτρέψουν τη βιώσιμη συνέχιση της καλλιέργειας
Παρατηρητήριο για το γάλα δημιουργεί η Κομισιόν
Τη δημιουργία Παρατηρητήριου της αγοράς γάλακτος προανήγγειλε την Τρίτη ο επίτροπος Γεωργίας Ντατσιάν Τσιόλος, μιλώντας σε συνέδριο για το μέλλον της γαλακτοπαραγωγής στην Ευρώπη.
Η κατάργηση των ποσοστώσεων του γάλακτος μετά το 2015 θα φέρει νέες ευκαιρίες αλλά και κινδύνους. Αυτό τονίστηκε σε συνέδριο για το θέμα που οργάνωσε η Κομισιόν στις Βρυξέλλες με την παρουσία σημαντικών αγροτοσυνδικαλιστικών οργανώσεων όπως η Copa-Cogeca, το European Milk Board και το ερευνητικό ίδρυμα Momagri
Κοινή διαπίστωση είναι ότι η αγορά δεν θα πρέπει να αφεθεί στην τύχη της, αλλά να υπάρξει ένα ευέλικτο σχήμα για στήριξη των παραγωγών και ρύθμιση της παραγωγής
Ο επίτροπος Γεωργίας Ντατσιάν Τσιόλος, ανοίγοντας το συνέδριο προανήγγειλε τη δημιουργία ενός Παρατηρητηρίου της αγοράς γάλακτος, το οποίο «θα είναι υπεύθυνο για την βραχυπρόθεσμη ανάλυση και την παροχή στοιχείων στον κλάδο». Όπως επισημαίνει, για τη δημιουργία του θα απαιτηθεί η εμπλοκή του κλάδου σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο και η συμμετοχή παραγωγών και γαλακτοβιομηχανιών»
Περισσότερες λεπτομέρειες για τον τρόπο λειτουργίας του Παρατηρητηρίου θα ανακοινωθούν τους επόμενους μήνες
Από την πλευρά της η Copa – Cogeca ζητά πιο αποδοτικά μέτρα για τη μετά τις ποσοστώσεις εποχή. Σύμφωνα με την αγροτοσυνδικαλιστική οργάνωση, «προτεραιότητα πρέπει να δοθεί σε μέτρα για την αγορά, όπως η δημόσια παρέμβαση και η ιδιωτική αποθεματοποίηση. Η τιμή παρέμβασης πρέπει επίσης να επικαιροποιηθεί ώστε να λαμβάνει υπόψη την τρέχουσα κατάσταση της αγοράς. Άλλα ελπιδοφόρα εργαλεία είναι οι προθεσμιακές αγορές και τα συστήματα ασφάλισης»
Σύμφωνα μάλιστα, με τον πρόεδρο της ομάδας εργασίας γάλακτος της Copa – Cogeca, Mansel Raymond, περισσότεροι από 250.000 ευρωπαίοι γαλακτοπαραγωγοί έχουν εγκαταλείψει αυτόν τον τομέα από το 2007.
Το European Milk Board στη μελέτη του παρατηρεί ότι ενώ ορισμένες χώρες αδυνατούν να καλύψουν την ποσόστωση που τους αναλογεί, η γαλακτοπαραγωγή τείνει να συγκεντρωθεί σε λίγα κράτη μέλη και σε συγκεκριμένες περιοχές, όπου τα πρώην βοσκοτόπια μετατρέπονται σε εκτάσεις εντατικής καλλιέργειας χορτονομών: βορειοδυτική Γαλλία, Ολλανδία, Δανία, βόρεια Γερμανία και νότια Ιρλανδία. Το ΕΜΒ προτείνει μια ευέλικτη ρύθμιση της αγοράς με τη δημιουργία μιας εποπτικής αρχής της αγοράς γάλακτος, η οποία θα αποτελεί ένα ευρωπαϊκό όργανο με δυνατότητα να λαμβάνει δεσμευτικές αποφάσεις.
Παρακολουθήστε εδώ σε live streaming την ομιλία του Πάολο ντε Κάστρο, προέδρου της Επιτροπής Γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (DG Agri) και του ευρωβουλευτή Λουις Μανουέλ Καπόουλας Σάντος
Ο πρόεδρος της COMAGRI, Πάολο Ντε Κάστρο δήλωσε πως πλέον έχουμε ολοκληρωμένη τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ. "Μπορεί να μην είναι αυτό που ακριβώς ήθελε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αλλά αποφύγαμε τα χειρότερα", είπε χαρακτηριστικά. Στον ίδιο σχεδόν σχολιασμό προέβει και ο εισηγητής για τις άμεσες ενισχύσεις και την αγροτική ανάπτυξη, Λουις Μανουέλ Καπόουλας Σάντο: "πετύχαμε μια όχι πολύ προοδευτική συμφωνία, αλλά είναι η καλύτερη δυνατή υπό τις δεδομένες συνθήκες".
Πλέον, μπορούμε να μιλάμε για μια πιο δίκαιη, λιγότερη γραφειοκρατική και πιο "πράσινη" ΚΑΠ γιατί:
- Μόνο οι ενεργοί αγρότες θα λαμβάνουν ενισχύσεις.
- Υποχρεωτική περικοπή των άμεσων ενισχύσεων πάνω από 150.000 ευρώ.
- Πιο απλή η διαδικασία των ενισχύσεων για τους μικρούς αγρότες.
- Ειδικό υποχρεωτικό καθεστώς για τους νέους αγρότες.
- Στήριξη των λιγότερο ανεπτυγμένων-μειονεκτικών περιοχών.
- Υποχρεωτικά περιβαλλοντικά μέτρα στον 1ο πυλώνα και χοήγηση ενισχύσεων 30% για "πράσινα μέτρα". Αγροτοπεριβαλοντικά μέτρα στον 2ο πυλώνα.
Τώρα, λοιπόν μένει η ψηφοφορία στις 30 Σεπτεμβρίου από την COMAGRI, καθώς και από την ολμέλεια του Ευρωκοινοβουλίου τον Οκτώβριο. Ο Ντε Κάστρο είναι αισιόδοξος ότι οι ψηφοφορίες θα είναι θετικές. Τέλος, τα κράτη μέλη πρέπει να καθορίσουν τους εθνικούς τους φακέλους.
Τι μένει μετά τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ;
Πρέπει να κλείσουν και τα μεταβατικά μέτρα της νέας ΚΑΠ. Ευρωκοινοβούλιο και υπουργοί γεωργίας έχουν δεσμευτεί να τα ολοκληρώσουν μέχρι το τέλος του έτους. Αν δεν ολοκληρωθούν και τα μεταβατικά μέτρα, τότε δεν θα μπορέσει να εφαρμοστεί η νέα ΚΑΠ το 2015.
