Η γεωργία μοχλός πίεσης σε εμπορικές διαπραγματεύσεις επί μία 50ετία
Μνήµες του εµπάργκο που επέβαλε τη δεκαετία του ΄70 στην σόγια ο πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον και µετέπειτα η διακοπή του εµπορίου σιτηρών µε τη Ρωσία από τον Τζίµι Κάρτερ, ξύπνησαν στους Αµερικανούς αγρότες οι κινήσεις Τραµπ µε την Κίνα µε επίκεντρο τους δασµούς σε χάλυβα και αλουµίνιο.
Πάντως, ο σηµερινός πρόεδρος των ΗΠΑ, µετά τις σφοδρές αντιδράσεις του αγροτοβιοµηχανιού λόµπι για αντίποινα στα αγροτικά προϊόντα από την Κίνα, φαίνεται να οδηγεί σε ανακωχή τον εµπορικό πόλεµο, µετά για τη δέσµευση του Πεκίνου να αγοράσει «τεράστιες ποσότητες αγροτικών προϊόντων».
Ενδεικτικό το tweet Τραµπ, την περασµένη ∆ευτέρα «Η Κίνα συµφώνησε να αγοράσει τεράστιες ποσότητες επιπλέον αγροτικών/γεωργικών προϊόντων – θα είναι ένα από τα καλύτερα πράγµατα που συµβαίνουν στους αγρότες µας εδώ και πολλά χρόνια!», έγραψε. «Για την Κίνα, τα εµπόδια και οι δασµοί θα αρθούν για πρώτη φορά», πρόσθεσε χωρίς να δώσει λεπτοµέρειες για τα βήµατα στα οποία συµφώνησαν Αµερικανοί και Κινέζοι αξιωµατούχοι, ύστερα από συνοµιλίες στην Ουάσιγκτον.
Βέβαια, η συµφωνία υπολείπεται της µείωσης του εµπορικού ελλείµµατος ύψους 200 δισ. δολαρίων που ορίζει ο πρόεδρος Τραµπ, ωστόσο ο αµερικανός υπουργός Οικονοµικών Μούνχιν δήλωσε ότι το πλαίσιο θα µπορούσε να αυξήσει τις εξαγωγές στην Κίνα κατά 35-40% ακόµη φέτος. «Βάζουµε τον εµπορικό πόλεµο σε αναµονή», δήλωσε ο Μούνχιν στο Fox News Sunday. Οι ΗΠΑ θα βάλουν φρένο στους δασµούς 150 δισ. δολαρίων για τα κινεζικά αγαθά ως απάντηση στη συµφωνία. Οµοίως, η σόγια των ΗΠΑ και άλλα προϊόντα θα αποφύγουν τα αντίποινα 50 δισ. δολαρίων από την Κίνα
Σύµφωνα µε αναλυτές στη διάρκεια της τελευταίας σχεδόν 50ετίας οι εκάστοτε κυβερνήσεις των ΗΠΑ χρησιµοποιούν την γεωργία ως διαπραγµατευτικό εργαλείο απέναντι σε πολιτικές και εµπορικές διενέξεις, εντούτοις όπως υποστηρίζουν, στο τέλος αυτός που τραυµατίζεται πιο σοβαρά είναι αυτός που ξεκινάει την εµπορική διαµάχη, µε τις συνέπειες να εµφανίζονται µακροπρόθεσµα
«∆εν υπάρχει αµφιβολία ότι όλα αυτά έχουν µακροπρόθεσµο αντίκτυπο», λέει ο Τζόζεφ Γκλοµπέρ, ανώτερος ερευνητής στο ∆ιεθνές Ινστιτούτο Έρευνας για την Επισιτιστική Πολιτική και πρώην επικεφαλής οικονοµολόγος του αµερικανικού υπουργείου Γεωργίας-USDA, «Όσον αφορά τη γεωργία που χρησιµοποιείται για τη διαπραγµάτευση µε άλλες χώρες, υπάρχουν περιπτώσεις υψηλού επιπέδου που χρονολογούνται επί προεδρίας Νίξον», λέει, τονίζοντας ότι πρόεδρος Τραµπ δεν είναι ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ που θα χρησιµοποιήσει τη γεωργική βιοµηχανία ως διαπραγµατευτικό εργαλείο.
Η ιστορία δείχνει ότι οι αγρότες δεν ξεχνούν στις εκλογές
Στη διάρκεια της τελευταίας σχεδόν 50ετίας οι εκάστοτε κυβερνήσεις των ΗΠΑ χρησιµοποιούν την γεωργία ως διαπραγµατευτικό εργαλείο απέναντι σε πολιτικές και εµπορικές διενέξεις, εντούτοις όπως δείχνει η ιστορική αναδροµή, στο τέλος αυτός που τραυµατίζεται πιο σοβαρά είναι αυτός που ξεκινάει την εµπορική διαµάχη, µε τις συνέπειες να εµφανίζονται µακροπρόθεσµα.
Νίξον: Το 1973, η τιµή της σόγιας από τα 3 δολάρια εκτοξεύτηκε στα 13 δολάρια ανά µπούσελ. Τότε ο πρόεδρος Νίξον απάντησε βάζοντας πλαφόν στις αµερικανικές εξαγωγές για να µην ξεπεράσουν την οροφή αυτή. «Το εµπάργκο δεν ήταν τόσο πολύ εναντίον άλλων χωρών, όπως ήταν η αντίδραση σε σηµαντικές αυξήσεις τιµών που άλλες χώρες έβαζαν στις εξαγωγές για ορισµένα προϊόντα», λέει ο Γκλοµπέρ. Το εµπάργκο µείωσε την ποσότητα των σπόρων σόγιας που οι αγρότες ήταν σε θέση να πουλήσουν, τραυµατίζοντάς τους οικονοµικά. Ο τότε υπουργός Γεωργίας Ερλ Μπουτζ χαρακτήρισε της αποφάσεις Νίξον «ένα πολύ σοβαρό λάθος». Σε απάντηση του εµπάργκο Νίξον, η Ιαπωνία απευθύνθηκε στη Βραζιλία, η οποία αύξησε την παραγωγή της από 5 εκατ. τόνους το 1973 σε 15 εκατ. τόνους το 1983 σε σχεδόν 96 εκατ. τόνους σήµερα.
Κάρτερ: Μόλις επτά χρόνια αργότερα, οι αγρότες «χτυπήθηκαν» ξανά όταν ο πρόεδρος Κάρτερ, επέβαλε ένα πολύ πιο απαγορευτικό εµπάργκο στο καλαµπόκι, τη σόγια και το σιτάρι, σε απάντηση της εισβολής της Σοβιετικής Ένωσης στο Αφγανιστάν το 1979 , το οποίο διήρκεσε πάνω από ένα χρόνο. ∆εδοµένου ότι υπήρξε µια σηµαντική ποσότητα σιταριού στον κόσµο το 1980, οι Σοβιετικοί ήταν σε θέση να εισάγουν από άλλες χώρες. Με ελάχιστη επίδραση στη Σοβιετική Ένωση, το εµπάργκο προκάλεσε πτώση της τιµής του καλαµποκιού από 3,11 δολ. ανά µπούσελ το 1980 (10,52 δολ. το 2018) σε 2,32 δολάρια ανά µπούσελ το 1982 (6,91 δολάρια το 2018) σύµφωνα µε το USDA
Ρήγκαν: Το εµπάργκο Κάρτερ, έφερε έντονη πίεση για το αγροτικό νοµοσχέδιο (Farm Bill) του 1981 µε τους αγρότες να ζητούν κάποιο είδος αποζηµίωσης όταν υπάρχει απαγόρευση σιτηρών για τις σηµαντικές µειώσεις τιµών. Οι εκλογές του 1980 ήταν η καµπή του εµπάργκο, καθώς ο Ρεπουµπλικανός υποψήφιος Ρόναλντ Ρέιγκαν υποσχέθηκε να τερµατίσει την απαγόρευση, κάτι που του εξασφάλισε και την νίκη
Μείωση εισαγωγών πρώτη φορά
Η Κίνα µειώνει τις εισαγωγές σόγιας για πρώτη φορά σε 15 χρόνια και διερευνά επίσης άλλους πόρους επεκτείνοντας την παραγωγή αιθανόλης για να ενισχύσει την κατανάλωση καλαµποκιού, επιτρέποντας της να παράγει περισσότερη αποξηραµένη ζωοτροφή (DDGS). Όταν ο Τραµπ πρότεινε το τιµολόγιο 25% για τις εισαγωγές χάλυβα και ένα τιµολόγιο 10% για τις εισαγωγές αλουµινίου τον Μάρτιο, η Κίνα ανακοίνωσε αντίποινα, µε ιδιαίτερη έµφαση στην αµερικανική σόγια των οποίων οι παραγωγοί υπολογίζουν στην Κίνα για περισσότερες από τις µισές πωλήσεις τους
Τα καίρια αγροτικά χτυπήματα Κίνας οδηγούν τις ΗΠΑ σε ανακωχή
Η Κίνα είναι µία χώρα που ανταποκρίνεται στην επιβολή δασµών σε προϊόντα µε πολύ καίριο τρόπο πλήττοντας ευαίσθητους τοµείς σε σχέση µε τον ανταγωνισµό, λένε ειδικοί αναλυτές, κάτι που φαίνεται να... µέτρησε το επιτελείο του Αµερικανού προέδρου που όπως όλα δείχνουν οδηγεί σε «ανακωχή» την εµπορική διαµάχη. Μάλιστα, τα αντίποινα της Κίνας µε δασµούς στα γεωργικά προϊόντα, συµπεριλαµβανοµένων των σπόρων σόγιας, του βοείου και χοίρειου κρέατος κι άλλων 100 προϊόντων, θα µπορούσαν να διαρκέσουν έως 180 ηµέρες για τελική απόφαση µε διαπραγµατεύσεις από τη διοίκηση Τραµπ, επιφέροντας σοβαρά χτυπήµατα στην αγροτική οικονοµία των ΗΠΑ
«Η Κίνα ανταποκρίνεται µε πολύ συγκεκριµένο τρόπο στους δασµούς», λέει ο Ίαν Σέλντον επικεφαλής του Πανεπιστηµίου Αγροτικού Μάρκετινγκ, Εµπορίου και Πολιτικής- Άντερσον, του Οχάιο. «Η Κίνα στοχεύει προϊόντα που µπορούν να υποκαταστήσουν αγορές και να επιφέρουν οικονοµικά και πολιτικά κόστη, αλλά είναι πολύ πιο δύσκολο να βρουν υποκατάστατα σόγιας».
Έτσι, οµοίως µε τους δασµούς στις εισαγωγές σπόρων σόγιας από τις ΗΠΑ και χοιρινού κρέατος αξίας 3 δισ. δολαρίων, η Κίνα εισήγαγε περισσότερη σόγια από τη Βραζιλία, που έχει φέτος ρεκόρ. Η Κίνα αναµένεται να αυξήσει την παραγωγή σόγιας κατά 4,9% φέτος, µε αύξηση κατά 20,7 εκατ. στρέµµατα
Παράπλευρη απώλεια για το βόειο ΕΕ
Στο µεταξύ, σε αναµµένα κάρβουνα βρίσκεται και η Ευρώπη η οποία ανησυχεί και για την περιοριστική πρόσβαση στην κινεζική αγορά βόειου κρέατος από την ΕΕ, ως παράπλευρη απώλεια στην εµπορική διαµάχη µε τις ΗΠΑ. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, µαζί µε των ΗΠΑ, προβληµατίζονται για το ότι οι προτεινόµενες ρυθµίσεις που απαιτούν πιστοποιητικά υγείας για όλες τις εισαγωγές τροφίµων, θα µπορούσαν να παρεµποδίσουν εµπορικές συναλλαγές αξίας δισεκατοµµυρίων δολαρίων µε την δεύτερη µεγαλύτερη οικονοµία του πλανήτη
Την αγωνία του εξέφρασε στο πλαίσιο της έκθεσης τροφίµων Sial στη Σαγκάη, ο κοινοτικός Επίτροπος Φιλ Χόγκαν υποστηρίζοντας ότι η Ουάσιγκτον θα πρέπει να συνεχίζει να δουλεύει µε την Ένωση για την αντιµετώπιση των παρατεταµένων εµπορικών ζητηµάτων µε την Κίνα.
