Γκρεμίζει τα πελατειακά κάστρα το αγροτικό πακέτο

∆ιάρρηξη της σχέσης µε τη δεξαµενή ψήφων

Ειδικά στη Νέα ∆ηµοκρατία το πρόβληµα είναι µεγάλο. Όλοι εκτιµούν ότι η ψήφιση από τη Βουλή των µέτρων για τους αγρότες οδηγεί σε διάρρηξη της παραδοσιακής σχέσης του κόµµατος µε έναν κόσµο οποίος αποτέλεσε για χρόνια τη µεγάλη δεξαµενή άντλησης ψήφων. Γι’ αυτό και η ανάσχεση των µέτρων µε τη µορφή προαπαιτούµενων στη δεύτερη ψηφοφορία στη Βουλή, γι’ αυτό και η «επανάσταση» των βουλευτών µε αναφορά στην Περιφέρεια, γι’ αυτό και το… µούδιασµα του προέδρου Μεϊµαράκη στη συνάντηση µε τους αγροτοσυνδικαλιστές την περασµένη Τρίτη στη Βουλή.

Ένα προς ένα τα φορολογικά μέτρα για τους αγρότες μέσω του τρίτου μνημονίου

Βαρύτερο απ’ ό,τι αναµενόταν και σίγουρα µακριά από τις προσδοκίες που είχε καλλιεργήσει το τελευταίο διάστηµα η κυβέρνηση αποδεικνύεται το πακέτο µέτρων για τους αγρότες που φέρνει µαζί του το τρίτο µνηµόνιο, µε τους επαγγελµατίες του χώρου να υποχρεώνονται από φέτος κιόλας σε πρόσθετη καταβολή φόρου λόγω της αύξησης του συντελεστή προκαταβολής από το 27,5% στο 55%.

Όπως προκύπτει από το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε από τη Βουλή, ο επιπλέον φόρος θα καταβληθεί είτε µε την υποβολή της δήλωσης (αν αυτό δεν έχει γίνει), είτε µε συµπληρωµατικό εκκαθαριστικό που θα σταλεί από την εφορία.  Αυτό, όµως, δεν είναι το µοναδικό βάρος που θα κληθεί να επωµισθεί ο αγροτικός κόσµος.

H συµφωνία µε τους δανειστές προβλέπει επίσης το διπλασιασµό του φόρου από το 13% στο 26% µε ένα ενδιάµεσο σκαλοπάτι το 20% (για τα αγροτικά εισοδήµατα που θα αποκτηθούν το 2015). Σχετική πρόβλεψη, όπως αναλύουμε παρακάτω, υπάρχει στη δανειακή σύμβαση που προστέθηκε στο νομοσχέδιο ως παράρτημα.

Νέα εκκαθαριστικά για το 2014

Η πρώτη «κρυάδα» για τον αγροτικό κόσµο έρχεται εντός των επόµενων ηµερών µε τα εκκαθαριστικά του φόρου για το 2014. Ο συντελεστής προκαταβολής που είχε µειωθεί στο 27,5% µε τις ρυθµίσεις Βαλαβάνη που είχαν φηφιστεί το Μάιο διπλασιάζεται στο 55% και, µάλιστα, το µέτρο ισχύει αναδροµικά για τα εισοδήµατα του 2014. Αυτό σηµαίνει ότι όσοι αγρότες έχουν  ήδη υποβάλει τις φετινές δηλώσεις κι έχουν λάβει τα εκκαθαριστικά θα παραλάβουν νέα τροποποιηµένα µε τα οποία θα καλούνται να πληρώσουν επιπλέον προκαταβολή φόρου εισοδήµατος έναντι του επόµενου έτους. 

Όσοι δεν έχουν υποβάλει τις δηλώσεις θα λάβουν άπαξ τα εκκαθαριστικά µε προκαταβολή 55% αντί 27,5%.

Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, «για όσους αποκτούν εισόδηµα από ατοµική αγροτική επιχειρηµατική δραστηριότητα επαναφέρεται το προς βεβαίωση ποσό φόρου στο 55% του φόρου που προκύπτει από επιχειρηµατική δραστηριότητα, για τα εισοδήµατα που αποκτώνται στο φορολογικό έτος 2014».

Στο 26% ο συντελεστής της φορολόγησης αγροτών με ενδιάμεσο βήμα στο 20%

Επιπλέον, στο δεύτερο «πακέτο» των προαπαιτούµενων που θα έρθουν µε νέο νοµοσχέδιο στη Βουλή τον Οκτώβριο θα συµπεριλαµβάνεται η αύξηση του συντελεστή φορολόγησης των αγροτών αρχικά στο 20% από το 2016, και, εν συνεχεία, στο 26% από το 2017.

Η δέσµευση αναφέρεται στο κείµενο µε τίτλο «Συµφωνία ∆ηµοσιονοµικών Στόχων και ∆ιαρθρωτικών Μεταρρυθµίσεων» που περιλαµβάνεται ως παράρτηµα στο νοµοσχέδιο που ψηφίστηκε την Πέµπτη και αποτελεί ουσιαστικά τον «οδικό χάρτη» του νέου τριετούς µνηµονίου. Εκεί γίνεται λόγος για  «κατάργηση της προτιµησιακής φορολογικής µεταχείρισης των αγροτών» για την οποία, όπως είχε γράψει σε σχετικό ρεπορτάζ η Agrenda, είχε δεσµευθεί η κυβέρνηση στο πλαίσιο της συµφωνίας των Βρυξελλών απέναντι στους πιστωτές. 

Πρακτικά τα εισοδήµατα του 2015 που θα δηλωθούν τον ερχόµενο χρόνο θα φορολογηθούν µε 20% -αντί για 13% που ισχύει σήµερα- ενώ τα εισοδήµατα του 2016 που θα αποτυπωθούν στις δηλώσεις του 2017 θα φορολογηθούν µε 26%.

Σηµειώνεται ότι αυτός είναι και ο συντελεστής που θα ισχύει εφεξής για τα αγροτικά εισοδήµατα- µε την προϋπόθεση ότι τα µέτρα θα αποδειχθούν επαρκή για τους δηµοσιονοµικούς στόχους.  Στην αντίθετη περίπτωση υπάρχει δέσµευση να ληφθούν, εφόσον κριθούν αναγκαία, περαιτέρω µέτρα τον Οκτώβριο του 2016 στα οποία θα περιλαµβάνεται, µεταξύ άλλων και η «προγραµµατισµένη µεταρρύθµιση του φόρου εισοδήµατος φυσικών προσώπων».

Μίνιμουμ 50% γεωργικό εισόδημα για ενεργό αγρότη

Περιθώριο λίγων εβδοµάδων έχουν στην κυβέρνηση και στο αρµόδιο υπουργείο προκειµένου να καταλήξουν στον νέο, αυστηρότερο -όπως έχει προαναγγελθεί- ορισµό του «κατά κύριο επάγγελµα αγρότη» στο πλαίσιο της συµφωνίας µε τους δανειστές.

Οι λεπτοµέρειες θα αποσαφηνιστούν στο δεύτερο «πακέτο» των προαπαιτούµενων του Οκτωβρίου, µαζί µε τις ρυθµίσεις για τους συντελεστές φορολόγησης του αγροτικού εισοδήµατος.

Όπως δήλωσε ο Βαγγέλης Αποστόλου σε τηλεοπτική του συνέντευξη την Τετάρτη, οι δανειστές ζητούν, προκειµένου κάποιος να φέρει την ιδιότητα του «επαγγελµατία αγρότη», το ποσοστό του συνολικού εισοδήµατος που προέρχεται από αγροτικές δραστηριότητες να ανέβει από το 30% τουλάχιστον στο 50%. Σύµφωνα µε πληροφορίες, αντίστοιχη απαίτηση υπάρχει και για το χρόνο απασχόλησης.  Ο ίδιος είπε ότι θα γίνει προσπάθεια ως αντάλλαγµα για τις αυξήσεις στα όρια αυτά να υπάρξει ευνοϊκή φορολογική µεταχείριση.

Σε γενικές γραµµές πάντως ο υπουργός δεν ήταν ιδιαίτερα διαφωτιστικός ως προς το τι θα περιλαµβάνει ο νέος ορισµός ούτε για τα οφέλη που θα τον συνοδεύουν.

Επιπλέον αδιευκρίνιστο παραµένει αν θα υπάρξει τελικά ειδική φορολογική αντιµετώπιση για τους νέους αγρότες, κάτι στο οποίο είχε αναφερθεί ο Αλέξης Τσίπρας στην πρόσφατη επίσκεψή του στο υπουργείο.

Στο μισό πριν καταργηθεί εντελώς το αγροτικό πετρέλαιο

Σηµαντική επιβάρυνση στο κόστος παραγωγής των εκµεταλλεύσεων φέρνει η µείωση αρχικά στο µισό από το φετινό Οκτώβριο και εν συνεχεία η πλήρης κατάργηση, ένα χρόνο µετά, της επιδότησης του αγροτικού πετρελαίου που ψηφίστηκε την περασµένη Πέµπτη από τη Βουλή.   Το µέτρο προβλέπει την αύξηση σε δύο δόσεις του συντελεστή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης του αγροτικού πετρελαίου από τα 66 ευρώ/ χιλιόλιτρο που είναι σήµερα, αρχικά στα 200 ευρώ/χιλιόλιτρο από την 1η Οκτωβρίου 2015 και στα 330 ευρώ/ χιλιόλιτρο (δηλαδή όσο είναι και για τους υπόλοιπους ιδιώτες κι επαγγελµατίες) από την 1η Οκτωβρίου 2016. Η

Με την πλήρη εξοµοίωση που επέρχεται την 1η Ιανουαρίου 2016 καταργείται πλήρως η επιδότηση του αγροτικού πετρελαίου.

Για τις αγορές πετρελαίου που θα πραγµατοποιήσουν µετά την 1η Οκτωβρίου 2015 οι παραγωγοί θα λάβουν το 2016 επιστροφή µειωµένη κατά 50% αφού αυτή θα υπολογισθεί µε βάση το νέο ΕΦΚ που θα ισχύει από την παραπάνω ηµεροµηνία.

Αυτό προκύπτει από το σχετικό απόσπασµα του νοµοσχεδίου όπου αναφέρονται τα εξής:

«Για το πετρέλαιο εσωτερικής καύσης (DIESEL) κινητήρων, της περίπτωσης στ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 73, το οποίο χρησιµοποιείται αποκλειστικά στη γεωργία, ο συντελεστής ΕΦΚ ορίζεται σε 200 ευρώ ανά χιλιόλιτρο. Κατά τη θέση σε ανάλωση του ως άνω προϊόντος, εφαρµόζεται ο συντελεστής ΕΦΚ της περίπτωσης στ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 73 και επιστρέφεται το ποσό του ΕΦΚ που υπολογίζεται µε βάση τη διαφορά του συντελεστή της περίπτωσης στ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 73 και του ως άνω οριζόµενου συντελεστή των 200 ευρώ ανά χιλιόλιτρο».

Αυξήσεις από τον Οκτώβριο στις εισφορές του ΟΓΑ

Σταδιακά και σε βάθος τριετίας θα επιχειρήσει η κυβέρνηση να εφαρμόσει τις αλλαγές στο ασφαλιστικό οι οποίες προκύπτουν από το δεύτερο «κύμα» προαπαιτούμενων που έρχονται τον Οκτώβριο στη Βουλή και φέρνουν τους αγρότες αντιμέτωπους με αύξηση, έως και τριπλασιασμό των εισφορών που καταβάλουν στον ΟΓΑ.

Το μέτρο προκύπτει από την κυβερνητική δέσμευση να καταργηθούν σταδιακά όλες οι χρηματοδοτούμενες από το κράτος ασφαλιστικές εξαιρέσεις - κάτι που για τον ΟΓΑ σημαίνει απώλεια σχεδόν του 85% των εσόδων του- και να εναρμονιστούν οι εισφορές σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία με ό,τι ισχύει στο ΙΚΑ.

Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι οι κατώτερες εισφορές στον ΟΓΑ σήμερα είναι στα 64 ευρώ σε μηνιαία βάση ενώ στο ΙΚΑ ξεκινούν από 93 ευρώ (ατομικές) και φτάνουν μέχρι και τα 180 ευρώ.

Συν τοις άλλοις, στο μνημόνιο υπάρχει πρόβλεψη ακόμα και για δημοσιοποίηση του καταλόγου των οφειλετών για χρέη από ασφαλιστικές εισφορές και φόρου που εκκρεμούν περισσότερο από τρεις μήνες. Κάτι που σημαίνει ότι οι κακοπληρωτές απειλούνται με.. δημόσια διαπόμπευση.