∆εν εξηγείται διαφορετικά το γεγονός ότι ο κ. Αποστόλου βρέθηκε να στηρίζει χωρίς επιχειρήµατα ένα νοµοσχέδιο την ώρα που σύσσωµοι οι µετέχοντες στα αγροτικά πράγµατα ζητούσαν κατά τη διάρκεια της Επιτροπής Παραγωγής και Εµπορίου της Βουλής την απόσυρσή του. Είναι η πρώτη φορά που παλιοί και νέοι θεσµικοί φορείς και εκπρόσωποι συνεταιριστικών οργανώσεων απ’ όλη τη χώρα συµµετείχαν ακόµα και απρόσκλητοι στην εν λόγω συνεδρίαση, µήπως και προλάβουν, όπως είπαν τα χειρότερα.
Κοινή εκτίµηση όλων ότι το εν λόγω θεσµοθέτηµα δεν έχει προσανατολισµό, δεν εξηπηρετεί ούτε τις υφιστάµενες ούτε τις καινούργιες πρωτοβολίες συλλογικής δράσης στον αγροτικό χώρο και το µόνο που εξυπηρετεί είναι να βάζει περισσότερα κρατικά εµπόδια στην επιχειρηµατικότητα του χώρου.
Είναι σαφές ότι το νοµοσχέδιο αυτό ακόµα κι αν ψηφισθεί από τη Βουλή θα µείνει για πάντα στα χαρτιά, από τη στιγµή που κανείς εκ των εµπλεκοµένων στο συγκεκριµένο πεδίο δράσης δεν έχει τη διάθεση να λειτουργήσει µε βάση τις διατάξεις του. Το θέµα είναι ότι µ’ αυτό το κατασκεύασµα δεν πρόκεται να εξυπηρετηθούν ούτε οι µικροκοµµατικοί στόχοι του κυβερνώντος συνασπισµού, από την στιγµή που δεν πρόκειται να προκύψουν νέα συλλογικά σχήµατα.
Υπό την πίεση των αντιδράσεων ο Βαγγέλης Αποστόλου εµφανίστηκε διατεθειµένος να προχωρήσει σε διορθωτικές ...αλλαγές, ενώ για να αντιπαρέλθει της κριτικής επικαλέσθηκε την κακοδαιµονία του παρέλθοντος, λέγοντας πως θα αναζητηθούν ευθύνες.
Με 20 μέλη θα συστήνεται αγροτικός συνεταιρισμός
Μείωση του ελάχιστου αριθμού για τη σύσταση συνεταιρισμού και αλιευτικού συνεταιρισμού, του αριθμού ιδρυτικών μελών για τη σύσταση κλαδικών συνεταιρισμών, του χρονικού περιθωρίου για την μετατροπή των κεντρικών συνεταιριστικών ενώσεων σε κλαδικές καθώς και η πρόβλεψη για δύο θητείες στη διοίκηση ενός συνεταιρισμού θα αφορά μόνον τον πρόεδρο του, περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων στις αλλαγές στις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, οι οποίες έτυχαν της σφοδρής κριτικής της αντιπολίτευσης και των φορέων, αλλά και την καταψήφιση από τους ΑΝΕΛ του άρθρου για τις ερασιτεχνικές άδειες αλιείας.
Οι αλλαγές ολοκληρώθηκαν και στην δεύτερη ανάγνωση του σχετικού νομοσχεδίου στην Επιτροπή Παραγωγής κι Εμπορίου, που συνεδρίασε το απόγευμα της Δευτέρας 18 Απριλίου.
Αναλυτικότερα, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλης Αποστόλου προέβη σε αλλαγές που αφορούν τα εξής:
- στη μείωση του ελάχιστου αριθμού μελών που προβλέπονταν για την σύσταση συνεταιρισμού από 30 σε 20 μέλη,
- στη μείωση του ελάχιστου αριθμού μελών για την σύσταση αλιευτικού συνεταιρισμού από τα 15 στα 10 μέλη
– στην αύξηση του ελάχιστου αριθμού μελών για την σύσταση γυναικείου συνεταιρισμού, αυξήθηκε από τρία σε πέντε μέλη
- στη μείωση από επτά σε δύο των ιδρυτικών μελών για την σύσταση κλαδικών συνεταιρισμών,
- στη μείωση σε έξι μήνες του περιθωρίου ενός χρόνου για την μετατροπή των κεντρικών συνεταιριστικών ενώσεων σε κλαδικές.
Εκτός αυτού, μετά την τροποποίηση, που επέφερε ο κ. Αποστόλου, η πρόβλεψη για δύο θητείες στην διοίκηση ενός συνεταιρισμού αφορά μόνον τον πρόεδρο του συνεταιρισμού.
Εξάλλου αποσύρθηκαν ρυθμίσεις φορολογικού περιεχομένου ώστε να ενταχθούν στο νομοσχέδιο που θα ρυθμίζει γενικότερα φορολογικά θέματα του αγροτικού χώρου.
Παρά τις αλλαγές πάντως, και κατά την συνεδρίαση η αντιπολίτευση επέκρινε τον αρμόδιο υπουργό ότι επιχειρείται κρατική παρέμβαση στην λειτουργία των συνεταιρισμών. Ο κ. Αποστόλου τόνισε και πάλι ότι απαιτείται απάντηση για τα 3,6 δισ. ευρώ, χρέη των συνεταιρισμών, ενός ποσού τριπλάσιου του κύκλου εργασιών τους κι απηύθυνε το ερώτημα αν θεωρούν οι βουλευτές πως αυτή η κατάσταση είναι βιώσιμη.
Οι αντιδράσεις
Ίδια συνταγή, με ίδια υλικά, ίδια αποτελέσματα, λέει η Βράντζα
Αντιρρήσεις επί της ουσίας διατύπωσε η βουλευτής Καρδίτσας ΣΥΡΙΖΑ Παναγιώτα Βράντζα στην τοποθέτηση της στην κατ’ άρθρο συζήτηση του σχεδίου νόμου για τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς, στη Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου.
Η κα Βράντζα προσμετρά στα θετικά του νόμου ότι κάθε μέλος συμμετέχει στον ΑΣ με μία μερίδα και δικαίωμα μίας ψήφου, τη δημιουργία ψηφιακής βάσης για την ιχνηλασιμότητα των συνεταιριστικών προϊόντων, τον περιορισμός των θητειών των προέδρων σε δύο, την εκκαθάριση του τοπίου από συνεταιρισμούς «σφραγίδες» και τη θεσμοθέτηση της σύμβασης μελλοντικών πωλήσεων.
Ωστόσο φέρει σοβαρές επιφυλάξεις για τους ελέγχους από τις υπηρεσίες του υπουργείου καθώς όπως λέει αρκεί η καταγραφή στο εθνικό μητρώο καθώς μετά εφαρμόζονται οι ισχύουσες διατάξεις του εμπορικού δικαίου, του αστικού κώδικα και γενικά των νόμων του κράτους. Μάλιστα, όπως σημειώνει η δημοσιοποίηση του τριετούς επιχειρησιακού πλάνου, αντίκειται στις κοινές πρακτικές του ανταγωνισμού. Ενστάσεις εκφράζει και για τη μετοχική σύνθεση της εταιρίας ΟΔΙΑΓΕ, καθώς όπως υποστηρίζει μοναδικός μέτοχος πρέπει να είναι το Ελληνικό δημόσιο.
Ακόμη θεωρεί:
- Τα 30 άτομα πού απαιτούνται για τη σύσταση νέου συνεταιρισμού είναι πάρα πολλά δεδομένων και των υπάρχοντων «χρεοκοπημένων» σχημάτων.
- Μη λογικό να ρυθμίζεται με νόμο το ποσοστό της παραγωγής που θα παραδίδεται στο συνεταιρισμό.
- Δεν πρέπει να ορίζεται ποσοστό υποψηφίων ανάλογα με το φύλο.
- Οι ΟΠ πρέπει να είναι συνεταιριστικά σχήματα, μικρά, ευέλικτα και αποτελεσματικά.
- Η δημιουργία ενός νέου φορέα αγροτικής και συνεταιριστικής εκπαίδευσης, με δεδομένη την ύπαρξη του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού (ΕΛΓΟ) ΔΗΜΗΤΡΑ, ακούγεται πλεονασμός με χάσιμο χρόνου και χρημάτων.
- Οι δράσεις του ΟΔΙΑΓΕ, όπως περιγράφονται, απαιτούν έναν τεράστιο οργανισμό με φοβερές υποδομές και οργάνωση, ο οποίος αν μπορούσε πραγματικά να λειτουργήσει έτσι, θα έμενε χωρίς αντικείμενο σχεδόν το σύνολο των εποπτευόμενων οργανισμών του ΥΠΑΑΤ.
Καταλήγοντας λέει χαρακτηριστικά «ακολουθώντας την ίδια συνταγή, με τα ίδια υλικά, δυστυχώς θα έχουμε τα ίδια αποτελέσματα».
ΓΕΩΤΕΕ: Ιδιωτικές επιχειρήσεις ή προέκταση του κρατικού μηχανισμού οι συνεταιρισμοί;
Στο κατατεθέν σχέδιο νόμου για τους συνεταιρισμούς υπάρχουν σημεία τα οποία θα πρέπει να αλλάξουν, να βελτιωθούν ή να αποσυρθούν, ενώ ταυτόχρονα έχουν και μια έντονη παρεμβατικότητα λέει το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, το οποίο στην παρέμβαση του στο πλαίσιο της διαβούλευσης ζήτησε να ξεκαθαριστεί αν το κράτος θα τους αντιμετωπίζει ως ιδιωτικές επιχειρήσεις ή ως προέκταση του κρατικού μηχανισμού.
Το ΓΕΩΤΕΕ διαφωνεί πλήρως με την εγγραφή στον Α.Σ. μελών-επενδυτών καθώς αυτό αλλοιώνει την έννοια του συνεταιρισμού και βάζει από την πίσω πόρτα μέλη τα οποία δεν απασχολούνται με τομείς της αγροτικής οικονομίας, ενώ όπως υποστηρίζει υπάρχει κίνδυνος να μπουν ξένα funds με ευνοϊκούς φορολογικούς όρους, μέσω των συνεταιρισμών, ειδικά σήμερα που υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για την αγροτική παραγωγή.
Μάλιστα, θεωρεί ότι θα πρέπει να υπάρχει θεσμική εκπροσώπηση των αγροτών και τριτοβάθμια όργανα έτσι ώστε να υπάρχει συντεταγμένη εκπροσώπηση του αγροτικού κόσμου που να συνοδεύεται από εξασφαλισμένους πόρους ώστε να μειώνεται η εξάρτηση των αγροτών από την πολιτική ηγεσία.
Κάθετα αντίθετο και σε ότι αφορά την πρόβλεψη περί υποχρεωτικότητας συνεταιριστικής εκπαίδευσης, από έναν πάροχο ο οποίος θα είναι και διοικούμενος από τον εκάστοτε υπουργό.
Σύμφωνα με το ΓΕΩΤΕΕ υπάρχουν αρκετές γκρίζες ζώνες που χρήζουν διαλεύκανσης όπως:
- Υπάρχει η πρόβλεψη της εθελοντικής εργασίας για την οποία όμως στη συνέχεια προβλέπεται αμοιβή. Εδώ υποκρύπτονται άλλες σχέσεις εργασίας πέρα από τα νόμιμα πλαίσια.
- Η φορολογική μεταχείριση των Α.Σ. είναι σωστά ίδια με το δημόσιο. Όταν όμως μετέχουν στους Α.Σ. επενδυτές, δεν είναι στρέβλωση της αγοράς;
- Ποια σύμβαση μπορεί να συναφθεί μεταξύ δημοσίου και Α.Σ. που να αφορά αγροτικά εφόδια και υπηρεσίες;
- Οι συνεταιριστικές μερίδες των επενδυτών του άρθρου 6 μπορούν να αποκτούν προνόμια τα οποία δεν μπορούμε να κατανοήσουμε ποια μπορεί να είναι και σε τι επενδυτές αναφέρονται.
Πολλά ερωτηµατικά για το ρόλο Ο∆ΙΑΓΕ
Ερωτηµατικά και για το ρόλο του Ο∆ΙΑΓΕ. Σύµφωνα µε τους γεωτεχνικούς ∆ηµοσίου (ΠΕΓ∆Υ), ο νόµος λειτουργεί «ως όχηµα για να περάσουν διατάξεις όπως µε το άρθρο 41 όπου δηµιουργείται ένας ακόµη εποπτευόµενος Οργανισµός για να καλύψει ανάγκες βολέµατος ηµετέρων».
Προβληµατισµό εκφράζει και ο πρόεδρος της Ένωσης Νέων Αγροτών Ηµαθίας, ∆ηµήτρης Τσιάνος «φαίνεται ότι δεν είναι απλά ένας φορέας αξιοποίησης δηµόσιας αγροτικής γης, αλλά εµπλέκεται και µε άλλες εκτάσεις, εξοπλισµό και γενικά εµπορικά σήµατα και όλα αυτά µας προβληµατίζουν. Θεωρούµε ότι πρέπει να αποσυρθεί αυτό το άρθρο ή χρήζει περισσότερης διαβούλευσης».
Αντίθεση με διεθνείς Αρχές διαπιστώνει ο Κουτλιάμπας
«Όλα τα άρθρα που έρχονται στο προτεινόµενο σχέδιο νόµου για τις αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις, είτε επιπρόσθετα είτε ως αλλαγή, διαφαίνεται, ότι είναι σε πλήρη αντίθεση µε τις περισσότερες εκ των βασικών ∆ιεθνών Συνεταιριστικών Αρχών».
Τάδε έφη ο Πρόεδρος του, επίσης, δραστήριου Συνεταιρισµού ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού, Νίκος Κουτλιάµπας.
Ο Μακεδόνας συνεταιριστής, η εµπειρία του οποίου µετρά, διερωτήθηκε στο ίδιο σηµείο, σε ποιό βαθµό τα προτεινόµενα µέσω του πλαισίου του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων είναι σύννοµα ή αντισυνταγµατικά.
Πρόταση Βακάλη για νόμο ευέλικτο που να μην τσουβαλιάζει οργανώσεις
Ούτε από τα βέλη των επιτυχηµένων και εύρωστων οικονοµικά εκπροσώπων συνεταιριστικών επιχειρήσεων γλίτωσε το νοµοσχέδιο των συνεταιρισµών, στην διάρκεια επεξεργασίας του στην αρµόδια επιτροπή παραγωγής και εµπορίου της Βουλής. Σ’ αυτό το τέµπο κινούµενος εµφανίστηκε και ο πρόεδρος του επιτυχηµένου συνεταιρισµού αγελαδοτρόφων ΘΕΣγάλα, Θανάσης Βακάλης, κρίνωντας «αναποτελεσµατική την υιοθέτηση ενός µονοδιάστατου µοντέλου νόµου, µέσω νοµοθετικής ρύθµισης, η οποία θ΄ αφορά τη λειτουργία όλων των Αγροτικών Συνεταιρισµών».
«Κάθε Αγροτικός Συνεταιρισµός, συνιστά ξεχωριστή περίπτωση τόσο, από άποψη αναγκών, όσο και από άποψη διοίκησης», εξήγησε ο επιτυχηµένος πρόεδρος, µιλώντας στην Επιτροπή, ενόψει της συζήτησης του νέου νόµου στην Ολοµέλεια εντός του επόµενου διαστήµατος.
∆εν έµεινε όµως µόνο σ’ αυτό, καθώς διατύπωσε κριτική επί του προτεινόµενου πλαισίου διευκρινίζοντας ότι: «οι συνεταιρισµοί στη χώρα για να λειτουργήσουν σωστά, δεν χρειάζονται συνεταιριστικό νόµο. Ένας νόµος δεν µπορεί να φτιάξει τη συνεταιριστική οργάνωση µιας χώρας, µπορεί όµως να την καταστρέψει».
Αναφερθείς σε επιµέρους ζητήµατα που αφορούν όλες όµως τις οργανώσεις, ο πρόεδρος των Αγελαδοτρόφων ανέφερε ότι: «δεν είναι απαραίτητο να καθορίζεται δια νόµου ο αριθµός των µελών των Συνεταιρισµών, να είναι υποχρεωτική η εκ των προτέρων ενηµέρωση των κρατικών φορέων για τα επενδυτικά σχέδια των Συνεταιρισµών, αλλά και να θεσµοθετεί το κράτος το µέρος της παραγωγής που θα παραδίδει το µέλος στο Συνεταιρισµό».
∆εν παρέλειψε µάλιστα την αναφορά στην εκπαίδευση των µελών, τονίζοντας ότι αυτό θα πρέπει να παραµείνει στην ευχέρεια των ίδιων των συνεταιρισµών, κι όχι στις υπηρεσίες του κράτους, το οποίο µάλιστα ζητά να παρακρατά το 2% επί του τζίρου για το σκοπό αυτό. Ο Θανάσης Βακάλης χαρακτήρισε περίπου αντιδηµοκρατικό τον περιορισµό των διοικήσεων σε δύο θητείες, αντιτείνοντας ότι µε τον τρόπο αυτό περιορίζεται µεταξύ άλλων και η δυνατότητα να τεθούν µακροπρόθεσµοι οικονοµικοί στόχοι. Ζήτησε δε, περαιτέρω διασαφήνιση των όρων και την άµεση επεξήγηση του νοµικού πλαισίου, σε σχέση µε τη σύσταση µιας Οµάδας Παραγωγών, τη σκοπιµότητά της και τη διάκρισή της από τον πρωτοβάθµιο Αγροτικό Συνεταιρισµό, καθώς επίσης και τη διαφορά µεταξύ Ένωσης Οργάνωσης Παραγωγών και ΚΑΣ.
Σχέδιο διάλυσης καταγγέλλει η Μητροπούλου
«Τη θλίψη που δηµιουργεί στους µελετητές του θεσµού, αλλά και στους αγνούς συνεταιριστές, η κατάργηση στο σύνολο του µε το προτελευταίο άρθρο του σχεδίου νόµου, του καλύτερου νόµου που συνετάγη ποτέ για τους αγροτικούς συνεταιρισµούς, του νόµου 2810/2000», επεσήµανε η ∆ικηγόρος και Μέλος ∆Σ του ΙΣΕΜ, Άννα Μητροπούλου. Κατά την ίδια το προτεινόµενο σχέδιο συντάχθηκε αντίθετα από τις παγκοσµίως καθιερωµένες συνεταιριστικές αρχές, τη συνταγµατική τάξη και στοχεύει στη διάλυση των συνεταιρισµών.
Αυτονοµία θέλει ο Κουτσουπιάς
Ανεπίτρεπτα και αντισυνταγµατικά στην αυτονοµία των συνεταιρισµών υπεισέρχεται το νέο νοµοσχέδιο θίγοντας καίρια την επιχειρηµατική συνεταιριστική συνεργασία, όπως τόνισε στην Επιτροπή Παραγωγής και Εµπορίου της Βουλής, ο αναπληρωτής πρόεδρος της ΠΑΣΕΓΕΣ, Θωµάς Κουτσουπιάς.
«Το κράτος να φτιάξει έναν νόµο πλαίσιο που θα ρυθµίζει τα φορολογικά και θα αφήνει τα υπόλοιπα να ρυθµίζονται από το καταστατικό κάθε συνεταιρισµού, είτε είναι πρωτοβάθµιος, δευτεροβάθµιος, ή τριτοβάθµιας µορφής» είπε σηµειώνοντας πως µε το νέο νόµο αυξάνεται ο κρατικός παρεµβατισµός.
Για μορφώματα μιλάει η ΠΑΣΕΓΕΣ
Αντισυνεταιριστικό και εχθρικό στην υγιή επιχειρηµατικότητα και δράση χαρακτηρίζει το ∆ιοικητικό Συµβούλιο της ΠΑΣΕΓΕΣ το νοµοσχέδιο. Μεταξύ άλλων, όπως επισηµαίνεται σε ανακοίνωση της τριτοβάθµιας:
-Εισάγονται ως νέα µορφώµατα «Συλλογικής Οργάνωσης του Αγροτικού Χώρου» οι Κλαδικοί Αγροτικοί Συνεταιρισµοί χωρίς να καθορίζεται εάν έχουν εµπορική ή όχι ιδιότητα.
-Επιχειρείται από πολιτική σκοπιµότητα να τεθεί σε αµφιβολία η αναγνωρισµένη επί 80 σχεδόν χρόνια εκπροσώπηση των συνεταιριστικών οργανώσεων.
-Η ευθύνη του ∆Σ επεκτείνεται «ανεπίτρεπτα» και στα µέλη του Εποπτικού Συµβουλίου και προσοµοιάζει µε την ευθύνη «οµορρύθµων εταίρων».
-Η ευθύνη των µελών του ∆Σ επεκτείνεται µέχρι και στο σύνολο της ατοµικής περιουσίας τους.
-Μπαίνουν φραγµοί στη συναλλακτική δραστηριότητα του συνεταιρισµού µε τους τρίτους.
-Απαγορεύεται στα µέλη ∆.Σ. να εκλέγονται πέρα από δύο συνεχόµενες θητείες θεσπίζοντας κώλυµα.
-Καθίσταται υποχρεωτικό για τους Συνεταιρισµούς µε περισσότερα από 500 µέλη, η αντιπροσωπευτική γενική συνέλευση να αποτελείται από 400 µέλη.
-Καθορίζεται η σταυροδοσία στο 1/3 δηλαδή επί 10 µελών µπορούν να τεθούν 3 σταυροί.
-Για την απόκτηση ΑΦΜ, οι συνεταιρισµοί υποχρεούνται σε βεβαίωση εγγραφής στο Μητρώο ΥπΑΑΤ.
-Επιτρέπεται στους υπουργούς Οικονοµικών και Αγροτικής Ανάπτυξης να διατάσσουν τη µετατροπή κατά το δοκούν των αναγκαστικών συνεταιρισµών σε ΑΣ.
Θέλουν αστάθεια φωνάζει ο Δημητρίου της Πίνδος
Ο νέος νόμος δεν θέλει τους συνεταιρισμούς με σταθερές και ικανές διοικήσεις, αλλά αντίθετα να αλλάζουν σε τακτά διαστήματα, σημείωσε στην τοποθέτησή του ο πρόεδρος της συνεταιριστικής ναυαρχίδας, του Αγροτικού Πτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Ιωαννίνων «Πίνδος», Ανδρέας Δημητρίου.
Κατά το συνεταιριστή από τα Γιάννενα, ο νέος νόμος, όχι μόνον δεν απαντάει σε συγκεκριμένα προβλήματα, αλλά βάζει φραγμούς στην ανάπτυξη των Συνεταιρισμών και τους θέλει, μικρούς και απόλυτα ελεγχόμενους, από τους κρατικούς μηχανισμούς.
