Τόσο περίπλοκο έχει γίνει το παγκόσµιο εµπόριο τα τελευταία δύο χρόνια, ώστε οποιαδήποτε κίνηση προς την κατεύθυνση της αποκατάστασης του προηγούµενου status quo, εντείνει τις εκκρεµότητες σε άλλα µέτωπα. Στην περίπτωση της Ευρώπης για παράδειγµα, η αγορά εκφράζει ανησυχίες ότι αν τελικά ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραµπ άρει τους δασµούς που έχουν επιβληθεί στις κινεζικές εξαγωγές µε προορισµό τα λιµάνια των Ηνωµένων Πολιτειών, η ευρωπαϊκή βιοµηχανία θα µείνει ξεκρέµαστη και αποκλεισµένη και στις δύο αγορές, είτε δασµολογικά στην πρώτη, είτε λόγω κορεσµού στην δεύτερη.
Χαρακτηριστικό παράδειγµα η κοµπόστα. ∆εδοµένου ότι και η Κίνα έχει να επιδείξει µια αξιοσηµείωτη παραγωγή στο συγκεκριµένο προϊόν, εφόσον Πεκίνο και Ουάσιγκτον τα βρουν, αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση και µαζί µε αυτήν η χώρα µας παραµείνουν στο καθεστώς που διαµορφώθηκε πρόσφατα µε τους δασµούς αξίας 7,5 δισ. σε µια σειρά από ευρωπαϊκά προϊόντα, διαµορφώνεται µια δύσκολα αντιστρέψιµη συγκυρία για τις ελληνικές εξαγωγές. Σε αυτό το σενάριο, η ελληνική κοµπόστα ενδέχεται να χάσει µεγάλο µερίδιο µιας αγοράς που της εξασφάλιζε περί τα 50 εκατ. δολάρια τζίρο ετησίως.
Πάντως η ατζέντα του Παγκόσµιου Οργανισµού Εµπορίου σε ό,τι αφορά στις εµπορικές σχέσεις ΕΕ και ΗΠΑ, αφήνει τα περιθώρια για κλιµάκωση της υφιστάµενης σύγκρουσης, αφού στις αρχές του έτους αναµένεται να εγκριθεί η επιβολή από πλευράς Βρυξελλών, δασµών αξίας 12 δισ. δολάρια. «Όταν έρθει η ώρα», κατά την επίτροπο Εµπορίου, Σεσίλια Μάλµστροµ.
Ας σηµειωθεί πάντως πως σήµερα η βιοµηχανία της Ευρώπης έχει αρχίσει να σκέφτεται σοβαρά το ενδεχόµενο της επένδυσης στην εσωτερική αγορά. Πρόκειται για µηνύµατα που διατυπώθηκαν στο παγκόσµιο φόρουµ του περιοδικού Fortune που έγινε από στις 18 και 19 Νοεµβρίου στο Παρίσι. Εκεί, ο Καρλ-Χένρικ Σβάνµπεργκ, πρόεδρος της Volvo και επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Στρογγυλής Τραπέζης Βιοµηχάνων, της γνωστής ένωσης που προωθεί τα συµφέροντα των 54 µεγαλύτερων βιοµηχανιών της ηπείρου, µαζί µε τον Ζαν Κλοντ Τρισέτ, τον πρώην επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας , συζήτησαν για το ενδεχόµενο η ευρωπαϊκή βιοµηχανία να γίνει περισσότερο εσωστρεφής.
Διαβάστε επίσης: Ζαγορίσιοι γίγαντες για τα γερμανικά γκουρμέ εστιατόρια
Ο κ. Τρισέτ, σηµείωσε ότι η Ευρώπη είναι δύο φορές πιο εξαρτηµένη από το παγκόσµιο εµπόριο σε σχέση µε τις ΗΠΑ και άρα περισσότερο ευάλωτη στους κραδασµούς. Ο κ. Σβάρνµπεργκ υποστήριξε πως για να αντιµετωπιστεί η επιβράδυνση των εξαγωγών, οι ευρωπαϊκές εταιρείες που εδώ και χρόνια αναπτύσσονταν µέσω εξαγωγών, ήρθε η ώρα να στραφούν στην εσωτερική αγορά. «Οι µεγαλύτερες εταιρείες της Ευρώπης έχουν απαρνηθεί µέχρι ένα βαθµό την έδρα τους και πρέπει να επανεστιάσουµε στην εσωτερική αγορά» ανέφερε.
Παράλληλες πολιτικές και οικονομικές πραγματικότητες
Αγεφύρωτες δείχνουν να είναι οι παράλληλες οικονοµικές και πολιτικές πραγµατικότητες που διαµορφώνονται στο διεθνές τοπίο. Ο Τραµπ πιέζει για αγορές αγροτικών προϊόντων αξίας 50 δισ. δολάρια το Πεκίνο, όσο αυτό επικαλείται πως δεν υπάρχει τέτοια ζήτηση. Η Κίνα ξανοίγεται στην Ευρώπη, µε τους Αµερικανούς να προειδοποιούν την Αθήνα να µην εµπιστεύεται τους Κινέζους. Βραζιλία και Αυστραλία πωλούν όσο µπορούν και όσο προλαβαίνουν στην Κίνα αντιλαµβανόµενες ότι σύντοµα η κινεζική αγορά ίσως υποχρεωθεί να δώσει προτεραιότητα στις ΗΠΑ, προσαρµόζοντας όµως παράλληλα την παραγωγή τους στην δυναµική της τρέχουσας ζήτησης.
Ενδεικτικά, το 70% της παραγωγής βόειου κρέατος της Αυστραλίας πλέον καταλήγει στην Κίνα, η οποία προµηθεύεται πλέον πρωτεΐνες και από την Βραζιλία. Σιγά σιγά, οι ΗΠΑ ετοιµάζονται να µπουν ξανά στην αχανή κινεζική αγορά, η οποία αναζητά εναλλακτικές του χοιρινού έπειτα από το ξεκλήρισµα του κοπαδιού της από την αφρικανική πανώλη.
Όλοι οι συντελεστές δείχνουν εγκλωβισµένοι στην δική τους πραγµατικότητα, τόσο οικονοµική όσο και πολιτική, ενώ ταυτόχρονα προσπαθούν να συγχρονίσουν έστω και προσωρινά τον βηµατισµό τους, µπας και πάρει ξανά τα πάνω της η παγκόσµια οικονοµία. Η εικόνα αυτή αποτυπώνει, το πόσο σύνθετο έχει γίνει πλέον το παγκόσµιο εµπόριο, µε τις βιοµηχανίες ανά τον κόσµο να παράγουν σταθερά, όσο αλλού –βλέπε Βραζιλία και Αυστραλία- ανεβάζουν ρυθµούς, χωρίς να ξέρουν πού τελικά θα διαθέσουν τελικά την παραγωγή τους, όταν επέλθει η επόµενη ανακατάταξη µε την αναµενόµενη συµφωνία ΗΠΑ-Κίνας.
Αυτό που έχει συµβεί, σύµφωνα µε το South China Morning Post, είναι ότι χώρες όπως η Κίνα και οι ΗΠΑ έχουν διαφοροποιήσει τόσο τις εισαγωγικές τους αγορές, που προκάλεσαν παράλληλα µια διαφοροποίηση των αγορών χωρών που εξάγουν. Το πώς αυτό θα διευθετηθεί στη πορεία µένει ακόµα να φανεί, αυτό όµως που κρατάνε αναλυτές και σχολιαστές είναι το γεγονός ότι τώρα αρχίζουν οι αγορές να συνειδητοποιούν το πόσο πολύ και σύνθετα έχει αλλάξει το παγκόσµιο εµπόριο, προεξοφλώντας κατά συνέπεια εν πολλοίς οποιονδήποτε θετικό αντίκτυπο θα µπορούσε να είχε µια εµπορική συµφωνία στο προσεχές µέλλον.
Σε αυτό το πνεύµα, η έκθεση τετραµήνου του ΠΟΕ για το παγκόσµιο εµπόριο κατγράφει µια κάτω από την µακροχρόνια τάση και µε µεγάλη διαφορά από τους ρυθµούς ανάπτυξης του 2018, ανάπτυξη. Το παγκόσµιο εµπόριο αγαθών για το τέταρτο τετράµηνο του τρέχοντος οικονοµικού έτους, βρίσκεται οριακά πάνω από την στασιµότητα, µε ανάπτυξη 0,2%. Το τελευταίο τριµηνιαίο βαρόµετρο του ΠΟΕ έδειξε ότι το παγκόσµιο εµπόριο αγαθών αυξήθηκε 0,2% στο δεύτερο τρίµηνο 2019 έναντι 3,5% του 2018.
Το άρθρο φιλοξενήθηκε στην εφημερίδα Agrenda που κυκλοφόρησε το Σάββατο 23 Νοεμβρίου μαζί με το περιοδικό Αγρόκτημα
