Περισσότερο από το μισό της αξίας του τον Μάρτιο έχασε το πετρέλαιο, ενώ οι επενδυτές τώρα να ανησυχούν ότι τα ακραία μέτρα που υιοθετούν οι κυβερνήσεις για να πολεμήσουν την πανδημία του κορονοϊού θα οδηγήσουν σε κατάρρευση της ζήτησης τις επόμενες εβδομάδες αλλά και σε ακόμα χαμηλότερες τιμές.
Αυτή την εβδομάδα, η Goldman Sachs εκτιμά ότι η παγκόσμια κατανάλωση πετρελαίου μειώνεται κατά 25% σε σύγκριση με τη συνηθισμένη παγκόσμια ζήτηση, όσο δεξαμενές και αγωγοί σε πετρελαιοπαραγωγές χώρες, έχουν κυριολεκτικά ξεχειλίσει.
Στο κοντινό μέλλον, αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή μπορούν να βγουν κερδισμένες από αυτήν την ανησυχητική για τις υπόλοιπες βιομηχανίες κατάσταση. Χαμηλότερες τιμές για ενέργεια σημαίνει ότι αφαιρείται πίεση από τις ταμειακές ροές των εκμεταλλεύσεων για την λειτουργία των μηχανημάτων, τις γεωτρίσεις και οποιεσδήποτε άλλες ενεργοβόρες εργασίες στην πρωτογενή παραγωγή. Φυσικά, μειωμένα θα είναι και τα έξοδα των μεταφορών. Επιπλέον, συνδεδεμένη είναι η παραγωγή λιπασμάτων με την τιμή του πετρελαίου και όσο η δεύτερη συμπιέζεται, τόσο συμπιέονται τα κόστη παραγωγής προϊόντων θρέψης. Φαίνεται δηλαδή πως στις ανελαστικές κατά κανόνα τιμές των αγροτικών προϊόντων, μειώνονται ουσιαστικά ορισμένα πάγια έξοδα, με την τιμή του πετρελαίου σε επίπεδα χαμηλών εικοσαετίας.
Στην δε κτηνοτροφία, σύμφωνα με έρευνες, τα ωφέλη είναι περισσότερα, αφού εδώ οι παραγωγοί ευννοούνται τόσο στο επίπεδο που περιγράφεται παραπάνω, όσο και στο επίπεδο των ζωοτροφών. Ελαιούχοι σπόροι και καλαμπόκι που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή βιοντίζελ, επηρρεάζονται σε πιο σύνθετο βαθμό από τα υπόλοιπα προϊόντα, αφού παρά τα ωφέλη ως προς τα έξοδα παραγωγής, χάνεται ή μειώνεται σημαντικά ένα δομική δεξαμενή κατανάλωσης. Έτσι, στο κομμάτι της κτηνοτροφίας αυξάνεται ο αριθμός των επιλογών για ζωοτροφές.
Από την άλλη, το φθηνό πετρέλαιο μπορεί να σημαίνει, σε επίπεδο διεθνών μεταφορών, πως ο κόσμος γίνεται μικρότερος. Το πετρέλαιο συνιστά το μεγαλύτερο έξοδο στην παγκόσμια βιομηχανία μεταφορών, κάτι που μάλλον οδηγεί σε μείση του κόστους αποστολών. Ωστόσο, όσο αυξάνεται η απόσταση την οποία μπορεί να διανύσει ένα προϊόν χωρίς να επηρρεαστεί σημαντικά η τιμή του, τόσο οι αγρότες από κάθε γωνιά του πλανήτη εμπλέκονται σε έναν έντονο μεταξύ τους ανταγωνισμό. Έτσι, ανάλογα με το κόστος παγαγωγής σε διαφορετικές περιοχές του πλανήτη, κάτι τέτοιο μεταφράζεται είτε σε ευκαιρία, είτε σε πρόκληση.
Ιστορικών διαστάσεων διακοπή παραγωγής πετρελαίου
Η ζήτηση είναι πλέον χαμηλότερη έως 25%, ή περίπου 25 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Κοντά δηλαδή σε αυτό που παράγουν κάθε μέρα οι χώρες του OPEC, ή σαν οι ΗΠΑ, το Μεξικό και ο Καναδάς να είχαν σταματήσει απότομα να καταναλώνουν πετρέλαιο. Οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης σύντομα δεν θα έχουν χώρο, λένε οι αναλυτές, εκτός και αν η βιομηχανία μπορέσει να βρει τρόπο να μειώσει την παραγωγή σε κλίμακα που δεν είχε καταφέρει ποτέ στο παρελθόν να κάνει.
Την περασμένη Κυριακή η τιμή του West Texas Intermediate, του αμερικανικού δείκτη αναφοράς, υποχώρησε κάτω από τα 20 δολάρια το βαρέλι σε χαμηλό 18 ετών, περίπου 70 σεντς λιγότερα απ’ ότι ήταν στην αρχή του έτους. Αρκετοί αναλυτές προβλέπουν μονοψήφιες τιμές στον ορίζοντα, καθώς θα γεμίζουν οι αγωγοί και οι δεξαμενές.
«Όταν προβλέπεις πλεόνασμα άνω των 20 εκατ. βαρελιών ημερησίως, σύντομα θα έχεις πρόβλημα υποδομής», ανέφερε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής ενεργειακής εταιρείας Energean, Μαθιός Ρήγας. «Με τις τιμές του πετρελαίου κάτω από τα 20 δολάρια, θα δούμε πολλά λουκέτα».
Ενώ ορισμένοι παραγωγοί θα χρεοκοπήσουν, οι πιο ισχυροί θα αποφασίσουν αν θα λάβουν πιο δραστικά και πιθανότατα κοστοβόρα μέτρα: κλείσιμο πηγών που τώρα λειτουργούν με ζημιά, διακινδυνεύοντας να προκαλέσουν ζημιά στους ταμιευτήρες. Άλλοι δεν θα φτάσουν μέχρι εκεί, όμως μπορεί να μειώσουν την παραγωγή. Αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει μακροπρόθεσμα τις συμβατικές πετρελαιοπηγές, επιτρέποντας την ανάκαμψη της πίεσης.
Η εταιρεία συμβούλων Energy Aspects, προβλέπει πως η παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου θα μειωθεί κατά 200.000 βαρέλια ημερησίως φέτος –πρόκειται για την πρώτη ετησιοποιημένη πτώση από το 2009- και κατά 1,8 εκατ. βαρέλια ημερησίως 2021. Και αυτό παρά τις προσδοκίες πως η Σαουδική Αραβία, η Ρωσία και άλλοι που μάχονται για απόκτηση μεριδίου αγοράς θα προσθέσουν περίπου 4 εκατ. βαρέλια ημερησίως στην αγορά με νέα προμήθεια, δίνοντας κάποια ένδειξη του πόσο θα χρειαστεί να κόψουν την παραγωγή τους άλλες πετρελαιοπαραγωγικές χώρες.
Η Goldman Sachs λέει πως θα διακοπούν έως και 900.000 βαρέλια ημερησίως, «με τον πραγματικό αριθμό να είναι πιθανότατα υψηλότερος και να αυξάνεται ώρα με την ώρα». Η πτώση θα μπορούσε να μειώσει τη δυνατότητα παραγωγής κατά 5 εκατ. βαρέλια ημερησίως, σύμφωνα με την τράπεζα.
