Επιστήμονες και ερευνητές προσπαθούν να σταματήσουν την ασθένεια ‘Panama’, που προκαλείται από μύκητα που αναπτύσσεται στο έδαφος και καταστρέφει φυτείες σε όλο τον κόσμο – ειδικά την ποικιλία Cavendish που αντιπροσωπεύει το 95% από όλες τις μπανάνες που πωλούνται σε μια αγορά ύψους 36 δις δολαρίων.
«Ο πυρήνας της στρατηγικής μας είναι να αποκτήσει μεγαλύτερη ποικιλία η παραγωγή μπανάνας» είπε ο Gert Kema, ειδικός σε θέματα μπανάνας και επικεφαλής Τροπικής Φυτοπαθολογίας στο Πανεπιστήμιο Wageningen της Ολλανδίας που συνεργάζεται με την Chiquita Brands International, από τις μεγαλύτερες παραγωγούς μπανάνας διεθνώς.
Ο μύκητας εξαπλώνεται μέσω της ανάδευσης του χώματος από τους εργάτες και τα μηχανήματα.
Η καλλιέργεια μπανάνας σε θερμοκήπιο με χρήση θρεπτικών συστατικών και πετροβάμβακα (rockwool), από πέτρωμα βασάλτης (basalt rock) και ανθρακικό ασβέστιο (chalk), απομονώνει τα φυτά από την ασθένεια. Ο Καθηγητής Kema και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο του Wageningen δουλεύουν πάνω σε προγράμματα καλλιέργειας μπανάνας με χρήση ποικιλιών άγριας μπανάνας που είναι ανθεκτικές στην ασθένεια.
Παράλληλα, μια start-up αγροτεχνολογίας με έδρα στο Norwich του Ηνωμένου Βασιλείου, η ‘Tropic Biosciences’ προσανατολίζεται στη χρήση νέων τεχνικών γενετικής βελτίωσης (gene editing techniques) για την ανάπτυξη μπανάνας ανθεκτικής στην ασθένεια. Η εταιρεία συγκέντρωσε 10 εκατομμύρια δολάρια νωρίτερα μέσα στη χρονιά σε ένα πρώιμο στάδιο εξεύρεσης πόρων από επενδυτές με απώτερο στόχο να προωθήσει στην αγορά τις νέες ποικιλίες του φρούτου.
Η μονοκαλλιέργεια (monoculture) Cavendish βασίζεται σε έναν γενετικό κλώνο (single genetic clone), πράγμα που σημαίνει ότι είναι επιρρεπής στην επιδημία. Προτού η Cavendish γίνει η βασική ποικιλία, η Gros Michel ήταν η μπανάνα με τη μεγαλύτερη κατανάλωση. Παρόλα αυτά, η συγκεκριμένη ποικιλία καταστράφηκε το 1950 από το πρώτο κύμα της ασθένειας Panama.
O τύπος TR4 της ασθένειας Panama εντοπίστηκε στην Ταϊβάν το 1960, εξαπλώθηκε στη νοτιοανατολική Ασία και την Αυστραλία, φτάνοντας στις ακτές της Μοζαμβίκης και στη Μέση Ανατολή.
Η ανησυχία που υπάρχει είναι ότι ενδέχεται να πλήξει καλλιέργειες στη Λατινική Αμερική που αποτελούν τα τρία τέταρτα των εξαγωγών μπανάνας παγκοσμίως.
Οι ερευνητές αναζητούν λύσεις προκειμένου να εμποδίσουν την ασθένεια, ωστόσο σήμερα, από τη στιγμή που προκύψει μόλυνση δεν υπάρχει αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης. Η μόνη διαθέσιμη λύση είναι να γίνει προσπάθεια να αποφευχθεί η μεταφορά μολυσμένου εδάφους ή φυτών ή υλικών σε περιοχές που δεν έχει προσβάλει η ασθένεια.
Πηγή: FT.com
