Η κατανάλωση µελιού αυξάνεται µε σταθερούς ρυθµούς σε όλο τον δυτικό κόσµο, αλλά η παραγωγή δεν επαρκεί για να καλύψει τη ζήτηση κι εκεί αρχίζουν τα προβλήµατα, κυρίως νοθείας του προϊόντος. ∆εν είναι τυχαίο, ότι το µέλι είναι το τρίτο πιο νοθευµένο προϊόν στον κόσµο, µετά το γάλα και το ελαιόλαδο. Μάλιστα, έχει αναπτυχθεί µία ολόκληρη… βιοµηχανία παραχαρακτών µελιού που βελτιώνει διαρκώς τις τεχνικές «γνησιότητας», χρησιµοποιώντας χρωστικές, σιρόπια, και πάσης φύσεως χηµικές πλην όµως µη ανιχνεύσιµες ουσίες, καθιστώντας δύσκολο τον εντοπισµό από πού προέρχεται το «µέλι», αποδοµώντας επί της ουσίας συστήµατα ιχνηλασιµότητας.
Το θέµα απασχολεί τα τελευταία χρόνια έντονα την Ευρώπη, η οποία έχει ως σηµαία της τα ζητήµατα ασφάλειας των τροφίµων, καθώς πλέον η ζήτηση του προϊόντος υπερβαίνει την παραγωγή των κρατών κατά 50-60% σε ετήσια βάση, µε πρόδηλη συνέπεια εισαγωγές µελιού από τρίτες χώρες, πολλές φορές αµφίβολης ποιότητας. Μάλιστα, το πλήγµα είναι ιδιαίτερα µεγάλο για τους παραγωγούς µελιού, που αναγκάζονται να ρίχνουν της τιµές ώστε να αντιµετωπίσουν τον ανταγωνισµό των φθηνών εισαγωγών. Σηµειωτέον, βασικότερος εξαγωγέας είναι η Κίνα, που παράγει περίπου 450.000 τόνους µέλι ετησίως, ποσότητα η οποία είναι µεγαλύτερη από εκείνη των µεγαλύτερων παραγωγών στον κόσµο –ΕΕ, Αργεντινής, Μεξικού, ΗΠΑ και Καναδά µαζί. Οι ειδικοί εκτιµούν ότι η ποσότητα αυτή δεν µπορεί να είναι απλώς αποτέλεσµα µελισσοκοµικής δραστηριότητας.
Την υπόθεση µέλι, προτάσσει η Σλοβενική προεδρεία, µια χώρα µε µακρόχρονη παράδοση στη µελισσοκοµία και τρία ΠΟΠ/ΠΓΕ προϊόντα, η οποία στο εξάµηνο των καθηκόντων της θα επιχειρήσει να θωρακίσει, περαιτέρω, το κανονιστικό πλαίσιο της αγοράς του προϊόντος που διέπεται από τους οριζόντιους κανονισµούς του 2001/110 και 1169/2011 της ΕΕ. Μια πρώτη κρούση θα γίνει στο Άτυπο συµβούλιο υπουργών Γεωργίας στις 5-7 Σεπτεµβρίου.
Στην Ελλάδα το 2020 και µάλιστα εν µέσω πανδηµίας, σε 165 ελέγχους που διενεργήθηκαν βρέθηκε ότι το 23% των δειγµάτων αφορούσε µέλι, που δεν συµµορφώνεται µε τη νοµοθεσία. Παράλληλα, αναφέρθηκε συντονισµένη προσπάθεια εξάρθρωσης νοθευµένου µελιού µε καραµελόχρωµα. Μάλιστα, στον ΕΦΕΤ βρίσκονται 67 αναφορές για δόλιες πρακτικές ή νοθεία.
Η Ευρώπη δεύτερη παραγωγός µελιού, από άγρια οικοσυστήµατα το ελληνικό
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει περίπου 17 εκατ. κυψέλες και απασχολεί γύρω στους 600.000 µελισσοκόµους, παράγοντας περίπου 250.000 τόνους µελιού κάθε χρόνο, γεγονός που την καθιστά το δεύτερο µεγαλύτερο παραγωγό µελιού µετά την Κίνα. Όσον αφορά το ελληνικό µέλι, η ποικιλία φυτών της Ελλάδας, µε 6.500 είδη φυτών εκ των οποίων τα 1.400 είναι ενδηµικά και δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στον κόσµο, το καθιστά µοναδικό. Η βοτανική ποικιλία, σε συνδυασµό µε το ξηροθερµικό κλίµα, δίνει µέλι πυκνό, πλούσιο σε άρωµα και γεύση. Το ελληνικό µέλι συλλέγεται κατά 90% σε άγρια οικοσυστήµατα και όχι σε καλλιεργούµενα φυτά, σε µια χώρα που δεν καλλιεργούνται γενετικά τροποποιηµένα φυτά.
∆ύο είδη ελληνικού µελιού έχουν αναγνωριστεί από την ΕΕ ως ΠΟΠ, το µέλι ελάτης βανίλια Μαινάλου και το πευκοθυµαρόµελο Κρήτης.
