Όπως καταδεικνύουν τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Εθνικής Τράπεζας, οι τιμές όλων των κατηγοριών ακινήτων σημειώνουν άνοδο σε σχέση με τα περσινά επίπεδα (με τις τιμές κατοικιών να εμφανίζουν ετήσιο ρυθμό αύξησης 2,5% κατά το τρίτο τρίμηνο του 2018). Εξίσου ενθαρρυντικό, σύμφωνα με την Εθνική Τράπεζα, είναι το γεγονός ότι οι νέες άδειες για κατοικίες έχουν επιστρέψει σε ανοδική πορεία (παρουσιάζοντας σωρευτική αύξηση 15% κατά την τελευταία διετία). Καθώς η αγορά ακινήτων έχει κομβική σημασία για την οικονομία, η νέα μελέτη που συνέταξε η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας εστιάζει στη διερεύνηση της αντοχής και της δυναμικότητας της τρέχουσας ανοδικής τάσης.
Δεδομένου ότι η κρίσιμη παράμετρος για τη μελλοντική πορεία της αγοράς ακινήτων είναι η ένταση του επενδυτικού ενδιαφέροντος, η Εθνική διεξήγαγε μία έρευνα πεδίου σε 200 εταιρείες διαχείρισης ακινήτων και μεσιτικά γραφεία (τα οποία είναι οι άμεσοι δέκτες των διαθέσεων των επενδυτών). Η συντριπτική πλειοψηφία της αγοράς μεσιτών (της τάξης του 90%) αναγνωρίζει την ύπαρξη σημαντικά αυξημένου επενδυτικού ενδιαφέροντος.
Αξιοσημείωτο, υπογραμμίζει η Εθνική, είναι ότι οι επενδυτές φαίνεται να διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: (i) οι ενεργοί επενδύτες που εμφανίζονται έτοιμοι για άμεσες τοποθετήσεις (αντιστοιχώντας περίπου στο 35% της αγοράς), και (ii) οι επιφυλακτικοί επενδύτες που, ενώ έχουν ενδιαφέρον για τα ελληνικά ακίνητα, διατηρούν στάση αναμονής (αντιστοιχώντας περίπου στο 55% της αγοράς). Συνολικά, το 40% της αγοράς δηλώνει ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον προέρχεται κυρίως από το εξωτερικό.
Εστιάζοντας στις βασικές κατηγορίες ακινήτων, διαπιστώνεται ότι:
- Αναφορικά με το για τι κατοικίες (τη σημαντικότερη αγορά ακινήτων, καθώς καλύπτει το 79% του συνολικού αποθέματος κτιρίων της χώρας), η άποψη της αγοράς μεσιτών συγκλίνει στην εξέχουσα σημασία της ραγδαίας διείσδυσης του AirBnB στην Ελλάδα, με το ενεργό επενδυτικό ενδιαφέρον για μικρές κατοικίες στην Αττική να καλύπτει σχεδόν το 70% της εν λόγω αγοράς.
- Όσον αφορά τα τουριστικά ακίνητα, το 60% της αγοράς δηλώνει την ύπαρξη ενεργού ενδιαφέροντος προερχόμενου κυρίως από ξένους επενδυτές.
- Σχετικά με τα επαγγελματικά ακίνητα, παρά τη χαμηλή τρέχουσα ζήτηση, υφίσταται άμεση ανάγκη κατασκευής ποιοτικών χώρων (οι οποίοι αυτή τη στιγμή καλύπτουν μόλις το 6% του διαθέσιμου αποθέματος). Σημειώνεται ότι το ενεργό ενδιαφέρον για ποιοτικά ακίνητα στην Αττική αγγίζει το ½ της αγοράς (έναντι περίπου 20% στην υπόλοιπη χώρα).
Όσον αφορά τα χαρακτηριστικά του διαθέσιμου αποθέματος ακινήτων, η αγορά μεσιτών αξιολογεί ότι το απόθεμα εμφανίζεται χωρισμένο σε δύο σχεδόν ισομερή κομμάτια: το πρώτο μισό χαρακτηρίζεται υψηλής ποιότητας και το άλλο μισό μέτριας/χαμηλής ποιότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, αξίζει να σημειωθεί ότι:
- Yπάρχει υπερβάλλουσα ζήτηση για ποιοτικά ακίνητα, η οποία εκτιμάται ότι θα οδηγήσει στην αφύπνιση της κατασκευαστικής δραστηριότητας. Συγκεκριμένα, το 15% της αγοράς δηλώνει ότι υπάρχει άμεση ανάγκη για νέες κατασκευές, ενώ άλλο ένα 14% εκτιμά ότι η εμπέδωση της ανοδικής πορείας της αγοράς ακινήτων θα οδηγήσει μεσοπρόθεσμα σε ανάγκη νέων κατασκευών.
- Όσον αφορά το απόθεμα μέτριας/χαμηλής ποιότητας, οι μεσίτες δηλώνουν ότι επίσης υπάρχει αγοραστικό ενδιαφέρον, καθώς λιγότερο από το 1% αυτού θεωρείται ότι βρίσκεται εκτός αγοράς (δηλαδή, παρατηρείται πλήρης απουσία ζήτησης).
Συνοψίζοντας, βασικό συμπέρασμα της ανάλυσης της Εθνικής είναι ότι, ενώ η τρέχουσα ανοδική τάση φαίνεται να έχει πυροδοτηθεί από την τουριστική έκρηξη στην Ελλάδα, υψηλής κρισιμότητας είναι η ενεργοποίηση σημαντικής μερίδας των επενδυτών με λανθάνον ενδιαφέρον (55% της αγοράς). Βάσει της έρευνας της Διεύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας, οι κρίσιμοι παράγοντες που μπορούν να ξεκλειδώσουν αυτή τη σημαντική δυναμική είναι:
- Η εγκαθίδρυση σταθερού φορολογικού πλαισίου, κυρίως όσον αφορά τον ΕΝΦΙΑ και τη φορολογία εταιρειών ακίνητης περιουσίας, και
- Η ολοκλήρωση του κτηματολογίου
Η μελέτη συγκυρίας των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων με θέμα την αγορά ακινήτων καθώς και το συνοδευτικό infographic μπορούν να ανευρεθούν στην ενότητα Κλαδικές Αναλύσεις του E.Spot (online περιοδικό της Εθνικής Τράπεζας) στην ακόλουθη ιστοσελίδα: https://www.nbg.gr/el/the-group/press-office/e-spot/reports/smes-realestate
