Το αγροτικό ενδιαφέρον στα εκλογικά μπαλκόνια από το '74 μέχρι σήμερα

Αυτές τις µέρες οι περισσότεροι αγρότες ετοιµάζονται για τ’ αλώνια και οι συνθήκες που επικρατούν στην αγορά σιτηρών δεν τους κάνουν ιδιαίτερα ευτυχείς. Ένα χρόνο πριν, κατά τη συγκοµιδή η τιµή παραγωγού στο σκληρό σιτάρι ήταν στα 50 λεπτά και φέτος την ίδια περίοδο αναµένεται να βρεθεί σίγουρα κάτω από τα 30 λεπτά και δεν αποκλείεται να πέσει και στα 25 λεπτά το κιλό.

Σίγουρα δεν είναι µόνο η τιµή των σιτηρών που ορίζει την ψήφο κάθε αγρότη. ∆ιαµορφώνει, ωστόσο σε πολύ µεγάλο βαθµό το κλίµα αυτών των ηµερών στα χωριά και το πνεύµα των πολιτικών συζητήσεων στα καφενεία.

Βεβαίως, ο αγροτικός πληθυσµός αποτελεί την πλέον συντηρητική πτυχή του εκλογικού σώµατος, µε την έννοια ότι οι πολιτικές προτιµήσεις δεν αλλάζουν εύκολα από τη µια στιγµή στην άλλη, ειδικά όταν το γενικότερο ρεύµα δεν το υπαγορεύει. Θα µπορούσε να πει κανείς ότι οι αγρότες ταυτίζονται τις περισσότερες φορές µε την επικρατούσα τάση και µ’ αυτή την έννοια είναι η επαγγελµατική τάξη που σηµατοδοτεί σε σηµαντικό βαθµό το εκλογικό αποτέλεσµα. 

Πέραν της οικονοµικής συγκυρίας και των συνθηκών αγοράς, σηµαντικά για την κατεύθυνση που θα λάβει η λαϊκή ψήφος στις αγροτικές περιοχές, είναι όχι µόνο η διαχείριση των αγροτικών ζητηµάτων τα τελευταία χρόνια αλλά και η ελπίδα που καλλιεργείται ή όχι ότι τα πράγµατα για τους ανθρώπους της αγροτικής παραγωγής µπορούν να βελτιωθούν. Η εµπειρία από την πολιτική διαχείριση των αγροτικών ζητηµάτων τα τελευταία χρόνια δεν το ενθαρρύνει. ∆εν το ενισχύουν όµως, ούτε οι περιορισµένες αναφορές για τα θέµατα του αγροτικού χώρου στα κυβερνητικά προγράµµατα των κοµµάτων. Μάλλον απογοητευτικός ήταν τέλος για τους συντελεστές της αγροτικής παραγωγής και ο προεκλογικός διάλογος, µιας και οι ηγεσίες των κοµµάτων (εξουσίας) επέλεξαν, σχεδόν από κοινού, να µη θίξουν αγροτικά ζητήµατα.

Παρατηρώντας µε προσοχή τον προεκλογικό διάλογο των κοµµάτων στα χρόνια της µεταπολίτευσης, είναι φανερή η προσπάθεια των µεγάλων ηγετών του παρελθόντος να προσεγγίσουν το αγροτικό εκλογικό σώµα. Έτσι, ο Κωσταντίνος Καραµανλής ο πρεσβύτερος, λόγω και της επαρχιώτικης καταγωγής και ντοπιολαλιάς, απέδιδε ιδιαίτερη σηµασία στις ανάγκες των αγροτικών περιοχών (ήταν και πολυπληθέστερες). Στη συνέχεια, ο Ανδρέας Παπανδρέου απογείωσε τις προσδοκίες των αγροτικών µαζών, δηµιουργώντας ένα γνήσιο λαϊκό ρεύµα υπέρ του. Ανοικτό δίαυλο µε αγρότες και κυρίως µε κτηνοτρόφους διατηρούσε πάντα και ο Κωσταντίνος Μητσοτάκης, µε αιχµή του δόρατος την Αγροτική Τράπεζα. Αν υπάρχει µια εξαίρεση, είναι αυτή του Κώστα Σηµίτη ο οποίος µάλλον απέφυγε τα πολλά πολλά µε τους αγρότες. Αυτή τη φορά όµως, καταγράφεται, σχεδόν µεθοδευµένα, απόλυτη σιωπή.

Ιδιοκτησία γης, χρηµατοδότηση και συνεργασίες

Η ανάδειξη και επίλυση του αγροτικού ζητήµατος µε το οποίο βρίσκεται αντιµέτωπη η χώρα εδώ και χρόνια δεν είναι απλή υπόθεση. Απαιτεί βαθιά γνώση και ευρύ µεταρρυθµιστικό σχέδιο. Το πρώτο και σηµαντικότερο είναι να διευκολυνθούν οι πραγµατικοί αγρότες στην απόκτηση αγροτικής γης. Η σηµερινή απάθεια της Πολιτείας κάνει όλο και λιγότερο ανταγωνιστική την λειτουργία των αγροτικών εκµεταλλεύσεων µε αποτέλεσµα τον όλο και µεγαλύτερο έλεγχο της γης από ετεροεπαγγελµατίες και funds. Ακολουθεί η χρηµατοδότηση των αγροτικών µονάδων για επενδύσεις και ενσωµάτων νέας τεχνολογίας. Τα λεγόµενα αγροτικά προγράµµατα δεν αρκούν και εξελίσσονται σε υπόθεση για λίγους. Απαιτείται επίσης ένας σχεδιασµός που θα ορίζει γεωγραφικές ζώνες µε ειδικά κίνητρα για συγκεκριµένες καλλιέργειες και πιθανά αντικίνητρα για κάποιες άλλες. Έτσι θα διευκολυνθούν και οι κλαδικές Οµάδες Παραγωγών και γενικά οι συνεργασίες.