στη φωτογραφία εξωφύλλου έργο της Πόλυ Κασδά
Σκοπός της Μπιενάλε είναι να υποστηρίξει και να παρουσιάσει τη σύγχρονη τέχνη που περικλείει πτυχές της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, εστιάζοντας σε έργα που διερευνούν τις έννοιες του άυλου και της επανάχρησης, πειραματίζονται με τις συνεργατικές πρακτικές, τα νέα μέσα και επιδιώκουν την έρευνα πεδίου.
Τα έργα που συνθέτουν την άυλη πολιτιστική κληρονομιά ενσωματώνουν τη σημασία της κοινότητας μέσα από τη συλλογική δημιουργία. Προάγουν πιο συνεργατικά δημιουργικά πρότυπα, με στοιχεία που διασώζονται από την ιστορία των πολιτισμών (παράδοση, ανώνυμη δημιουργία, αντιγραφική πρακτική), εξελίσσονται στο πέρασμα του χρόνου και παρουσιάζονται εκ νέου στο παρόν, αποτελώντας πηγή έμπνευσης για το μέλλον.
Επιπροσθέτως, η Μπιενάλε επιδιώκει να δημιουργήσει μία πλατφόρμα για τη διάδοση της σύγχρονης σκέψης και έρευνας στα Δυτικά Βαλκάνια πάνω σε επίκαιρα ζητήματα της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, με έμφαση σε λιγότερο γνωστές παρακαταθήκες γνώσης, σε έργα συλλογικά, ανώνυμα και μη κειμενικά, σε γυναίκες διανοητές, σε ανεξερεύνητες συλλογές και εγχειρήματα που διασυνδέουν μικρότερες σκηνές με ευρύτερες.
Το πρόγραμμα εστιάζει στην Ελλάδα και τα Δυτικά Βαλκάνια για την πρώτη διοργάνωση, με επέκταση στις κοινότητες του ευρωπαϊκού και διεθνούς χώρου για τη συνέχεια.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τρεις δράσεις:
- Κεντρική εκδήλωση με εγκαταστάσεις στον δημόσιο χώρο (11-14 Οκτωβρίου)
- Ομιλίες και εργαστήρια (11-14 Οκτωβρίου)
- Εκθέσεις (5-20 Οκτωβρίου)
Κεντρική Εκδήλωση (11-14 Οκτωβρίου) στην Bubble εγκατάσταση των Plastique Fantastique, που θα αποτελεί τον κεντρικό χώρο των εκδηλώσεων της Μπιενάλε και θα στηθεί στο Πάρκο Λιθαρίτσια
Η κεντρική εκδήλωση εμπνέεται από το βαλκανικό παραδοσιακό πανηγύρι, λειτουργώντας παράλληλα ως υπαίθριο εργαστήριο κατασκευής και εκμάθησης για τη δημιουργία εγκαταστάσεων που μπορούν να παραμείνουν ως δομές στον αστικό ιστό και να φιλοξενήσουν δραστηριότητες από κοινότητες και ομάδες. Βασικές αρχές της εκδήλωσης είναι η ανοιχτή σχεδίαση και η συλλογική κατασκευή (open participatory design), μαζί με την ενσωμάτωση μοτίβων και τεχνικών από την άυλη πολιτιστική κληρονομιά στην Ελλάδα και τα Δυτικά Βαλκάνια. Το πρόγραμμα της κεντρικής εκδήλωσης περιλαμβάνει: εργαστήρια ανοιχτών τεχνολογιών, ομιλίες για τα κοινά (commons), βιωματικές και καινοτόμες παραστάσεις, έργα και ερευνητικά project που εμπνέονται από την παράδοση.
Σαν ένα ανοιχτό εργαστήριο στον δημόσιο χώρο, η κεντρική εκδήλωση θα φιλοξενήσει εγκαταστάσεις μεγάλων διαστάσεων, με σκοπό να συνδεθούν τεχνικές, μέσα και αναπαραστάσεις: από την παραδοσιακή τεχνική της πέτρας μέχρι τις φουσκωτές εγκαταστάσεις και τις ανοιχτές σχεδιαστικές δομές.
Ομιλίες και εργαστήρια
Το πρόγραμμα των ομιλιών και εργαστηρίων περιλαμβάνει τρεις προτάσεις με τις οποίες παρουσιάζονται πτυχές της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς μέσα από τη σύγχρονη έρευνα και σκέψη στα πεδία των κοινών (commons), της θεωρίας της τέχνης και του πολιτισμού.
Α) UN-CO-NFERENCE > Το “Un-co-nference” προσεγγίζει την έννοια και τις εφαρμογές των κοινών (commons), καθώς και νέους τρόπους ανάπτυξης κοινοτήτων με παραδείγματα από το αστικό και αγροτικό περιβάλλον. Μέσα από ομιλίες και εργαστήρια παρουσιάζονται πρωτότυποι τρόποι δημιουργίας και έρευνας που εντάσσουν πτυχές της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς στη βάση των κοινών.
Τα εργαστήρια σχεδιάζονται ως δημιουργικοί κοινωνικοί χώροι ανοιχτοί στον πειραματισμό, όπου η τέχνη, η τεχνική και η παράδοση διασταυρώνονται με τις ανοιχτές τεχνολογίες και αναδεικνύουν νέες προοπτικές.
Β) Οπτικές Οικοτοπίες > Το συμπόσιο «Οπτικές Οικοτοπίες: Ιστορία, Θεωρία, Κριτική» διερευνά την ιστορική σχέση οικολογίας και τέχνης και ειδικότερα τη δυνατότητα διαμόρφωσης μιας οικοσοφικής προσέγγισης στην εξέταση των καλλιτεχνικών πρακτικών, συζητώντας κριτικά τη σύμπλεξη ανάμεσα στην οικολογική σκέψη, την περιβαλλοντική αισθητική και τις καλλιτεχνικές πρακτικές από τον 18ο αιώνα έως σήμερα.
Το συμπόσιο επιδιώκει να αναθεωρήσει την παρωχημένη αντίληψη ότι η οικολογική συνείδηση είναι μια νεωτερική αποκλειστικά οπτική, όσο και να επαναξιολογήσει τη σύμπραξη εικαστικής πρακτικής, πολιτικής-οικολογικής θεωρίας και περιβαλλοντικού ακτιβισμού στη σύγχρονη τέχνη.
Γ) Άυλες Συναντήσεις
Οι «Άυλες Συναντήσεις» προσβλέπουν στην πρόκληση ενός δημόσιου διαλόγου πάνω στις πολλαπλές πτυχές της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, μέσα από μια διεπιστημονική οπτική.
Το πρόγραμμα διερευνά την αναδυόμενη σκηνή της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, στους τομείς της έρευνας και της εφαρμοσμένης γνώσης, εστιάζοντας στον γεωγραφικό χώρο της Ευρώπης και των Βαλκανίων. Οι «Άυλες Συναντήσεις» φέρνουν κοντά επαγγελματίες από τον χώρο της κουλτούρας, θεωρητικούς, καλλιτέχνες και τεχνολόγους, με σκοπό την κριτική προσέγγιση των σύγχρονων ορισμών για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά. Διερευνώνται, έτσι, το εννοιολογικό πλαίσιο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, η σύγχρονη τέχνη και οι δημιουργικές πρακτικές, καθώς, επίσης, και τα ψηφιακά εργαλεία που αναπτύσσονται για την προσέγγισή της.
Νίκος Γυφτάκης
Εκθέσεις
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τρεις εκθέσεις που ερευνούν τα πεδία συνάντησης της σύγχρονης τέχνης και τεχνολογίας με την παράδοση, μέσα από την επιμελητική και καλλιτεχνική πρακτική. Οι θεματικές που παρουσιάζονται είναι η τέχνη της υφαντικής και πλεκτικής με νέα μέσα, σύγχρονες αναπαραστάσεις του μύθου και των συλλογικών αφηγήσεων, καθώς και η μνημονική διάσταση του ήχου μέσα από τις έννοιες της προφορικότητας, της τεχνικής καταγραφής και του αρχείου.
Α) «Weaving Europe, Weaving Balkans» (5-20 Οκτωβρίου)
Η έκθεση “Weaving Europe, Weaving Balkans / Υφαίνοντας την Ευρώπη, Υφαίνοντας τα Βαλκάνια” στοχεύει στην κριτική εξέταση της ιστορίας και της σημειωτικής της υφαντικής. Η υφαντική προσεγγίζεται τόσο ως μια πρακτική άρρηκτα δεμένη με την ιστορία της Ηπείρου και των Βαλκανίων, αλλά και ως ένα μεταφορικό σχήμα που περιγράφει την αδιάκοπη προσπάθεια για την οικοδόμηση της αποκαλούμενης ευρωπαϊκής ταυτότητας.
Τι μπορεί να προσφέρει η ιστορική γλώσσα της υφαντικής στις σύγχρονες εικαστικές πρακτικές, ιδιαίτερα σε όσες βασίζονται στην ψηφιακή τεχνολογία, όπως είναι τα νέα μέσα και η διαδικτυακή τέχνη; Με ποιους τρόπους μπορεί η σύγχρονη τέχνη να δώσει ζωή στη δημιουργία αντικειμένων από νήμα;
To project καταπιάνεται παράλληλα με την οικοδόμηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας, η οποία μεταβάλλεται συνεχώς, χωρίς να αναφέρεται σε μια αδιαμφισβήτητη και συνεχή ιστορική πραγματικότητα. Η μεταφορική έκφραση «Υφαίνοντας την Ευρώπη» θέτει το ζήτημα της συγκρότησης της ευρωπαϊκής ταυτότητας και την ανάγκη να εξεταστούν τα εννοιολογικά, πολιτικά και κοινωνικά νήματα που εξυφαίνουν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Νίκος Γυφτάκης
Β) «Common Myths» (11-20 Οκτωβρίου)
Η έκθεση “Common Myths” εξετάζει την έννοια του μύθου, εκκινώντας από το έργο των θεωρητικών του 20ού αιώνα, όπως ο Claude Lévi-Strauss, o Lucian Blaga και ο Roland Barthes, με σκοπό να μελετήσει το κοινό εννοιολογικό υπόβαθρο των «άυλων» μορφών επιτέλεσης, όπως της ανώνυμης συμμετοχικής δημιουργίας, του συλλογικού φαντασιακού και της πολλαπλότητας στην αυτοσχεδιαστική επανερμηνεία.
Η έκθεση παρουσιάζει έργα από τη σύγχρονη τέχνη και καλλιτεχνική πρακτική που τοποθετούν τον μύθο στο επίκεντρο μιας διεπιστημονικής διερεύνησης, μελετώντας έννοιες όπως η επανερμηνεία, η αναδημιουργία και η αναπαράσταση της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, η εφήμερη φαντασιακή μνήμη, οι αφηγηματικές εκφράσεις συναισθηματικών/αισθητικών καταστάσεων, οι επιστημολογίες της μυθολογικής σκέψης και οι σύγχρονες αστικές τελετουργίες.
Γ) «Sonic Minds» (11-14 Οκτωβρίου)
Η έκθεση “Sonic Minds: Mnemonic Passages” αποτελεί μια μη υλική, περιπατητική έκθεση με θέμα τον ήχο. Το κοινό έχει τη δυνατότητα να περιηγηθεί σε αστικά και φυσικά μονοπάτια και να ανακαλύψει μια κρυμμένη, συλλογική ακουστική εμπειρία μέσω της χρήσης των προσωπικών κινητών συσκευών. Η έκθεση διερευνά τη σχέση μεταξύ ήχου και μνήμης ως συλλογική και πολιτισμική έκφραση, μέσα από την ηχητική τέχνη, την προφορική ιστορία και τα αρχεία ήχου.
Στην έκθεση μελετώνται έννοιες όπως η προφορικότητα, η ακουστική μνήμη και η τεχνική καταγραφή του ήχου, αναφορικά με εκφάνσεις της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Ποιες είναι οι ηχητικές και μνημονικές ερμηνείες της συλλογικής ανθρώπινης εμπειρίας; Πώς ο ήχος εκφράζει και συνδέει παρελθόν και παρόν στο φαντασιακό μιας κοινότητας; Πώς ο εννοιολογικός ήχος -ο ήχος που ακούμε στις σκέψεις μας- μπορεί να ερμηνευθεί και να καταγραφεί αναμοχλεύοντας μνήμες και συναισθήματα;
Τέλος, στόχος της Μπιενάλε είναι η διερεύνηση των δυνατοτήτων για τη δημιουργία ενός Εικονικού Μουσείου Ψηφιακής Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, του οποίου οι βάσεις θα τεθούν κατά τη λήξη του συνεδρίου «Άυλες Συναντήσεις». Το Εικονικό Μουσείο προσφέρει έναν καινοτόμο τύπο βιώσιμου φορέα πολιτισμού, χωρίς την επιβάρυνση λειτουργικών εξόδων των συμβατικών πολιτιστικών δομών. Παράλληλα, προσφέρει τη δυνατότητα ανάπτυξης ενός ολοκληρωμένου προγράμματος, τόσο σε ψηφιακούς όσο και σε πραγματικούς χώρους, όπου η παράδοση τεκμηριώνεται και εκφράζεται εκ νέου μέσω της σύγχρονης τέχνης και των νέων τεχνολογιών.
Ο θεσμός αποτελεί πρωτοβουλία του Εργαστηρίου Ιστορίας της Τέχνης της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, υπό την αιγίδα και επιχορήγηση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Πραγματοποιείται σε συνδιοργάνωση με τον Δήμο Ιωαννιτών και το Πνευματικό Κέντρο και με την οικονομική υποστήριξη της Περιφέρειας Ηπείρου.
Χώροι Διεξαγωγής:
Μέκειο
ΓΑΚ Ιστορικό Αρχείο - Μουσείο Ηπείρου
Πάρκο Λιθαρίτσια
Χώρες Συμμετοχής (με αλφαβητική σειρά):
Αλβανία
Βουλγαρία
Βοσνία - Ερζεγοβίνη
Γερμανία
Ελλάδα
ΗΠΑ
Ιταλία
Κύπρος
Μαυροβούνιο
ΠΓΔΜ
Σερβία
Διοργάνωση
Διευθυντής: Χρήστος Δερμεντζόπουλος
Νομικός Εκπρόσωπος: Ιωάννης Παπαδημητρίου
Διαχείριση Έργου - Συντονισμός: Πάτυ Παπαγιάννη
Επιμέλεια Προγράμματος: Μαριάνα Ζήκου
Έκθεση “Weaving Europe, Weaving Balkans”, επιμέλεια: Έφη Κυπριανίδου
Εγκαταστάσεις σε δημόσιο χώρο “Patterns”, επιμέλεια: Άρτεμις Παπαγεωργίου
Ηχητική περιπατητική έκθεση “Sonic Minds”, επιμέλεια: Λία Δήμου
Ομιλίες και Εργαστήρια “Un-co-nference”, επιμέλεια: Βασίλης Ντούρος
Συμπόσιο “Visual Ecotopias”, επιμέλεια: Βικτώρια Φερεντίνου
Βοηθοί Επιμέλειας: Ειρήνη Ράπτη, Έλλη Λεβεντάκη, Κατερίνα Ζάχου
Υπεύθυνη κοινωνικών δικτύων/βοηθός επικοινωνίας: Σταυρούλα Πολλάτου
Υπεύθυνη Επικοινωνίας - Γραφείο Τύπου:
Μαρία Τσολάκη
210 76 27 966, 6974 76 78 90 | mtsolaki@gmail.com
Αναλυτικότερα:
Κεντρικό Πρόγραμμα Εκδηλώσεων
Inflatable Art Installation, Πάρκο Λιθαρίτσια, 11-14 Οκτωβρίου
https://plastique-fantastique.de/LOUD-SHADOWS-LIQUID-EVENTS
https://www.facebook.com/plastique.fantastique.berlin
Ethnofest (Προβολές)
https://wwhttps://www.ethnofest.grw.facebook.com/athens.ethnographic.film.festival
Το Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου της Αθήνας αποτελεί ένα από τα πλέον πρωτότυπα και δημιουργικά πολιτισμικά γεγονότα της αθηναϊκής πολιτιστικής ζωής, παρουσιάζοντας στο κοινό εξαιρετικά έργα οπτικής ανθρωπολογίας.
Το Ethnofest προβάλλει τις καλύτερες εθνογραφικές ταινίες κάθε έτους, οι οποίες προκύπτουν από την έρευνα επιστημόνων της οπτικής ανθρωπολογίας ή συγγενών κλάδων. Διοργανώνει, επίσης, σεμινάρια, ημερίδες και εργαστήρια με καταξιωμένους επαγγελματίες, σκηνοθέτες και ακαδημαϊκούς.
Για τη Μπιενάλε, το Ethnofest έχει επιμεληθεί ένα πρόγραμμα ταινιών που σχετίζονται με την άυλη πολιτιστική κληρονομιά των Δυτικών Βαλκανίων.
Soundtrope (Προβολή και Ηχητική Performance)
https://www.facebook.com/soundtrope
Το Soundtrope είναι ένα φεστιβάλ ήχου και εικαστικών τεχνών που έχει ως βάση την Αθήνα και τα Ιωάννινα. Βασικός του στόχος είναι ο πειραματισμός και η καινοτομία στους τρόπους έκφρασης.
Το Soundtrope παρουσιάζει πρωτότυπα προγράμματα με τη συμμετοχή πειραματικών καλλιτεχνών, προωθώντας τη σύγχρονη avant-garde, ambient, noise και ηλεκτροακουστική μουσική της εγχώριας σκηνής, καθώς και δράσεις από ποικίλα καλλιτεχνικά πεδία.
Στο πλαίσιο της Μπιενάλε, το Soundtrope Festival έχει επιμεληθεί μια παράσταση που πρώτη φορά παρουσιάζεται και συνδυάζει τον σύγχρονο κινηματογράφο, την πολυφωνική παραδοσιακή μουσική των Δυτικών Βαλκανίων και τον ηλεκτρονικό ήχο.
A Priori Dance (Performance Χορού)
https://www.delta-pi.org/format
https://www.facebook.com/pg/aprioridanceco/about/?ref=page_internal
Το νέο έργο της ομάδας A Priori Dance co. με τίτλο ‘form.at’ αποτελείται από ένα χορευτικό ντουέτο της Ελεονώρας Ηλία και Μαρίας Παπαδοπούλου, οι οποίες καταδύονται στον πλούτο της παράδοσης και αντλούν έμπνευση από τον λαϊκό ηπειρωτικό θρύλο "Του γιοφυριού της Άρτας". Η παράσταση εξετάζει τη λειτουργία του ατόμου στο εκάστοτε δεδομένο κοινωνικο-ιστορικό πλαίσιο σε σύνδεση με το Θέατρο του Παραλόγου και συγκεκριμένα τον Ρινόκερο του Ευγ. Ιονέσκο.
Μία χορογραφική αλληγορία για την αέναη σύνθεση και αποδόμηση των ανθρώπινων σχέσεων, για τις αντιφάσεις οι οποίες μας ενώνουν και μας χωρίζουν, για την κοινωνική ουτοπία.
Η παράσταση ‘form.at’ χρηματοδοτείται από το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Σηματοδοτεί την έναρξη του προγράμματος της Εβδομάδας Χορού του Δημοτικού και Περιφερειακού Θεάτρου Ιωαννίνων, από το οποίο και προτάθηκε για τη Μπιενάλε.
WhoLoDancE (Ερευνητικό έργο - Performance)
https://twitter.com/Wholodance_EU
Το WhoLoDancE είναι ένα καινοτόμο ερευνητικό πρόγραμμα ενταγμένο στο "Horizon 2020", το μεγαλύτερο πρόγραμμα για την έρευνα και την καινοτομία στην Ευρώπη. Στόχος του WhoLoDancE είναι η ανάπτυξη και η εφαρμογή καινοτόμων τεχνολογιών για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς που σχετίζεται με τον χορό, καθώς και η προώθηση της χοροδιδασκαλίας μέσω της χρήσης πολυαισθητηριακών προηγμένων τεχνολογικών εργαλείων καταγραφής κίνησης, ηλεκτρομυογραφημάτων και βιοαισθητήρων, για τη μετατροπή των χορευτικών κινήσεων σε ψηφιακά δεδομένα.
Στο πλαίσιο της Μπιενάλε το WhoLoDancE project θα καταγράψει τις χορευτικές κινήσεις ενός επαγγελματία χορευτή παραδοσιακών χορών και μέσα από μία παρουσίαση θα επιδείξει τις εφαρμογές της έρευνας στο κοινό.
P2P Lab (Ομιλίες & Εργαστήρια)
https://primer.commonstransition.org
Το P2P Lab είναι μια διεπιστημονική ερευνητική ομάδα που επικεντρώνεται στα κοινά (commons) και την τεχνολογία. Τα τελευταία χρόνια με έμφαση στην κοινότητα και την οικολογία δοκιμάζει μέσω πιλοτικών δράσεων το παραγωγικό μοντέλο «Σχεδιάζω παγκόσμια, υλοποιώ τοπικά» (Design global, manufacture local). Το μοντέλο βασίζεται στα ψηφιακά κοινά και συγκεκριμένα στα ανοιχτά σχέδια που βρίσκονται διαθέσιμα online ενώ αξιοποιεί τοπικά κοινοτικά εργαστήρια κατασκευών (makerspaces).
Συνεργάζεται στενά με το P2P Foundation, έναν διεθνή οργανισμό που εστιάζει αντίστοιχα στη μελέτη, την έρευνα και την τεκμηρίωση των Κοινών (Commons). «Ένα παράδειγμα μιας κοινότητας νέας γενιάς που συμβάλλει στη δημιουργία νέων κοινοτήτων» είναι η περιγραφή της Ars Electronica για το P2P Foundation, το οποίο ιδρύθηκε από τον Michel Bauwens (NL) και έχει τιμηθεί με το βραβείο Golden Nica στην Prix Ars Electronica (2016), την κατεξοχήν διοργάνωση διεθνώς για τον ψηφιακό πολιτισμό.
Για τη Μπιενάλε το P2P Lab, με έδρα τα Ιωάννινα, έχει επιμεληθεί ένα πρόγραμμα ομιλιών και εργαστηρίων που συνδέουν τα κοινά με τις νέες τεχνολογίες και με σύγχρονες πτυχές της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.
Open Mic Storytelling με τον Christopher C. King
https://www.thewire.co.uk/audio/tracks/christopherc-king-compiles-epirotic-folk-songs
http://books.wwnorton.com/books/Lament-from-Epirus
Ο Christopher C. King είναι πολυβραβευμένος μουσικός παραγωγός με βραβείο Grammy, μουσικολόγος και φανατικός συλλέκτης δίσκων γραμμοφώνου 78 στροφών. Στο βιβλίο του Lament from Epirus: An Odyssey Into Europe's Oldest Surviving Folk Music, ανιχνεύει ένα μοναδικό είδος μουσικής, την ηπειρώτικη παραδοσιακή μουσική, μέσα από ένα μυθιστορηματικού τύπου οδοιπορικό που τον οδηγεί στην απαρχή της καθαυτού μουσικής δημιουργίας.
Ο Christopher King θα γίνει ο εμπνευστής μιας συμμετοχικής αφηγηματικής εμπειρίας, καθώς θα παίζει ζωντανά μοναδικές ηχογραφήσεις από παραδοσιακά ακούσματα της Ηπείρου και των Δυτικών Βαλκανίων. Θεωρεί ότι η μουσική δεν είναι μόνο για ακρόαση, αλλά για να βιώνεται μέσω του χορού, ως κοινή εμπειρία.
Στα πλαίσια της Μπιενάλε ο Christopher King έχει επιμεληθεί και θα παρουσιάσει μια σειρά από σπάνιες ηχογραφήσεις και ιστορίες από θεματικά ταξίδια στην Ήπειρο και τα Δυτικά Βαλκάνια.
The OX (Προβολή ταινίας animation & Performance)
http://bauboproductions.com/animation
https://www.lifo.gr/articles/cinema_articles/175316
Το "The OX" είναι μια πολυβραβευμένη σύγχρονη ταινία animation σε σκηνοθεσία του Γιώργου Νικόπουλου. Το φιλμ συνδυάζει την τεχνική stop-motion με τον σύγχρονο χορό, το παραδοσιακό θέατρο σκιών και τον ζωντανό κινηματογράφο μέσα από μια καινοτόμα προσέγγιση με τη χρήση ψηφιακών μέσων. Το "The OX" βασίζεται σε μια σύγχρονη πολιτική αλληγορία που αντικατοπτρίζει την τρέχουσα παγκόσμια κοινωνικοοικονομική κρίση, εμπνευσμένη από τον αρχαίο μύθο του βασιλιά Μίδα.
Ο Γιώργος Νικόπουλος θα προβάλλει το "The OX", ενώ θα παρουσιάσει τις τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν μέσω μιας ζωντανής performance με δύο ηθοποιούς.
Έκθεση: Υφαίνοντας την Ευρώπη, Υφαίνοντας τα Βαλκάνια
5-20 Οκτωβρίου 2018 (Μέκειο Οικοτροφείο)
Έκθεση: Common Myths
11-20 Οκτωβρίου 2018
(ΓΑΚ - Ιστορικό Αρχείο - Μουσείο Ηπείρου)
Έργα τέχνης και καλλιτέχνες που συμμετέχουν:
Poly Kasda Twixt cup and lip, 2018
Installation, printed digital images
Σύνοψη
Η χερσόνησος των δυτικών Βαλκανίων περνάει από μια μακρά μεταβατική περίοδο που εγείρει ζητήματα διακρατικών σχέσεων και αφομοίωσης, μια πρόκληση σύγκλισης που διαμορφώθηκε σε μεγάλο βαθμό από τις γεωπλαστικές ιδιαιτερότητες του τόπου, οι οποίες έχουν εκφραστεί διαχρονικά μέσα από το στοιχείο του παραλόγου, των δογματικών αφηγήσεων και των θρύλων. Σε μια στοιχειώδη προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα είδος μυθικής συνειδητοποίησης και συναισθηματικής εγγύτητας με αυτό τον ανεξερεύνητο «εικονικό φασματικό χώρο» (Derrida), η καλλιτέχνης περιηγείται στους βαλκανικούς θρυλικούς εννοιολογικούς χώρους, αφήνοντας πίσω ένα μακρύ πανηγυρικό μονοπάτι με παιχνιδιάρικα σχέδια (doodles) βασισμένα σε μύθους, αρχέτυπα και παραδόσεις της βαλκανικής χερσονήσου, συναντώντας προσωπικότητες όπως ο καλικάντζαρος δαίμονας Dreg από την Αλβανία, ο ταύρος Tur από τη Βοσνία, ο οποίος κουβαλάει τη γη ισορροπώντας σε ένα ψάρι, και η πυραμίδα Rtanj από τη Σερβία, η οποία κρύβει ένα διαστημόπλοιο.
Ilir Kaso
I am the river, 2013
video (8’ 38’’), projection with sound
Σύνοψη
Το έργο “I am the river” μεταφέρει τις ειδήσεις ως μανιφέστο μέσω της ποιητικής έκφρασης, συνδυάζοντας την ανθρωπολογία με την τέχνη και τη διαμαρτυρία, την προστασία της φύσης με την άυλη πολιτιστική κληρονομιά και τις αξίες της κοινότητας. Η καταγραφή των βίντεο έγινε ακολουθώντας το φυσικό ρεύμα του ποταμού Αώος- Βιζόσα, στα ελληνοαλβανικά σύνορα, περνώντας από χωριά όπου η κοινότητα ζει εδώ και πολλά χρόνια, μοιραζόμενη τον πολιτισμό και τη γλώσσα τους.
The Ground Tour Project (Enrico Tomassini, Klelija Zhivkovikj, Agnese Tomassini)
Some Call Them Balkans, 2017-2018
Print installation
Σύνοψη
Μια ανοιχτή πρόσκληση για δράσεις που οδηγούν τους Ground Tour Project να συνδημιουργήσουν μια δραματουργία, η οποία ξεκινά στα Δυτικά Βαλκάνια το καλοκαίρι του 2018. Περιέχει ένα ανοιχτό σενάριο μέσα από τη σύνθεση φωνών από διάφορες περιοχές, ένας τύπος ανοιχτής αφήγησης που επιτρέπει να φανταστούμε πολλαπλές πιθανές καταλήξεις και αρχές. Το έργο στοχεύει να συνθέσει τα στάδια και τη δραματουργία μιας περιοδείας που ξεδιπλώνεται ως συν-δημιουργημένες ιστορίες φαντασίας που συμβαίνουν κάπου ανάμεσα σε 6 αστικές περιοχές των Βαλκανίων.
Argyris Zachos
Jean D’ Arc: A 3D Narration, 2016
Hologram, 3D narration
Σύνοψη
Πειραματική ταινία - εγκατάσταση, που δημιουργήθηκε με την οπτική τεχνική του ολογράμματος πυραμίδας σε συνδυασμό με την τεχνολογία ambisonics που επιτρέπει τον ηχητικό σχεδιασμό σε 360 μοίρες γύρω από τον ακροατή. Ένας θεατρικός μονόλογος με θέμα τη ζωή και το θάνατο της Ιωάννας της Λωραίνης, μια αφήγηση μεταξύ μύθου και πραγματικότητας, που βασίζεται σε έργα καταγεγραμμένης προφορικής ιστορίας και φανταστικών αφηγήσεων. Η εγκατάσταση προβάλλεται στον θεατή σε μορφή ολογράμματος πλαισιωμένου από ήχους, οι οποίοι δίνουν την εντύπωση ότι προέρχονται από διαφορετικά σημεία μέσα στον χώρο.
Konstantinos Angelou
Lost Messages, 2018
social sculpture in public space
Σύνοψη
Το έργο «Χαμένα Μηνύματα» αποτελεί ένα συλλογικό έργο γλυπτικής εγκατάστασης και νέων μέσων σε δημόσιο χώρο που ενεργοποιεί την τοπική κοινότητα ως ζωντανό εργαστήριο (community art – living lab). Είναι ένα νέο είδος συμμετοχικής, αστικής κοινωνικής γλυπτικής που συνδέει την αρχαία πολιτιστική κληρονομιά με τη μοντέρνα τέχνη. Το έργο συνθέτουν εκατοντάδες κεραμικές ανθρώπινες μορφές μικρής κλίμακας, κάθε μία με μοναδικά χαρακτηριστικά και στάση, που φιλοτεχνήθηκαν συλλογικά.
Ilias Toliadis
Traveling Talismans, 2018
wooden crafts
Σύνοψη
Πού να καθίσουμε για να μοιραστούμε τις ιστορίες μας; Τα “Traveling talismans” προσφέρουν διαδρομές για προβληματισμό για τις ίδιες μας τις ρίζες. Παρέχουν ένα είδος οικείου καταφυγίου μέσω του οποίου κάποιος μπορεί να εξετάσει το άγνωστο. Το σκαμνί λειτουργεί ως πλατφόρμα αφήγησης και παρέχει τη γνώση του μετασχηματισμού ενός υλικού σε κάτι άλλο. Η Αμερικανίδα συγγραφέας, κριτικός τέχνης, ακτιβίστρια και επιμελήτρια Lucy Lippard υποστηρίζει ότι οι εικόνες και εμπειρίες που έχουμε δανειστεί από αρχαίες ή ξένες κουλτούρες, είναι χρήσιμες για προσωπική ανάπτυξη, ως «δοχεία». Ο Nicolas Bourriaud στην έκθεση “Altermodern” που επιμελήθηκε το 2009, ανέπτυξε την έννοια της «ετερότητας» (otherness), υποδεικνύοντας πολλαπλές δυνατότητες και εναλλακτικές εκδοχές που μπορούν να προέλθουν από μια μόνο «ρίζα». Με τον τρόπο αυτό, οι ρίζες επιτελούν κρίσιμο ρόλο, όχι για λόγους ανίχνευσης μια γραμμικής εμπειρίας, ενός πολιτισμού ή μιας προέλευσης, αλλά για την ικανότητά τους να συντελούν στην πολλαπλότητα.
Lala Raščić, Andreja Duganđžić, Jelena Petrović
EE-0, 2018
video performance
Σύνοψη
Ο ελληνικός μύθος της Αράχνης επαναπροσδιορίζεται σε ένα ποιητικό σενάριο, κάνοντας ένα άλμα από την αρχαιότητα στην επιστημονική φαντασία. Οι ιδέες της καταπιεσμένης αρχαίας γυναικείας γνώσης και εξουσίας συνδέονται με την ιστορία τοπικών αστικών μύθων, εθίμων και των σημερινών κοινωνιολογικών, οικολογικών και πολιτισμικών φαινομένων. Αντιδρώντας στον τόπο παραγωγής της EU-0, το Κοσσυφοπέδιο, το νεότερο εθνικό κράτος της Ευρώπης, διερευνά την ιδέα της μετάβασης μέσω των εννοιών της γένεσης, του μετασχηματισμού και της μεταμόρφωσης.
Laboratory of New Media in Fine Arts, Aristotelian University of Thessaloniki
(Giorgos Katsaggelos, Athanasios Pallas, Stelios Dexis, Haralampos Venetopoulos, Giorgos Drossos)
Urban mythologies of an industrial era, 2018
video art and sound
Σύνοψη
Πρόταση του Εργαστηρίου Νέων Μέσων στις Εικαστικές Τέχνες του ΑΠΘ για τον καλλιτεχνικό χειρισμό του αστικού και βιομηχανικού τοπίου στον σύγχρονο κόσμο. Τα προσωπικά βιώματα των καλλιτεχνών και η αντίληψη για τα σημαντικά θέματα που διαμορφώθηκαν εν μέρει και από το περιβάλλον. Ο χώρος χρησιμοποιείται ως όχημα για την κατάθεση της προσωπικής μυθολογίας των καλλιτεχνών για τα μεγάλα κοινωνικά θέματα αλλά και για τον προσωπικό τους προβληματισμό. Η έκθεση αποτελείται από εικαστικές εγκαταστάσεις/περιβάλλοντα με τη χρήση ψηφιακών μορφών τέχνης (τέχνη κινούμενης εικόνας και ήχο).
Εκθεση: Ηχέτης Νους και Μνήμης Πόλος
11-14 Οκτωβρίου
Καλλιτέχνες που συμμετέχουν:
Dimitris Karageorgos - Greece
https://www.facebook.com/PanNik-Project
https://www.facebook.com/instummental
Haris Sahacic – Bosnia (From CRVENA Cultural Organisation, info seperately below)
CRVENA Association for Culture and Art – Bosnia & Herzegovina
Post Global Recordings - Fyrom
Shaan (Jovana Ivanac) – Serbia
https://www.facebook.com/shhhhhaan
Το Shaan είναι ένα πειραματικό έργο της Jovana Ivanac, το οποίο ξεκίνησε το 2014 και επικεντρώνεται σε αυτοσχεδιασμούς ζωντανής ηλεκτρονικής μουσικής. Οι ρυθμοί της ποικίλλουν από καθαρό “drone” σε σύνθετες και συνεχώς μεταμορφωμένες πολυρυθμικες δομές. Ο βασικός παράγοντας από τον οποίο εξαρτώνται είναι η διαίσθηση. Η μουσική της δημιουργείται για το παρόν, για ένα συγκεκριμένο τόπο και χρόνο, και εξαρτάται ιδιαίτερα από τη συνολική ατμόσφαιρά. Η ποίηση και η αφήγηση είναι επίσης σημαντικοί παράγοντες της έκφρασής της, αδιάσπαστοι από τον ήχο. Απελευθερώθηκε το ντεμπούτο άλμπουμ της "Notes from a Particular Time in Space" με τους Modern Tapes label τον Φεβρουάριο του 2018 και τώρα συνεχίζει με συνεργασίες που θα κυκλοφορήσουν τους επόμενους μήνες.
Katalin Ladik
http://www.documenta14.de/en/artists/13488/katalin-ladik
http://en.wikipedia.org/wiki/Katalin_Ladik
KINO PLEME – Serbia
https://www.facebook.com/pg/KinoPleme
Masturbeator (Adrija Krivokapic) - Montenegro
https://www.facebook.com/masturbeator
Donika Rudi - Kosovo
Oral History - Kosovo
http://oralhistorykosovo.org
Europeana
Christopher King & Long Gone Productions - USA
Nenad Vujic for Open Mic Storytelling Booth led by Christopher King
https://ahogonsindustrialguide.blogspot.com
UN-CO-NFERENCE
Το δημιουργικό "hacking" στην τέχνη
Γιάννης Φαρσάρης
Η έννοια του hacker έχει φορτιστεί αρνητικά, όμως το hacking δεν αφορά μόνο τους υπολογιστές, είναι μια στάση απέναντι στη ζωή. Η αυθεντική κουλτούρα και οι κώδικες ηθικής των hackers εμπνέουν δημιουργικότητα και ανοίγουν νέους δρόμους και στην τέχνη.
Όλοι μπορούν να φτιάξουν zines
Εισαγωγή στην κουλτούρα και τη δημιουργία των zines.
Τι είναι τα zines; Ποιά είναι η διαδικασία δημιουργίας τους από το στάδιο της αρχικής ιδέας, στον σχεδιασμό και την παραγωγή μέχρι την προώθηση και διανομή;
These are a Few of our Favorite Things
Οι These are a Few of our Favorite Things είναι οι Παναγιώτα Θεοφιλάτου (αρχιτέκτονας) και Τάσος Παπαϊωάννου (γραφίστας). Εκδίδουν τα δικά τους zines, ασχολούνται με διάφορα design & DIY projects και επιμελούνται την Athens Zine Bibliotheque.
Η Athens Zine Bibliotheque (Αθήνα, Ελλάδα) είναι μια βιβλιοθήκη με φανζίνς, μικρές ανεξάρτητες εκδόσεις και περιοδικά (τέχνης, φωτογραφίας, design, εγχειρίδια κλπ.) από όλο τον κόσμο.
www.theathenszinebibliotheque.gr
www.theseareafewofourfavoritethings.gr
Ενδοσκόπηση ενός εκπαιδευτικού καναλιού στο YouTube. H περίπτωση της “Καθημερινής Φυσικής”.
Στέφανος Βαμβάκος
Πώς, πότε και γιατί ξεκίνησε το εκπαιδευτικό κανάλι της Καθημερινής Φυσικής; Ποιά είναι τα απαραίτητα εργαλεία ενος youtuber αυτής της κατηγορίας; Πώς μια αρχική ιδέα καταλήγει σε ένα εκπαιδευτικό βίντεο;
Πώς εξελίσσεται μέσα στον χρόνο και ποιός είναι τελικά ο στόχος του;
ΥΦΑΝΤΙΚΗ 0.1. : Χειροτεχνία και Επιτέλεση Υπολογιστικών Κωδίκων
Αθηνά Αγγελοπούλου
Πώς η υφαντική μπορεί να συνεισφέρει στις σύγχρονες πρακτικές κωδικοποίησης και προγραμματισμού; Στο πλαίσιο αυτό θα διερευνηθεί η σχέση μεταξύ αργαλειού και ηλεκτρονικών υπολογιστών και έπειτα θα γίνει παρουσίαση επιτελεστικών πρακτικών κωδικοποίησης, οι οποίες σχετίζονται με την υφαντική. Θα δούμε πώς οι πρακτικές αυτές μπορούν να συνεισφέρουν σε σύγχρονες συζητήσεις σχετικά με τις αισθητικές προεκτάσεις του κώδικα, τη δημιουργία Κοινών και τον ανοιχτό σχεδιασμό.
Μπορείς να φτιάξεις (σχεδόν) τα πάντα
Κατερίνα Λάμπρου, Ιάσονας Πανταζής
Είναι ουτοπία να φανταζόμαστε έναν κόσμο στον οποίο ο καθένας θα φτιάχνει ο,τιδήποτε χρειαστεί, όποτε το χρειαστεί; Μπορούν οι νέες τεχνολογίες της ψηφιακής κατασκευής να αλλάξουν τη σχέση μας με την παραγωγή αντικειμένων; Η παρουσίαση συζητά τα παραπάνω ερωτήματα με άξονα τη φιλοσοφία, τη λειτουργία και το μοντέλο της εκπαίδευσης στα εργαστήρια ψηφιακής κατασκευής, παγκοσμίως γνωστά ως Fab Labs (Digital Fabrication Laboratories).
Ανοιχτός Αστικός Λαχανόκηπος στην Ξούθου (Ομόνοια): Δημιουργώντας Κοινωνικούς Δεσμούς σε μια γειτονιά που μεταμορφώνεται
Γιώργος Παπαδόπουλος, Bryony May Dunne
Στόχος της παρουσίασης είναι να αξιολογήσει το εγχείρημα του ανοιχτού αστικού λαχανόκηπου στην Ξούθου (στην Πλατεία Ομονοίας στην Αθήνα) καθώς και να μιλήσει γενικότερα για τις αλλαγές στην κατοίκηση και τις χρήσεις στην περιοχή, τον εξευγενισμό, προσφυγική και οικονομική κρίση – όπως όλα αυτά αποτυπώνονται στην μικροκλίμακα της πλατείας στην Ξούθου – αλλά και στο πώς μια τοπική, συλλογική παρέμβαση μπορεί να συνδιαλλαγεί με αυτά τα θέματα. Η ανάλυση θα προσπαθήσει να μην περιοριστεί στον πολιτικο-κοινωνικό χαρακτήρα της κίνησης, αλλά να θίξει τις παραμέτρους της μικροπολιτικής και της ψυχογεωγραφίας.
Workshops
Επίδειξη τεχνολογιών επαυξημένης πραγματικότητας και τρισδιάστατης αναπαράστασης για τεκμηρίωση μνημείων
Γιώργος Στυλιαράς, Σταυρούλα Τζίμα
Στο πλαίσιο του εργαστηρίου θα γίνει παρουσίαση εφαρμογής επαυξημένης πραγματικότητας για την τεκμηρίωση ενός παραδοσιακού νερόμυλου. Οι συμμετέχοντες θα εκπαιδευτούν για την υλοποίηση μιας απλής εφαρμογής επαυξημένης πραγματικότητας. Στη συνέχεια, θα παρουσιαστούν τεχνολογίες σύλληψης τρισδιάστατης πραγματικότητας και οι συμμετέχοντες θα υλοποιήσουν ένα φωτογραφικό πανόραμα.
Η παράδοση δεν είναι παρά η πετυχημένη καινοτομία
Εργαστήριο Παραδοσιακής χύτευσης υλικών με χρήση Παραμετρικού Σχεδιασμού και Ψηφιακής Κατασκευής Καλουπιών
Εισηγητές: Ιάσων Πανταζής, Ευάγγελος Πανταζής (Topotheque Design Studio)
Βοηθοί: Νικόλαος Ράπτης, Αλιάννα Ψωμά (Fab Lab Ioannina)
Τρισδιάστατη Εκτύπωση Κεραμικών
Κατερίνα Λάμπρου, Νίκος Αθανασόπουλος
Το εργαστήριο Τρισδιάστατης Εκτύπωσης Κεραμικών αποσκοπεί στην εξοικείωση των συμμετεχόντων με την τρισδιάστατη εκτύπωση και τη διεύρυνση της τεχνικής για την κατασκευή κεραμικών αντικειμένων.
Βασίζεται στη μετατροπή και τη χρήση ενός τρισδιάστατου εκτυπωτή πλαστικού για την εκτύπωση κεραμικών.
Πώς να μιλήσεις για τα Κοινά σε μη ειδικούς;
Αλέκος Πανταζής
Άραγε μπορούμε να ξεκινήσουμε ένα ριζικό μετασχηματισμό του φαντασιακού μας χακάροντας τα παιχνίδια της παιδικής μας ηλικίας;
Το παιχνίδι "μουσικές καρέκλες ως Kοινά" είναι το αντίστροφο από το κλασικό παιχνίδι "μουσικές καρέκλες": βασίζεται στο συνεργατικό πνεύμα και στην αίσθηση της κοινότητας αντί του γνωστού παιχνιδιού το οποίο βασίζεται στο ανταγωνιστικό πνεύμα και στον ατομισμό.
Το Μέλλον της Εργασίας
Credits - Mirko Rastić for ROAR magazine, Future of Work issue
Η ιδέα της Εργασίας είναι μια από τις 'άυλες' πραγματικότητες που διαμορφώνει το πώς υπάρχουμε και συνυπάρχουμε. Στο εργαστήρι θα εξερευνήσουμε πώς οι νέες τεχνολογίες μετασχήματίζουν τον κόσμο της εργασίας, θα συζητήσουμε τι είδους διαφορετικό εργασιακό μέλλον μπορούμε να φανταστούμε και τι μπορεί να σημαίνει για τα Ιωάννινα και την ευρύτερη περιοχή.
Zines Library
250 zines της Athens Zine Bibliotheque δομούνται σε κατηγορίες και εκτίθενται προς αναγνωση για τρεις ημέρες.
Οι These are a Few of our Favorite Things, Παναγιώτα Θεοφιλάτου (αρχιτέκτονας) και Τάσος Παπαϊωάννου (γραφίστας) επιμελούνται τη μικρή βιβλιοθήκη που θα έχει διαφορετικούς τίτλους κάθε μέρα.
