Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο γιατρός Μάκης Αξιώτης δρ. Πολιτισμικής Τεχνολογίας, ο δρ. Γιάννης Κωνσταντέλλης φιλόλογος, ο Αργύρης Κεραμιτζής π. Διευθυντής ΕΠΑΛ Καλλονής και ο Αριστείδης Κυριαζής.
Στο εξώφυλλο του βιβλίου εικονίζεται το σχέδιο αναπαράστασης του Ιερού των Μέσων, του Γερμανού αρχαιολόγου Robert Koldewey, του οποίου η ανασκαφή προσδιορίζεται στα 1885-86. Ο οκτάστυλος ιωνικός ναός του Κοινού των Λεσβίων του 4ου αιώνα πΧ βρίσκεται στο Μέσον του νησιού, έντεκα χιλιόμετρα από την κωμόπολη της Καλλονής, στον βορειοανατολικό μυχό του Κόλπου της Καλλονής, όπου από τον 7ο πΧ αιώνα μέχρι και τους ρωμαϊκούς χρόνους αποτέλεσε χώρο συνεδριάσεων των αντιπροσώπων των πόλεων της Λέσβου για την επίλυση προβλημάτων του νησιού, κέντρο παλλεσβιακής λατρείας με παράλληλα ετήσια καλλιστεία γυναικών για την «Αιολήιαν κυδαλίμαν θέον πάντων γενέθλαν» (Αιολίδα ένδοξη θεά πάντων γεννήτωρ), όπως έγραψε ο Αλκαίος, δηλαδή προς τιμήν της αρχέγονης Αφροδίτης-Καλλονής που λατρεύτηκε στον Κόλπο της Καλλονής, ο οποίος ονομαζόταν Πυρραίων Εύριπος κατά την κλασσική και ύστερη αρχαιότητα και Μεσόγειον Έρμα κατά την άφιξη των Αιολέων εποίκων στη Λέσβο το 1.054 πΧ.
Από τη λατρεία της Αφροδίτης-Καλλονής στην αρχαία Πύρρα της Λέσβου πήραν το όνομα τους: 1) ο Κόλπος, 2) το ανατολικό Ακρωτήρι, 3) η βραχονησίδα της εισόδου, 4) το Λεκανοπέδιο, 5) ο Κάμπος, 6) η μεσαιωνική πόλη της Καλλονής που καταγράφεται από το 1334 και καταστράφηκε το 1450 από τον Οθωμανό ναύαρχο Σουλεϊμάν Μπαλτάογλου, 7) το Παλιόκαστρο στον χώρο της αρχαίας Αρίσβης, 8) εικοσιεπτά χωριά που είτε προϋπήρχαν, είτε δημιουργήθηκαν μετά την καταστροφή, και από τα οποία διασώθηκαν και ελευθερώθηκαν το 1912 τα επτά, η Αχερώνη, τα Δάφια, τα Αργειανά, το Κεράμι, τα Παπιανά, τα Σουμούρια και ο Άγιος Κοσμάς, που εκτός από το ιδιαίτερο όνομά τους φέρουν και την κοινή προσωνυμία Καλλονή και 9) η σημερινή κωμόπολη Καλλονή, όπως μετονομάστηκε το 1916 η Αχερώνη, η πρωτεύουσα των τότε επτά χωριών της Καλλονής.
Αναφέρεται στον πρόλογο του βιβλίου: «Η Λέσβος, το μεγαλύτερο νησί της Αιολίας, το τρίτο της Ελλάδας και έβδομο της Μεσογείου, λόγω της θέσης της, κάτω από την Τρωάδα, αποτελούσε από τη μυθολογική εποχή την ποθητή βεράντα του βορειοανατολικού Αιγαίου, το ιδανικά στρατηγικό ορμητήριο όσων ήθελαν να ελέγχουν τα στενά του Ελλήσποντου. Ο θαυμαστός θαλάσσιος παράδεισος, ο πολύϊχθυς Κόλπος της Καλλονής Λέσβου, που ονομάστηκε από τη λατρεία στην αρχαία Πύρρα της Αφροδίτης - Καλλονής, με τους πλούσιους φυσικούς πόρους του, αποτελεί διαχρονικά ένα ιδανικό ανθρώπινο καταφύγιο.»
Οι τίτλοι των 22 επιμέρους κεφαλαίων: «Η ονομασία του Κόλπου της Καλλονής», «Η ονομασία της Αχερώνης», «Στα Ροδαφνίδια Λισβορίου με τους ανθρωπίδες πριν από 780.000 χρόνια!», «Οι θαλασσωνυμίες του Κόλπου της Καλλονής», «Στην Άκρα Βρίσα, στο ναό του Διόνυσου που ίδρυσε ο Μάκαρ», «Στην πόλη Ίσσα της Νύμφης Ίσσας και του γιου της, του Μάντη Πρύλι», «Στην Ξηροκαστρινή Παναγιά με τα προϊστορικά ίχνη», «Στην αρχαία Αρίσβη και στην αρχαία Νάπη», «Στην Κλοπεδή για τη λατρεία του Απόλλωνα και της Άρτεμης», «Αναζητώντας την πόλη Λέσβο (Lazpa) των Χεττιτικών κειμένων του 1300 π.Χ», «Στο ναό της Δαφνίας Αρτέμιδος των Δαφίων», «Στην περιοχή της αρχαίας πόλεως Γέρην», «Στην αρχαία Πύρρα», «Στο ναό των Μέσσων με τους Καλληνείς των Καλλιστείων», «Στα Καραβούλια του Αριστοτέλη και του Θεόφραστου», «Στα Βασιλικά Χωρία των Γατελούζων και Παλαιολόγων», «Στην Ποταμιά των δεκατεσσάρων Μπεκήρ αγάδων των Δαφίων», «Tα 57 χωριά του Κόλπου της Καλλονής επί τουρκοκρατίας», «Στα Μοναστήρια του αγίου Ιγνατίου, πρώτου Σχολάρχη επί τουρκοκρατίας», «Στο Τυραννίδι για το μνημείο της απελευθερωτικής μάχης της Λέσβου το 1912».
Πηγή: nealesvou.gr, emprosnet.gr
