Η Ελληνοελβετική Βιομηχανία Επεξεργασίας Ξύλου Σέλμαν, όπως είναι η πλήρης ονομασία της εταιρείας, ετοιμάζεται στις 8 Φεβρουαρίου να κλείσει τη μονάδα της στο Βασιλικό Ευβοίας. Η εξέλιξη αυτή ήταν μάλλον η φυσική εξέλιξη μιας 7ετούς πορείας συνεχών ζημιών, την οποία δεν μπόρεσε να ανακόψει ούτε η εξαγορά της από το όμιλο Alfa Wood.
Η ίδρυση της Σέλμαν ήταν το όραμα μιας δραστήριας επιχειρηματικά φιγούρας, του Παναγιώτη Ηλιάδη, ο οποίος μολονότι δεν είχε κεφάλαια κατάφερνε να βρίσκει πάντα κερδοφόρες ιδέες, και άρα πρόθυμους επενδυτές. Η ψυχή λοιπόν της Σέλμαν έχοντας βρει χρηματοδότες εντός και εκτός Ελλάδας, και κυρίως από την Ελβετία -η οποία έχει τοποθετηθεί τιμής ένεκεν και στην πλήρη ονομασία της εταιρείας- κατάφερε να κάνει το μεγάλο βήμα στη βιομηχανία της ξυλείας.
Το 1962 ιδρύθηκε επίσημα η εταιρεία στο Βασιλικό της Χαλκίδας, έχοντας ως κύριο αντικείμενο την επεξεργασία και εμπορία κονταπλακέ και πλακάζ. Η εμπορία ξύλου δηλαδή της εταιρείας αφορούσε το ξύλο ως οικοδομικό υλικό ή στην μεταποίησή του για την κατασκευή επίπλων, κουφωμάτων κλπ.
Η δράση της Σέλμαν ήταν ανήσυχη αφού συνεχώς επένδυε σε νέα προϊόντα και αγορές. Έτσι ιδρύθηκε η πρώτη μονάδα μοριοσανίδας και κατασκευάστηκαν οι λιμενικές εγκαταστάσεις. Οι πρώτες μέρες της εταιρείας ήταν επιχειρηματικά εύστοχες, γι’ αυτό και ακολούθησε η εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο Αθηνών το 1988.
Η Σέλμαν έχοντας αδυναμία στις επενδύσεις συνέχισε την αναπτυξιακή της πορεία δημιουργώντας νέες μονάδες (πχ Κομοτηνή) και γραμμές παραγωγής, επεκτείνοντας τις λιμενικές εγκαταστάσεις και καθετοποιώντας κάπως τη λειτουργία της με το Κέντρο Διανομής Βορείου Ελλάδος στη Θεσσαλονίκη.
Το 1999 ανοίγει τον κύκλο των εξαγορών ισχυροποιώντας τη θέση της με την αγορά του 85% της Χατζηλουκάς ΑΒΕΤΕ, μιας εταιρείας στην Κομοτηνή που ειδικεύεται στις εισαγωγές-εξαγωγές τεχνικής ξυλείας. Την περίοδο εκείνη χαρακτήριζε μια άνοδος της κατασκευαστικής δραστηριότητας λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων, των χαμηλών επιτοκίων των στεγαστικών δανείων και της σταδιακής επιστροφής των προτιμήσεων των καταναλωτών στο ξύλο.
Η οριζόντια αυτή ανάπτυξη συνεχίστηκε το 2006 με την απόκτηση του 40% της εταιρείας Sofrom Parquet με έδρα της τη Ρουμανία που ανήκε στους Κωνσταντίνο και Νίκο Σοφιανό, με τους οποίους την επόμενη χρονιά ίδρυσε την εταιρεία Shelman Sofianos Παρκέτα. Μαζί ανέλαβαν πολλά έργα, με το σπουδαιότερο ωστόσο την κατασκευή μεγάλου ξενοδοχειακού συγκροτήματος στην Πύλο, το οποίο ο Νίκος Σοφιανός χαρακτήρισε το σπουδαιότερο έργου που είχε προκύψει στον κλάδο ως τότε. Η Σέλμαν βέβαια πέρα από αυτές τις θυγατρικές κατείχε και την πλειοψηφία των με μετοχών της Ξυλεμπορικής Πατρών και της η Ι. Τζήλος .
Η Σέλμαν καλά εδραιωμένη στην ώριμη φάση της ανάπτυξής της διατηρούσε μονάδες σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και σημείωνε κέρδη πολλών εκατομμυρίων ευρώ, όπως τη δεκαετία του 1990 που τα κέρδη έφταναν τα 10 εκατ. χωρίς δανεισμό. Ο κύκλος ζωής ωστόσο της επιχείρησης πέρασε στη φάση της κρίσης το 2005, όταν η Σέλμαν ξεκίνησε να εμφανίζει ζημιές. Τότε ο Ηλιάδης έφερε στο τιμόνι του μάνατζμεντ τον Χρήστο Κομνηνό, παλαιό στέλεχος της Παπαστράτος και της Coca-Cola, σε μια προσπάθεια αναζωογόνησης. Η εταιρεία ωστόσο δεν ορθοπόδησε, συνεχίζοντας τη φθίνουσα πορεία ως το 2010 που τέθηκε το ζήτημα της πώλησής της.
Το 2010 ο Ηλιάδης δεδομένης της δύσκολης κατάστασης της εταιρείας και έχοντας προβλήματα διαδοχής – ο γιος του Ντένης Ηλιάδης ασχολείται με τη σκηνοθεσία στο Hollywood- συμφώνησε στην πώληση της Σέλμαν στον Αντώνη Αδαμόπουλο και την Alfa Wood.
Το όνειρο ζωής που έγινε εφιάλτης
Η Σέλμαν συνεχίζει τη φθίνουσα πορεία λειτουργώντας αποσταθεροποιητικά για ολόκληρο τον όμιλο της Alfa Wood
«Όνειρο ζωής» χαρακτήριζε το 2010 την αγορά της Σέλμαν ο Αντώνης Αδαμόπουλος –Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Alfa Wood-, για να προσθέσει πως «η κρίση δημιουργεί και ευκαιρίες για επενδύσεις». Σαν ευκαιρία επομένως αντιμετωπίστηκε η εξαγορά της Σέλμαν, η οποία πέρασε και από την Επιτροπή Ανταγωνισμού μιας και δημιουργήθηκαν ανησυχίες για τη δημιουργία μονοπωλιακών σχηματισμών στην αγορά.
Με την έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού μπαίνει μπρος η αγορά του 72, 09% της Σέλμαν αντί 11 εκατ. ευρώ -στη συνέχεια αποκτήθηκε το 84% της εταιρείας. Αξίζει να σημειωθεί πως οι θεωρίες της πώλησης της είχαν αρχίσει να διαδίδονται από το Σεπτέμβρη του 2009 με τη Σέλμαν, ωστόσο, να τις διαψεύδει.
Τον Ιανουάριο του 2010 η Σέλμαν αλλάζει και επίσημα χέρια, και ο όμιλος Alfa Wood σχεδιάζει αφενός την ανάσταση της Σέλμαν και αφετέρου την ενίσχυση του ομίλου. Κι αυτό γιατί η απόκτηση της Σέλμαν άνοιγε νέες αγορές στην Alfa Wood σε υποτομείς της ξυλουργικής ενασχόλησης. Το αρχικό σχέδιο ήταν η έμφαση στις επενδύσεις, η ανάκτηση του χαμένου μεριδίου αγοράς της Σέλμαν, η χωριστή και ανταγωνιστική δραστηριότητα των δύο εταιριών και η εστίαση στην εξαγωγική δραστηριότητα.
Στα τρία χρόνια όμως που αισίως η Σέλμαν ανήκει στο δυναμικό του ομίλου η εταιρεία δεν έχει σημειώσει κάποια πρόοδο. Τουναντίον κινδυνεύει να σύρει στο ρου της και τη μαμά Alfa Wood. Η Σέλμαν έχοντας υψηλές ταμειακές υποχρεώσεις και υποχρέωση καταβολής 10 εκατ. ευρώ το χρόνο σε τόκους αντιμετωπίζει προβλήματα βιωσιμότητας, τα οποία ταρακουνούν τα θεμέλια ολόκληρου του ομίλου. Κάπως έτσι οι αναπτυξιακοί στόχοι του 2010 αντικαταστάθηκαν από έλλειψη σταθερότητας με τις απομακρύνσεις υψηλά ιστάμενων προσώπων, απολύσεις εργαζομένων το 2011, στόχους μείωσης των δαπανών και του κόστους μεταφοράς των πρώτων υλών και την ένταξη, το 2012, των μετοχών της εταιρείας στην Κατηγορία της Επιτήρησης λόγω του υψηλού ποσοστού των ζημιών της σε σχέση με τα Ίδια Κεφάλαια.
Την δυσλειτουργική πορεία της Σέλμαν ήρθε να συνεχίσει το κλείσιμο του εργοστασίου στο Βασιλικό από απολυμένους εργαζόμενους, οι οποίοι ανέστειλαν τη λειτουργία του για 13 ημέρες, από τις 28 Σεπτεμβρίου ως τις 10 Οκτωβρίου 2012. Η επόμενη αρνητική εξέλιξη ήρθε με την ανακοίνωση της οριστικής διακοπής λειτουργίας του εργοστασίου στη Χαλκίδα και την απόλυση των 174 εργαζομένων που είχαν απομείνει.
Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση του ομίλου, οι κατά πολύ μειωμένες παραγγελίες και η απουσία παραγγελιών για το προσεχές διάστημα, η εκτόξευση της τιμής των πρώτων υλών, οι αυξημένες επισφαλείς απαιτήσεις και η συσσώρευση των ζημιών, η διαρκής πτώση –που σήμερα αγγίζει τις μειώσεις κατά 70%- της οικοδομικής δραστηριότητας και η αδυναμία συμφωνίας με τους εργαζόμενους οδήγησαν στο κλείσιμο του εργοστασίου.
Με τις ζημιές της Σέλμαν να ανέρχονται στα 125.000.000 ευρώ, ο όμιλος με τη συρρίκνωση της εταιρείας αναμένει βραχυπρόθεσμα αρνητική επίδραση αλλά στις επόμενες χρήσεις βλέπει θετικό αντίκτυπο, και συγκεκριμένα κατά 5,5 εκατ. ευρώ.
Η «µικρή» της ξυλείας µε έµφαση στις επενδύσεις
Ξεκινώντας από τη Λάρισα ο όµιλος Alfa Wood σήµερα διαθέτει πολλές και διαφοροποιηµένες µονάδες
Σε αντίθεση με την πτωτική τροχιά της θυγατρικής της, η Alfa Wood έχει καταφέρει να κρατάει μια σταθερά ακμάζουσα θέση. Από την ιστορία της άλλωστε φαίνεται η επιμονή της να υπάρχει στην αγορά. Έτσι ξεκινώντας ως μια μικρή επιχείρηση κατάφερε να μπει στους μεγάλους του κλάδου. Η Alfa Wood ιδρύεται στη Λάρισα το 1981 από τους Αντώνη Αδαμόπουλο (σημερινός Πρόεδρος) και Χρήστο Αγοραστό (σημερινός Αντιπρόεδρος), με κύριο αντικείμενο την εμπορία επίπλων.
Ο Αδαμόπουλος έχοντας παρακολουθήσει μαθήματα επιπλοποιίας και στη συνέχεια ανοίγοντας ένα κατάστημα επιπλοποίας στην Αυστραλία, όπου και διέμενε,με την επιστροφή του στην Ελλάδα ξεκινάει την ενασχόλησή του με την εταιρεία εμπορίας ξύλου. Η έμφαση στις επενδύσεις και η προσήλωση στην επίτευξη ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων θα λέγαμε ήταν κοινή στα άτομα που σφράγισαν την πορεία της Σέλμαν και της Alfa Wood, τον Ηλιάδη και τον Αδαμόπουλο δηλαδή. Γι΄αυτό και η Alfa Wood, μολονότι μικρή, επένδυε σε νέες αγορές, όπως το 2001 που η εταιρεία προχώρησε σε μία παράτολμη κίνηση αγοράζοντας τη συνεταιριστική Πίνδος από το βασικό της μέτοχο, την Αγροτική Τράπεζα. Το ρίσκο ήταν στο γεγονός πως η Πίνδος είχε ιστορικό πενταετούς αδράνειας, είχε όμως και ένα τεράστιο πλεονέκτημα, το εργοστάσιό της, το οποίο ήταν το μοναδικό εργοστάσιο παραγωγής MDF (ινοσανίδα) στην Eλλάδα. Και αυτό ακριβώς το πλεονέκτημα αξιοποίσε η Alfa Wood ανασταίνοντας τελικά την Πίνδο.
Υπό αυτή τη φιλοσοφία η Alfa Wood καθετοποίησε την παραγωγή της δημιουργώντας έκθεση επίπλου, εξαγόρασε εταιρείες όπως η πρώην θυγατρική της ΑΤΕ, Πίνδος, στα Γρεβενά, η Ξυλοτεχνική Ηπείρου στα Ιωάννινα, η Μαντέλ Προφίλ και η Ticha στη Βουλγαρία. Με αυτό τον τρόπο κατάφερε να έχει στο δυναμικό της διαφοροποιημένες εταιρείες που απευθύνονταν σε εξειδικευμένα και στοχευμένα κοινά.
Και αυτό ακριβώς συνέχισε να κάνει όταν η μονάδα της στο Νευροκόπι εισήλθε στην αναπτυσσόμενη αγορά των pellets, μπάζοντας την Alfa Wood στην αγορά της ενέργειας ή όταν πρόσφατα δημιούργησε μια σειρά ενδεικτικών προτάσεων χρήσης και διακόσμησης των προϊόντων προσφέροντας έτσι υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας στον καταναλωτή.
Λιγότερο ξύλο παράγεται στην Ελλάδα
Οι αντίξοες συνθήκες που αντιμετωπίζει η Σέλμαν και ο όμιλος Alfa Wood γενικότερα δεν είναι ένα μεμονωμένο περιστατικό. Αντιθέτως, η μειωμένη κίνηση είναι χαρακτηριστικό ολόκληρου του κλάδου της ξυλείας.
Το ξύλο, που αποτελεί τη μία εκ των κύριων πέντε κατηγοριών αγροτικών προϊόντων, περνάει κρίση, όπως δείχνει μελέτη της ΕΛΣΤΑΤ για το διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2012. Η μείωση του όγκου της παραγωγής της βιομηχανίας ξύλου ανήλθε στο 12,0%, σε αντίθεση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011 που είχε καταγράψει άνοδο της παραγωγής της κατά 23,8%. Και συγκρινόμενη με την παραγωγή του 2005 η παραγωγή της ελληνικής βιομηχανίας ξυλείας μειώνεται κατά 31,9%.
Επιπροσθέτως, έρευνα που παρουσίασε η Καθημερινή δείχνει πως παρά την ανάκαμψη του κλάδου το 2011 οι επιχειρήσεις δεν κατάφεραν να μειώσουν τις ζημιές τους, οι οποίες συνολικά ξεπερνούν τα 70 εκατ. ευρώ. Στην ίδια έρευνα φαίνεται πως η Σέλμαν και η Alfa Wood συμπεριλαμβάνονται στις εταιρείες με τις μεγαλύτερες πωλήσεις και ταυτόχρονα τις μεγαλύτερες καθαρές ζημιές.
Και αν στα παραπάνω δυσοίωνα αποτελέσματα προστεθούν οι φόβοι που δημιουργεί η αύξηση της υλοτομίας, η οποία μειώνει την πρώτη ύλη της βιομηχανίας ξύλου, τότε τα πράγματα είναι δύσκολαγια τον κλάδο συνολικά. Πολλοί βέβαια βλέπουν τις δοσοληψίες της εταιρείας με τη ΔΑΛΜΑΚ και τις πωλήσεις επί πιστώσει που δεν αποπληρώθηκαν ως αιτία της πτώσης της Σέλμαν, ενώ άλλοι ελπίζουν στην εκμετάλλευση των λιμενικών εγκαταστάσεων και του βιομηχανικού γηπέδου στο Βασιλικό. Όπως και να έχει η Σέλμαν περνάει μια δύσκολη εποχή, τη δύσκολη διαχείριση της οποίας έχει αναλάβει ο όμιλος Alfa Wood.
