Στενός ο κύκλος των ωφελούμενων από τα νέα δάνεια αγροτών, σε όλο και λιγότερους η συγκέντρωση της γης
Είναι µάλιστα αυτό που δυσκολεύει τους περισσότερους αγρότες από το να συµµετέχουν στα διάφορα αναπτυξιακά προγράµµατα και που οδηγούν εν τέλει στη συγκέντρωση της αγροτικής δραστηριότητας σε όλο και λιγότερα χέρια. Κι αυτό γιατί, η υπόθεση χρηµατοδότησης των αγροτών περιστρέφεται συνεχώς γύρω από τους ίδιους και τους ίδιους.
Το θέµα ξεκινάει βέβαια από πολύ παλιά και έχει να κάνει µε τη χαµηλή παραγωγικότητα και τη σταθερή µείωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας. Κατ’ επέκταση µε την αποδυνάµωση της θέσης για την πλειοψηφία των αγροτικών εκµεταλλεύσεων στην Ελλάδα.
Αδύναµες οικονοµικά ή στα όρια της χρεοκοπίας, οι αγροτικές επιχειρήσεις είναι δύσκολο έως και ακατόρθωτο να διεκδικήσουν αξιόλογη χρηµατοδότηση και συµµετοχή στα διάφορα προγράµµατα και την ίδια στιγµή, µονάδες που δεν επενδύουν (µέσω αυτών των προγραµµάτων) είναι αδύνατο να επιβιώσουν.
Αυτός είναι ο «φαύλος κύκλος» στον οποίο έχει εισέλθει σήµερα ο αγροτικός τοµέας στην Ελλάδα, κι αυτό είναι ένα από τα «κουτιά» που θα πρέπει να ξεκλειδώσει η κυβέρνηση, αν θέλει να υπάρχει ισόρροπη και βιώσιµη ανάπτυξη της ελληνικής γεωργίας και αν θέλει να διατηρηθεί ζωντανός ο κοινωνικός ιστός στην ύπαιθρο. Τα πορίσµατα και οι εκθέσεις των Βρυξελλών, όπως και η ρητορική των πολιτικά κρατούντων στην Ελλάδα δείχνουν ότι αυτό αποτελεί ζητούµενο, η πολιτική δράση και πρακτική, ωστόσο, µάλλον άλλα δείχνουν.
Τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει η απαιτούµενη πολιτική βούληση. Αλλά ακόµα και στις περιπτώσεις που η πολιτική βούλωση εκδηλώνεται µε κάποιες θεσµικές παρεµβάσεις προς αυτή την κατεύθυνση, έρχεται η πρακτική των τραπεζών να «γειώσει», θα µπορούσε να πει κανείς, αυτές τις πολιτικές και να επαναφέρει τις χρηµατοδοτήσεις, ειδικά των αγροτικών επιχειρήσεων, στην πεπατηµένη.
Ακόµα και το εγγυηµένο κεφάλαιο το Προγράµµατος Αγροτικής Ανάπτυξης που διατέθηκε ως βάση για το λεγόµενο Ταµείο Αγροτικής Επιχειρηµατικότητας (ΤΑΕ) που ιδρύθηκε µε στόχο τη διευκόλυνση της χρηµατοδότησης των επενδυτικών σχεδίων που εντάσσονται αντίστοιχα στα Προγράµµατα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) δεν απέφερε τα αναµενόµενα. Στο τέλος της ηµέρας, αυτό το οποίο έγινε, ήταν να διευκολυνθούν λίγο παραπάνω οι εµπορικές τράπεζες που συνεργάστηκαν µε το εν λόγω ταµείο στπ να στηρίξουν το πελατολόγιό τους (δηλαδή πολύ συγκεκριµένες και επαναλαµβανόµενες στη χρήση των διαθέσιµων χρηµατοδοτικών εργαλείων επιχειρήσεις) αναλαµβάνοντας ενδεχοµένως, λίγο λιγότερο ρίσκο.
Το Φθινόπωρο νέες δράσεις μέσω ΕΣΠΑ
Αυξηµένο ενδιαφέρον σε ότι αφορά νέες προκηρύξεις αναπτυξιακών προγραµµάτων, αυτή τη φορά µέσω ΕΣΠΑ, παρουσιάζει το Φθινόπωρο.
Η ενηµέρωση θέλει το επίκεντρο αυτή τη φορά να είναι νεοσύστατες επιχειρήσεις οι οποίες θα τύχουν ιδιαίτερης προσοχής από τα ευρωπαϊκά κυρίως χρηµατοδοτικά προγράµµατα.
Ειδικότερα, από 100 έως 250 εκατ. θα δοθούν µέσω δύο νέων δράσεων που αναµένεται να προκηρυχθούν τον Σεπτέµβριο και αφορούν τη δηµιουργία νέων ΜµΕ και την ίδρυση τουριστικών επιχειρήσεων.
Οι εν λόγω δράσεις δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη αναφορά στον αγροτικό χώρο και την ύπαιθρο, µπορούν ωστόσο να χρηµατοδοτήσουν νεοσύστατες επιχειρήσεις αγροτών για επενδύσεις, είτε σε µεταποίηση αγροτικών προϊόντων είτε στη δηµιουργία χώρων φιλοξενίας σε αντίστοιχες αγροτικές περιοχές.
Μέσα στον Σεπτέµβριο αναµένεται να εκδοθεί επίσης και η υπουργική απόφαση για την ενεργοποίηση του προγράµµατος «Ερευνώ – Καινοτοµώ», προϋπολογισµού 300 εκατ. ευρώ, που αποτελεί δράση στρατηγικής σηµασίας του ΕΣΠΑ 2021 – 2027 και σχεδιάστηκε ως µετεξέλιξη ανάλογης δράσης της περιόδου 2014 – 2020.
Όσον αφορά τις µικροµεσαίες επιχειρήσεις από το υπουργείο Οικονοµίας έχει σταλεί προ ηµερών µήνυµα ότι µπορούν περισσότερες επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισµό µε προγράµµατα επιδοτούµενα, όπως µέσω της Αναπτυξιακής Τράπεζας. Το 40% του κεφαλαίου που παίρνουν οι επιχειρήσεις δεν πληρώνουν τόκο και για το υπόλοιπο 60% επιδοτούνται και µε τρεις εκατοστιαίες µονάδες. Σύµφωνα µε τα στοιχεία υπάρχουν περίπου 45 µε 50 χιλιάδες επιχειρήσεις που έχουν πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισµό και στόχος είναι να προστεθούν τουλάχιστον άλλες 60 χιλιάδες.
Η απορροφητικότητα των προγραµµάτων ΕΣΠΑ υπολογίζεται σε 85%, καθώς θα διατεθούν σε επιχειρήσεις επιδοτήσεις περίπου 1,5 δισ. ευρώ.
Ολόκληρο το ρεπορτάζ στην Agrenda που κυκλοφορεί
