Το κόβεις το πας στη λαϊκή αγορά και το πουλάς. Τόσο απλά. Τα χωράφια τα καλλιεργούσε ο παππούς και ο πατέρας του και η επαφή µαζί τους ήρθε φυσιολογικά, όπως έρχεται το ξηµέρωµα κάθε µέρα µετά τη νύχτα, στην όµορφη περιοχή που γεννήθηκε, το Άνω Σούλι, στο Μαραθώνα.
Σήµερα καλλιεργεί σε 65 στρέµµατα ποτιστικά, 15 διαφορετικά είδη πράσινων (και όχι µόνο) λαχανικών: Πράσα, σέλινα, ρόκες, λάχανο, άνηθο, κρεµµύδια, παντζάρια, µαϊντανό, µπρόκολο.
Η καθηµερινή επαφή µε τους πελάτες κάθε φορά σε κάθε περιοχή που στήνεται ο πάγκος του, είναι δεσµευτική και σηµαδεύει τον τρόπο µε τον οποίο λειτουργεί ο κύριος Βαγγέλης.
Η εµµονή του για το φρέσκο προϊόν ωστόσο δεν περιορίστηκε στην αποφυγή των ψυγείων, αλλά του έδωσε κι ένα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό: ∆εν καλλιεργεί σε θερµοκήπια. Ό,τι παράγει βγαίνει µόνο στα ανοιχτά χωράφια κάτω από όλες τις καιρικές συνθήκες, που καταφέρνει, παρά τις δυσκολίες, να δαµάζει, φέρνοντας σε πείσµα του καιρού, χειµώνα-καλοκαίρι, κάθε µέρα, πράσινα λαχανικά στους πελάτες του στη λαϊκή αγορά.
«Στο χωράφι πρέπει να µην το βάζεις κάτω και να µην υπολογίζεις ηλικία ή άλλες δυσκολίες. Το µυστικό της επιτυχίας, είναι το µεράκι και η αγάπη γι’ αυτό που κάνεις», επισηµαίνει.
H αγγαρεία δεν συµβαδίζει µε το αγροτικό επάγγελµα
Και πράγµατι, αν το σκεφτεί κανείς, δύσκολα θα µπορέσει οποιοσδήποτε που δεν αγαπά το χωράφι, το χώµα, τη λάσπη του το χειµώνα, την πρωινή δροσιά ή τον µεσηµεριανό ζεστό ήλιο πάνω απ’ το κεφάλι του, να πετύχει σ’ αυτή τη δουλειά κι όταν λέµε να πετύχει, φυσικά εννοούµε να µπορέσει να σταθεί οικονοµικά και να θρέψει τον ίδιο και την οικογένειά του µε αξιοπρέπεια. Η «αγγαρεία» δεν συµβαδίζει µε την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων και δεν αποδίδει επαγγελµατικά, σηµειώνει ο ίδιος.
Η καθηµερινή επαφή µε τους πελάτες κάθε φορά σε κάθε περιοχή που στήνεται ο πάγκος του, είναι δεσµευτική και σηµαδεύει τον τρόπο µε τον οποίο λειτουργεί ο κύριος Βαγγέλης.
Στα χωράφια έχει τρείς µόνιµους εργάτες, µε τα ένσηµά τους, τα χαρτιά τους, τα εργόσηµά τους.
Πώληση αυθηµερόν και να φεύγουν από νωρίς
Το θέµα µε τα φρέσκα προϊόντα που δεν θα µπούν στο ψυγείο είναι ότι θα πρέπει να πωληθούν αυθηµερόν. Όσα δεν πωλούνται νωρίς νωρίς, κατά το µεσηµέρι προσφέρονται σε πολύ χαµηλότερες τιµές για «να φύγουν», αλλά και να µείνουν, πάλι δεν θα πάνε χαµένα. Ο κ. Ζεγγίνης θα τα δώσει σε ιδρύµατα, όπως γίνεται και σε πολλές άλλες λαϊκές αγορές κάθε εβδοµάδα, όπου συγκεντρώνονται πολλοί τόνοι τρόφιµα, γι’ αυτό το λόγο.
Στα χωράφια έχει τρείς µόνιµους εργάτες, µε τα ένσηµά τους, τα χαρτιά τους, τα εργόσηµά τους. Το καλοκαίρι που γίνονται οι φυτεύσεις ο αριθµός τους αυξάνεται ανάλογα µε τις ανάγκες.
Κάποια από τα κηπευτικά που πωλούνται σήµερα στον πάγκο του Βαγγέλη Ζεγγίνη, έχουν φυτευτεί Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέµβριο. «Το πράσο επί παραδείγµατι, κάνει ένα χρόνο να γίνει. Θα ξεκινήσει φυτό τον Απρίλιο και θα έρθει σε παραγωγή το Σεπτέµβριο, για να το δουλέψουµε µέχρι τον Απρίλιο», εξηγεί ο 65χρονος παραγωγός, που βρίσκεται από µικρό παιδί στους πάγκους των λαϊκών αγορών.
Από 10 τόνους µπορεί να πέσουµε στο µισό
Στο ερώτηµα τώρα, αν αποδίδει οικονοµικά το πράσο (ο φετινός «σταρ» των πάγκων, όπως θεωρείται) που θέλει ένα χρόνο για να γίνει και τι ρίσκο έχει, ο κ. Βαγγέλης απαντά: «Όλα εξαρτώνται από τις καιρικές συνθήκες. Την αγορά δεν την καθορίζουµε εµείς. Πολλές φορές το κοστολόγιο είναι τόσο υψηλό που δεν µπορούµε να βγάλουµε τα έξοδα. Όταν έχουµε ακατάλληλες καιρικές συνθήκες, χιονοπτώσεις, πολλά νερά, βροχές, χαλάζια, τα προϊόντα σαπίζουν και από 10 τόνους µπορεί να βγουν µόνο πέντε», λέει και συνεχίζει: «Πέρυσι ήταν καλός ο καιρός, είχε υπερπαραγωγή, γι’ αυτό είχαµε και χαµηλότερες τιµές. Φέτος κάνει πολύ κακό καιρό, πολύ χιόνι, σαπίσανε όλα».
Τα παλιά τρακτέρ θέλουν αλλαγή, όχι συντήρηση
Σχετικά µε την επίδραση των καιρικών συνθηκών στις τιµές παραγωγού, ο έµπειρος πωλητής, σηµειώνει ότι «οι τιµές ανεβαίνουν… από µόνες τους», συµπληρώνοντας πως «ουαί κι αλίµονο αν καθορίζαµε εµείς την αγορά». Πάντως, όπως λέει φέτος το παράκανε ο καιρός, κάθε εβδοµάδα χιόνι κι έπειτα βαρύ κρύο ή νερά. «Πάντως ό,τι και να γίνεται, εµείς δροµολόγιο δεν θα χάσουµε, θα µπούµε µέσα να µαζέψουµε, κάθε µέρα, από 500 κιλά µέχρι ένα τόνο», λέει.
Για τους καταναλωτές και τις «ιδιοτροπίες» τους, λέει χαρακτηριστικά: «Τον καταναλωτή δεν µπορείς να τον δουλέψεις.
«Από µηχανήµατα, έχουµε ένα µεγάλο Ford τρακτέρ κατοστάρι, ποτιστικό και ραντιστικό. Αν δεν έχεις τα µηχανήµατα και νοικιάζεις, δεν είναι να ασχολείσαι. Αλλά και το κόστος λειτουργίας τους είναι απαγορευτικό. Το πετρέλαιο κίνησης, έβαλα σήµερα 1,45 ευρώ», εξηγεί ο παραγωγός από τον Μαραθώνα. «Και δυστυχώς εδώ στην Αττική δεν έχουµε ούτε εκπτώσεις, ούτε τίποτα. Είναι άλλο σύστηµα αγρότες, µας έχουν εξαιρέσει από τις επιδοτήσεις, από τα πάντα. Είµαστε αγρότες καταδικασµένοι», αναφέρει παραλληλα µε παράπονο ο κ. Ζεγγίνης, που όπως υποστηρίζει σε σχέση µε άλλες περιοχές της Ελλάδας, ότι στην περιοχή του είναι ακριβότερες οι αγροτικές εισροές. Παράλληλα, εκφράζει και τη θέλησή του να αγοράσει καινούργιο τρακτέρ καθώς πλέον ούτε συντήρηση δεν παίρνει: «Αυτή τη στιγµή δεν µπορούµε να κάνουµε ούτε συντήρηση στα µηχανήµατα, κοστίζει πολύ. Όλα έχουν κάποιες ώρες ζωής την ηµέρα, που τις ξεπερνούν κάποια στιγµή. Σήµερα όλα τα µηχανήµατα θέλουν όχι συντήρηση, αλλά αντικατάσταση. Αν η πολιτεία δεν κάνει κάτι να στηρίξει τον αγρότη, σε λίγα χρόνια θα είµαστε παρελθόν».
Oι πελάτες είναι οι ίδιοι, οπότε η ποιότητα έχει τον πρώτο λόγο
«Έχω τρία παιδιά, αλλά δεν ασχολείται κανένα µε τα χωράφια. Οι συνθήκες δεν είναι κατάλληλες. Πρέπει να ξεκινάει κάποιος από τις 5 το πρωί και να µαζεύεται σπίτι του στις 10 το βράδυ, µ’ αυτή τη δουλειά που κάνουµε. Ο αγρότης δεν κάνει ποτέ διακοπές», λέει ο κ. Ζεγγίνης. Τα µόνο καλό πάντως είναι ότι έρχεται ο ίδιος στη λαϊκή αγορά και δεν εξαρτάται από µεσάζοντες για να πουλήσει τη σοδειά του κι έτσι έχει πάντα ένα µεροκάµατο. Στα 65 του χρόνια, πάντως, δεν φαίνεται να αλλάζει τη λαϊκή αγορά µε τίποτα, όπως εξοµολογείται ο ίδιος στην Agrenda.
Η αγορά έχει τα πάντα και οι καταναλωτές ξέρουν να πάνε στον «καλό» πάγκο
Για τους καταναλωτές και τις «ιδιοτροπίες» τους, λέει χαρακτηριστικά: «Τον καταναλωτή δεν µπορείς να τον δουλέψεις. Αν του πουλήσεις σκάρτα πράγµατα, θα περάσει και θα πει, εδώ την πάτησα. Εγώ δεν έχω ιδιότροπους πελάτες. Αλλά κάποιοι µπορούν να αντικαταστήσουν τώρα τη ντοµάτα που δεν είναι εποχής και να πάρουν λάχανο για τη σαλάτα. Καλή η ντοµάτα, την έφαγες το καλοκαίρι. Αυτή τη στιγµή είναι το λάχανο που τραβιέται πιο πολύ. Βέβαια, αν έχεις την τσέπη, πας και παίρνεις και µελιτζάνες και οτιδήποτε άλλο εκτός εποχής, ανάλογα το βαλάντιο. Η αγορά έχει τα πάντα µέσα. Κι αυτοί που πουλάνε ντοµάτες τώρα, έχουν κοστολόγιο οι άνθρωποι, έχουν θερµοκήπια, θερµάνσεις, έχουν έξοδα. ∆εν είναι οι απαιτήσεις τους παράλογες».
Όση ώρα διήρκησε η συνάντηση µας, ο πάγκος του, ήταν ένας από εκείνους µε αισθητά µεγαλύτερη κίνηση τόσο στο Χολαργό, όσο και στην Πετρούπολη.
Η ποικιλία έχει τη σηµασία της, όπως και οι συµβουλές προς τους πελάτες µας
«Στη λαϊκή πάντως όσα περισσότερα είδη έχεις, τόσο το καλύτερο, γιατί ο πελάτης θα σου έρθει, θα πάρει µαζί µε το πράσο και το λάχανο και το µπρόκολο», λέει στην Αgrenda ο κ. Ζεγγίνης και συµπληρώνει τα εξής: «Αν και δεν είµαστε µάγειρες, δίνουµε και καµιά συνταγή, αν µας ζητάνε οι πελάτες, µε ό,τι έχουµε ακούσει και ό,τι βλέπουµε. Αν µας ζητήσει συµβουλή για λάχανο που θέλει να κάνει ντολµάδες, ξέρουµε να του πούµε ποιο να διαλέξει, χωρίς να έχει πολλά νεύρα ή να τους ανοίξουµε το κοτσάνι, τους κάνουµε όλα τα χατίρια, για να µη φεύγει κανένας παραπονεµένος». Όπως λέει ο ίδιος : «∆εν προλαβαίνουµε να πουλάµε, επειδή δίνουµε σηµασία στην ποιότητα. Βλέπετε οι πελάτες είναι οι ίδιοι, αν τα πράγµατα είναι ακατάλληλα δεν µπορούµε να τους προσεγγίσουµε». Και πράγµατι όση ώρα διήρκησε η συνάντηση µας, ο πάγκος του, ήταν ένας από εκείνους µε αισθητά µεγαλύτερη κίνηση τόσο στο Χολαργό, όσο και στην Πετρούπολη.