Ένα πλέγµα από αιτίες, όπως είναι οι µεγάλες υποχρεώσεις που ανακύπτουν, ειδικά την τελευταία τριετία έναντι τους κράτους (εφορία, ταµεία, ασφάλιση παραγωγής), οι χαµηλές αποδόσεις που καταγράφονται σε αρκετές παραγωγές, λόγω και των δύσκολων καιρικών συνθηκών και η περιορισµένη έως µηδενική πρόσβαση σε δανειακά κεφάλαια, κρατούν τους αγρότες καθηλωµένους. Σ’ όλα αυτά έρχεται να προστεθεί βέβαια, η απουσία θεσµοθετηµένων οργάνων εκπροσώπησης, αλλά και η έλλειψη εµπιστοσύνης απέναντι στις εναποµείνασες άτυπες «επιτροπές µπλόκων», οι οποίες, µάλλον, απ’ ότι φαίνεται, τα έχουν φάει τα ψωµιά τους.
Όπως δηλώνουν έµπειρα στελέχη του χώρου, η «πικρή γεύση» που έχει αφήσει η άτσαλη υποστολή της «σηµαίας» του αγώνα το χειµώνα του 2016 δεν λέει να κλείσει τις πληγές που άνοιξαν µεταξύ των συνδαιτυµόνων του αγροτικού χώρου εκείνο το διάστηµα. Την ίδια στιγµή, όλοι αντιλαµβάνονται ότι αυτός ο τρόπος διεκδίκησης εκτός από παρωχηµένος, έχει καταστεί και µη αποδοτικός. Όχι µόνο γιατί οι οικονοµικές συνθήκες δεν το επιτρέπουν αλλά και γιατί, αυτή η κυβέρνηση, έχει αποδειχθεί ιδιαιτέρως επιδέξια στη διαχείριση τέτοιων καταστάσεων, λόγω... αριστερής προέλευσης.
Όλα αυτά πάντως δεν σηµαίνουν ότι τα πράγµατα στον αγροτικό χώρο είναι καλά. Θα µπορούσε να πει κανείς ότι είναι χειρότερα από κάθε άλλη φορά στα χρόνια της µεταπολίτευσης, κι αυτό προκύπτει, όχι µόνο από τα επιτόπια ρεπορτάζ της Agrenda αλλά και από τις στατιστικές αναλύσεις και µελέτες των αρµόδιων κοινοτικών αρχών. Όπως τα στοιχεία δείχνουν, χρόνο µε το χρόνο οδηγούµαστε στην αποδυνάµωση των εκµεταλλεύσεων µεσαίας τάξης. Έχουµε έτσι, δύο κατηγορίες εκµεταλλεύσεων, τις πολύ µικρές και τις πολύ µεγάλες µε τελείως διαφορετικά χαρακτηριστικά και τελείως διαφορετικές ανάγκες. Στις µικρές, όπου χρόνο µε το χρόνο θα κυριαρχούν οι ετεροεπαγγελµατίες, σήµερα η κατάσταση µοιάζει χαοτική. Οι παλιές (εκµεταλλεύσεις), κινούνται µε τη δύναµη της αδράνειας και οι νεώτερες µε το «φρέσκο χρήµα» των νεοεισερχόµενων, όχι κατ’ ανάγκη νέων σε ηλικία, ασχολούµενων µε την αγροτική δραστηριότητα. Βέβαια, οι αντοχές και σ’ αυτή τη δεύτερη υποκατηγορία δεν είναι πολλές.
Την ίδια στιγµή, στις µεγάλες εκµεταλλεύσεις, οι οποίες για τα ευρωπαϊκά ή τα διεθνή δεδοµένα παραµένουν πολύ µικρές, οι καθοδηγητές τους βιώνουν τα προβλήµατα της αναρχίας (της αγοράς) και της αποµόνωσης.
Διαβάστε αναλυτικό ρεπορτάζ στην εφημερίδα Agrenda που κυκλοφορεί το Σάββατο 19 Ιανουαρίου
