Συμπλήρωμα 100 εκατ. στις κρατικές ενισχύσεις με κονδύλια ΚΑΠ

Συμπλήρωμα 100 εκατ.  ευρώ στις κρατικές  ενισχύσεις με κοινοτικά  κονδύλια επεξεργάζεται  η Κομισιόν για Ελλάδα

Το ελεύθερο για κάτι τέτοιο αιτήθηκαν 13 κράτη μέλη στο πλαίσιο του Συμβουλίου των υπουργών γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Πέμπτη 7 Απριλίου. Σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, η συγκατάθεση της Κομισιόν στην εισήγηση αυτή των υπουργών μπορεί να θεωρείται δεδομένη και πλέον είναι θέμα χρόνου η επίσημη έναρξη των διαδικασιών απορρόφησης των χρημάτων. Το παραπάνω ποσό προκύπτει, καθώς στο έγγραφο που συνυπογράφει η Ελλάδα ζητείται να αξιοποιηθεί το 5% του προϋπολογισμού του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2021-2022, το οποίο είναι 2 δις ευρώ.

Συγκεκριμένα, σε έγγραφο που συζητήθηκε στο πλαίσιο του Συμβουλίου που έγινε στο Λουξεμβούργο, ζητείται η ενεργοποίηση του μέτρου 21, το οποίο επιτρέπει τη μεταφορά αχρησιμοποίητων κονδυλίων του ΠΑΑ για την άμεση ενίσχυση αγροτών. Τα ποσά αυτά για την Ελλάδα ανέρχονται συνολικά σε 420 εκατ. ευρώ, με τους υπουργούς των χωρών να ζητούν το ποσοστό μεταφοράς να διαμορφώνεται στο 5% αντί του 2% που ίσχυσε το 2020, ήτοι 100 εκατ. ευρώ για έκτακτες ενισχύσεις.

Κατά τα λοιπά, οι υπουργοί διεκδικούν ο μηχανισμός του μέτρου να λειτουργήσει με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που εφαρμόστηκε το 2020, όταν στην περίπτωση της Ελλάδας δόθηκε η έκτακτη ενίσχυση που μεταφράστηκε στο ποσό των περίπου 30 ευρώ το στρέμμα στους ελαιοπαραγωγούς. Αυτό σημαίνει δηλαδή ότι θα διαμορφωθεί ένας κατάλογος με φιξαρισμένα εφάπαξ ποσά ανά στρεμματική κλάση, ανάλογα με το μέγεθος και το είδος της εκμετάλλευσης.

Σύμφωνα με το έγγραφο, η ανάγκη ενεργοποίησης ενός τέτοιου μέτρου έγκειται στο γεγονός ότι μέχρι τώρα οι παρεμβάσεις που επιτρέπει η Κομισιόν, βασίζονται στα δημοσιονομικά περιθώρια που έχει το εκάστοτε κράτος μέλος, κάτι που προκαλεί παραφωνίες και ασυμβατότητες εντός του μπλοκ, αφού δεν υπάρχει παντού η δυνατότητα διαμόρφωσης κρατικών ενισχύσεων με εθνικούς πόρους.

«Οι καταστάσεις έχουν ξεπεράσει τον τακτικό προγραμματισμό μας και πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για παράπλευρες επιπτώσεις» υποστήριξε στην τοποθέτησή του ο Έλληνας υπουργός, Γιώργος Γεωργαντάς. «Πρέπει να εξασφαλίσουμε την ρευστότητα των γεωργών. Αυτό το μέτρο μπορεί να λειτουργήσει ως συμπληρωματικό στις κρατικές ενισχύσεις των οποίων η δυνατότητα είναι πολύ περιορισμένη. Η ενωσιακή συνεισφορά είναι καθοριστικής σημασίας» συμπλήρωσε ο ίδιος  Στο αίτημα των κρατών μελών, ο Επίτροπος Γιάνουζ Βοϊτσεχόφσκι, απάντησε ότι θα χρειαστεί νομοθετική πρωτοβουλία και περισσότερη διαβούλευση για την θεσμοθέτησή του. Φαίνεται δηλαδή ότι η Κομισιόν, είναι διατεθειμένη να δώσει την έγκρισή της σε αυτό, ενώ υπενθυμίζεται ότι ήδη η Ευρωβουλή έχει υπερψηφίσει σχετική πρόταση από τα δικά της όργανα.

Η απελευθέρωση αυτών των ποσών, έρχεται να αλλάξει και τα δεδομένα για το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης που βρίσκεται πλέον με συνολικά 126 εκατ. ευρώ κοινοτικού χρήματος που μπορεί να κατευθύνει στους παραγωγούς.

Ως γνωστόν στις προτεραιότητες του υπουργείου βρίσκεται η ενίσχυση της αγοράς λιπασμάτων αλλά και μιας νέας ενίσχυσης των κτηνοτρόφων για την αγορά ζωοτροφών.

Σε περίπτωση που η Κομισιόν δώσει πράγματι πράσινο φως για μια τέτοια ρύθμιση -κάτι το οποίο προεξοφλούν πολιτικοί παράγοντες-, μια γενναία επιδότηση της αγοράς λιπασμάτων μπορεί να θεωρείται δεδομένη, αφού πλέον λύνονται τα χέρια της ηγεσίας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, που δεν θα μπορεί να επικαλείται περιορισμένα δημοσιονομικά αποθέματα.

Σίγουρα ωστόσο οι βραδυκίνητες διεργασίες που συνεπάγεται η ρύθμιση τέτοιων πολιτικών μέσα από τους μηχανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν μπορούν να προλάβουν την αγροτική ατζέντα που τρέχει αυτές τις εβδομάδες εν μέσω εαρινής περιόδου σπορών και φροντίδων. Ωστόσο παρέχονται εξασφαλίσεις ότι θα υπάρξει η δυνατότητα στήριξης των παραγωγών μέσα στο προσεχές διάστημα.

Με τα νέα δεδομένα λοιπόν, εξασφαλίζεται η χρηματοδότηση τόσο μιας επικείμενης επιδότησης για την αγορά λιπασμάτων, όσο και ένα δεύτερο πακέτο ενίσχυσης των κτηνοτρόφων, αφού τα 45 με 50 εκατ. που ακούγονται το τελευταίο διάστημα, αφορούν σε παλαιότερες εξαγγελίες και δεν αρκούν για να συνδράμουν στις νέες προκλήσεις που έφερε στις αγορές η κρίση στην Ουκρανία.

Αναλυτικά το κοινό έγγραφο αναφέρει:

Σχετικά με την ανάγκη έκτακτης προσωρινής στήριξης στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) ως απάντηση στην πρωτοφανή κρίση και τον αντίκτυπό της στα συστήματα γεωργικής παραγωγής και στην επισιτιστική ασφάλεια.

Τα τελευταία δύο χρόνια επηρέασαν τους Ευρωπαίους αγρότες και τις αγροτικές επιχειρήσεις με άνευ προηγουμένου τρόπο. […]

Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρος, Ελλάδα, Ιταλία, Λετονία, Μάλτα, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία , η Σλοβακία, η Σλοβενία ​​και η Ισπανία ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει επειγόντως ένα έκτακτο μέτρο προσωρινής στήριξης στο πλαίσιο του ΕΓΤΑΑ ως απάντηση στην τρέχουσα κρίση. Το μέτρο θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να κάνουν χρήση των διαθέσιμων πόρων στο πλαίσιο των υφιστάμενων προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης, για τα έτη 2021-2022, προκειμένου να στηρίξουν τους αγρότες και τις ΜΜΕ που πλήττονται ιδιαίτερα από την κρίση. Το μέτρο θα πρέπει να ακολουθεί τη λογική και τον μηχανισμό του έκτακτου μέτρου αγροτικής ανάπτυξης COVID-19 που εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2020. Το μέγιστο ποσό ατομικής στήριξης θα πρέπει να οριστεί όσο το δυνατόν υψηλότερο, υπό την προϋπόθεση ότι η συνολική στήριξη στο πλαίσιο αυτού του μέτρου δεν υπερβαίνει το 5% του τη συνολική συνεισφορά του ΕΓΤΑΑ στο πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης (2021-2022).

Τέλος, τα κράτη μέλη που υποστηρίζουν καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διερευνήσει τυχόν περαιτέρω δυνατότητες για πρόσθετες ευελιξίες στο πλαίσιο του τρέχοντος πλαισίου του ΕΓΤΑΑ. Αυτές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν απλουστευμένες διαδικασίες για την τροποποίηση των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης, επιτρέποντας εξαιρέσεις όσον αφορά την επιλεξιμότητα και τους οικονομικούς όρους, μικρότερη διάρκεια λειτουργιών και μερική ολοκλήρωση έργων λόγω απρόβλεπτων συνθηκών, που προκαλούνται από την τρέχουσα κατάσταση κρίσης.

Σήμερα οι οριστικές αποφάσεις στο Λουξεμβούργο για συνδεδεμένη από φέτος στο καλαμπόκι

Οι πληροφορίες θέλουν τον υπουργό Γιώργο Γεωργαντά να καταφθάνει στο Συμβούλιο με πλάνο συνδεδεμένης ενίσχυσης των παραγωγών καλαμποκιού και όλα θα κριθούν από την αποδοχή που θα έχει η πρόταση στους υπόλοιπους υπουργούς, με δεδομένο ότι σε ορισμένες χώρες οι δηλώσεις των καλλιεργειών (αντίστοιχα ΟΣΔΕ) έχουν ήδη ξεκινήσει, κάτι που περιπλέκει ίσως την εξίσωση.

Πάντως σε συνάντηση που είχε ο υπουργός Γεωργαντάς με παραγωγούς στην Ορεστιάδα, φέρεται ότι δεσμεύτηκε για συνδεδεμένη στο καλαμπόκι από φέτος, η οποία ως γνωστόν θα πιστωθεί του χρόνου στους δικαιούχους.

Για συνδεδεμένη στον ηλίανθο

Από την άλλη, οι επικεφαλής της Βάθη τα μαζεύουν σε ό,τι αφορά στη δυνατότητα συνδεδεμένης ενίσχυσης στον ηλίανθο. Οι αναφορές σε συνδεδεμένη στον ηλίανθο πάντως δύσκολα θα μπορούσε να προκύψει, δεδομένου ότι ο ευρωπαϊκός κανονισμός αποκλείει τη δυνατότητα συνδεδεμένης σε ενεργειακές καλλιέργειες. Η καλλιέργεια του ηλίανθου άλλωστε, ενισχύεται από το πρόγραμμα Απονιτροποίησης αλλά και από τα Βιολογικά, στις περιπτώσεις που κατευθύνεται για ανθρώπινη κατανάλωση.

Σε ό,τι αφορά στην συνδεδεμένη ενίσχυση για το καλαμπόκι, το επικρατέστερο σενάριο θέλει τη σχετική απόφαση να επιβαρύνει τον προϋπολογισμό άμεσων ενισχύσεων της τρέχουσας διετίας (μεταβατική περίοδος ΚΑΠ), εξαντλώντας το περιθώριο για συνδεδεμένες ενισχύσεις, με ένα επί πλέον ποσό της τάξεως των 48 εκατ. ευρώ, πράγμα που σημαίνει ότι η εν λόγω ενίσχυση στο καλαμπόκι μπορεί να φθάσει, ανάλογα με τα στρέμματα που θα καλλιεργηθούν, μέχρι 56 ευρώ το στρέμμα.

Σημειώνεται ότι για τις 6 το απόγευμα (ώρα Ελλάδας) είναι προγραμματισμένη η συζήτηση των υπουργών για τη νέα δέσμη μέτρων που θα μπορούσαν να διαμορφώσουν κεντρικά οι Βρυξέλλες, μια διαπραγμάτευση με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφού ενδέχεται να συζητηθεί και η τύχη του λεγόμενου 7χίλιαρου, που προωθούν τόσο οι Ευρωβουλευτές όσο και κράτη μέλη, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.

Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας, 7 Απριλίου 2022

Tα κυριότερα σημεία της ημερήσιας διάταξης:

Επισιτιστική ασφάλεια

Οι υπουργοί Γεωργίας της ΕΕ θα συζητήσουν την πρόσφατη ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των συστημάτων τροφίμων, στην οποία καθορίζεται σειρά μέτρων για να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις που έχει στην επισιτιστική ασφάλεια, τόσο στην ΕΕ όσο και παγκοσμίως, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

• Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των συστημάτων τροφίμων
• Αντίδραση της ΕΕ στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία (γενικές πληροφορίες)

Κατάσταση της αγοράς γεωργικών προϊόντων

Οι υπουργοί της ΕΕ θα ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με την κατάσταση της αγοράς αγροδιατροφικών προϊόντων και την κατάσταση του γεωργικού τομέα της ΕΕ, εστιάζοντας ειδικότερα στις επιπτώσεις της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Απορροφήσεις άνθρακα

Το Συμβούλιο θα συζητήσει την εν εξελίξει αναθεώρηση του κανονισμού για τη χρήση γης, την αλλαγή στη χρήσης γης και τις δασοκομικές δραστηριότητες (LULUCF), στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55 %.

Στόχος της πρότασης της Επιτροπής για την αναθεώρηση της ισχύουσας νομοθεσίας είναι να τεθεί νέος στόχος για απορροφήσεις άνθρακα 310 εκατομμυρίων τόνων έως το 2030, ώστε να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα σε επίπεδο ΕΕ στον τομέα της χρήσης γης, της δασοκομίας και της γεωργίας έως το 2035.

Οι απορροφήσεις άνθρακα —δηλαδή η αφαίρεση του CO2 από την ατμόσφαιρα και η αποθήκευσή του, για παράδειγμα μέσω των δέντρων ή μέσω της προστασίας πλούσιων σε άνθρακα εδαφών— μπορούν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας.

Το Συμβούλιο θα εγκρίνει επίσης, ως σημείο Α, συμπεράσματα σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής για τους βιώσιμους κύκλους άνθρακα. Η ανακοίνωση, η οποία δημοσιεύθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2021, αναφέρει τρόπους για την παροχή κινήτρων για ανθρακοδεσμευτική γεωργία, στο πλαίσιο των προσπαθειών για μείωση των εκπομπών στην ΕΕ κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030.

• Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τους βιώσιμους κύκλους άνθρακα
• Δέσμη Fit for 55 (γενικές πληροφορίες)

Λοιπά θέματα

Γεωγραφικές ενδείξεις

Η Επιτροπή θα παρουσιάσει την πρότασή της για αναθεώρηση του καθεστώτος γεωγραφικών ενδείξεων προελεύσεως για τα γεωργικά προϊόντα και τα τρόφιμα, η οποία αναμένεται να εγκριθεί λίγες ημέρες πριν από τη σύνοδο του Συμβουλίου.

Υψηλής παθογονικότητας γρίπη των πτηνών

Η γαλλική Προεδρία θα ενημερώσει τους υπουργούς σχετικά με την κατάσταση της υγείας και τις εργασίες που διεξάγονται επί του παρόντος στο Συμβούλιο όσον αφορά την υψηλής παθογονικότητας γρίπη των πτηνών (HPAI) — μια εξαιρετικά μεταδοτική ιογενή νόσο που πλήττει κυρίως τα πουλερικά και τα άγρια υδρόβια πτηνά.