Την κερκόπορτα της κάλυψης ενισχύσεων αγροτικού χαρακτήρα από εθνικούς πόρους ανοίγουν οι Βρυξέλλες, µέσω των αλλαγών που προωθούν στους κανόνες κρατικών ενισχύσεων για την περίοδο 2021-2028. Ξεκινώντας από τις πιο «αθώες» προσθήκες στις κρατικές επιχορηγήσεις που δεν θα αντίκεινται πλέον τους κανόνες της κοινής αγοράς, όπως η αγορά αγροτικής γης από νέους γεωργούς και οι επενδύσεις σε αρδευτικά έργα, η Κοµισιόν δείχνει πως θέλει να ισοφαρίσει έτσι τις περικοπές κοινοτικών κονδυλίων που προκύπτουν τη νέα προγραµµατική περίοδο.
Έµπειροι αναλυτές των τεκταινόµενων στα έδρανα των Βρυξελλών σηµειώνουν πως µε αυτόν τον τρόπο, τα πιο δυνατά «πορτοφόλια» ανάµεσα στα κράτη-µέλη εκµεταλλευόµενα τη διεύρυνση των κρατικών ενισχύσεων, σε συνδυασµό µε τη µεγαλύτερη ευελιξία που θα έχουν στη διαχείριση των κοινοτικών χρηµάτων, αποκτούν πλεονέκτηµα στον ανταγωνισµό του αγροτικού εµπορίου εντός ΕΕ.
Αναφορικά µε τη διεύρυνση των κρατικών ενισχύσεων, η Κοµισιόν είχε θέσει πέρυσι ορισµένα ερωτήµατα σε δηµόσια διαβούλευση, σχετικά µε τον νέο κανονισµό. Μέσα σε αυτά τα ερωτήµατα, ήταν και το αν συµφωνούν οι φορείς που απάντησαν µε τις εξής προσθήκες:
Καµία ενίσχυση δεν θα δίνεται για την αγορά γης, εκτός και αν αφορά την εγκατάσταση νέων αγροτών ή υπηρετεί κλιµατικούς και περιβαλλοντικούς στόχους.
Η αποζηµίωση για ζηµιές που προκαλούν προστατευόµενα ζώα πρέπει να καλύπτει έµµεσα κόστη από τη ζηµιά στα φυτά (όπως κόστη φροντίδων).
Η αποζηµίωση για ζηµιά που προκαλούνται από ασθένειες ζώων ή εχθρών των φυτών πρέπει να καλύπτουν απώλειες στην αξία των προϊόντων, ακόµα και όταν αυτά τα προϊόντα δεν καταστρέφονται.
Οι δυνατότητες χορήγησης ενισχύσεων για την πρόληψη, τον έλεγχο και την εξάλειψη των ασθενειών των ζώων και για την αποκατάσταση των ζηµιών θα πρέπει να επεκταθούν στις αναδυόµενες ασθένειες των ζώων.
Διαβάστε επίσης: Αύξηση ΑΕΠ 1% αν η αξία παραγωγής ανά στρέμμα ανέβει 100 ευρώ
Οι συνθήκες για την καταβολή ενίσχυσης για αρδευτικές επενδύσεις πρέπει να είναι περισσότερο στοχευµένες προς την προστασία των σωµάτων νερού.
Κατά πλειοψηφία οι φορείς που απάντησαν στο ερωτηµατολόγιο (από τους 190 οι περισσότεροι προέρχονται από την Ιταλία, τη Γερµανία και την Πορτογαλία), συµφώνησαν στο να προστεθούν οι παραπάνω δυνατότητες.
Οι περισσότεροι φορείς παράλληλα φαίνεται να συµφωνούν ότι θα πρέπει να υπάρξουν πιο αυστηρές προϋποθέσεις για τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων για µεγάλα ποσά, ενώ θεωρούν ότι οι θετικές επιπτώσεις που προκαλούν αντισταθµίζουν την οποία πιθανή διαστρέβλωση της αγοράς. Ως πιθανή διαστρέβλωση αναφέρεται µεταξύ άλλων η βοήθεια σε µεγάλες επιχειρήσεις που ήδη έχουν διαµορφώσει οικονοµίες κλίµακας και δεσπόζουσα θέση στην αγορά.
Αρκετά ενδιαφερόµενα µέρη επίσης ανέφεραν και τις διαφορές που διαµορφώνονται µεταξύ των κρατών-µελών όσων αφορά τα οικονοµικά τους µέσα.
Σηµειώνεται εδώ πως ο παρών κανονισµός κρατικών ενισχύσεων θα πάρει παράταση µέχρι το ∆εκέµβριο του 2021, σύµφωνα µε ανακοίνωση της Κοµισιόν. Μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε, από τις 16 Ιανουαρίου, σε δηµόσια
διαβούλευση τον κανονισµό παράτασης.
«Οι εν λόγω ισχύοντες κανόνες λήγουν στις 31 ∆εκεµβρίου 2020 και ο σχεδιασµός για το µέλλον τους θα εξαρτηθεί σε µεγάλο βαθµό από το αποτέλεσµα των τρεχουσών µεταρρύθµισεων της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) και της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑλΠ). Αυτό θα της επιτρέψει να ολοκληρώσει την αναθεώρηση των κανόνων µετά την έγκριση των νέων νοµικών πλαισίων της ΚΓΠ και της ΚΑλΠ», αναφέρει συγκεκριµένα η Κοµισιόν στη σχετική της ανακοίνωση.
