Αρ. πρωτ.: ∆15 1039443 ΕΞ 2015/23.3.2015. Τρόποι απεικόνισης επί των παραστατικών πωλήσεων, της αµοιβής που αφορούν εκθλιπτικά δικαιώµατα (ποσοστό επί του παραχθέντος ελαιολάδου) και εισπράττονται σε είδος από οντότητες - εκµεταλλευτές ελαιοτριβείων, µε βάση τις διατάξεις των Ε.Λ.Π. (νόµος 4308/2014) όπως αυτές ισχύουν από 01.01.2015.
Γιώργος Παπαδημητρίου
Φοροτεχνικός - Πρόεδρος Σ.Ε.Ε.Λ.Φ.Ο.Κ
(Σύλλογος Ελευθέρων Επαγγελματιών
Λογιστών Φοροτεχνικών Οικονομολόγων
Νομού Καρδίτσας)
Απαντώντας στα ερωτήµατα που σχετίζονται µε το αντικείµενο του θέµατος και κατά το µέρος αρµοδιότητας του τµήµατος µας, θέτουµε υπόψη σας τα εξής:
Εφόσον η οντότητα-εκµεταλλευτής ελαιοτριβείου εισπράττει, από τους αγρότες-παραγωγούς, είτε του ειδικού είτε του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ (νόµος 2859/2000), την αµοιβή του σε είδος (ποσοστό επί του παραχθέντος ελαιολάδου) για την παροχή υπηρεσιών προς αυτούς, θεωρείται ότι προβαίνει σε ανταλλαγή υπηρεσιών µε αγαθά. Συγκεκριµένα προσφέρει υπηρεσίες στον αγρότη, για την αµοιβή των οποίων υποχρεούται στην έκδοση τιµολογίου και ταυτόχρονα θεωρείται αγοραστής, για τη λαµβανόµενη, ως αµοιβή από αυτόν, ποσότητα αγροτικού προϊόντος.
Οι αγρότες-φυσικά πρόσωπα που εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ υποχρεούνται στη τήρηση λογιστικών στοιχείων ακόµα κι αν δεν υποχρεούνται σε ενηµέρωση των λογιστικών τους αρχείων (Α.Γ.Γ.∆.Ε. ΠΟΛ.1007/9.1.2015). Ως εκ τούτου υποχρεούνται, όπως όλες οι οντότητες, σε έκδοση παραστατικού πώλησης (τιµολόγιο) για τις πωλήσεις αγαθών που πραγµατοποιούν, εν προκειµένω την ποσότητα του ελαιολάδου και του ελαιοπυρήνα που πωλούν σε άλλες οντότητες, όπως και ο εκµεταλλευτής ελαιοτριβείου.
Σύµφωνα µε τον Σ.ΛΟ.Τ. αριθ. πρωτ.: 36 ΕΞ 20.3.2018 Παραστατικά ελαιοτριβείου σε αγρότες ειδικού και κανονικού καθεστώτος, ορίζεται: «…Ωστόσο, αν ο παραγωγός είναι αγρότης κανονικού καθεστώτος, αποδίδει ο ίδιος την εισφορά δακοκτονίας, οπότε αφού το τιµολόγιο εκδίδεται από τον ίδιον, δεν κρίνεται απαραίτητο να αναγράφεται επί αυτού το ποσό της εισφοράς (παρ. 2 της Εγκυκλίου).
Με βάση τα παραπάνω, ο εκµεταλλευτής ελαιοτριβείου:
1. Για τις υπηρεσίες που παρέχει και αµείβεται σε είδος (ποσοστό επί του παραχθέντος ελαιόλαδου) υποχρεούται σε έκδοση τιµολογίου προς τους αγρότες είτε του ειδικού είτε του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ (ν. 2859/2000).
2. Για την ποσότητα αγροτικού προϊόντος που λαµβάνει για την αµοιβή του σε είδος:
Από αγρότη του ειδικού καθεστώτος (µη υπόχρεο σε έκδοση παραστατικού πώλησης), εκδίδει παραστατικό πώλησης (π.χ. τιµολόγιο αγοράς) της παρ. 10 του άρθρου 8 των Ε.Λ.Π., το οποίο µπορεί να συνενώνεται µε το παραστατικό πώλησης που αφορά την προαναφερόµενη παροχή υπηρεσίας, µε την προϋπόθεση ότι στο συνενωµένο παραστατικό θα είναι διαθέσιµες όλες οι ενδείξεις και πληροφορίες που αφορούν τις προαναφερόµενες συναλλαγές διακριτά (ΠΟΛ.1003/31.12.2014 άρθρο 5.13.1).
Από αγρότη του κανονικού καθεστώτος (υπόχρεο σε έκδοση παραστατικού πώλησης) λαµβάνει τιµολόγιο.
Εναλλακτικά, µπορεί να κάνει αυτοτιµολόγηση, και ως εκ τούτου να εκδίδει η οντότητα-εκµεταλλευτής ελαιοτριβείου το παραστατικό πώλησης για λογαριασµό του αγρότη του κανονικού καθεστώτος Φ.Π.Α. ΠΟΛ.1003/31.12.2014, άρθρο 5.13.1).
Σχετικά µε την εισφορά δακοκτονίας, στην §4 της µε αριθ. πρωτ.: Σ.4309/159/1.12.1983 διάταξης, ορίζεται ότι:
4. Σύµφωνα µε τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 30 του Κ.Φ.Σ. ο ελαιοτριβέας και τα πρόσωπα που από τις διατάξεις του ίδιου Κώδικα υποχρεούνται στην έκδοση στοιχείων (τιµολογίων πώλησης, τιµολογίων αγοράς και εκκαθαρίσεων) οφείλουν να αποδίδουν στο ∆ηµόσιο Ταµείο έως 20 Φεβρουαρίου, 20 Μάιου, 20 Αυγούστου και 20 Νοεµβρίου κάθε έτους την εισφορά δακοκτονίας που αναλογεί στο λάδι που παράχθηκε το προηγούµενο ηµερολογιακό τρίµηνο και στις ελιές που πωλήθηκαν χονδρικά από τους παραγωγούς αυτών ή τους εντολοδόχους τους το περασµένο ηµερολογιακό τρίµηνο.
ΑΡΑ, όσοι έχουν υποχρέωση να εκδίδουν παραστατικά, δηλαδή οι αγρότες του κανονικού καθεστώτος, έχουν υποχρέωση να αποδίδουν αυτοί τη δακοκτονία.
∆εν θα αναφερθώ στα πρόστιµα που θα επιβληθούν σε περίπτωση ελέγχου. Θα πω µόνο τούτο: όταν δεν υποβάλλεις χρεωστική περιοδική δήλωση ΦΠΑ, το αυτοτελές πρόστιµο είναι 250 ευρώ. Το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση που κάποιος έχει υποχρέωση να υποβάλλει τριµηνιαία δήλωση απόδοσης δακοκτονίας και δεν το κάνει.
∆εν καθορίζει ο πελάτης τον τρόπο που θα λειτουργήσει η επιχείρηση
Σε πολλές περιπτώσεις, έχει παρακρατηθεί η δακοκτονία από τα ελαιοτριβεία και αποδόθηκε στο ∆ηµόσιο. Καλώς αποδόθηκε αφού για το λόγο αυτό κρατήθηκε, όµως το γεγονός ότι έτσι συνέβαινε µέχρι τώρα, δεν σηµαίνει ότι πρέπει να συνεχίσει να γίνεται. Τώρα για ποιο λόγο, επιµένουν µερικοί να παρακρατούν τη δακοκτονία µε σκοπό την απόδοση στο ∆ηµόσιο χωρίς καµία αµοιβή, ειλικρινά ακόµη δεν µπορώ να το καταλάβω. Η αιτιολογία «το ζητάει ο παραγωγός», κρίνεται ως ανεπαρκής.