Εισηγητές:
Δημήτρης Καπογιάννης, Αν. Καθηγητής Ιστορίας και Αρχών Συνεργατισμού του ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας
Όλγα Κλήμη-Καμινάρη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Παντείου Πανεπιστημίου
Συντονιστής:
Παναγιώτης Ι. Κοντός, Αν. Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος της ΑΙ.ΠΟ.Ε.
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:
«Στο βιβλίο αυτό επιχειρείται η συστηματική εξέταση και ανάλυση στη μακρά διάρκεια συνεργατικών θεσμών κοινωνικής οικονομίας, όπως είναι, ιδίως στην Ελλάδα, οι Συνεταιρισμοί. Η ιστορία των συνεταιρισμών κατέδειξε ότι οι συνεταιρισμοί δημιουργήθηκαν κατά κανόνα από οικονομικά ασθενέστερους και επιπλέον, ότι η ιστορική τους εξέλιξη βρίσκεται σε συνάρτηση με τις κρίσιμες καμπές της ιστορίας της κοινωνίας των πολιτών. Το εύχρηστο αυτό βιβλίο πλεονεκτεί άλλων ανάλογων εγχειρημάτων, επειδή διαρθρώνει το σχετικό υλικό σε καθοριστικής σημασίας πυλώνες και σε κρίσιμους σταθμούς για την κατανόηση της ιστορίας των ελληνικών συνεταιρισμών σε διακριτά επίπεδα δράσης.
Η μακροσκοπική θέαση επιτρέπει να έρθουν στην επιφάνεια ελλείμματα στρατηγικής αναφορικά με τους συνεταιρισμούς και εκ μέρους της ίδιας της ελληνικής συνεταιριστικής κίνησης, αλλά και, κατά το μέρος που τους αφορά, προβλήματα συνδεόμενα με αδυναμίες και άλλων θεσμών τόσο της πολιτείας όσο και της κοινωνίας των πολιτών. Συγκεκριμένα, η μελέτη αυτή έφερε στο φως δυσεύρετα τεκμήρια και δυσδιάκριτες όψεις των ελληνικών συνεταιρισμών έτσι ώστε να ευαισθητοποιήσει ακόμα και τον λιγότερο υποψιασμένο αναγνώστη σχετικά με τα θέματα που πραγματεύεται.
Ειδικότερα, όσον αφορά το επιστημονικό σκέλος, αναζητήθηκαν βαθύτερες αιτιακές σχέσεις, που επιτρέπουν να κατανοηθούν καίρια ερωτήματα, ιδίως σε σχέση με ορισμένες από τις χρόνιες παθογένειες της ελληνικής συνεταιριστικής κίνησης. Το έργο αυτό δεν προσφέρει έτοιμες απαντήσεις για όλα όσα έχουν να κάνουν με τους ελληνικούς συνεταιρισμούς. Μας καλεί (προκαλεί), όμως, με μια παιδαγωγικά ευμέθοδη προσέγγιση, να γνωρίσουμε τη μακρά διαδρομή στην Ελλάδα ενός πολύπαθου θεσμού και να οδηγηθούμε σε έναν καίριο προβληματισμό για το παρόν και, ιδιαίτερα, για το μέλλον του θεσμού στη χώρα μας. Ένα μέλλον για το οποίο χρειάζεται να ενδιαφερθούμε ενεργώς όλο και περισσότεροι, αν θέλουμε να προκύψουν και για την ελληνική οικονομία και κοινωνία αναπτυξιακά αποτελέσματα από την αξιοποίηση των συνεταιρισμών παρόμοια με αυτά που βρίσκουμε σε αρκετές άλλες χώρες οι οποίες αντιμετώπισαν, στη μακρά διάρκεια, δυσκολίες ανάλογες με αυτές της Ελλάδας. Τέλος, το βιβλίο ολοκληρώνεται με παράρτημα, όπου εκτυλίσσεται μια συνοπτική ιστορία των σχολικών/μαθητικών συνεταιρισμών στην Ελλάδα.»
Περιεχόμενα
Εισαγωγή στην ιστορία του συνεταιριστικού κινήματος
Συνεργατικές προσπάθειες στην Αρχαία Ελλάδα
Συντεχνίες και Συνενώσεις στην Αρχαία Ρώμη και το Βυζάντιο
- Προ-συνεταιριστικές και προ-καπιταλιστικές προσπάθειες στον ελλαδικό χώρο κατά την Τουρκοκρατία (1453-1821)
α) Οι Συντεχνίες στην Τουρκοκρατία
β) Η Ζάντρουγκα και το Τσελιγκάτο
γ) Η ‘Κοινή Συντροφία’ των Αμπελακίων ως μια πρώιμη ‘συνεταιριστική’ οργάνωση στην παραγωγή και εμπορία των βαμμένων κόκκινων νημάτων
δ) Η ‘κοινότης’ των Μαδεμοχωρίων της Χαλκιδικής για την εξόρυξη και την εκμετάλλευση του αργύρου (ασημιού)
ε) Η ‘Σερμαγιά’ των Ελλήνων ναυτικών
στ) Τα μπουλούκια (ομάδες) μαστόρων των Μαστοροχωρίων της Κόνιτσας
- Η γέννηση του Συνεταιριστικού Ιδεώδους στη Δυτική Ευρώπη
α) Γαλλική επανάσταση και ουτοπιστές-σοσιαλιστές
β) Μεγάλη Βρετανία: Η σοσιαλιστική ουτοπική προσπάθεια του Βρετανού βιομήχανου συνεταιριστή Owen και ο William King
- Η συγκρότηση των συνεταιριστικών συστημάτων και οργανώσεων στις καπιταλιστικές ευρωπαϊκές χώρες. Η αρχή του σύγχρονου συνεταιριστικού κινήματος:
α) Οι Άγγλοι Σκαπανείς της πόλης Rochdale
β) Γερμανία
- Οι συνεταιριστικές αρχές και η εφαρμογή τους στις σημερινές συνθήκες
Η πολιτική και θρησκευτική ουδετερότητα
Η συνεταιριστική εκπαίδευση
Inter-cooperation
Η σημασία και το περιεχόμενο του συνεταιρισμού - Τύποι συνεταιρισμών
- Η σημασία και ο ρόλος του συνεταιρισμού σε καπιταλιστικές συνθήκες
- Η όψιμη εμφάνιση των συνεταιρισμών στην Ελλάδα
- Η πρώτη περίοδος ανάπτυξης της συνεταιριστικής κίνησης (1900-1914)
- Ο Νόμος 602/1914 ‘Περί Συνεταιρισμών’ - Το περιεχόμενο και η σημασία του
- Η δεύτερη περίοδος ανάπτυξης των συνεταιρισμών στην Ελλάδα, ύστερα από την ψήφιση του νόμου 602/1914 - Οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί από τον Εθνικό Διχασμό και τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο στη Μικρασιατική καταστροφή (1915-1922)
- Η τρίτη περίοδος ανάπτυξης των Συνεταιρισμών στην Ελλάδα: Οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί στον Μεσοπόλεμο (1923-1940) - Η ίδρυση της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος (1929)
- Η τέταρτη περίοδος των συνεταιρισμών στην Ελλάδα: Οι Συνεταιρισμοί στην πρώτη μεταπολεμική περίοδο (1945-1974) - Οι επενδύσεις και τα δάνεια του Σχεδίου Μάρσαλ σε συνεταιρισμούς
- Η εξέλιξη και ανάπτυξη των ελληνικών συνεταιρισμών στη δεύτερη μεταπολεμική περίοδο - Μεταπολίτευση (1974-2000)
- Η εξέλιξη και ανάπτυξη των ελληνικών συνεταιρισμών στον 21ο αιώνα (2000-2016)
Συμπεράσματα
Παράρτημα: Σχολικοί Συνεταιρισμοί στην Ελλάδα
Ιστορία και το ισχύον θεσμικό πλαίσιο
Το καταστατικό τους
Δείτε εδώ δημοσίευση του agronews.gr και για άλλο βιβλίο που κυκλοφορεί με θέμα τους αγροτικούς συνεταιρισμούς
