Η Ελληνική Ζωοτεχνική Εταιρεία (Ε.Ζ.Ε.) οργανώνει Επιστημονική Ημερίδα στα Ιωάννινα την 14η Ιουνίου 2016 με θέμα «Διατήρηση και Διαχείριση Ζωικών Γενετικών Πόρων: Αναγκαιότητα και Επένδυση Ταυτόχρονα».
Απώτερος στόχος της εν λόγω Ημερίδας είναι να αναδείξει τα πλεονεκτήματα των ελληνικών φυλών, κυρίως των αιγοπροβάτων, όπως είναι για παράδειγμα η φυλή Χίου και Άρτας για τα πρόβατα και η φυλή Σκοπέλου για τις αίγες, από πλευράς παραγωγικότητας, διάρκειας παραγωγικής ζωής, προσαρμοστικότητας, αποτελεσματικότητας εκτροφής, ποιότητας παραγόμενων προϊόντων (γάλα, κρέας) κ.ά. Στην Ημερίδα θα αναπτυχθούν, επίσης, θέματα σχετικά με τη διάσωση-διατήρηση των σπάνιων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων, την ανάδειξη και αξιοποίηση του υπάρχοντος γενετικού υλικού και φυσικά τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς στην ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου.
Από σχετική μελέτη του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών προκύπτει ότι από πλευράς Ζωικής Παραγωγής ο κλάδος που έχει τις περισσότερες πιθανότητες επιβίωσης, στις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που βιώνει η χώρα, και το μικρότερο ρίσκο επένδυσης είναι η αιγοπροβατοτροφία, γεγονός που αποδίδεται κατά κύριο λόγο στη φέτα. Ποιες είναι όμως οι προοπτικές του συγκεκριμένου κλάδου στο άμεσο και απώτερο μέλλον;
Το πλεονέκτημα της αιγοπροβατοτροφίας, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, είναι ότι η απορρόφηση του παραγόμενου γάλακτος είναι ουσιαστικά εγγυημένη από τις βιομηχανίες και τα τυροκομεία για παρασκευή τυριών και γιαούρτης. Η τιμή του γάλακτος, αν και καθηλωμένη επί χρόνια, παρά την αύξηση των τιμών των ζωοτροφών, του ΦΠΑ (23 %) κλπ. θεωρείται «κατ’ ανάγκην» σχετικά ικανοποιητική από τους αιγοπροβατοτρόφους, σε σύγκριση με τις τιμές του αγελαδινού γάλακτος αλλά και αυτές του κρέατος των αμνοεριφίων.
Παρεμπιπτόντως, η επιβίωση του κλάδου της γαλακτοπαραγωγού αγελαδοτροφίας στην πλειοψηφία της θα είναι εξαιρετικά δύσκολη με τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά του αγελαδινού γάλακτος και θα δημιουργήσει έντονο κοινωνικοοικονομικό πρόβλημα στη Χώρα στο άμεσο μέλλον.
Όσον αφορά τις τιμές των αμνοεριφίων αυτές είναι πραγματικά εξαιρετικά χαμηλές για τον παραγωγό, ο οποίος περιμένει τις γιορτές Χριστουγέννων και Πάσχα μόνο να πάρει κάτι περισσότερο. Η οικονομική κρίση δυστυχώς έχει κάνει και τον καταναλωτή να μην μπορεί να επιλέξει με ποιοτικά κριτήρια το κρέας που αγοράζει αλλά με την τιμή. Έτσι αγοράζει αρνί Ρουμανίας (χωρίς να το γνωρίζει) αντί ελληνικό λόγω χαμηλότερης τιμής. Οι παραγωγοί (κτηνοτρόφοι) έχουν φθάσει στο σημείο να θεωρούν την ανατροφή των αμνοεριφίων γάλακτος ασύμφορη, γιατί τα χρήματα που παίρνουν από την πώλησή τους δεν καλύπτουν το κόστος του γάλακτος που πίνουν μέχρι τη σφαγή τους!
Θεωρούμε όλοι, λίγο-πολύ, ότι η φέτα είναι το «ισχυρό χαρτί» της αιγοπροβατοτροφίας διότι είναι εξαγώγιμο προϊόν υψηλής ζήτησης. Ούτε όμως η τιμή της φέτας που εξάγεται είναι συγκριτικά υψηλή, ούτε η τιμή του αιγοπροβείου γάλακτος που εισπράττει ο κτηνοτρόφος ανάλογη. Θα έπρεπε και θα μπορούσε να είναι υψηλότερη. Αναφορικά με το θέμα της τιμής του αιγοπρόβειου γάλακτος κυκλοφορούν φήμες περί εισαγωγής πρόβειου γάλακτος από άλλες χώρες (π.χ. Σαρδηνία) σε χαμηλή τιμή, γεγονός που βάζει σε «πειρασμό» κάποιους τυροκόμους να μειώσουν τις αντίστοιχες τιμές του ελληνικού πρόβειου γάλακτος.
Το θέμα αυτό είναι ιδιαίτερα σοβαρό για πολλούς λόγους οι κυριότεροι από τους οποίους είναι:
1.Θα ωθήσει σε συρρίκνωση της αιγοπροβατοτροφίας λόγω του ότι δεν θα είναι οικονομικά βιώσιμες οι μονάδες και θα διακόψουν τη λειτουργία τους (ότι ακριβώς συμβαίνει στην παρούσα φάση με την αγελαδοτροφία),
2.Επακόλουθο της παραπάνω συρρίκνωσης της αιγοπροβατοτροφίας θα είναι η μείωση της παραγόμενης ποσότητας γάλακτος για τα τυροκομεία, οπότε θα αντιμετωπίσουν και αυτά με τη σειρά τους μεσομακροπρόθεσμα θέμα λειτουργίας και οικονομικής επιβίωσης. Χαίρονται ίσως κάποιοι με τη χαμηλού κόστους εισαγόμενη πρώτη ύλη. Δεν βλέπουν το πρόβλημα που θα προκύψει στο μέλλον που δεν θα είναι μάλιστα αντιστρέψιμο! Αν λείψει ο κτηνοτρόφος θα κλείσει και ο τυροκόμος. Θα είναι θέμα χρόνου. Ας δουν, λοιπόν, τα πράγματα λίγο μακροπρόθεσμα και όχι κοντόφθαλμα με βάση το πρόσκαιρο κέρδος.
3. Το μεγάλο διακύβευμα όμως θα είναι η φέτα την οποία θεωρούμε και αποκαλούμε «ισχυρό χαρτί». Η φέτα, λοιπόν, θα κινδυνεύσει (είναι θέμα χρόνου αν δεν ληφθούν μέτρα, ιδιαίτερα από την Πολιτεία) και λόγω του εισαγόμενου γάλακτος και λόγω των εισαγόμενων φυλών αιγοπροβάτων, το γάλα των οποίων χρησιμοποιείται και για φέτα. Για το θέμα αυτό ευθύνη φέρουν όλοι: οι κτηνοτρόφοι, οι τυροκόμοι, η Πολιτεία.
Οι κτηνοτρόφοι, πειθόμενοι από τις διαφημίσεις των εισαγωγέων αγοράζουν εισαγόμενες φυλές νομίζοντας ότι θα δουν θεαματική αύξηση των αποδόσεων, αδυνατώντας να κάνουν πραγματική αξιολόγηση. Αγοράζουν, επίσης, μανιωδώς αρσενικά εισαγόμενων φυλών και σε υψηλές τιμές για δήθεν αναβάθμιση του ποιμνίου τους χωρίς να ζητούν τη γνώμη ειδικών επιστημόνων. Διαθέτουν, όμως, το γάλα αυτό σε τυροκομεία που παρασκευάζουν φέτα παραβιάζοντας τις προϋποθέσεις του Νόμου για την παρασκευή της φέτας. Τα Τυροκομεία αγοράζουν και αυτά με τη σειρά τους, και εν γνώσει τους, το γάλα από τις εκτροφές αυτές με μία υπεύθυνη δήλωση του κτηνοτρόφου περί παραδοσιακού τρόπου εκτροφής, εγχώριας φυλής κλπ.
Στην Πολιτεία έχει επισημανθεί και προταθεί όπως ο Ειδικός στη Ζωική Παραγωγή Γεωπόνος, απόφοιτος ΑΕΙ, πρέπει να είναι αυτός που θα ελέγχει το ζωικό υλικό της κάθε εκτροφής και θα πιστοποιεί αν το γάλα της εκτροφής αυτής μπορεί να χρησιμοποιηθεί για παρασκευή φέτας.
Το όλο θέμα, λοιπόν, όπως όλα σχεδόν τα πράγματα στη Χώρα μας, έχει αφεθεί στην τύχη του και όποιος θέλει δηλώνει ό,τι τον συμφέρει (έτσι τουλάχιστον νομίζει). Με τις συνθήκες αυτές διασφαλίζεται η ονομασία της φέτας ως ΠΟΠ (;) και για πόσο ακόμα; Η ευθύνη της Πολιτείας όμως δεν περιορίζεται μέχρις εδώ. Θα έπρεπε προ πολλού (αφού έχουν εισαχθεί κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες αιγοπρόβατα μέχρι τώρα) να είχε αναθέσει σε Ερευνητικά Ιδρύματα και Πανεπιστήμια την αξιολόγηση των φυλών αυτών που εισάγονται στη Χώρα μας και τη σύγκρισή τους με τις αντίστοιχες Ελληνικές φυλές. Έτσι θα είχε προφυλάξει τους κτηνοτρόφους που αγοράζουν τα εισαγόμενα ζώα σε υψηλές τιμές χωρίς να παίρνουν αντίστοιχες αποδόσεις ή υψηλότερες από αυτές των εκλεκτών ελληνικών φυλών αιγοπροβάτων.
Όλα τα παραπάνω σημαντικά θέματα φιλοδοξεί η Ελληνική Ζωοτεχνική Εταιρεία να παρουσιάσει και να συζητήσει στην Ημερίδα που αναφέρθηκε στην αρχή και όλοι οι ενδιαφερόμενοι και εμπλεκόμενοι στον πρωτογενή τομέα ή την μεταποίηση είναι ευπρόσδεκτοι να την παρακολουθήσουν.
Για την εν λόγω Ημερίδα θα ανακοινωθούν το προσεχές χρονικό διάστημα λεπτομέρειες του Προγράμματος διεξαγωγής της (www.eze.gr , e-mail: eze@aua.gr , τηλ. 210 5294411 & 210 5294412).
Καθηγητής Γεώργιος Ζέρβας
Πρόεδρος Ελληνικής Ζωοτεχνικής Εταιρείας
