Όπως αναφέρει στο Fresher, o Ανδρέας Οβεζίκ, Υπεύθυνος Ποιοτικού Ελέγχου και Παραγωγής του συνεταιρισµού, «δίνεται µμεγάλος αγώνας» µε όπλο όµως, την υψηλή ποιότητα και τα νέα προϊόντα, όπως ο λωτός, όπου κρύβεται και το µέλλον της παραγωγής
Μπορείτε να μας δώσετε μια σφαιρική εικόνα για τη φετινή κίνηση της αγοράς;Η φετινή πορεία της αγοράς όσον αφορά τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια ήταν κάπως ιδιαίτερη. Είχαµε 12 ηµέρες πρωιµότητα σε σχέση µε πέρυσι λόγω του κρύου που επικρατούσε ακόµη στις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, µε τη ζήτηση να είναι χαµηλή συµπαρασύροντας και τις τιµές έναρξης της σεζόν προς τα κάτω. Στη συνέχεια, οι τιµές κρατήθηκαν για µεγάλο διάστηµα και όταν ξεκίνησε δυναµικά και η Ιταλία υποχώρησαν αισθητά, σχεδόν στα περσινά επίπεδα, λίγο πιο αυξηµένες
Το µόνο θετικό στοιχείο ήταν ότι η ζήτηση στις εξαγωγές ήταν σταθερή, καθώς έχει εδραιωθεί το ελληνικό ροδάκινο στην Ευρώπη, απλά ο ανταγωνισµός µε την Ιταλία και την Ισπανία είναι πολύ µεγάλος. Στην εγχώρια αγορά τα πράγµατα ήταν εντελώς δραµατικά, µε πολύ χαµηλή ζήτηση από το ελεύθερο εµπόριο και τιµές στο χέρι των παραγωγών που δεν είναι ενταγµένοι σε Οµάδες Παραγωγών και Αγροτικούς Συνεταιρισµούς, σε εξευτελιστικά επίπεδα, πιάνοντας κυριολεκτικά πάτο, µε τις τιµές στα πρώιµα ροδάκινα να είναι οι χαµηλότερες της τελευταίας δεκαετίας
Επηρέασε το ρωσικό εµπάργκο την αγορά και αν ναι, κάνατε κάποιες άλλες διορθωτικές κινήσεις; Το Ρωσικό εµπάργκο έπληξε το εµπόριο, αναγκάζοντας τόσο την Ελλάδα, όσο και την Ιταλία και Ισπανία να στραφούν πιο έντονα στις αγορές κυρίως της Γερµανίας και της Αυστρίας, προσφέροντας µεγάλες ποσότητες µε αποτέλεσµα τη γρήγορη πτώση των τιµών και τη συρρίκνωση τους στις αγορές αυτές. Η Ρωσία αποτελούσε για όλα αυτά τα κράτη και κυρίως για την Ελλάδα µια τεράστια αγορά, που µας έδινε καλύτερες τιµές από ότι στους ανταγωνιστές µας.
Για να ανακτήσουµε τη ρωσική αγορά όταν λήξει το εµπάργκο, θα πρέπει να κάνουµε µεγάλη προσπάθεια. Ως αντιστάθµισµα, ψάξαµε νέες αγορές µε την αρωγή του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης µέσω κάποιων Ευρωπαϊκών προγραµµάτων προώθησης και στραφήκαµε στις Αραβικές χώρες (Σαουδική Αραβία, ΗΑΕ, Κουβέιτ, Ντουµπάι κ. α.) αλλά και στην Αφρική µε στόχο την Αίγυπτο και χώρες της νότιας Αφρική. Η συνεργασία µας µε τα κράτη αυτά βρίσκεται στα σπάργανα, όµως στο µέλλον προσδοκούµε να αποκοµίσουµε µεγάλα οφέλη από τις αγορές αυτές και να αντισταθµίσουµε τις απώλειες της Ρωσίας
Σε επίπεδο εξαγωγών πώς κινήθηκε η φετινή χρονιά; Αντιµετωπίσατε δυσκολίες λόγω capital controls;Το πρόβληµα των capital controls δυσκόλεψε ακόµη περισσότερο τις εξαγωγές διότι δεν µπορούσαµε εύκολα να βρούµε µεταφορικό µέσο ελληνικό και να πληρώσουµε µόνο 420 ευρώ για µια φορτωτική π. χ. για Μόναχο αξίας 2.400 ευρώ και όταν σε µια µέρα έπρεπε να φορτώσουµε 4 ψυγεία για το εξωτερικό, το πρόβληµα ήταν τεράστιο. Παρόµοιο πρόβληµα δηµιουργήθηκε λόγω των capital controls και στις εταιρείες µε τα υλικά συσκευασίας που ήταν αδύνατον να εισάγουν την πρώτη ύλη από το εξωτερικό. Τώρα όµως σιγά σιγά µάθαµε να ζούµε µε το πρόβληµα αυτό και µε διάφορες βοήθειες από τους συνεργάτες µας από το εξωτερικό κάπως το παρακάµψαµε. Πάντως, θα ήταν ευχής έργο να εκλείψουν τα capital controls και η αγορά να βρει πάλι το βηµατισµό της καθώς είναι γεγονός ότι είχαµε κάµψη λόγω των κεφαλαιακών ελέγχων
Ποια πιστεύετε πως είναι τα βασικότερα προβλήµατα που αντιµετωπίζει σήµερα ο κλάδος;Θα έλεγα ο αθέµιτος ανταγωνισµός και το παρεµπόριο, που δυστυχώς στις µέρες µας ανθεί. Από τη µια πλευρά υπάρχουν οι σοβαρές και αξιόπιστες Οµάδες Παραγωγών που λειτουργούν µε κανόνες, προστατεύοντας παραγωγούς και καταναλωτές και από την άλλη, οι µεµονωµένοι και απροστάτευτοι παραγωγοί που λόγω απόγνωσης πωλούν τα προϊόντα τους όπου βρουν, χωρίς τιµολόγια και συχνά µένουν και απλήρωτοι.
Αυτά διακινούνται στην αγορά µέσα από στέκια, νόµιµα ή παράνοµα, τις περισσότερες φορές πολύ φθηνά, προκαλώντας ζηµιά στην αγορά και σύγχυση στον καταναλωτή
Επίσης, έµποροι από Βουλγαρία, Αλβανία, ακόµη και από Ρουµανία, αγοράζουν τα προϊόντα απευθείας από τα κτήµατα των παραγωγών χωρίς επεξεργασία και σήµανση και τα προωθούν στις αγορές των χωρών τους βαλτώνοντας έτσι την εξαγωγική πορεία των προϊόντων µας και µειώνοντας την πραγµατική τους αξία
Άλλα προβλήµατα που µας καθιστούν σε µειονεκτική θέση σε σχέση µε τους ανταγωνιστές µας Ιταλούς και Ισπανούς είναι τα µηχανήµατα που χρησιµοποιούµε για να συσκευάσουµε τα προϊόντα µας που είναι δικής τους παραγωγής, τα υλικά συσκευασίας τα εισάγουµε από αυτούς, ακόµη και οι ποικιλίες και το γενετικό υλικό (φυτά) προέρχονται από τα Ινστιτούτα τους (Μπολόνια) και µας τα στέλνουν αφού αυτοί ήδη τα έχουν εκφυλίσει. Επίσης, το κόστος παραγωγής των προϊόντων µας είναι πολύ υψηλό λόγω ακριβών γεωργικών εφοδίων, ΕΦΚ πετρελαίου, ΦΠΑ µηχανολογικού εξοπλισµού και προϊόντων και αυξηµένου µισθολογικού κόστους, καθιστώντας έτσι τα προϊόντα µας λιγότερο ανταγωνιστικά στο εξωτερικό. Τέλος, µεγάλο πρόβληµα αποτελεί και η απόσταση της χώρας µας από τις αγορές της κεντρικής Ευρώπης συγκριτικά µε τις ανταγωνίστριες χώρες. Ωστόσο, παρ’ όλες αυτές τις αντιξοότητες, θεωρώ ότι τα καταφέρνουµε και µάλιστα αρκετά καλά
Ο συνεταιρισµός σας παράγει µεταξύ άλλων και λωτό. Ποια είναι η εικόνα που έχετε για την παραγωγή και διακίνηση τέτοιων προϊόντων και πώς τα υποδέχεται η αγορά;Η παραγωγή του λωτού έχει αυξηθεί κατά πολύ στο Συνεταιρισµό µας την τελευταία πενταετία και η καλλιέργειά του συνεχώς επεκτείνεται. Με το εµπάργκο όµως, διοχετεύουµε την παραγωγή σε κράτη όπως η Ρουµανία και η Ουκρανία, µε αποτελέσµατα πολύ κατώτερα από τη ρωσική αγορά που απορροφούσε το µεγαλύτερο µέρος
Στην Ελλάδα, γίνεται προσπάθεια γνωριµίας µε αυτά τα προϊόντα, όµως η κρίση που περνά η χώρα µας δεν αφήνει πολλά περιθώρια στον καταναλωτή για πειραµατισµούς. Αυτό όµως, δε µας αποτρέπει από το να ψάχνουµε για νέες καλλιέργειες και να κατευθύνουµε τους παραγωγούς µας σε νέα προϊόντα που αποτελούν και το µέλλον της παραγωγής
Ποια είναι τα µελλοντικά σχέδια του συνεταιρισµού; Ο Συνεταιρισµός µας θέλει να βελτιώνεται συνεχώς, να εκσυγχρονίζεται, να προλαβαίνει τις εξελίξεις και να ακολουθεί το δρόµο που χαράζουν τα ξένα management. Για το µέλλον δεν κάνουµε µεγαλόπνοα σχέδια, απλά θέλουµε να παραµείνουµε σε σταθερή πορεία, να παρέχουµε ασφάλεια και σιγουριά στους παραγωγούς µας και να τους εµπνέουµε ώστε να συνεχίσουν να καλλιεργούν, να υπάρχουν και να προοδεύουν. Το βασικό για εµάς είναι να έχουµε καλές παραγωγικές χρονιές, χωρίς παγετούς και χαλάζια, οπότε µε σωστό προγραµµατισµό να µπορούµε να λειτουργούµε σωστά και ουσιαστικά, προσδοκώντας πάντα το καλύτερο για τον παραγωγό- µέλος µας
ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΕ ΞΕΝΕΣ ΑΓΟΡΕΣΜιλήστε µας για τον συνεταιρισµό και την πορεία του µέσα στα χρόνιαΟ Αγροτικός Συνεταιρισµός Άµµου Βέροιας «Ο ΝΕΟΣ ΑΛΙΑΚΜΩΝ» ιδρύθηκε το 1968 από µια µικρή οµάδα 38 ροδακινοπαραγώγων κι επικεντρώθηκε πολύ νωρίς σε εξαγωγές στη ∆υτική Ευρώπη. Σήµερα απαρτίζεται από 700 µέλη προερχόµενα από την ευρύτερη περιοχή της Ηµαθίας µε ετήσιο πλέον κύκλο εργασιών και τζίρο σε φυσιολογικές χρονιές (χωρίς καιρικά προβλήµατα) περίπου 11.000.000 ευρώ
Παράγει νωπά φρούτα όπως κεράσια, βερίκοκα, ροδάκινα και νεκταρίνια, δαµάσκηνα, µήλα, αχλάδια, λωτούς, κυδώνια, ρόδια και ακτινίδια. Ο όγκος παραγωγής ξεπερνά τους 30.000 τόνους ετησίως. ∆ιαθέτει σύγχρονες εγκαταστάσεις (συσκευαστήριο, ψυγεία, αποθήκες, γραφεία), µε πλήρη µηχανολογικό εξοπλισµό, σε ιδιόκτητο χώρο 30 στρεµµάτων, όπου συγκοµίζει τα προϊόντα των µελών του, τα επεξεργάζεται και τα τυποποιεί σε διάφορες συσκευασίες (µονόσειρα, κουπάκια 1 kg, χαρτοτελλάρα, ξυλοτελλάρα κ.α.), ανάλογα µε τις απαιτήσεις του κάθε πελάτη. Τα προϊόντα του Συνεταιρισµού διατίθενται στις περισσότερες αγορές της Ευρώπης, κυρίως σε Γερµανία- Αυστρία, Ολλανδία, Ιταλία, καθώς επίσης σε Πολωνία, Τσεχία, Ουγγαρία, Βουλγαρία, Ρουµανία, Κύπρο, Λετονία, Ουκρανία, Σλοβακία και σε τρίτες χώρες όπως Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία, Ντουµπάι κ.α. σε µεγάλες αλυσίδες super markets όπως LIDL, REWE, PENNY, ALDI, KAUFLAND, MERCATOR, KONZUM κ. α
WHO IS WHOΟ Ανδρέας Οβεζίκ γεννήθηκε στη Βέροια και σπούδασε στο τµήµα ∆ιοίκησης Γεωργικών Εκµεταλλεύσεων της σχολής Τεχνολογίας Γεωπονίας στο ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, ενώ παρακολούθησε και σεµινάρια Επιθεωρητών ∆ιασφάλισης Ποιότητας κατά ISO. Η ενασχόλησή του µε την πρωτογενή παραγωγή και το ενδιαφέρον του για τον αγροτικό τοµέα, τον ώθησαν από νωρίς στην καθηµερινή ενασχόληση µε το αγροτικό γίγνεσθαι. Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, εργάστηκε κατά κύριο λόγο στον αγροτικό τοµέα ξεκινώντας ως παραλήπτης αγροτικών προϊόντων στον Αγροτικό Συνεταιρισµό Αλιάκµων στην περιοχή Άµµος της Βέροιας το 1993 και από το 1999 µέχρι και σήµερα στον ίδιο Συνεταιρισµό, κατέχει τη θέση του Υπεύθυνου Ποιοτικού Ελέγχου και Παραγωγής
Συνέντευξη στη Λιλή Καρακώστα, στο περιοδικό Fresher μηνός Ιουλίου 2016
Μπορείτε να μας δώσετε μια σφαιρική εικόνα για τη φετινή κίνηση της αγοράς;Η φετινή πορεία της αγοράς όσον αφορά τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια ήταν κάπως ιδιαίτερη. Είχαµε 12 ηµέρες πρωιµότητα σε σχέση µε πέρυσι λόγω του κρύου που επικρατούσε ακόµη στις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, µε τη ζήτηση να είναι χαµηλή συµπαρασύροντας και τις τιµές έναρξης της σεζόν προς τα κάτω. Στη συνέχεια, οι τιµές κρατήθηκαν για µεγάλο διάστηµα και όταν ξεκίνησε δυναµικά και η Ιταλία υποχώρησαν αισθητά, σχεδόν στα περσινά επίπεδα, λίγο πιο αυξηµένες
Το µόνο θετικό στοιχείο ήταν ότι η ζήτηση στις εξαγωγές ήταν σταθερή, καθώς έχει εδραιωθεί το ελληνικό ροδάκινο στην Ευρώπη, απλά ο ανταγωνισµός µε την Ιταλία και την Ισπανία είναι πολύ µεγάλος. Στην εγχώρια αγορά τα πράγµατα ήταν εντελώς δραµατικά, µε πολύ χαµηλή ζήτηση από το ελεύθερο εµπόριο και τιµές στο χέρι των παραγωγών που δεν είναι ενταγµένοι σε Οµάδες Παραγωγών και Αγροτικούς Συνεταιρισµούς, σε εξευτελιστικά επίπεδα, πιάνοντας κυριολεκτικά πάτο, µε τις τιµές στα πρώιµα ροδάκινα να είναι οι χαµηλότερες της τελευταίας δεκαετίας
Για να ανακτήσουµε τη ρωσική αγορά όταν λήξει το εµπάργκο, θα πρέπει να κάνουµε µεγάλη προσπάθεια. Ως αντιστάθµισµα, ψάξαµε νέες αγορές µε την αρωγή του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης µέσω κάποιων Ευρωπαϊκών προγραµµάτων προώθησης και στραφήκαµε στις Αραβικές χώρες (Σαουδική Αραβία, ΗΑΕ, Κουβέιτ, Ντουµπάι κ. α.) αλλά και στην Αφρική µε στόχο την Αίγυπτο και χώρες της νότιας Αφρική. Η συνεργασία µας µε τα κράτη αυτά βρίσκεται στα σπάργανα, όµως στο µέλλον προσδοκούµε να αποκοµίσουµε µεγάλα οφέλη από τις αγορές αυτές και να αντισταθµίσουµε τις απώλειες της Ρωσίας
Σε επίπεδο εξαγωγών πώς κινήθηκε η φετινή χρονιά; Αντιµετωπίσατε δυσκολίες λόγω capital controls;Το πρόβληµα των capital controls δυσκόλεψε ακόµη περισσότερο τις εξαγωγές διότι δεν µπορούσαµε εύκολα να βρούµε µεταφορικό µέσο ελληνικό και να πληρώσουµε µόνο 420 ευρώ για µια φορτωτική π. χ. για Μόναχο αξίας 2.400 ευρώ και όταν σε µια µέρα έπρεπε να φορτώσουµε 4 ψυγεία για το εξωτερικό, το πρόβληµα ήταν τεράστιο. Παρόµοιο πρόβληµα δηµιουργήθηκε λόγω των capital controls και στις εταιρείες µε τα υλικά συσκευασίας που ήταν αδύνατον να εισάγουν την πρώτη ύλη από το εξωτερικό. Τώρα όµως σιγά σιγά µάθαµε να ζούµε µε το πρόβληµα αυτό και µε διάφορες βοήθειες από τους συνεργάτες µας από το εξωτερικό κάπως το παρακάµψαµε. Πάντως, θα ήταν ευχής έργο να εκλείψουν τα capital controls και η αγορά να βρει πάλι το βηµατισµό της καθώς είναι γεγονός ότι είχαµε κάµψη λόγω των κεφαλαιακών ελέγχων
Ποια πιστεύετε πως είναι τα βασικότερα προβλήµατα που αντιµετωπίζει σήµερα ο κλάδος;Θα έλεγα ο αθέµιτος ανταγωνισµός και το παρεµπόριο, που δυστυχώς στις µέρες µας ανθεί. Από τη µια πλευρά υπάρχουν οι σοβαρές και αξιόπιστες Οµάδες Παραγωγών που λειτουργούν µε κανόνες, προστατεύοντας παραγωγούς και καταναλωτές και από την άλλη, οι µεµονωµένοι και απροστάτευτοι παραγωγοί που λόγω απόγνωσης πωλούν τα προϊόντα τους όπου βρουν, χωρίς τιµολόγια και συχνά µένουν και απλήρωτοι.
Αυτά διακινούνται στην αγορά µέσα από στέκια, νόµιµα ή παράνοµα, τις περισσότερες φορές πολύ φθηνά, προκαλώντας ζηµιά στην αγορά και σύγχυση στον καταναλωτή
Επίσης, έµποροι από Βουλγαρία, Αλβανία, ακόµη και από Ρουµανία, αγοράζουν τα προϊόντα απευθείας από τα κτήµατα των παραγωγών χωρίς επεξεργασία και σήµανση και τα προωθούν στις αγορές των χωρών τους βαλτώνοντας έτσι την εξαγωγική πορεία των προϊόντων µας και µειώνοντας την πραγµατική τους αξία
Άλλα προβλήµατα που µας καθιστούν σε µειονεκτική θέση σε σχέση µε τους ανταγωνιστές µας Ιταλούς και Ισπανούς είναι τα µηχανήµατα που χρησιµοποιούµε για να συσκευάσουµε τα προϊόντα µας που είναι δικής τους παραγωγής, τα υλικά συσκευασίας τα εισάγουµε από αυτούς, ακόµη και οι ποικιλίες και το γενετικό υλικό (φυτά) προέρχονται από τα Ινστιτούτα τους (Μπολόνια) και µας τα στέλνουν αφού αυτοί ήδη τα έχουν εκφυλίσει. Επίσης, το κόστος παραγωγής των προϊόντων µας είναι πολύ υψηλό λόγω ακριβών γεωργικών εφοδίων, ΕΦΚ πετρελαίου, ΦΠΑ µηχανολογικού εξοπλισµού και προϊόντων και αυξηµένου µισθολογικού κόστους, καθιστώντας έτσι τα προϊόντα µας λιγότερο ανταγωνιστικά στο εξωτερικό. Τέλος, µεγάλο πρόβληµα αποτελεί και η απόσταση της χώρας µας από τις αγορές της κεντρικής Ευρώπης συγκριτικά µε τις ανταγωνίστριες χώρες. Ωστόσο, παρ’ όλες αυτές τις αντιξοότητες, θεωρώ ότι τα καταφέρνουµε και µάλιστα αρκετά καλά
Ο συνεταιρισµός σας παράγει µεταξύ άλλων και λωτό. Ποια είναι η εικόνα που έχετε για την παραγωγή και διακίνηση τέτοιων προϊόντων και πώς τα υποδέχεται η αγορά;Η παραγωγή του λωτού έχει αυξηθεί κατά πολύ στο Συνεταιρισµό µας την τελευταία πενταετία και η καλλιέργειά του συνεχώς επεκτείνεται. Με το εµπάργκο όµως, διοχετεύουµε την παραγωγή σε κράτη όπως η Ρουµανία και η Ουκρανία, µε αποτελέσµατα πολύ κατώτερα από τη ρωσική αγορά που απορροφούσε το µεγαλύτερο µέρος
Στην Ελλάδα, γίνεται προσπάθεια γνωριµίας µε αυτά τα προϊόντα, όµως η κρίση που περνά η χώρα µας δεν αφήνει πολλά περιθώρια στον καταναλωτή για πειραµατισµούς. Αυτό όµως, δε µας αποτρέπει από το να ψάχνουµε για νέες καλλιέργειες και να κατευθύνουµε τους παραγωγούς µας σε νέα προϊόντα που αποτελούν και το µέλλον της παραγωγής
ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΕ ΞΕΝΕΣ ΑΓΟΡΕΣΜιλήστε µας για τον συνεταιρισµό και την πορεία του µέσα στα χρόνιαΟ Αγροτικός Συνεταιρισµός Άµµου Βέροιας «Ο ΝΕΟΣ ΑΛΙΑΚΜΩΝ» ιδρύθηκε το 1968 από µια µικρή οµάδα 38 ροδακινοπαραγώγων κι επικεντρώθηκε πολύ νωρίς σε εξαγωγές στη ∆υτική Ευρώπη. Σήµερα απαρτίζεται από 700 µέλη προερχόµενα από την ευρύτερη περιοχή της Ηµαθίας µε ετήσιο πλέον κύκλο εργασιών και τζίρο σε φυσιολογικές χρονιές (χωρίς καιρικά προβλήµατα) περίπου 11.000.000 ευρώ
Παράγει νωπά φρούτα όπως κεράσια, βερίκοκα, ροδάκινα και νεκταρίνια, δαµάσκηνα, µήλα, αχλάδια, λωτούς, κυδώνια, ρόδια και ακτινίδια. Ο όγκος παραγωγής ξεπερνά τους 30.000 τόνους ετησίως. ∆ιαθέτει σύγχρονες εγκαταστάσεις (συσκευαστήριο, ψυγεία, αποθήκες, γραφεία), µε πλήρη µηχανολογικό εξοπλισµό, σε ιδιόκτητο χώρο 30 στρεµµάτων, όπου συγκοµίζει τα προϊόντα των µελών του, τα επεξεργάζεται και τα τυποποιεί σε διάφορες συσκευασίες (µονόσειρα, κουπάκια 1 kg, χαρτοτελλάρα, ξυλοτελλάρα κ.α.), ανάλογα µε τις απαιτήσεις του κάθε πελάτη. Τα προϊόντα του Συνεταιρισµού διατίθενται στις περισσότερες αγορές της Ευρώπης, κυρίως σε Γερµανία- Αυστρία, Ολλανδία, Ιταλία, καθώς επίσης σε Πολωνία, Τσεχία, Ουγγαρία, Βουλγαρία, Ρουµανία, Κύπρο, Λετονία, Ουκρανία, Σλοβακία και σε τρίτες χώρες όπως Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία, Ντουµπάι κ.α. σε µεγάλες αλυσίδες super markets όπως LIDL, REWE, PENNY, ALDI, KAUFLAND, MERCATOR, KONZUM κ. α
Συνέντευξη στη Λιλή Καρακώστα, στο περιοδικό Fresher μηνός Ιουλίου 2016
