Πρόταση ΠΟΣΓ για συνδεδεμένη στο αγελαδινό

Μάλιστα, σύµφωνα µε την Οµάδα Εργασίας απαιτείται αναµόρφωση των ποσών αναφοράς σε σκληρό σίτο, ρύζι, βιοµηχανική ντοµάτα, σποροπαραγωγή, ζαχαρότευτλα, πορτοκάλια-ροδάκινα χυµοποίησης που παρουσίασαν σηµαντικές αποκλίσεις στην έκταση, αλλά και την τιµή αναφοράς

Επιπλέον, προτείνεται να εξεταστεί η δυνατότητα προσθήκης στις πράσινες ενισχύσεις: της σόγιας (Glycine max) και της αραχίδα (Arachis hypogoaea L) στις υφιστάµενες καλλιέργειες, καθώς µπορούν να ικανοποιήσουν την απαίτηση ύπαρξης περιοχής οικολογικής εστίασης, αλλά και σαφής πρόβλεψη για τις ακραίες καιρικές συνθήκες που καθιστούν ανέφικτη την υλοποίηση των δεσµεύσεων

Σύµφωνα µε τα βασικά σηµεία της πρότασης της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Συλλόγων Γεωπόνων για την αναθεώρηση της ΚΑΠ που δηµοσιεύει αποκλειστικά η Αgrenda (ειδικό ένθετο) κρίνεται σκόπιµο εκτός από την αναδιάταξη των συνδεµένων, να εξεταστεί η δυνατότητα αύξησης κατά τουλάχιστον 2% του συνολικού προϋπολογισµού τους από τον εθνικό φάκελο για να είναι πιο αποτελεσµατικές

Από τις διαπιστώσεις των ειδικών προκύπτει ότι η διατήρηση όλων των ενισχύσεων παρουσιάζει το µειονέκτηµα ότι διατηρούνται πολλά καθεστώτα στήριξης, δηµιουργώντας υψηλό διοικητικό κόστος για τον έλεγχο και πληρωµή τους

Επίσης, εφόσον δεν προστεθούν πόροι υπάρχει ο κίνδυνος είτε η ενίσχυση να είναι πενιχρή, όπως στο σκληρό σιτάρι, είτε να κινδυνεύει να µην είναι απορροφήσιµη από το υψηλό κόστος παραγωγής και τη χαµηλή αξία του προϊόντος, όπως συνέβη στα πορτοκάλια χυµοποίησης

Γενικότερα, το µεγαλύτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνουν οι αλλαγές στις συνδεµένες όπου προτείνεται

• Η ενίσχυση στα «πορτοκάλια χυµοποίησης»  να επεκταθεί σε «εσπεριδοειδή µεταποίησης» περιλαµβάνοντας λεµόνια, µανταρίνια και γκρειπ φρουτ, µε το ποσό αναφοράς στα 400 ευρώ/ha.
• Η µεγαλύτερη στήριξη στον τοµέα του σκληρού σίτου δεδοµένου ότι οι παραγωγοί υποχρεούται να καλλιεργούν µε πιστοποιηµένο σπόρο. Η καταβαλλόµενη ενίσχυση να προσαρµοστεί σε τιµές κοντά στην τιµή αναφοράς καθώς έχουν δηµιουργηθεί σηµαντικές παρεκκλίσεις.
• Στα ζαχαρότευτλα, τη βιοµηχανική ντοµάτα και τη σποροπαραγωγή η καταβαλλόµενη ενίσχυση να µην υπερβαίνει την τιµή αναφοράς, η οποία επιβάλλεται να αναπροσαρµοστεί στις καλλιεργούµενες εκτάσεις.
• Η ένταξη στο καθεστώς και των αποξηραµένων χορτονοµές που χρησιµοποιούνται ως ζωοτροφές µε τιµή 200 ευρώ/ha.
• Στη συνδεδεµένη για τα όσπρια, η ενίσχυση επιβάλλεται να γίνει µε βάση την ποσότητα παραγωγής κάθε καλλιεργητικής περιόδου, η οποία αποδεικνύεται από τα τιµολόγια πώλησης του κάθε παραγωγού, για να αποφευχθούν τα φαινόµενα δηλώσεων ΟΣ∆Ε µε στρέµµατα µεγαλύτερα από τα πραγµατικά.
• Στη συνδεδεµένη σποροπαραγωγής, η ενίσχυση να δίνεται µε βάση την ποσότητα παραγόµενου σπόρου κάθε καλλιεργητικής περιόδου, η οποία αποδεικνύεται από τα τιµολόγια πώλησης του κάθε παραγωγού προς τις σποροπαραγωγικές επιχειρήσεις.

Αδιάθετο έµεινε το 1/3 των συνδεδεµένωνΣτην κατηγορία των συνδεδεµένων εντάχθηκαν συνολικά 15 τοµείς- προϊόντα τα οποία, ως αριθµός και µόνο, κρίνονται υπερβολικά για το µέγεθος της χώρας. Οι συνδεδεµένες ενισχύσεις αντιπροσωπεύουν το 7,4% των ενισχύσεων του 1ου Πυλώνα. Μάλιστα, µόλις 5 από τις θεσµοθετηµένες ενισχύσεις απορροφούν το σύνολο του ποσού που είχε προϋπολογιστεί. Σε δύο από αυτές (βιοµηχανική τοµάτα και σποροπαραγωγή) η ενίσχυση που καταβλήθηκε ήταν υπερδιπλάσια της τιµής αναφοράς. Από το σύνολο των 53,1 εκ. ευρώ που προϋπολογίστηκαν για τις ενισχύσεις φαίνεται ότι έχουν καταβληθεί 36,5 εκ. ευρώ αφήνοντας αδιάθετο ποσό ενισχύσεων ύψους 16,6 εκ. ευρώ, δηλαδή το 1/3 του συνολικού ποσού ενισχύσεων. Παρατηρήθηκαν σηµαντικές αποκλίσεις τόσο στην έκταση αναφοράς όσο και στην τιµή αναφοράς σχεδόν σε όλες τις ενισχύσεις




Οι αποκλίσεις αύξησαν τις Μοναδιαίες ΑξίεςΜε βάση την αξιολόγηση της ΚΑΠ σηµαντική απόκλιση διαπιστώνεται σε όλες τις Περιφέρειες στη βασική ενίσχυση, η οποία προέρχεται από τη µικρότερη δήλωση επιλέξιµων εκτάσεων σε σχέση µε την πρόβλεψη του υπουργείου. Η απόκλιση κυµαίνεται στο 5,6% στις αροτραίες καλλιέργειες, στο 5,9% για τις δενδρώδεις και ανεβαίνει στο 31,4% στους βοσκοτόπους. Αποτέλεσµα της απόκλισης ήταν η αύξηση στη Μοναδιαία Αξία των ∆ικαιωµάτων της βασικής ενίσχυσης σε όλες της Περιφέρειες, που κυµάνθηκε από +13%  στις αροτραίες και δενδρώδεις καλλιέργειες ως + 54% στην στους βοσκότοπους
Η πολύ υψηλή απόκλιση κατά 560.000 ha στην επιλέξιµη έκταση των βοσκοτόπων οφείλεται στην αλλαγή του τρόπου προσδιορισµού της επιλεξιµότητας σε επίπεδο Ilot στο Σύστηµα Αναγνώρισης Αγροτεµαχίων (ΣΑΑ - LPIS) και στη µέχρι σήµερα αδυναµία ενσωµάτωσης των εκτάσεων της κατηγορίας των «παραδοσιακών τοπικών πρακτικών» στο ΣΑΑ
Επίσης, οι υψηλότερες τιµές των ΜΑ∆ οδήγησαν σε ηπιότερες συγκλίσεις των ατοµικών ΜΑ∆, υπό την έννοια ότι «όσοι ήταν να χάσουν αξία έχασαν λιγότερα».

Συµµαχίες για ανάκτηση δικαιωµάτωνΈνα σοβαρό θέµα που προέκυψε το 2015 ήταν η περίπτωση της ενοικίασης δικαιωµάτων. Υπάρχει έντονη η αίσθηση ότι το 2014 δεν υπήρξε έγκαιρη ενηµέρωση των παραγωγών προκειµένου να αποφευχθούν απώλειες δικαιωµάτων. Σύµφωνα µε την παράγραφο 1 του άρθρου 26 του Καν. (ΕΕ) 1307/2013 «..ένας γεωργός θεωρείται ότι κατέχει δικαιώµατα ενίσχυσης κατά την ηµεροµηνία υποβολής της αίτησής του για το 2014 εφόσον έως την ηµεροµηνία αυτή του έχουν χορηγηθεί ή µεταβιβαστεί οριστικώς δικαιώµατα ενίσχυσης». Έπρεπε λοιπόν το 2014 να ενηµερωθούν όλοι οι ιδιοκτήτες δικαιωµάτων να τα επιστρέψουν στον ιδιοκτήτη τους για να µην τα απωλέσουν».
Σύµφωνα µε την ΠΟΣΓ απαιτείται νοµοθετική πρωτοβουλία µε παρέµβαση σε επίπεδο Κοµισιόν, εγχείρηµα δύσκολο που επιβάλλει τη δηµιουργία συµµαχιών µε άλλες χώρες µε το ίδιο πρόβληµα

Αναγκαίες οι αλλαγές στους δύο πυλώνεςΣτον υφιστάµενο ορισµό του ενεργού αγρότη κρίνεται αναγκαίο να δοθεί µεγαλύτερη βαρύτητα στους όρους επιλεξιµότητας των εκτάσεων για αγροτική -κτηνοτροφική παραγωγή.
ΒΑΣΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗΠροτείνεται η τροποποίηση της επιλεξιµότητας των εκτάσεων ως εξής

• Για τις αρόσιµες εκτάσεις σε καλή γεωργική κατάσταση να προστεθεί η υποχρέωση διατήρησης του ύψους της αυτοφυούς βλάστησης έως το όριο του ένα µέτρου και των πενήντα εκατοστών (150 cm).
• Για τους βοσκότοπους σε καλή γεωργική κατάσταση η διατήρηση του ποσοστού επιλεξιµότητας του βοσκοτόπου εντός της κατάταξης στο pro rata σύστηµα του ΣΑΑ.
• Ανάληψη πρωτοβουλίας για την επανάκτηση των απωλεσθέντων δικαιωµάτων στην περίπτωση των µισθώσεων λόγω της µη µεταβίβασής τους στον ιδιοκτήτη τους το έτος 2014.

ΒΟΣΚΟΤΟΠΟΙ

• Άµεσος εντοπισµός και σήµανση µε γεωχωρικά κριτήρια, ικανά για οριζόντια εφαρµογή σε ολόκληρη τη χώρα, των περιοχών όπου εφαρµόζονται οι τοπικές πρακτικές βόσκησης.
• Ένταξη στην πράσινη ενίσχυση και των πρακτικών για τη διατήρηση των οικοτόπων και βιοτόπων.
• Η ορθή εφαρµογή των κριτηρίων µπορεί να οδηγήσει σε σηµαντική αύξηση της επιλέξιµης έκτασης έως και 2,5 εκατ. στρέµµατα.

ΣΥΝ∆Ε∆ΕΜΕΝΕΣ

• Προτείνεται η αναθεώρηση των συνδεδεµένων σε τοµείς όπου υπήρξαν σηµαντικές αποκλίσεις, όπως στην κτηνοτροφία, και µεγαλύτερη στήριξη στην καλλιέργεια ψυχανθών για παραγωγή ζωοτροφών που υποστηρίζουν την κτηνοτροφική παραγωγή. Επίσης, κρίνεται αναγκαία η στήριξη στον κλάδο της γαλακτοπαραγωγού αγελαδοτροφίας.
• Απαιτείται αναµόρφωση των ποσών αναφοράς στους τοµείς: Ρυζιού, βιοµηχανικής τοµάτας, σποροπαραγωγής, ζαχαρότευτλων, ροδάκινων χυµοποοίησης και σπαραγγιού.
• Προτείνεται η επέκταση της χυµοποίησης των πορτοκαλιών σε εσπεριδοειδή χυµοποίησης περιλαµβάνοντας τα µανταρίνια, τα λεµόνια και το γκρειπ φρουτ αυξάνοντας την τιµή ενίσχυσης, δεδοµένου ότι η έκταση που έχει επιλεγεί για τα πορτοκάλια είναι ιδιαίτερα υψηλή σε σχέση µε την πρόβλεψη και εκτιµάται ότι δύσκολα θα καλυφθεί.
• Προτείνεται η τροποποίηση των όρων επιλεξιµότητας της συνδεδεµένης οσπρίων µε την ενσωµάτωση µιας ελάχιστης ποσότητας ανά στρέµµα και την καθιέρωση αυξηµένης ενίσχυσης για τα προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ.
• Τροποποίηση των όρων επιλεξιµότητας µε την προσθήκη κριτηρίου ελάχιστης ποσότητας προτείνεται και για τις ενισχύσεις στους τοµείς των σπαραγγιών, της σποροπαραγωγής, του ρυζιού και των ψυχανθών.
• Στον τοµέα «Θηλάζουσες αγελάδες» προτείνεται κλιµακωτή ενίσχυση µε βάση το µέγεθος της εκµετάλλευσης και η θέσπιση κριτηρίου 100 κιλά  σφαγίου ανά θηλάζουσα αγελάδα, το οποίο θα πιστοποιείται από το σφαγείο.
• Κρίνεται αναγκαία η συνένωση των ενισχύσεων των αιγοπροβάτων ορεινών και πεδινών περιοχών σε ενιαία ενίσχυση µε την ονοµασία «Αιγοπρόβειο γάλα», λαµβάνοντας υπόψη για την καταβολή της τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του γάλακτος καθώς και τη φυλή του ζώου (µικρότερη αναλογία για τις αυτόχθονες φυλές και µεγαλύτερη για τα υπόλοιπα ζώα).
• Προτείνεται η καθιέρωση ενίσχυσης για το αγελαδινό γάλα, καθώς ο κλάδος της γαλακτοπαραγωγού αγελαδοτροφίας δέχεται ισχυρές πιέσεις και η παραγωγή αγελαδινού µειώνεται τα τελευταία χρόνια.
•  Προτείνεται η θέσπιση ενίσχυσης για το αιγοπρόβειο κρέας όπου θα λαµβάνεται υπόψη µια ελάχιστη παράδοση κρέατος στο σφαγείο και ένας ελάχιστο µέγεθος εκµετάλλευσης.

Χρήστος Ρούκος, Πρόεδρος Συνδέσμου Γεωπόνων Ιωαννίνων