Πλέον οι συνδεδεµένες για δενδρώδεις φτάνουν τις τέσσερις (µήλα, ακρόδρυα, πορτοκάλια, ροδάκινα), δηµιουργώντας ενδεχοµένως µία καινούργια κατάσταση για τις πολυετείς καλλιέργειες που αναγνωρίζονται εισοδηµατικά ως πιο αποδοτικές από τις αροτραίες, αλλά µε µεγάλο χρόνο ωρίµανσης της επένδυσης. Ενδεικτικό είναι ότι για να βγάλει η καλλιέργεια της φιστικιάς αξιόλογα κέρδη, απαιτούνται τουλάχιστον 12-13 χρόνια, κάτι που σηµαίνει ότι η συνδεδεµένη ενίσχυση που λογίζεται κοντά στα 15 µε 20 ευρώ ανά στρέµµα, µπορεί να βοηθήσει ως ένα βαθµό µε τα γερά ποτίσµατα και τα πολλά ψεκάσµατα που απαιτεί. Επίσης η φιστικιά, δίνει τη µία χρονιά αυξηµένη παραγωγή και την επόµενη µειωµένη.
Στροφή από τις αροτραίες
Σύµφωνα µε εκτιµήσεις κάθε χρόνο φυτεύονται περίπου 30.000-40.000 φιστικιές κυρίως στις περιοχές της Αίγινας, της Φθιώτιδας και, εσχάτως, στην ευρύτερη περιοχή του νοµού Λάρισας. Αν τελικώς η τιµή της συνδεδεµένης κυµανθεί κοντά στις εκτιµήσεις, τότε µπορούµε να µιλάµε για ενα ικανοποιητικό επιπλέον εισόδηµα για τους καλλιεργητές, σύµφωνα µε τους παραγωγούς.
Στη Λάρισα πάντως τα τελευταία χρόνια παραγωγοί βαµβακιού, εξαιτίας του υψηλού κόστους εισροών, έχουν «µπει» στην καλλιέργεια της φιστικιάς. Κίνητρο για τη στροφή προς τα προϊόντα αυτά ήταν η µεγάλη ζήτηση, λόγω του ελλείµµατος της εγχώριας αγοράς. Επιπλέον, πέρσι στη Φθιώτιδα ξεπάτωναν τις ελιές και έβαζαν φιστικιές, σύµφωνα µε τον πρόεδρο του Συνεταιρισµού Φιστικοπαραγωγών Μώλου, Χονδρόπουλο Γιάννη. Επίσης, πλέον το φιστίκι είναι το δεύτερο πιο δυναµικό προϊόν στη Μεσσηνία µετά την ανοιξιάτικη πατάτα. Όσον αφορά τις εξαγωγές, µεγάλη ώθηση έχει δώσει η ιταλική αγορά, όπου το φιστίκι χρησιµοποιείται στη ζαχαροπλαστική λόγω της πράσινης ψίχας του.
Πυκνότητα φύτευσης
Υπενθυµίζεται ότι µέχρι το 2009, οι καρποί µε κέλυφος βρισκόντουσαν σε ειδικό καθεστώς ενίσχυσης στα πλαίσια της ΚΑΠ, όπου λάµβαναν από το 2004, κοντά στα 20 µε 25 ευρώ ανά στρέµµα. Τότε υπήρχε πλαφόν πυκνότητας (αριθµός δένδρων καρπών µε κέλυφος ανά στρέµµα) το οποίο δεν θα έπρεπε να είναι µικρότερο από 12,5 για τα φουντούκια και 5 δέντρα για αµύγδαλα, καρύδια και φιστίκια. Και τότε πάντως, το µπάτζετ διαµορφωνόταν γύρω στα 4 εκατ. ευρώ ετησίως.
Συμπληρωματική της απόσυρσης η ενίσχυση στις μηλοκαλλιέργειες
Ως µία θετική εξέλιξη που θα λειτουργήσει συµπληρωµατικά µε το πρόγραµµα απόσυρσης και θα δώσει µία επιπλέον βοήθεια στη µηλοκαλλιέργεια µετά το ρωσικό εµπάργκο, βλέπουν οι παραγωγοί τη συνδεδεµένη ενίσχυση σε περίπου 120.000 στρέµµατα µηλοκαλλιέργειας που θα φτάσει τα 34 ευρώ ανά στρέµµα. Αν και το κόκκινα µήλα δεν επηρεάστηκαν σε µεγάλο βαθµό από το εµπάργκο, στα πράσινα, οι τιµές έπεσαν έως και πάνω από 50% σε σχέση µε τη χρονιά προ αποκλεισµού.
«Ό,τιδήποτε ενισχύει τον µηλοκαλλιεργητή, ιδιαίτερα µετά τις αυξήσεις που προέκυψαν στην φορολογία, στις ασφαλιστικές εισφορές, στον ΦΠΑ των εφοδίων κλπ. είναι ευπρόσδεκτο. Τα µήλα δεν είχαν ποτέ ενταχθεί σε κάποιο καθεστώς έµµεσης ή άµεσης ενίσχυσης, πέρα από τον παλαιότερο µηχανισµό της προληπτικής απόσυρσης», αναφέρει ο γενικός διευθυντής του ΑΣ Ζαγοράς, ο ∆ιονύσης Βαλασσάς. Σηµειώνεται εδώ ότι ο ΑΣ Ζαγοράς είχε υποβάλει επίσηµο αίτηµα προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων για την ένταξη των µήλων στην συνδεδεµένη ενίσχυση. Επιθυµία του συνεταιρισµού θα ήταν για την µηλοκαλλιέργεια στις ορεινές και µειονεκτικές περιοχές στις οποίες ανήκει και η περιοχή Ζαγοράς, να προβλέπεται µεγαλύτερη ενίσχυση από τις πεδινές, λόγω αντικειµενικά µεγαλύτερου κόστους καλλιέργειας και µικρότερων στρεµµατικών αποδόσεων.
Η ενίσχυση των 34 ευρώ ανά στρέµµα δεν είναι επιθυµητή όµως αποτελεί ένα ξεκίνηµα για µία καλλιέργεια που έκλεισε µε θετικό πρόσηµο την εµπορική σεζόν του 2015 όσον αφορά τους συνεταιρισµούς και τις επιχειρήσεις που έχουν τέτοιες υποδοµές και δίκτυο πώλησης, µε τα οποία µπορούν να αξιοποιήσουν τα προϊόντα τους στο µέγιστο βαθµό.
Ρεύμα ευφορίας για την αμυγδαλιά
Τη ραγδαία αύξηση των φυτεύσεων αµυγδαλιάς στην Ελλάδα που καταλαµβάνουν πλέον κοντά στα 120.000 στρέµµατα, έρχεται να συνοδεύσει η συνδεδεµένη ενίσχυση που θα λειτουργήσει ως συµπληρωµατικό εισόδηµα για τους παραγωγούς ενόψει της διαφαινόµενης πτώσης της τιµής, λόγω της υψηλότερης παραγωγής.
Ένα εκατοµµύριο νέα δέντρα
Η άνοδος των τιµών στο αµύγδαλο ειδικότερα τα τελευταία χρόνια (από 2 σε 4 ευρώ το τσόφλι τα δύο τελευταία χρόνια) λόγω µειωµένης παραγωγής έχουν δηµιουργήσει ένα κλίµα ευφορίας για την καλλιέργεια όπου µπαίνουν ακόµα και ετεροεπαγγελµατίες, κυρίως σε Θεσσαλία και Βόρεια Ελλάδα. Ενδεικτικό είναι ότι φέτος, φυτεύθηκαν σε όλη τη χώρα 1 εκατοµµύριο δέντρα. Αξίζει εδώ να σηµειωθεί βέβαια ότι, η απουσία δενδροκοµικής κουλτούρας ή η επιπόλαιη εµπλοκή στην καλλιέργεια που χρειάζεται 4 ή 6 έτη για να δώσει το πρώτο εισόδηµα, έχει συνέπεια το λάθος να συνοδεύει τον παραγωγό για χρόνια.
Την καλλιέργεια του αµυγδάλου είχε ξεχωρίσει προ ολίγων µηνών σε σχετικά ηµερίδα και ο καθηγητής δενδροκοµίας στο τµήµα Γεωπονίας του ΑΠΘ, Μιλτιάδης Βασιλακάκης για όσους αναζητούν νέες καλλιεργητικές προτάσεις για ενίσχυση του εισοδήµατός τους. Ειδικότερα είχε επισηµάνει σε αγρότες της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης τη δυνατότητα καλλιέργεια αµυγδαλιών στην παραλιακή ζώνη όλων των νοµών της περιφέρειας.
Οι Ισπανοί θέλουν την πρωτιά
Η συνδεδεµένη ενίσχυση ενδέχεται επίσης να βοηθήσει να παραµείνει ψηλά το ενδιαφέρον για την καλλιέργεια, ειδικότερα τώρα που αχνοφαίνονται τα πρώτα εµπόδια στην καλλιέργεια λόγω της µεγάλης αύξησης της παγκόσµιας προσφοράς που ειδικότερα στις ΗΠΑ. Εκεί, η καλλιεργούµενη έκταση δείχνει να αυξάνεται πάνω από 35-38% σε σχέση µε το 2015. Με αυτόν τον τρόπο η Ελλάδα µπορεί να συνεχίσει να αποτελεί την τρίτη δύναµη στην Ευρώπη των 28 στην παραγωγή αµυγδάλου, και θα µπορέσει να δικαιολογηθεί και στην Κοµισιόν η συνδεδεµένη ώστε να εγκριθούν τα 4 εκατ. προϋπολογισµού που θέλει να δώσει η χώρα µας για το 2017.
Σηµειώνεται, ότι η µόνη χώρα που έχει διαλέξει µέχρι στιγµής να δώσει συνδεδεµένη ενίσχυση στους ξηρούς καρπούς είναι η Ισπανία που φιλοδοξεί να γίνει η πρώτη χώρα σε παραγωγή παγκοσµίως. Σύµφωνα µε το Fresh Plaza, κάθε χρόνο στη χώρα φυτεύονται περίπου 200.000 στρέµµατα.
Χωρίς θιασώτες το φουντούκι
Ο κωδικός «καρποί µε κέλυφος» περιλαµβάνει επίσης καρυδιές, φουντουκιές και τις χαρουπιές, ωστόσο άγνωστη παραµένει η βούληση του υπουργείου αν τελικά θα ενταχθούν όλα τα παραπάνω είδη εκµεταλλεύσεων στη συνδεδεµένη.
Όσον αφορά την καλλιέργεια της φουντουκιάς, στην Ελλάδα είναι αµελητέα καθώς όπως λένε παραγωγοί στην Agrenda που σχεδίαζαν να βάλουν φουντουκιές φέτος, δεν βρήκαν κατάλληλα δενδρύλλια από τα φυτώρια. Οπότε και µε τη συνδεδεµένη, τα λίγα στρέµµατα που συγκεντρώνονται κυρίως στην Κ. Μακεδονία δεν αναµένεται να µεγαλώσουν δραµατικά. Όσον αφορά την καρυδιά, την τελευταία τριετία-τετραετία παρατηρείται µεγάλη ζήτηση, ενώ οι καλλιέργειες που έχουν µπει τα τελευταία χρόνια αρχίζουν να αποδίδουν. Όπως και µε τα αµύγδαλα και µε τα φιστίκια, έχουν «φάει» αρκετά στρέµµατα από βαµβάκι και σιτάρι στην Κεντρική Ελλάδα και τη Θεσσαλία. Ωστόσο, παρά την επιδότηση«∆άσωσης» για εντατικές φυτεύσεις οι καρυδιές παραµένουν σε στάσιµο αριθµό (2,25 εκατ. δέντρα) και η παραγωγή δεν αυξάνεται, συµφωνα µε στοιχεία του καθηγητή δενδροκοµίας, Γιώργου Νάνου.
