Μιλώντας σε συγκέντρωση για τις επερχόμενες εκλογές της ΕΕ, ο υπουργός Γεωργίας της Ιταλίας Francesco Lollobrigida, μέλος του κυβερνώντος κόμματος Fratelli d'Italia, πρότεινε την εισαγωγή τροποποιήσεων στο σύνταγμα που θα δυσκόλευαν την εισαγωγή του Nutri-Score στη χώρα, θέτοντας υπό αμφισβήτηση την ιδέα εισαγωγής του συστήματος σε επίπεδο ΕΕ.
«Η Δημοκρατία εγγυάται την υγιεινή διατροφή των πολιτών της. Για το σκοπό αυτό, επιδιώκει την αρχή της διατροφικής κυριαρχίας και προστατεύει τα προϊόντα που συμβολίζουν την εθνική ταυτότητα», αναφέρει η τροπολογία στο άρθρο 32 του ιταλικού συντάγματος
Ο Hercberg αντιδρά με έντονη κριτική στην ιταλική κυβέρνηση, αναφέροντας ότι ο ισχυρισμός της ότι το Nutri-Score είναι προκατειλημμένο έναντι των ιταλικών προϊόντων διατροφής και ότι υπονομεύει την εθνική ταυτότητα της χώρας είναι εντελώς παράλογος
Συνταγματικές τροποποιήσεις
Η διαδικασία τροποποίησης του ιταλικού συντάγματος έχει ήδη δρομολογηθεί εντός της Βουλής των αντιπροσώπων, ενώ ανάλογες διαδικασίες αναμένεται να διεξαχθούν και στην Γερουσία της Δημοκρατίας. Εάν το ψήφισμα εγκριθεί με απλή πλειοψηφία στα δύο σώματα με πανομοιότυπες αλλά ξεχωριστές λειτουργίες, είναι πιθανό να διεξαχθεί εθνικό δημοψήφισμα για το θέμα.
Ο στόχος των προτεινόμενων αλλαγών είναι να επιβεβαιωθούν τα οφέλη για την υγεία των ιταλικών τροφίμων σε συνταγματικό επίπεδο, θέτοντας έτσι υπό αμφισβήτηση τις βαθμολογίες τροφίμων του Nutri-Score.
«Η προτεινόμενη τροποποίηση του συντάγματος από την ιταλική κυβέρνηση, που θα εμποδίζει την εισαγωγή του υποστηριζόμενου από την ΕΕ συστήματος Nutri-Score στην Ιταλία, αποτελεί μαρτυρία της προθυμίας της να υπερασπιστεί αμιγώς οικονομικά συμφέροντα. Η παρεμπόδιση της υιοθέτησης του NutriScore στην Ευρώπη είναι πράγματι ο στόχος του ιταλικού αγροδιατροφικού τομέα», υποστηρίζει ο Hercberg.
Δεν στοχεύει ιταλικά προϊόντα
Ο καθηγητής υποστηρίζει ότι είναι προφανές ότι το Nutri-Score δεν στοχεύει να «τιμωρήσει» τα προϊόντα παρασκευάζονται στην Ιταλία ή σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ. Στόχος είναι μόνο να παρέχει διαφάνεια στη διατροφική ποιότητα των τροφίμων και να βοηθά τους καταναλωτές στις επιλογές τους.
«Ορισμένοι Ιταλοί λομπίστες και πολιτικοί επισημαίνουν ότι στα ιταλικά τυριά «Made in Italy» δίνονται οι τάξεις D και E στο Nutri-Score, ως επιχείρημα κατά του συστήματος βαθμολόγησης. Ωστόσο, αυτές οι βαθμολογίες δεν είναι χειρότερες από αυτές που δίνονται στα τυριά από τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ολλανδία, τη Γερμανία, την Ελλάδα ή την Ελβετία», απαντά ο Hercberg. Επισημαίνει μάλιστα ότι μεταξύ των μοναδικών παραδοσιακών τυριών που ταξινομούνται ως Nutri-Score C (η καλύτερη δυνατή βαθμολογία για το τυρί), βρίσκονται τα διάσημα ιταλικά τυριά Mozzarella και Ricotta.»
«Με τον ίδιο τρόπο, τα ιταλικά αλλαντικά δεν βαθμολογούνται χαμηλότερα στο Nutri-Score από ότι άλλα ευρωπαϊκά κρέατα, είτε είναι γαλλικά, ισπανικά, γερμανικά ή άλλα. Τα παραδοσιακά τρόφιμα όπως τα τυριά και τα αλλαντικά ταξινομούνται ως D ή E λόγω των ποσοτήτων κορεσμένων λιπαρών και αλατιού που τείνουν να περιέχουν. Μπορούν να καταναλωθούν ως μέρος μιας απόλυτα ισορροπημένης διατροφής, αλλά φυσικά, σε περιορισμένες ποσότητες και συχνότητες. Αυτός ο ισχυρισμός είναι σε πλήρη συνοχή με τις γενικές διατροφικές συστάσεις για τη δημόσια υγεία, συμπεριλαμβανομένων αυτών στην Ιταλία».
Όσον αφορά το ιταλικό ελαιόλαδο, ο καθηγητής διαψεύδει τους ισχυρισμούς για υποτιθέμενη κατάταξη D του προϊόντος. «Στην πραγματικότητα, το ελαιόλαδο είχε προηγουμένως ταξινομηθεί C και από τον Ιανουάριο του 2024, κατατάσσεται στη θέση Β (πράσινο) μετά την ενημέρωση του αλγορίθμου»
Διατροφή και πολιτισμική ταυτότητα
Συζητώντας εάν και πώς το σύστημα Nutri-Score μπορεί να φιλοξενήσει τις διατροφικές προτιμήσεις και την πολιτιστική σημασία διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας, ο Hercberg συμπεραίνει ότι το Nutri-Score βασίζεται στην επιστήμη και τη δημόσια υγεία. Μπορεί να ενημερωθεί μόνο βάσει επιστημονικών επιχειρημάτων».
Ωστόσο, ο καθηγητής αναγνωρίζει ότι το Nutri-Score θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη πολιτιστικές πτυχές, παραδόσεις, διατροφικές συνήθειες και γαστρονομική κληρονομιά. «Ενώ η ίδια η κατάταξη δεν μπορεί να αλλάξει με βάση αυτές τις εκτιμήσεις, ο τρόπος που επικοινωνούμε για τη διατροφή και το Nutri-Score μπορεί και πρέπει να προσαρμοστεί στις διάφορες χώρες που υιοθετούν το σύστημα».
«Η Δημοκρατία εγγυάται την υγιεινή διατροφή των πολιτών της. Για το σκοπό αυτό, επιδιώκει την αρχή της διατροφικής κυριαρχίας και προστατεύει τα προϊόντα που συμβολίζουν την εθνική ταυτότητα», αναφέρει η τροπολογία στο άρθρο 32 του ιταλικού συντάγματος
Ο Hercberg αντιδρά με έντονη κριτική στην ιταλική κυβέρνηση, αναφέροντας ότι ο ισχυρισμός της ότι το Nutri-Score είναι προκατειλημμένο έναντι των ιταλικών προϊόντων διατροφής και ότι υπονομεύει την εθνική ταυτότητα της χώρας είναι εντελώς παράλογος
Συνταγματικές τροποποιήσεις
Η διαδικασία τροποποίησης του ιταλικού συντάγματος έχει ήδη δρομολογηθεί εντός της Βουλής των αντιπροσώπων, ενώ ανάλογες διαδικασίες αναμένεται να διεξαχθούν και στην Γερουσία της Δημοκρατίας. Εάν το ψήφισμα εγκριθεί με απλή πλειοψηφία στα δύο σώματα με πανομοιότυπες αλλά ξεχωριστές λειτουργίες, είναι πιθανό να διεξαχθεί εθνικό δημοψήφισμα για το θέμα.
Ο στόχος των προτεινόμενων αλλαγών είναι να επιβεβαιωθούν τα οφέλη για την υγεία των ιταλικών τροφίμων σε συνταγματικό επίπεδο, θέτοντας έτσι υπό αμφισβήτηση τις βαθμολογίες τροφίμων του Nutri-Score.
«Η προτεινόμενη τροποποίηση του συντάγματος από την ιταλική κυβέρνηση, που θα εμποδίζει την εισαγωγή του υποστηριζόμενου από την ΕΕ συστήματος Nutri-Score στην Ιταλία, αποτελεί μαρτυρία της προθυμίας της να υπερασπιστεί αμιγώς οικονομικά συμφέροντα. Η παρεμπόδιση της υιοθέτησης του NutriScore στην Ευρώπη είναι πράγματι ο στόχος του ιταλικού αγροδιατροφικού τομέα», υποστηρίζει ο Hercberg.
Δεν στοχεύει ιταλικά προϊόντα
Ο καθηγητής υποστηρίζει ότι είναι προφανές ότι το Nutri-Score δεν στοχεύει να «τιμωρήσει» τα προϊόντα παρασκευάζονται στην Ιταλία ή σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ. Στόχος είναι μόνο να παρέχει διαφάνεια στη διατροφική ποιότητα των τροφίμων και να βοηθά τους καταναλωτές στις επιλογές τους.
«Ορισμένοι Ιταλοί λομπίστες και πολιτικοί επισημαίνουν ότι στα ιταλικά τυριά «Made in Italy» δίνονται οι τάξεις D και E στο Nutri-Score, ως επιχείρημα κατά του συστήματος βαθμολόγησης. Ωστόσο, αυτές οι βαθμολογίες δεν είναι χειρότερες από αυτές που δίνονται στα τυριά από τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ολλανδία, τη Γερμανία, την Ελλάδα ή την Ελβετία», απαντά ο Hercberg. Επισημαίνει μάλιστα ότι μεταξύ των μοναδικών παραδοσιακών τυριών που ταξινομούνται ως Nutri-Score C (η καλύτερη δυνατή βαθμολογία για το τυρί), βρίσκονται τα διάσημα ιταλικά τυριά Mozzarella και Ricotta.»
«Με τον ίδιο τρόπο, τα ιταλικά αλλαντικά δεν βαθμολογούνται χαμηλότερα στο Nutri-Score από ότι άλλα ευρωπαϊκά κρέατα, είτε είναι γαλλικά, ισπανικά, γερμανικά ή άλλα. Τα παραδοσιακά τρόφιμα όπως τα τυριά και τα αλλαντικά ταξινομούνται ως D ή E λόγω των ποσοτήτων κορεσμένων λιπαρών και αλατιού που τείνουν να περιέχουν. Μπορούν να καταναλωθούν ως μέρος μιας απόλυτα ισορροπημένης διατροφής, αλλά φυσικά, σε περιορισμένες ποσότητες και συχνότητες. Αυτός ο ισχυρισμός είναι σε πλήρη συνοχή με τις γενικές διατροφικές συστάσεις για τη δημόσια υγεία, συμπεριλαμβανομένων αυτών στην Ιταλία».
Όσον αφορά το ιταλικό ελαιόλαδο, ο καθηγητής διαψεύδει τους ισχυρισμούς για υποτιθέμενη κατάταξη D του προϊόντος. «Στην πραγματικότητα, το ελαιόλαδο είχε προηγουμένως ταξινομηθεί C και από τον Ιανουάριο του 2024, κατατάσσεται στη θέση Β (πράσινο) μετά την ενημέρωση του αλγορίθμου»
Διατροφή και πολιτισμική ταυτότητα
Συζητώντας εάν και πώς το σύστημα Nutri-Score μπορεί να φιλοξενήσει τις διατροφικές προτιμήσεις και την πολιτιστική σημασία διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας, ο Hercberg συμπεραίνει ότι το Nutri-Score βασίζεται στην επιστήμη και τη δημόσια υγεία. Μπορεί να ενημερωθεί μόνο βάσει επιστημονικών επιχειρημάτων».
Ωστόσο, ο καθηγητής αναγνωρίζει ότι το Nutri-Score θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη πολιτιστικές πτυχές, παραδόσεις, διατροφικές συνήθειες και γαστρονομική κληρονομιά. «Ενώ η ίδια η κατάταξη δεν μπορεί να αλλάξει με βάση αυτές τις εκτιμήσεις, ο τρόπος που επικοινωνούμε για τη διατροφή και το Nutri-Score μπορεί και πρέπει να προσαρμοστεί στις διάφορες χώρες που υιοθετούν το σύστημα».
