project γίνεται µε τη συµµετοχή 10 «ανήσυχων» αγελαδοτρόφων από τη Θεσσαλία και τη Β. Ελλάδα, µέσω της οργάνωσης «Έµβρυο Ελλάς» και της γαλλικής συνεταιριστικής Sersie – Evolution. Έχει εισέλθει, πλέον, στη δεύτερη φάση της υλοποίησής του, µε την παραγωγή της πρώτης γενιάς 55 δοτριών µοσχίδων µε… ελληνικό διαβατήριο, ενώ αποκτά ιδιαίτερη σηµασία, τώρα, µε την άρση των ποσοστώσεων στο γάλα.
«Πρόκειται για τη γενιά F1, που προέκυψε από αυστηρά επιλεγµένα έµβρυα από τη Γαλλία τα οποία εµφυτεύτηκαν σε Ελληνίδες παρένθετες µητέρες. Τα ζώα που γεννήθηκαν, τώρα γίνονται δότριες για τη δηµιουργία της γενιάς F2, η οποία θα είναι εξ ολοκλήρου ελληνικής παραγωγής και κατόπιν θα πάµε στις γενιές F3, F4 κ.ο.κ.», εξηγεί ο Στέλιος Πυρπίλης, Έλληνας αντιπρόσωπος της Sersie – Evolution.
Γενετικό άλµα 6-8 χρόνων
Μιλώντας στην Agrenda ο κ. Πυρπίλης τονίζει: «Έχουµε ανέβει σε ένα τρένο παγκόσµιας γενετικής εξέλιξης και ταξιδεύουµε στην πρώτη θέση, καθώς βάσει του δείκτη κριτηρίων ISU (International Standard Units), τα ζώα της γενιάς F1 “σκοράρουν” 160, όταν ένα µέσο ελληνικό κοπάδι, βρίσκεται στο 110-120. Έχουµε κερδίσει σε µια γενιά 40 µονάδες ISU, που σηµαίνει ότι κάνουµε ένα γενετικό άλµα 6 έως 8 χρόνων, αν λάβουµε υπόψη ότι το γαλλικό κοπάδι αναφοράς κερδίζει 5 µονάδες ISU ετησίως». Επισηµαίνει δε ότι υπάρχει και οικονοµικό όφελος, αφού το µέσο κόστος παραγωγής των εµβρύων «made in Greece» έχει πέσει κάτω από τα 200 ευρώ, έναντι 1.750 ευρώ, ανά θηλυκό, για δότριες από γαλλικά έµβρυα.
Στο Κολχικό Θεσσαλονίκης
Το µεγάλο πλεονέκτηµα µε τη µέθοδο της εµβρυοµεταφοράς είναι ότι στην κάθε δότρια θα γίνουν αθροιστικά 4 εκπλύσεις, κάθε µία εκ των οποίων, στατιστικά, δίνει µεσοσταθµικά, 5 έµβρυα, τα οποία από πριν γνωρίζουµε ότι υπερέχουν γενετικά. «Άρα, κάθε δότρια σε διάστηµα ενός έτους, θα δώσει γύρω στα 20 έµβρυα, εκ των οποίων 90% θα είναι θηλυκά», είπε ο κ. Πυρπίλης, τον οποίο συναντήσαµε το Σάββατο 21 Μαρτίου στη φάρµα των αδελφών Κεφαλά, στο Κολχικό Θεσσαλονίκης, ενόσω δύο Γάλλοι ειδικοί πραγµατοποιούσαν εµβρυοµεταφορά από 4 δότριες, σε 23 µοσχίδες, που ήταν σε παραγωγικό οίστρο.
«Τα µέσα αποτελέσµατα στις 7 µονάδες που κάναµε την εµβρυοληψία και εµβρυοφύτευση τις τελευταίες ηµέρες είναι σαφώς πάνω από το γαλλικό µέσο όρο», µας είπε ο Αντρέ Ροού, προϊστάµενος του τµήµατος εµβρυοµεταφοράς της Sersie , για να προσθέσει ότι παρήχθησαν 99 έµβρυα, από 17 δότριες, και πως, ενώ αναµενόταν µια µέση απόδοση 4,7 έµβρυα ανά δότρια, τελικά το αποτέλεσµα έδωσε 5,8 έµβρυα.
Μάλιστα ο ίδιος προέβλεψε πως σε 10 χρόνια από σήµερα, τα υφιστάµενα κοπάδια θα έχουν αντικατασταθεί πλήρως και ότι η επιταχυνόµενη και µε µεγάλη ακρίβεια εισαγωγή του γενετικού αυτού υλικού στο ζωικό κεφάλαιο, θα βελτιώσει το εισόδηµα των παραγωγών, προσφέροντας και πηγές εκτός από το γάλα, όπως είναι το κρέας.
Προειδοποίησε, ωστόσο, πως χρειάζεται µεγάλη προσήλωση στο πρόγραµµα «γιατί µια κακή σύζευξη µπορεί να χαλάσει µια δουλειά πέντε ετών».
Η επιστήµη της εµβρυοµεταφοράς
Η επιστήµη της γενοτύπισης και της εµβρυοµεταφοράς στο χώρο της αγελαδοτροφίας έχει περάσει σε νέα, πιο αχαρτογράφητα, νερά, από το να ενδιαφέρεται µόνο να βελτιώσει την γαλακτοπαραγωγή σε ποσότητα όσο και σε ποιότητα, εξασφαλίζοντας καλύτερη σύνθεση στο γάλα, ως προς τις λιποπρωτεΐνες, ώστε να έχει και πιο ενδιαφέρουσα εµπορική αξία. Φροντίζει, επίσης, µέσω της µελέτης της αντίστασης του ανοσοποιητικού, να διασφαλίσει την αντιµετώπιση των βασικών αιτιών αποµάκρυνσης των αγελάδων από την παραγωγή, δηµιουργώντας ζώα πιο ευαίσθητα στη σύλληψη και πιο ανθεκτικά στις ασθένειες. Ένα παράπλευρο όφελος της εµβρυοµεταφοράς είναι ότι απελευθερώνει γενετικά συστήµατα (µήτρες), στα οποία µπορεί να χρησιµοποιηθεί επιλεγµένο σπέρµα κρεοπαραγωγής και να προκύπτει ένα δεύτερο εισόδηµα για τον κτηνοτρόφο.
Υπό μελέτη ο Σταθμός Δοτριών στα Γρεβενά
Ένα βήµα πιο κοντά στην υλοποίηση φέρνουν το Σταθµό ∆οτριών από Ελληνίδες µοσχίδες, µε έδρα στα Γρεβενά, καθώς οι Γάλλοι της Sersie – Evolution, διαπιστώνουν πως οι Έλληνες συνεργάτες τους εφαρµόζουν µε προσήλωση το πρόγραµµα εµβρυοµεταφοράς και ήδη τα πρώτα αποτελέσµατα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.
«Είµαστε σε καλό δρόµο. Θέληση για την επένδυση υπάρχει και από τους Έλληνες και από τους Γάλλους επενδυτές. Το µόνο που θα µπορούσε να αναστείλει το project θα ήταν µια πολιτικοοικονοµική αναστάτωση στην Ελλάδα», ανέφερε στην Agrenda ο Στ. Πυρπίλης κι αποκάλυψε πως «η οριστική απόφαση της Sersie Evolution, για το εάν θα συµµετάσχει στη συγχρηµατοδότηση της δηµιουργίας του Σταθµού, θα ληφθεί τον προσεχή Ιούνιο».
Στην παρούσα φάση είναι σε εξέλιξη η διαδικασία κοστολόγησης των εργασιών ανέγερσης του σταθµού, καθώς και της απόκτησης του εξοπλισµού, ενώ ταυτόχρονα µελετάται και το επιχειρησιακό σχέδιο λειτουργίας του. Οι πρώτες εκτιµήσεις προϋπολογίζουν το κόστος της επένδυσης στα 500 χιλ. ευρώ, ενώ υπό προϋποθέσεις ίσως προσεγγίσει το 1 εκατ. ευρώ.
Εφόσον όλα κυλήσουν οµαλά και η γαλλική πλευρά δώσει και επίσηµα το πράσινο φως για την επένδυση, στο σχήµα που θα στηθεί η Sersie Evolution θα έχει την πλειοψηφία. Και αυτό γιατί, όπως τονίζεται «δεν είναι µόνο ότι έχουν την τεχνογνωσία, αλλά και επειδή για να ταξιδέψει το ελληνικό έµβρυο στο εξωτερικό θα χρειαστεί να διαθέτει τη σφραγίδα ενός αναγνωρισµένου φορέα, αφού την Έµβρυο Ελλάς δεν την ξέρει κανείς. ∆ιότι πέραν των άλλων µια εγκατάσταση εµβρυοµεταφοράς στη Νοτιοανατολική Ευρώπη ενδιαφέρει και τις γύρω περιοχές, καθώς θα µπορούν να προµηθεύονται υψηλού γενετικού επιπέδου υλικό, µε πολύ χαµηλό κόστος».
Μικρότερο κόστος από αυτό των εισαγωγών
«Η αγελαδοτροφία αλλάζει σελίδα διεθνώς και αν θέλουµε να ακολουθήσουµε, θα πρέπει να αλλάξουµε σελίδα και εµείς», τονίζει στην Agrenda ο Γιώργος Κεφαλάς, προσθέτοντας πως µέσω της εµβρυοµεταφοράς «θα φτάσουµε πολύ πιο γρήγορα στο επίπεδο που είναι οι κορυφαίες ευρωπαϊκές αγελαδοτροφικές µονάδες».
Σύµφωνα µε τον έµπειρο κτηνοτρόφο, ωστόσο, το να γίνουν δέκα µονάδες εφάµιλλες, αν όχι καλύτερες, µε τις ευρωπαϊκές, δεν λύνει το πρόβληµα ανταγωνιστικότητας που έχει η αγελαδοτροφία στη χώρα. «Το πιο σηµαντικό είναι να λειτουργήσουµε ως παράδειγµα για να µας µιµηθούν και άλλοι συνάδελφοι και να ανέβει συνολικά ο µέσος όρος του κλάδου µε γενετικά βελτιωµένα ζώα», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Εξαγωγή ελληνικού προϊόντος
Ένα άλλο όφελος που µπορεί δυνητικά να προκύψει από αυτή τη διαδικασία είναι αυτό της υποκατάστασης των εισαγωγών. «Ακόµη και σήµερα που είµαστε σε κρίση και το ζωικό κεφάλαιο έχει µειωθεί σε λιγότερες από 100.000 γαλακτοπαραγωγές αγελάδες, εισάγονται κάθε χρόνο περίπου15-20 χιλ. µοσχίδες, µε µέση αξία 2.000 ευρώ. Αυτό σηµαίνει ότι κάθε χρόνο έχουµε µια εκροή 30-40 εκατ. ευρώ, την οποία σε βάθος δεκαετίας θα µπορούσαµε να υποκαταστήσουµε µε ελληνικό γενετικό υλικό, γιατί µε την εµβρυοµεταφορά µπορούµε να παράξουµε γενετικά βελτιωµένα ζώα και µάλιστα µε πολύ µικρότερο κόστος για τον παραγωγό από τα εισαγόµενα. Έτσι, θα υπάρξει προστιθέµενη αξία, αλλά και θέσεις εργασίας στην ελληνική οικονοµία», σηµειώνει ο ίδιος.
Περαιτέρω ο συνοµιλητής µας στέκεται στους νέους δρόµους που ανοίγει η συνεργασία µε τους Γάλλους, τονίζοντας ότι «µας βάζει στον παγκόσµιο χάρτη, που σηµαίνει ότι µε το γενετικό υλικό made in Greece, δεν θα καλυφθούν µόνο οι ανάγκες της οµάδας Έµβρυο Ελλάς και της ελληνικής αγελαδοτροφίας, αλλά µελλοντικά µπορεί να γίνει και εξαγωγή σε χώρες της Βαλκανικής και της Μ. Ανατολής, οι οποίες θα προτιµήσουν να αγοράσουν από την Ελλάδα αντί να το εισάγουν από τη Γερµανία ή τη βόρεια Ευρώπη, γιατί οι συνθήκες µας είναι πιο κοντά στις δικές τους».
