Κυκλοκόνι
Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα του μύκητα Spilocaeaoleagineaείναι η εμφάνιση κυκλικών κηλίδων (μάτια παγωνιού) στην επάνω επιφάνεια των φύλλων της ελιάς. Τα άρρωστα φύλλα κιτρινίζουν και πέφτουν πρόωρα. Σε περιοχές με υγρό κλίμα η προσβολή μπορεί να επιφέρει μέχρι και καθολική φυλλόπτωση στα ελαιόδεντρα. Η μόλυνση και η εξάπλωση της ασθένειας ευνοείται από μέτριες θερμοκρασίες 10–20 °C και βροχοπτώσεις ή πολύ αυξημένη υγρασία
Αυτή η εποχή θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδος μόλυνσης. Ο βροχερός καιρός που επικρατεί σε συνδυασμό με την αύξηση της υγρασίας και την πτώση της θερμοκρασίας έχουν δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη της ασθένειας
Σημαντικότερη καλλιεργητική πρακτική εναντίον του παθογόνου είναι ο φθινοπωρινός ψεκασμός. Απαιτείται προληπτικός ψεκασμός με καλό λούσιμο των δέντρων και επανάληψή του μετά από 20 ημέρες περίπου, αν συνεχιστούν οι βροχοπτώσεις. Να προσεχτούν ιδιαίτερα οι ευαίσθητες ποικιλίες (Καλαμών), καθώς και οι ελαιώνες που βρίσκονται σε περιοχές με υγρασία. Κατάλληλα φάρμακα για τη διενέργεια ψεκασμού είναι τα χαλκούχα (βορδιγάλειος πολτός, οξυχλωριούχος χαλκός, υδροξείδιο του χαλκού, θειϊκόςτριβασικός χαλκός, υποξείδιο του χαλκού, kresoxym-methyl, mancozeb(εκτός Καλαμών και Κορωνέικης), difeconazol, dodine, pyraclostrobin (επιτραπέζιες ποικιλίες – 1 εφαρμογή το φθινόπωρο), trifloxystrobin (1 εφαρμογή το φθινόπωρο)
Προτεινόμενο μέτρο καταπολέμησης είναι το κλάδεμα αραίωσης της κόμης με σκοπό τη βελτίωση του αερισμού στο εσωτερικό των δέντρων. Ειδικά σε πυκνοφυτεμένους ελαιώνες, το κλάδεμα μπορεί να συμβάλλει σε σημαντική μείωση των προσβολών
Γλοιοσπόριο
Είναι μυκητολογική ασθένεια που προσβάλλει κυρίως τους καρπούς όταν πλησιάζουν στην ωρίμανση ή όταν είναι ώριμοι, προκαλώντας χαρακτηριστική σήψη (συρρίκνωση).Ο μύκητας που την προκαλεί (Colletotrichumacutatum)είναι ιδιαίτερα ζημιογόνος σε πυκνοφυτεμένους με κακό αερισμό ελαιώνες, σε αργιλώδη – μη στραγγιζόμενα εδάφη, σε συνθήκες υψηλής σχετικής υγρασίας και έντονων βροχοπτώσεων. Τα τελευταία έτη η ασθένεια παρουσιάζει σημαντική επέκταση σε πολλές περιοχές που δεν αντιμετώπιζαν παλιότερα πρόβλημα και προκαλεί σοβαρές ζημιές στα ελαιόδεντρα – σημαντική απώλεια της παραγωγής
Η αντιμετώπιση και αυτού του παθογόνου γίνεται το φθινόπωρο, όταν ο καρπός ωριμάζει, με ψεκασμό με βορδιγάλειο πολτό, οξυχλωριούχο χαλκό, υδροξείδιο του χαλκού, θειϊκότριβασικό χαλκό, dodine, pyraclostrobin (επιτραπέζιες ποικιλίες – μια εφαρμογή το φθινόπωρο). Η επανάληψη του ψεκασμού είναι απαραίτητη σε περίπτωση που συνεχιστούν οι ευνοϊκές για τον μύκητα καιρικές συνθήκες
Επιβάλλεται οπωσδήποτε, πέρα από τα αναγκαία κλαδέματα αραίωσης που χρησιμεύουν και ενάντια στο κυκλοκόνιο, η συλλογή – απομάκρυνση – καταστροφή των μουμιοποιημένων καρπών τόσο αυτών που έχουν πέσει στο έδαφος όσο και αυτών που παραμένουν πάνω στα δέντρα, καθώς και των μολυσμένων φύλλων και κλαδίσκων, γιατί αποτελούν όλα πολύ επικίνδυνες πηγές νέων μολύνσεων
Καρκίνωση
Το βακτήριο Pseudomonassyringaepv. savastanoi προκαλεί την πιο παλιά γνωστή βακτηριολογική ασθένεια της ελιάς με πρώτη καταγραφή της από τον Θεόφραστο τον 4ο αι. π.Χ. Όπως δηλώνει και το όνομα της, δημιουργεί χαρακτηριστικούς όγκους κυρίως σε κλαδίσκους, κλάδους, στον κορμό και στις ρίζες των ελαιόδεντρων
Όπως όλα τα παθογόνα βακτήρια, το βακτήριο της καρκίνωσης είναι παράσιτο πληγών και δεν μπορεί να προκαλέσει μόλυνση εάν δεν υπάρχουν πληγές στο φυτό. Αυτό δεν σημαίνει ότι το παθογόνο, όμως, δεν υπάρχει στην επιφάνεια των φυτών. Εκεί δεν προκαλεί την ασθένεια αν δεν υπάρχει «ανοιχτό πέρασμα» (πληγή). Αίτια των πληγών συνήθως είναι τα ραβδίσματα κατά τη συγκομιδή των καρπών, το κλάδεμα, το χαλάζι, τον παγετό και τις ουλές από την πτώση των φύλλων. Οι μολύνσεις απαιτούν βροχερό και δροσερό καιρό με άνεμο παράλληλα με την ύπαρξη φρέσκων πληγών. Επομένως η εποχή επιβάλλει τη λήψη μέτρων για την παρεμπόδιση εμφάνισης της ασθένειας, η οποία αν βρεθεί σε χωράφι δύσκολα μετά εξαλείφεται
Συνίσταται να αποφεύγεται το ράβδισμα κατά τη συλλογή του καρπού, το κλάδεμα να γίνεται με ξηρό καιρό και να αφαιρούνται οι προσβεβλημένοι βλαστοί. Η πληγή πρέπει να επαλείφεται με βορδιγάλειο πάστα. Επίσης μετά από παγετό, χαλαζόπτωση να γίνεται άμεσα ψεκασμός με ένα χαλκούχο μυκητοκτόνο
Καπνιά
Είναι η μαυρίλα στα φύλλα και τους βλαστούς που οφείλεται στη δευτερογενή ανάπτυξη μυκήτων πάνω σε μελιτώματα κοκκοειδών. Οι φθινοπωρινοί ψεκασμοί για τις μυκητολογικές ασθένειες της ελιάς μπορούν να καταπολεμήσουν και την καπνιά
Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα του μύκητα Spilocaeaoleagineaείναι η εμφάνιση κυκλικών κηλίδων (μάτια παγωνιού) στην επάνω επιφάνεια των φύλλων της ελιάς. Τα άρρωστα φύλλα κιτρινίζουν και πέφτουν πρόωρα. Σε περιοχές με υγρό κλίμα η προσβολή μπορεί να επιφέρει μέχρι και καθολική φυλλόπτωση στα ελαιόδεντρα. Η μόλυνση και η εξάπλωση της ασθένειας ευνοείται από μέτριες θερμοκρασίες 10–20 °C και βροχοπτώσεις ή πολύ αυξημένη υγρασία
Αυτή η εποχή θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδος μόλυνσης. Ο βροχερός καιρός που επικρατεί σε συνδυασμό με την αύξηση της υγρασίας και την πτώση της θερμοκρασίας έχουν δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη της ασθένειας
Σημαντικότερη καλλιεργητική πρακτική εναντίον του παθογόνου είναι ο φθινοπωρινός ψεκασμός. Απαιτείται προληπτικός ψεκασμός με καλό λούσιμο των δέντρων και επανάληψή του μετά από 20 ημέρες περίπου, αν συνεχιστούν οι βροχοπτώσεις. Να προσεχτούν ιδιαίτερα οι ευαίσθητες ποικιλίες (Καλαμών), καθώς και οι ελαιώνες που βρίσκονται σε περιοχές με υγρασία. Κατάλληλα φάρμακα για τη διενέργεια ψεκασμού είναι τα χαλκούχα (βορδιγάλειος πολτός, οξυχλωριούχος χαλκός, υδροξείδιο του χαλκού, θειϊκόςτριβασικός χαλκός, υποξείδιο του χαλκού, kresoxym-methyl, mancozeb(εκτός Καλαμών και Κορωνέικης), difeconazol, dodine, pyraclostrobin (επιτραπέζιες ποικιλίες – 1 εφαρμογή το φθινόπωρο), trifloxystrobin (1 εφαρμογή το φθινόπωρο)
Προτεινόμενο μέτρο καταπολέμησης είναι το κλάδεμα αραίωσης της κόμης με σκοπό τη βελτίωση του αερισμού στο εσωτερικό των δέντρων. Ειδικά σε πυκνοφυτεμένους ελαιώνες, το κλάδεμα μπορεί να συμβάλλει σε σημαντική μείωση των προσβολών
Γλοιοσπόριο
Είναι μυκητολογική ασθένεια που προσβάλλει κυρίως τους καρπούς όταν πλησιάζουν στην ωρίμανση ή όταν είναι ώριμοι, προκαλώντας χαρακτηριστική σήψη (συρρίκνωση).Ο μύκητας που την προκαλεί (Colletotrichumacutatum)είναι ιδιαίτερα ζημιογόνος σε πυκνοφυτεμένους με κακό αερισμό ελαιώνες, σε αργιλώδη – μη στραγγιζόμενα εδάφη, σε συνθήκες υψηλής σχετικής υγρασίας και έντονων βροχοπτώσεων. Τα τελευταία έτη η ασθένεια παρουσιάζει σημαντική επέκταση σε πολλές περιοχές που δεν αντιμετώπιζαν παλιότερα πρόβλημα και προκαλεί σοβαρές ζημιές στα ελαιόδεντρα – σημαντική απώλεια της παραγωγής
Η αντιμετώπιση και αυτού του παθογόνου γίνεται το φθινόπωρο, όταν ο καρπός ωριμάζει, με ψεκασμό με βορδιγάλειο πολτό, οξυχλωριούχο χαλκό, υδροξείδιο του χαλκού, θειϊκότριβασικό χαλκό, dodine, pyraclostrobin (επιτραπέζιες ποικιλίες – μια εφαρμογή το φθινόπωρο). Η επανάληψη του ψεκασμού είναι απαραίτητη σε περίπτωση που συνεχιστούν οι ευνοϊκές για τον μύκητα καιρικές συνθήκες
Επιβάλλεται οπωσδήποτε, πέρα από τα αναγκαία κλαδέματα αραίωσης που χρησιμεύουν και ενάντια στο κυκλοκόνιο, η συλλογή – απομάκρυνση – καταστροφή των μουμιοποιημένων καρπών τόσο αυτών που έχουν πέσει στο έδαφος όσο και αυτών που παραμένουν πάνω στα δέντρα, καθώς και των μολυσμένων φύλλων και κλαδίσκων, γιατί αποτελούν όλα πολύ επικίνδυνες πηγές νέων μολύνσεων
Καρκίνωση
Το βακτήριο Pseudomonassyringaepv. savastanoi προκαλεί την πιο παλιά γνωστή βακτηριολογική ασθένεια της ελιάς με πρώτη καταγραφή της από τον Θεόφραστο τον 4ο αι. π.Χ. Όπως δηλώνει και το όνομα της, δημιουργεί χαρακτηριστικούς όγκους κυρίως σε κλαδίσκους, κλάδους, στον κορμό και στις ρίζες των ελαιόδεντρων
Όπως όλα τα παθογόνα βακτήρια, το βακτήριο της καρκίνωσης είναι παράσιτο πληγών και δεν μπορεί να προκαλέσει μόλυνση εάν δεν υπάρχουν πληγές στο φυτό. Αυτό δεν σημαίνει ότι το παθογόνο, όμως, δεν υπάρχει στην επιφάνεια των φυτών. Εκεί δεν προκαλεί την ασθένεια αν δεν υπάρχει «ανοιχτό πέρασμα» (πληγή). Αίτια των πληγών συνήθως είναι τα ραβδίσματα κατά τη συγκομιδή των καρπών, το κλάδεμα, το χαλάζι, τον παγετό και τις ουλές από την πτώση των φύλλων. Οι μολύνσεις απαιτούν βροχερό και δροσερό καιρό με άνεμο παράλληλα με την ύπαρξη φρέσκων πληγών. Επομένως η εποχή επιβάλλει τη λήψη μέτρων για την παρεμπόδιση εμφάνισης της ασθένειας, η οποία αν βρεθεί σε χωράφι δύσκολα μετά εξαλείφεται
Συνίσταται να αποφεύγεται το ράβδισμα κατά τη συλλογή του καρπού, το κλάδεμα να γίνεται με ξηρό καιρό και να αφαιρούνται οι προσβεβλημένοι βλαστοί. Η πληγή πρέπει να επαλείφεται με βορδιγάλειο πάστα. Επίσης μετά από παγετό, χαλαζόπτωση να γίνεται άμεσα ψεκασμός με ένα χαλκούχο μυκητοκτόνο
Είναι η μαυρίλα στα φύλλα και τους βλαστούς που οφείλεται στη δευτερογενή ανάπτυξη μυκήτων πάνω σε μελιτώματα κοκκοειδών. Οι φθινοπωρινοί ψεκασμοί για τις μυκητολογικές ασθένειες της ελιάς μπορούν να καταπολεμήσουν και την καπνιά
