Γεγονός που ήταν αναμενόμενο μετά το αιχμηρό δελτίο τύπου που εξέδωσε προ ημερών το συλλογικό όργανο των οινοποιών. «Μετά τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης, οι νέες φυτεύσεις είναι άλλο ένα θέμα στο οποίο η πολιτεία μας φέρεται ανάλγητα» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΣΕΟ, Γιώργος Σκούρας.
«Η πολιτική ηγεσία μας αντιμετωπίζει εχθρικά σε πολλά θέματα, όπως ο ΕΦΚ, οι άδειες, τα προγράμματα. Για το λόγο αυτό η ενδυνάμωση του ΣΕΟ είναι ένα από τα πιο κρίσιμα σημεία. Είμαστε λίγοι. Αν παραμείνουμε τόσοι δεν θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε τίποτα σωστά. Συχνά οι οινοποιοί έρχονται να εγκαλέσουν το ΣΕΟ χωρίς να συμμετέχουν. Αυτή τη στιγμή μεγάλα ονόματα της ελληνικής οινοποιίας δεν είναι εδώ, ενώ θα έπρεπε να είναι μπροστά δίνοντας το παράδειγμα» ανέφερε κατά την ομιλία του ο αντιπρόεδρος της ΕΔΟΑΟ, Γιάννης Βογιατζής αποκαλύπτοντας ότι υπάρχουν ρωγμές στο καλό κλίμα συνεργασίας που προσπαθεί να χτίσει ο κλάδος.
Νέα δεδομένα στις άδειες φύτευσης
Τα νέα δεδομένα και οι πρόσθετες υποχρεώσεις που δημιουργούν οι δύο νέοι ευρωπαϊκοί Κανονισμοί 273 και 274, που πήραν ΦΕΚ την προηγούμενη εβδομάδα στην εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κέντρισαν το ενδιαφέρον των μελών του ΣΕΟ. Σύμφωνα με όσα ανέφερε στην ομιλία του ο Διονύσης Γραμματικός, προϊστάμενος του Τμήματος Αμπέλου και Οίνου οι νέοι αυτοί κανονισμοί προβλέπουν μεταξύ άλλων:
• Την επέκταση της μη μεταβίβασης των αδειών φύτευσης και την απαγόρευση φύτευσης χωρίς άδεια μέχρι το 2030.
• Τη διατήρηση της υποχρέωσης πενταετίας στη βιολογική γεωργία, είτε ο παραγωγός βρίσκεται ήδη στην πενταετία, είτε δηλώνει ότι θα την μπει σε αυτή μετά.
• Τη δυνατότητα των κρατών-μέλων να ορίζουν υποχρεωτική διατήρηση του αμπελώνα με διάρκεια από 7 χρόνια μέχρι το 2030. Αυτή η νέα τροποποίηση δεν υπήρχε πουθενά μέχρι τώρα.
• Τον αποκλεισμό από τη χορήγηση νέων δικαιωμάτων των παραγωγών που πήραν δικαιώματα και δεν τα χρησιμοποίησαν.
• Την εισαγωγή όλων των δηλώσεων κάτω από το αμπελουργικό μητρώο. Όπως ανέφερε ο κ. Γραμματικός: «Αυτή τη στιγμή στο αμπελουργικό μητρώο μπαίνουν οι δηλώσεις συγκομιδής αλλά όχι οι δηλώσεις παραγωγής. Φέτος, θα κάνετε δηλώσεις αποθεμάτων ηλεκτρονικά και μόνο και πιθανότατα και δηλώσεις της εμπορίας. Θα εξετάσουμε ποιοι θα πρέπει να κάνουν δηλώσεις συγκομιδής από φέτος».
Οι στρεβλώσεις του υφιστάμενου καθεστώτος αδειών φύτευσης
«Ενώ είχαμε συμφωνήσει με την ΚΕΟΣΟΕ και το υπουργείο, ο υπουργός είπε το εξής αμίμητο “Για όλους έχει” και έβαλε μία υπογραφή που διαλύει τον κλήρο και την όποια ανάπτυξη μίας σοβαρής αμπελουργικής εκμετάλλευσης». Αυτή ήταν η δηκτική δήλωση του κ. Σκούρα σχετικά με το υφιστάμενο καθεστώς αδειών. Ο ίδιος τόνισε ότι ο ΣΕΟ θα δεσμεύσει όλες τις πολιτικές δυνάμεις στην προσπάθεια αλλαγής του υπάρχοντος καθεστώτος, υπενθυμίζοντας ότι η έκδοση του τελευταίου δελτίου τύπου κινητοποίησε τον βουλευτή από το Ποτάμι, Σπύρο Δανέλλη, ο οποίος προχώρησε σε σχετική επερώτηση στη Βουλή.
Στην ίδια γραμμή ο Διονύσης Γραμματικός, προϊστάμενος του τμήματος Αμπέλου και Οίνου του υπουργείου υπογράμμισε: «Το 2017 προσπαθήσαμε να κάνουμε μία τροποποίηση στο υφιστάμενο καθεστώς. Βλέποντας τη στρέβλωση της αγοράς η πρότασή μας ήταν να πάει το 1% ανά περιφέρεια, όπως μας έδινε τη δυνατότητα ο Κοινοτικός Κανονισμός, και ταυτόχρονα να τεθούν διαφορετικά κριτήρια αναλόγως των αναγκών από τις τελευταίες. Ωστόσο, η πρότασή μας, οι οποία είχε εξασφαλίσει τη συμφωνία των εμπλεκόμενων παρακάμφθηκε. Ας δούμε τώρα ποιο ήταν το αποτέλεσμα. Το 2017 μονάχα 4 επιχειρήσεις που είχαν πάνω από 50 στρέμματα πήραν δικαιώματα. Οι επιχειρήσεις με μέγεθος εκμετάλλευσης από 20,1-50 στρέμματα που πήραν δικαιώματα μόλις που ξεπερνούν τις 50. Κατά συνέπεια ελάχιστες εν δυνάμει βιώσιμες επιχειρήσεις πήραν δικαιώματα φύτευσης. Το ότι από τα 6400 στρέμματα που δόθηκαν το 2016 έχουν φυτευτεί μόνο τα 800, πρέπει να αποτελέσει μέσο πίεσης στην επόμενη διαπραγμάτευσή σας με το υπουργείο».
Αποθεματικό ή έτος ορόσημο εξετάζει η Κομισιόν
Θορυβημένη από τον ρυθμό μείωσης του ευρωπαϊκού αμπελώνα είναι και η Κομισιόν, που αναζητά τρόπους να καταστήσει το σύστημα χορήγησής αδειών πιο ευέλικτο σύμφωνα με όσα κατέθεσε στο πλαίσιο της συνεδρίασης η Σοφία Πέρπερα, υπεύθυνη του προγράμματος προώθησης ελληνικού κρασιού στη Βόρεια Αμερική της ΕΔΟΑΟ.
Συγκεκριμένα, η ίδια ανέφερε: «Σε συνάντηση με στελέχη της Διεύθυνσης Γεωργίας της Κομισιόν στο τμήμα οίνου πριν από 2 μέρες στις Βρυξέλλες συζητήσαμε το θέμα των αδειών. Η Κομισιόν ήταν εξαρχής αντίθετη στο θέμα των ποσοστών και των περιορισμών που τέθηκαν από τα κράτη-μέλη. Θορυβημένη από τη μείωση του ευρωπαϊκού αμπελώνα ψάχνει τρόπους για να γίνει το σύστημα πιο ευέλικτο. Ο ένας τρόπος είναι το αποθεματικό, παρότι δεν είναι η πρώτη της επιλογή. Ο δεύτερος τρόπος είναι να τεθεί μία χρονολογία ορόσημο βάσει της οποίας να υπολογίζεται το 1%. Αν ας πούμε ο ελληνικός αμπελώνας είχε φτάσει στο ανώτερο σημείο το 2015 να υπολογίζονται τα στρέμματα με βάσει αυτό το σημείο. Θα πρέπει λοιπόν να είμαστε προετοιμασμένοι σε περίπτωση που μας ζητηθεί να δηλώσουμε αυτό το έτος ορόσημο».
Τοπικά συμβούλια και υποζώνες
Στον απολογισμό πεπραγμένων του ΣΕΟ, ο κ. Σκούρας αναφέρθηκε στην πάγια θέση του Συνδέσμου για τη σύσταση τοπικών συμβουλίων διεπαγγελματικού χαρακτήρα με ουσιαστικές αρμοδιότητες για τη ρύθμιση και διαχείριση των ζωνών ΠΟΠ/ ΠΓΕ και τη δημιουργία υποζωνών για την καλύτερη έκφραση του ελληνικού οίνου.
«Έχουμε αποφασίσει ότι θα στηρίξουμε και πιλοτικά θα προχωρήσουμε τη διαδικασία με τη ζώνη της Νεμέας. Παράλληλα, πιέζουμε εδώ και 2 χρόνια τον υπουργό για την υπογραφή του διατάγματος για τη σύσταση συμβουλίων αμπελοοινικής ζώνης» ανέφερε ο ίδιος.
Προστασία προσωπικών δεδομένων και νέες ταινίες ελέγχου ΠΟΠ
Στις ζωτικές νομικές εξελίξεις για τον ελληνικό αμπελοοινικό τομέα αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της ομιλία του ο διευθυντής του ΣΕΟ και καθηγητής της Νομικής, Θεόδωρος Γεωργόπουλος. Το πρώτο θέμα που θα απασχολήσει το επόμενο διάστημα της οινοποιητικές επιχειρήσεις, όπως και όλους όσοι διατηρούν αρχεία, είναι ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. «Ο Κανονισμός αφορά τους οινοποιούς καθώς πολλοί από αυτούς διατηρούν μητρώο επισκεπτών, έχουν wineclubs, newsletter και ηλεκτρονικές φόρμες κράτησης όπου ζητούν προσωπικά στοιχεία. Στις 25 Μαΐου θα πρέπει να είστε έτοιμοι και το διάστημα είναι πολύ μικρό αν σκεφτεί κανείς όλα όσα πρέπει να γίνουν. Η μη συμμόρφωση δε με το νέο κανονισμό μπορεί να καταλήξει σε τσουχτερά πρόστιμα που φτάνουν έως και το 4% του τζίρου της προηγούμενης χρονιάς με ανώτατο όριο τα 10 εκατ. ευρώ» ανέφερε ο κ. Γεωργόπουλος.
Η αντιμετώπιση της νέας κατάστασης, σύμφωνα με τον διευθυντή του ΣΕΟ, περνά μέσα από την επεξεργασία της εταιρικής πολιτικής, τον επανασχεδιασμό των υποδομών, την εφαρμογή λύσεων και την εκπαίδευση των χρηστών, δηλαδή αυτών που επεξεργάζονται τα δεδομένα. Ο ΣΕΟ το επόμενο διάστημα θα εκδώσει σχετική εγκύκλιο για τα μέλη του δίνοντας γενικές κατευθυντήριες γραμμές.
Το δεύτερο ζήτημα που έθεσε ο κ. Γεωργόπουλος είναι η αναμόρφωση των ταινιών ελέγχου των οίνων ΠΟΠ. Η πρόταση του ΣΕΟ περιλαμβάνει νέα ετικέτα 4x1,5 εκ. επικολλούμενη στο πίσω μέρος της φιάλης κάτω από την οπίσθια ετικέτα. Η εκτύπωσή της θα γίνεται σε ειδικό αυτοκόλλητο permanent με χαρακτηριστικά που δεν θα επιτρέπουν την αποκόλληση χωρίς να καταστραφεί. Η συγκεκριμένη ετικέτα θα φέρει QR-code και μοναδιαίο αριθμό, μέσω του οποίου θα υπάρχει και η δυνατότητα πρόσβασης σε πλήθος στοιχείων για το προϊόν. Το κόστος της δεν θα είναι μεγαλύτερο από αυτό που επιβαρύνει σήμερα τα οινοποιεία.
«Για τη μετάβαση στη νέα ετικέτα συνεννοηθήκαμε με το υπουργείο να ισχύσει τα επόμενα 5 χρόνια ένα διπλό σύστημα που θα επιτρέπει τη χρήση και της παστής και της αυτοκόλλητης ταινίας. Οι εταιρείες που θέλουν να εξοπλιστούν με νέο σταθμό ή με μία καινούργια ετικετέζα θα μπορέσουν να λάβουν ενίσχυση από τα 5 εκ. ευρώ από την ΚΟΑ.
Εφόσον και τα μέλη μας συμφωνούν με την πρότασή μας, θα προχωρήσουμε στη διαβούλευση με τους συνεταιρισμούς», ανέφερε ο κ. Σκούρας.
Η Σαντορίνη στο ευρετήριο της εθνικής άυλης πολιτισμικής κληρονομιάς
Στα καλά νέα που μετέφερε ο κ. Βογιατζής στα μέλη του ΣΕΟ ήταν και η αποδοχή του αιτήματος της Σαντορίνης για ένταξη στο ευρετήριο της εθνικής άυλης πολιτισμικής κληρονομιάς. Είναι η πρώτη περιοχή που κατάφερε κάτι τέτοιο και αυτό τη φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στην διεκδίκησή της να μπει στον κατάλογο της Unesco.
Οι millennials μαθαίνουν το κρασί στο Οινόραμα
Απόγευμα Σαββάτου. Μια παρέα νέων παιδιών κάθεται στα σκαλιά του Ζαππείου. Σηκώνει τα ποτήρια της ψηλά. Ο φίλος που ανέλαβε χρέη φωτογράφου φωνάζει: «Πείτε Οινόραμα». Δίπλα περνούν τρία κορίτσια με τον κατάλογο εκθετών στα χέρια τους. «Λοιπόν κορίτσια πάμε να δοκιμάσουμε», λέει ένα από αυτά. Το Οινόραμα που για άλλη μία χρονιά κατάφερε να γεμίσει το Ζάππειο Μέγαρο με κόσμο, φέτος φαίνεται πως κέρδισε άλλο ένα στοίχημα. Εκείνο την προσέλκυσης του πιο πολυπόθητου καταναλωτικού κοινού, των λεγόμενων millennials .
Από το πρωί του Σαββάτου εκατοντάδες φωτογραφίες από τις αίθουσες της έκθεσης γέμισαν τα social media. Το κρασί που είναι παντού και πάντα δεν θα μπορούσε να λείπει από τα post του Facebook και τα stories του Instagram. Έτσι, τα διαμαντάκια του ελληνικού αμπελώνα προσκαλούσαν κάθε υποψήφιο και δυνητικό οινόφιλο να γίνει κοινωνός της μεγάλης οινικής γιορτής.
Οι νέες ετικέτες δεκάδες. Η στροφή των Ελλήνων οινοπαραγωγών στις κυρίαρχες τάσεις σαφής, αποδεικνύει τα καλά αντανακλαστικά του ανθρώπινου δυναμικού μας. Οίνοι ροζέ, φυσαλίδες, άγριες ζύμες, σταφύλια βιοδυναμικής αλλά και «φυσικά κρασιά» χωρίς θειώδη, τα οποία αποτελούν την κυριότερη τάση του 21ου αιώνα αντιπροσωπεύοντας για μερίδα των καταναλωτών επιλογή ενός εναλλακτικού lifetsyle, όπως έγραψε η Elin McCoy στο Decanter.
Αν και είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς κάποια από τα κρασιά που προσέφεραν τα 350 οινοποιεία της έκθεσης, ιδού κάποια από αυτά που ξεχώρισαν:
Το βραβευμένο Museum Collection 2015 του Κτήματος Γεροβασιλείου από Μαλαγουζιά (40%) και άλλες λευκές ποικιλίες (60%) που έγινε ανάρπαστο. Η ωρίμανση σε δρύινα βαρέλια δημιούργησε ένα κρασί με πολύπλοκα αρώματα μελιού, ανανά, βουτύρου και ξηρών καρπών και μεγάλη διάρκεια στο χρόνο.
Ο πειραματικός Ροδίτης Μάτσα χωρίς θειώδη 2017 της Οινοποιητικής Μπουτάρη. Ένα κρασί που βρίσκεται σε πειραματικό στάδιο και ξεχωρίζει για τη φρεσκάδα, την οξύτητα και το ελαφρύ του σώμα. Το συγκεκριμένο κρασί ενδέχεται να κυκλοφορήσει στην αγορά το επόμενο διάστημα.
Το L’ Esprit du Lac 2016 του Κτήματος Κυρ Γιάννη από Ξινόμαυρο (100%) που κυκλοφόρησε το καλοκαίρι του 2017. Τα λουλουδάτα αρώματα διαδέχονται τις φρουτένιες νότες σε αυτό το απαλό σομόν κρασί. Το «Πνεύμα της Λίμνης» (αυτό σημαίνει το όνομά του) ήρθε ως απάντηση του Κυρ-Γιάννη στα γαλλικά ροζέ που κατακλύζουν την παγκόσμια αγορά.
Η Ρετσίνα Αφρός 2017 από το Οινοποιείο Κεχρή από Ροδίτη (100%). Πρόκειται για την πρώτη ρετσίνα που εμφιαλώνεται αφιλτράριστη για να κρατήσει τον φυσικό αφρισμό και τα αρώματα του κρασιού που ζυμώνει.
Το Yliana NV του Κτήματος Πόρτο Καρράς από Μαλαγουζιά (34%), Ασύρτικο (33%) και Λημνιό (33%). Στην δεύτερη χρονιά κυκλοφορίας του το αφρώδες αυτό κρασί ξεχωρίζει για τον δροσερό και λεμονάτο χαρακτήρα του.
Το Selana 2017, ο επιτραπέζιος ημίξηρος οίνος της ΕΟΣ Σάμου από Φωκιανό (100%) που ξεχωρίζει για τα έντονα αρώματα κερασιού και μπαχαρικών και το ζωηρό κόκκινο χρώμα του.
Το Viognier 2017 του Κτήματος Παλυβού από Viognier (100%). Μετά από τη ζύμωση 20 ημερών σε βαρέλι η ποικιλία δίνει υπέροχα αρώματα πυρηνόκαρπων φρούτων στη μύτη και κρεμώδη υφή, λιπαρότητα και στρογγυλάδα στο στόμα.
Το Αναγαλλίς 2017 του Οινοποιείου Βενετσάνος από Ασύρτικο (30%), Μανδηλαριά (20%) και Αηδόνι (50%). Ένα πολύ ενδιαφέρον ημίξηρο ροζέ από ένα οινοποιείο των φετινών Οινικών Αποκαλύψεων. Αρώματα ροδιού, νότες τριαντάφυλλου και μια αίσθηση άγριας φράουλας και κερασιού.
Οι πόρτες του Οινοράματος θα παραμείνουν ανοιχτές μέχρι και τη Δευτέρα 12 Μαρτίου για τους επαγγελματίες του κλάδου. Ενώ από τις 12-18 Μαρτίου η πρωτεύουσα γεμίζει επώνυμο εμφιαλωμένο κρασί, στην πιο οινική εβδομάδα του χρόνου, την Athens Wine Week by Oenorama.
Φωτογραφίες: Γεωργία Καραμαλή και Βασιλική Κονόμου
