Το Πωγώνι με τα δύο ωμέγα του είναι ένα τοπωνύμιο πλατύ, λέξη φτιαγμένη για να αντηχεί από πλαγιά σε πλαγιά φωναγμένη μ’ ανοιχτά πνευμόνια για να χωρέσουν τα τέσσερα «Ο» των δύο ωμέγα, γράφει ο Μιχάλης Μακρόπουλος στο βιβλίο του «Οδοιπορικό στο Πωγώνι».
Η γη τραχιά, δεν µπόρεσε να κρατήσει τους ανθρώπους της. Έτσι, ο «ζωντανός χωρισµός» σηµάδεψε τους Πωγωνίσιους που εξέφρασαν τον πόνο τους µέσα απ’ το πολυφωνικό τραγούδι και τον βαρύ αλλά βαθιά εσωτερικό πωγωνίσιο χορό. Πολύ πριν την είσοδο του κλαρίνου στην ηπειρώτικη µουσική, τον 19ο αιώνα, ο πληθυσµός του Πωγωνίου ανέπτυξε µία µοναδική µουσική φόρµα, που «δεν βασίζεται σ’ έναν καλλίφωνο τραγουδιστή αλλά στην πολυφωνία της οµάδας. Οι φωνές ξεσκίζονται, χωρίς έγνοια να είναι «ωραίες», εκφράζοντας ένα κοινό πάθος που έρχεται από πολύ µακριά» τονίζει ο ποιητής Μιχάλης Γκάνας.
