Εμπορικό ενδιαφέρον για ελίχρυσο, αγριορίγανη και θυμάρι

Πιο συγκεκριμένα, το εν λόγω βότανο, που φύεται σε απόκρημνα σημεία του κυκλαδίτικου νησιού και απειλείται με εξαφάνιση, έχει μπει στο «μικροσκόπιο» της «Κορρές», η οποία επιθυμεί να το αξιοποιήσει στο πλαίσιο της παραγωγής μιας κοσμετολογικής κρέμας με τα ιδιαίτερα φαρμακευτικά συστατικά του φυτού.

Πληροφορίες, μάλιστα, αναφέρουν ότι σε σχετική ημερίδα επιμόρφωσης αγροτών από την Αμοργό, για τις δυνατότητες καλλιέργειας του ελίχρυσου, στελέχη της “Κορρές” τόνισαν ότι ήδη έχουν εντοπιστεί συγκεκριμένοι αγροί για το «στήσιμο» μιας πειραματικής φυτείας της τάξης των 500 φυτών κι ότι σε αμέσως επόμενο στάδιο προτίθενται να προχωρήσουν στην ανάπτυξη συμβολαιακής γεωργίας για 25-30 στρέμματα καλλιέργειας.

Την πόρτα για τη «γνωριμία» του βοτάνου με τους αγρότες και την Κορρές, την άνοιξε ένα ερευνητικό έργο που ολοκλήρωσε ο Δρ Γεώργιος Τσοκτουρίδης, ερευνητής με εξειδίκευση στην αναπαραγωγή των φυτών με βιοτεχνολογικές μεθόδους και στη μοριακή βιολογία, ο οποίος μελέτησε το ελίχρυσο μαζί με μια ιδιαίτερη ποικιλία θυμαριού και μια αγριορίγανης στο πλαίσιο του προγράμματος ΑγροΕΤΑΚ του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.

Παραγωγή elite φυτών για προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας

«Σκοπός της επιλογής των τριών ειδών ήταν να βρεθούν τρόποι μαζικής αναπαραγωγής για την ανάπτυξη υψηλής ποιότητας πολλαπλασιαστικού υλικού, που θα δώσει τη δυνατότητα δημιουργίας, σε μεγάλη κλίμακα και με μικρό κόστος για τους αγρότες, elite φυτών, που θα είναι εύρωστα και χωρίς ασθένειες, επιτρέποντας την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας», εξηγεί ο επιστήμονας, προσθέτοντας ότι και τα τρία φυτά, που δεν έχουν καλλιεργηθεί ποτέ ξανά, μπορούν να δοθούν σε ενδιαφερόμενους αγρότες από το Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων της Θεσσαλονίκης.

Όπως τονίζει, η καλλιέργεια του «Helichrysum amorginum» (ελίχρυσο) εκτός από το χώρο της κοσμετολογίας, στοχεύει και στην κηποτεχνία, ως ξηροφυτικό είδος, που δεν απαιτεί ιδιαίτερο πότισμα, ενώ αντίστοιχα το ορθόκλαδο θυμάρι «Thymus sibthorpii», προέλευσης από τη Σιθωνία Χαλκιδικής, που παράγει πλούσια και πολυποίκιλα αιθέρια έλαια, μπορεί να βρει εφαρμογές στον αγροδιατροφικό τομέα, τη φαρμακοβιομηχανία-κοσμετολογία και στην κηποτεχνία. Όσο για την αγριορίγανη Satureja pilosa subp. origanita αυτή θεωρείται πολλά υποσχόμενο ενδημικό φυτό της Θράκης και δύναται στο μέλλον, να αποτελέσει ένα νέο εξαγώγιμο ριγανοειδές άρτυμα και μια επιλογή αρωματικού φυτού στην κηποτεχνία.

Με δεδομένο δε, ότι τα εν λόγω βότανα εκτός από την εγχώρια αγορά, θα διεκδικήσουν να βρουν εμπορική διέξοδο και στο εξωτερικό ο κ. Τσοκτουρίδης αναφέρει στην Agrenda ότι έχει δημιουργηθεί ένα γενετικό μητρώο για το καθένα, ώστε να προστατευθεί η ονομασία προέλευσης και η ελληνικότητά τους και να αποτραπεί η απειλή να υποστούν ανταγωνισμό από παρόμοια ποιοτικά υποδεέστερα άλλων χωρών.

Κατοχυρωμένοι στην παγκόσμια τράπεζα δεδομένων

Στο πλαίσιο αυτό και τα τρία αρωματικά φυτά έχουν χαρακτηριστεί γενετικά με μοριακούς δείκτες (molecular barcoding) που χρησιμοποιούνται παγκοσμίως, ενώ οι γενετικές DNA ακολουθίες τους κατατέθηκαν στην παγκόσμια τράπεζα γενετικών δεδομένων NCBI, όπου δημιουργήθηκαν 26 καρτέλες με διεθνείς κωδικούς πρόσβασης περιέχοντας λεπτομερή στοιχεία τους, καθώς και τις αντίστοιχες γενετικές τους αναλύσεις.

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι:

Α.  Τα φυτά που θα παραχθούν σε αυτό το πρόγραμμα θα δοθούν ως μητρικά φυτά, για τη μαζική αναπαραγωγή τους, κυρίως από εταιρείες, αλλά και σε μικρότερη κλίμακα από τους αγρότες,

Β.  Οι αγρότες που θα παράγουν τα προϊόντα/παράγωγα του ελίχρυσου, του ορθόκλαδου θυμαριού και της αγριορίγανης, όταν αυτά θα προωθηθούν στην αγορά, θα μπορούν να αποδείξουν την προέλευση των φυτών από τα οποία παράγονται, με στοιχεία και γενότυπο που περιγράφεται στην παγκόσμια τράπεζα γενετικών δεδομένων NCBI και

Γ.   Αν βρεθούν παραπλήσια προϊόντα στην αγορά από Τουρκία, Τυνησία κ.λπ, οι Έλληνες καλλιεργητές μπορούν να διασφαλίσουν τη δική τους ποιότητα κι αποκλειστικότητα, μέσω ενός τεστ DNA των φυτών ή των προϊόντων τους με τους παραπάνω μοριακούς δείκτες. Το ίδιο τεστ μπορούν να κάνουν και προκειμένου να διαπιστώσουν εάν κάποιες εταιρείες τους προμηθεύσουν με πολλαπλασιαστικό υλικό αμφιβόλου προέλευσης.

Σημειώνεται ότι στην περίπτωση της αγριορίγανης η Τουρκία ήδη έχει αρχίσει να αξιοποιεί εμπορικά τις σατουρέγιες σε όγκους της τάξης των 700-800 τόνων ετησίως, ενώ αντίστοιχα για το ορθόκλαδο θυμάρι η παγκόσμια παραγωγή υπολογίζεται σε 15.000 τόνους, από τους οποίους οι 11.000 εξάγονται από την Τουρκία. Τέλος, τα είδη του γένους Helichrysum είναι περίπου 600 σε όλο τον κόσμο, εκ των οποίων 25 στη Μεσόγειο. Στην Ελλάδα το ενδημικό είδος Helichrysum amorginum φύεται μόνο στα νησιά της Αμοργού, Αμοργοπούλα και Κέρο σε πάρα πολύ μικρούς πληθυσμούς.