Το άρθρο για τις «αποσβέσεις» και τις «γκρίζες ζώνες», που εκ των πραγµάτων διαµορφώνονται γύρω από ένα µέρος των δαπανών, το οποίο δηµοσίευσε την περασµένη εβδοµάδα η Agrenda, έχει τύχει ιδιαίτερης υποδοχής από τους επαγγελµατίες του αγροτικού χώρου. Με δεδοµένο ότι πολλές από τις λεγόµενες «αφανείς δαπάνες» είναι δύσκολο να τεκµηριωθούν, στις περισσότερες των περιπτώσεων εκ µέρους των συντελεστών της παραγωγής προβάλλεται η ανάγκη θεσµοθέτησης µιας µεταβατικής περιόδου, τουλάχιστον 3 ετών, κατά την οποία θα παρέχεται η δυνατότητα για πρόσθετες «κατ’ αποκοπή» αποσβέσεις, πέραν όσων δικαιολογούνται µε αποδείξεις και παραστατικά.
Πρόκειται για µια πρακτική που εφαρµόζεται συχνά στις φορολογικές µεταρρυθµίσεις και ιδιαίτερα στις περιπτώσεις θεσµοθέτησης νέων φορολογικών κανόνων, µε στόχο την οµαλή µετάβαση στα νέα καθεστώτα και την αποφυγή «ανήκεστης βλάβης» στους υπόχρεους (φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις)
Για να γίνει πιο σαφές, επί σειρά ετών, οι περισσότεροι αγρότες, µε δεδοµένο το ειδικό φορολογικό καθεστώς (κατ’ αποκοπή φόρος) και την απουσία λογιστικών βιβλίων αναλάµβαναν οικονοµικές υποχρεώσεις έναντι τρίτων, χωρίς να ενδιαφέρονται για την αποκόµιση αποδείξεων ή για τις αποσβέσεις. Πολλές από τις υποχρεώσεις αυτές που έρχονται από το παρελθόν έχουν όµως µέλλον (π.χ. έχουν κοπεί επιταγές ή γραµµάτια για αγορά µηχανηµάτων, εξυπηρετούνται παλιά δάνεια, εξοφλούνται συσσωρευµένες εκκρεµείς οφειλές από αγορά εφοδίων) δεν συνοδεύονται από τα απαραίτητα παραστατικά ή τα παραστατικά αναφέρονται σε παρελθόντα χρόνο απ’ αυτόν ο οποίος εξετάζεται φορολογικά. Στο µεταξύ τα πράγµατα έχουν αλλάξει, νέα µέτρα έχουν εισαχθεί (π.χ. τήρηση βιβλίων, αύξηση συντελεστών και προκαταβολής φόρου, σύνδεση του φορολογητέου µε τις ασφαλιστικές εισφορές), ο έλεγχος έχει γίνει ασφυκτικός, οι αποδόσεις των εκµεταλλεύσεων έχουν πέσει και οι υπόχρεοι βρίσκονται αντιµέτωποι µε ένα «τριπλό κτύπηµα».
∆απάνες δεν µπορούν να δικαιολογηθούν, η προκαταβολή φόρου είναι αυξηµένη, όπως και το φορολογητέο εισόδηµα που ανακύπτει, ενώ εισάγεται και µια τρίτη παράµετρος που είναι η δραµατική αύξηση της ασφαλιστικής εισφοράς (µε βάση το φορολογητέο)
Όλα αυτά, πέραν των αντικειµενικών δυσκολιών και των δυσβάστακτων βαρών που επιφέρουν στις εκµεταλλεύσεις, δηµιουργούν το τελευταίο διάστηµα και µια δυσθεώρητη γραφειοκρατία, η οποία συχνάυπερβαίνει κάθε µέτρο και αγγίζει τα όρια της εγκατάστασης «βιοµηχανίας ελέγχων», την οποία µε τη σειρά της ακολουθούν πρόστιµα, δικαστικές διαµάχες και συναλλαγές κάτω από το τραπέζι.
Αγρότες ως ελεύθεροι επαγγελµατίεςΝα αναφερθεί εδώ ότι τόσο ο τελευταίος φορολογικός νόµος, όσο και το νέο ασφαλιστικό των αγροτών, χαρακτηρίζονται από δύο µεγάλες παραδοξότητες οι οποίες δηµιουργούν έναν φαύλο κύκλο. Πρώτον, για πρώτη φορά στα χρονικά οι αγρότες αντιµετωπίζονται φορολογικά ως ελεύθεροι επαγγελµατίες, υποχρεώνονται έτσι σε αυξηµένους φορολογικούς συντελεστές και δεύτερον, πάλι για πρώτη φορά στα χρονικά, οι ασφαλιστικές εισφορές συνδέονται µε το φορολογητέο εισόδηµα. Ειδικά το δεύτερο, είναι πέραν πάσης λογικής, καθώς επιδιώκει να κρατήσει χαµηλά τις ασφαλιστικές εισφορές για τους µη έχοντες αξιόλογο εισόδηµα, επιβαρύνει όµως ανελέητα τις αξιόλογες αγροτικές επιχειρήσεις από τις οποίες στερεί σηµαντικούς πόρους για τη χρηµατοδότηση τρεχουσών υποχρεώσεων κι αναπτυξιακών πλάνων.
Πρόκειται για µια πρακτική που εφαρµόζεται συχνά στις φορολογικές µεταρρυθµίσεις και ιδιαίτερα στις περιπτώσεις θεσµοθέτησης νέων φορολογικών κανόνων, µε στόχο την οµαλή µετάβαση στα νέα καθεστώτα και την αποφυγή «ανήκεστης βλάβης» στους υπόχρεους (φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις)
Για να γίνει πιο σαφές, επί σειρά ετών, οι περισσότεροι αγρότες, µε δεδοµένο το ειδικό φορολογικό καθεστώς (κατ’ αποκοπή φόρος) και την απουσία λογιστικών βιβλίων αναλάµβαναν οικονοµικές υποχρεώσεις έναντι τρίτων, χωρίς να ενδιαφέρονται για την αποκόµιση αποδείξεων ή για τις αποσβέσεις. Πολλές από τις υποχρεώσεις αυτές που έρχονται από το παρελθόν έχουν όµως µέλλον (π.χ. έχουν κοπεί επιταγές ή γραµµάτια για αγορά µηχανηµάτων, εξυπηρετούνται παλιά δάνεια, εξοφλούνται συσσωρευµένες εκκρεµείς οφειλές από αγορά εφοδίων) δεν συνοδεύονται από τα απαραίτητα παραστατικά ή τα παραστατικά αναφέρονται σε παρελθόντα χρόνο απ’ αυτόν ο οποίος εξετάζεται φορολογικά. Στο µεταξύ τα πράγµατα έχουν αλλάξει, νέα µέτρα έχουν εισαχθεί (π.χ. τήρηση βιβλίων, αύξηση συντελεστών και προκαταβολής φόρου, σύνδεση του φορολογητέου µε τις ασφαλιστικές εισφορές), ο έλεγχος έχει γίνει ασφυκτικός, οι αποδόσεις των εκµεταλλεύσεων έχουν πέσει και οι υπόχρεοι βρίσκονται αντιµέτωποι µε ένα «τριπλό κτύπηµα».
∆απάνες δεν µπορούν να δικαιολογηθούν, η προκαταβολή φόρου είναι αυξηµένη, όπως και το φορολογητέο εισόδηµα που ανακύπτει, ενώ εισάγεται και µια τρίτη παράµετρος που είναι η δραµατική αύξηση της ασφαλιστικής εισφοράς (µε βάση το φορολογητέο)
Όλα αυτά, πέραν των αντικειµενικών δυσκολιών και των δυσβάστακτων βαρών που επιφέρουν στις εκµεταλλεύσεις, δηµιουργούν το τελευταίο διάστηµα και µια δυσθεώρητη γραφειοκρατία, η οποία συχνάυπερβαίνει κάθε µέτρο και αγγίζει τα όρια της εγκατάστασης «βιοµηχανίας ελέγχων», την οποία µε τη σειρά της ακολουθούν πρόστιµα, δικαστικές διαµάχες και συναλλαγές κάτω από το τραπέζι.
Αγρότες ως ελεύθεροι επαγγελµατίεςΝα αναφερθεί εδώ ότι τόσο ο τελευταίος φορολογικός νόµος, όσο και το νέο ασφαλιστικό των αγροτών, χαρακτηρίζονται από δύο µεγάλες παραδοξότητες οι οποίες δηµιουργούν έναν φαύλο κύκλο. Πρώτον, για πρώτη φορά στα χρονικά οι αγρότες αντιµετωπίζονται φορολογικά ως ελεύθεροι επαγγελµατίες, υποχρεώνονται έτσι σε αυξηµένους φορολογικούς συντελεστές και δεύτερον, πάλι για πρώτη φορά στα χρονικά, οι ασφαλιστικές εισφορές συνδέονται µε το φορολογητέο εισόδηµα. Ειδικά το δεύτερο, είναι πέραν πάσης λογικής, καθώς επιδιώκει να κρατήσει χαµηλά τις ασφαλιστικές εισφορές για τους µη έχοντες αξιόλογο εισόδηµα, επιβαρύνει όµως ανελέητα τις αξιόλογες αγροτικές επιχειρήσεις από τις οποίες στερεί σηµαντικούς πόρους για τη χρηµατοδότηση τρεχουσών υποχρεώσεων κι αναπτυξιακών πλάνων.
