Πρόκειται για ένα μακροχρόνιο μελλοντικό σχεδιασμό με ορίζοντα μετά το τέλος του καθεστώτος των ποσοστώσεων από το 2015.
Επισκόπηση της δέσμης μέτρων για το γάλα:
Μετά την κρίση των γαλακτοκομικών προϊόντων (2009/2010) συστάθηκε Ομάδα Υψηλού Επιπέδου με απώτερο στόχο να καταρτίσει έκθεση για την εξεύρεση εκείνων των μέτρων που θα ενισχύσουν τη θέση των παραγωγών γαλακτοκομικών προϊόντων στην αλυσίδα εφοδιασμού γαλακτοκομικών και την προετοιμασία του τομέα με προσανατολισμό στην αγορά και σε ένα βιώσιμο μέλλον.
Όπως προκύπτει από την έκθεση της Ομάδας δίδεται η δυνατότητα στα κράτη-μέλη να πραγματοποιούνται γραπτές συμβάσεις μεταξύ παραγωγών και μεταποιητών υποχρεωτικά στον τομέα του γάλακτος, που επιτρέπουν στους αγρότες να διαπραγματεύονται συλλογικά τους όρους της σύμβασης εντός ορισμένων ορίων. Ο νέος κανονισμός δημοσιεύθηκε στις 30 Μαρτίου 2012 και τα στοιχεία για τις οργανώσεις παραγωγών, τις διεπαγγελματικές οργανώσεις και την ανάθεση αρμοδιοτήτων στην Επιτροπή τέθηκε σε ισχύ στις 2 Απριλίου, ενώ όλα τα άλλα στοιχεία τέθηκαν σε ισχύ 6 μήνες αργότερα.
Πιο συγκεκριμένα, το πακέτο προβλέπει γραπτές συμβάσεις μεταξύ των παραγωγών γάλακτος και των μεταποιητών και τη δυνατότητα να διαπραγματεύονται τους όρους της σύμβασης συλλογικά μέσω των οργανώσεων των παραγωγών.
Καθορίζει επίσης νέους ειδικούς κανόνες της ΕΕ για τις διεπαγγελματικές οργανώσεις, επιτρέποντας το διάλογο στους φορείς της αλυσίδας εφοδιασμού γαλακτοκομικών προϊόντων και την εκτέλεση ορισμένων δραστηριοτήτων. Το πακέτο ακόμα περιλαμβάνει μια σειρά από μέτρα για την ενίσχυση της διαφάνειας στην αγορά.
Τα μέτρα που έχουν θεσπιστεί για το πακέτο γάλακτος θα είναι σε ισχύ ως τα μέσα του 2020.
Η Κομισιόν έχει την εντολή να υποβάλει έκθεση το 2014 και το 2018 σχετικά με την κατάσταση της αγοράς και την εφαρμογή των μέτρων.
Οι εκθέσεις αυτές (προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο) θα αξιολογούν ειδικότερα τις επιπτώσεις αυτών των μέτρων στους παραγωγούς γάλακτος και στην παραγωγή γάλακτος στις μειονεκτικές περιοχές και θα καλύψουν πιθανά κίνητρα για ενθάρρυνση των αγροτών σύναψης από κοινού συμφωνιών παραγωγής.
Συνοπτικά οι νέοι κανόνες από το πακέτο γάλακτος:
1. Γραπτές συμβάσεις μεταξύ των παραγωγών γάλακτος και των μεταποιητών: Τα κράτη-μέλη έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν γραπτές συμβάσεις μεταξύ παραγωγών και μεταποιητών και να υποχρεώσουν τους αγοραστές γάλακτος να προσφέρουν την ελάχιστη διάρκεια σύμβασης για τους αγρότες. Οι συμβάσεις θα πρέπει να γίνονται πριν από την παράδοση και να περιέχουν συγκεκριμένα στοιχεία, όπως: τιμή, όγκο, διάρκεια, λεπτομέρειες σχετικά με την καταβολή, συλλογή και κανόνες για λόγους ανωτέρας βίας. Όλα αυτά τα στοιχεία θα αποτελούν αντικείμενο ελεύθερης διαπραγμάτευσης μεταξύ των μερών και οι αγρότες μπορεί να αρνηθούν μια προσφορά ελάχιστης διάρκειας σε μια σύμβαση. Οι παραδόσεις από αγρότη-μέλος του συνεταιρισμού απαλλάσσονται από την υποχρεωτική αυτή σύμβαση, εάν το καταστατικό ή τους κανόνες του συνεταιρισμού περιλαμβάνουν διατάξεις που έχουν παρόμοια αποτελέσματα με την προβλεπόμενη σύμβαση.
2. Δυνατότητα διαπραγμάτευσης των όρων της σύμβασης συλλογικά μέσω των οργανώσεων των παραγωγών: Οι αγρότες μπορούν να ενώσουν τις δυνάμεις τους σε οργανώσεις παραγωγών που μπορούν να διαπραγματεύονται συλλογικά τους όρους των συμβάσεων, συμπεριλαμβανομένης της τιμής του νωπού γάλακτος. Ο όγκος του γάλακτος που μια οργάνωση παραγωγών μπορεί να διαπραγματευτεί περιορίζεται στο 3,5% της παραγωγής της Ε.Ε. και στο 33% της εθνικής παραγωγής των εμπλεκομένων κρατών-μελών. Για τα κράτη-μέλη με παραγωγή μικρότερη των 500.000 τόνων (Μάλτα, Κύπρος και Λουξεμβούργο), το όριο καθορίζεται στο 45% της εθνικής παραγωγής, αντί του 33%. Το μέτρο αυτό αποσκοπεί στην ενίσχυση της διαπραγματευτικής ισχύος των παραγωγών γάλακτος. Τα όρια επιτρέπουν διαπραγματεύσεις μεταξύ των οργανώσεων παραγωγών περίπου στο ίδιο μέγεθος με μια μεγάλη επιχείρηση μεταποίησης γάλακτος, διατηρώντας παράλληλα τον αποτελεσματικό και υγιή ανταγωνισμό στην αγορά γαλακτοκομικών προϊόντων.
3. Ρύθμιση της προσφοράς ΠΟΠ / ΠΓΕ τυριών: Τα κράτη-μέλη επιτρέπεται, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να εφαρμόσουν τους κανόνες για τη ρύθμιση της προσφοράς των ΠΟΠ / ΠΓΕ τυριών, κατόπιν αιτήματος μιας οργάνωσης παραγωγών, μιας διεπαγγελματικής οργάνωση ή ΠΟΠ / ΠΓΕ ομάδας. Το μέτρο αυτό αποσκοπεί στην εξασφάλιση της προστιθέμενης αξίας και της ποιότητας των τυριών με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ) ή προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις (ΠΓΕ), γεγονός που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις ευάλωτες αγροτικές περιοχές.
4. Ειδικοί ευρωπαϊκοί κανόνες για τις διεπαγγελματικές οργανώσεις στον τομέα του γάλακτος: Διευκολύνουν το διάλογο και την πραγματοποίηση μιας σειράς από δραστηριότητες σε φορείς της αλυσίδας εφοδιασμού γαλακτοκομικών προϊόντων. Οι κοινές δραστηριότητες αφορούν, μεταξύ άλλων, την προώθηση, την έρευνα, την καινοτομία και τη βελτίωση της ποιότητας, για την καλύτερη γνώση και διαφάνεια της παραγωγής και της αγοράς.
5. Αύξηση της διαφάνειας και καλύτερη πληροφόρηση: Τέλος, για να παρακολουθούνται στενότερα οι εξελίξεις στην αγορά μετά τη λήξη του συστήματος των ποσοστώσεων το 2015 μιας και θα πρέπει να παρέχονται έγκαιρες ενημερώσεις για τις παραδοθέντες ποσότητες γάλακτος.
Πηγή: ec.europa.eu
Της Φανής Γιαννακοπούλου
