Σας έχει πει ποτέ εκπρόσωπος εξυπηρέτησης πελατών "Λυπάμαι παρά πολύ. Θα ήθελα πολύ να σας βοηθήσω, αλλά η βάση δεδομένων δεν μου το επιτρέπει";
Τέτοια σημάδια ακαμψίας υποδεικνύουν τη βαθύτερη αδυναμία μιας επιχείρησης: την ανικανότητα της ταχείας αλλαγής όταν δέχεται ένα καταστροφικό πλήγμα. Οι πλέον υγιείς επιχειρήσεις προσαρμόζουν το τεχνολογικό τους υπόβαθρο στο όραμα του CEO τους για την εταιρεία. Τα πληροφοριακά σας συστήματα πρέπει να εργάζονται για εσάς και όχι το αντίστροφο.
Σκεφτόμουν τα παραπάνω πρόσφατα, διαβάζοντας ένα βιβλίο ενός εκ των αγαπημένων μου συγγραφέων, του Έρικ Λάρσον, ο οποίος διαθέτει μια απίστευτη ευχέρεια και μαστοριά στη γραφή επί ιστορικών γεγονότων. Μολονότι είναι ευρύτερα γνωστός για το "The Devil in the White City", το δικό μου αγαπημένο είναι το "Isaac’s Storm".
Πρόκειται για την πραγματική ιστορία του Isaac Cline, αφοσιωμένου υπαλλήλου της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ και της εμπειρίας του με τον τυφώνα ο οποίος έπληξε το Galveston του Τέξας το 1900, μία από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές όλων των εποχών στις ΗΠΑ. Η πόλη σχεδόν σβήστηκε από τον χάρτη από ανέμους που έφταναν σε ταχύτητα τα 193 χιλιόμετρα την ώρα και κύματα 4,5 μέτρων, ενώ 5.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.
Ο Λάρσον εξηγεί ότι, μολονότι η Μετεωρολογική Υπηρεσία είχε σχετικά πρωτόγονα μέσα στη διάθεσή της, είχε κάνει αρκετά καλή δουλειά ως προς την πορεία που θα ακολουθούσε η καταιγίδα. Την τελευταία στιγμή, ωστόσο, ο τυφώνας έκανε μια ξαφνική, απροσδόκητη "στροφή" και σάρωσε το εξαιρετικά χαμηλού υψομέτρου Galveston, με καταστρεπτικές συνέπειες.
Όταν ο τυφώνας "Κατρίνα" έπληξε τη Νέα Ορλεάνη το 2005, η καταιγίδα έδειξε την υπαρκτή ακόμη και σήμερα αδυναμία της ανθρωπότητας έναντι της οργής της φύσης. Οι πλέον εξελιγμένες συσκευές εντοπισμού και πρόβλεψης της πορείας του τυφώνα, έναν αιώνα μετά, έκαναν ελάχιστη διαφορά όταν η "Κατρίνα" έκανε μια σχεδόν ολόιδια απροσδόκητη στροφή, χτυπώντας μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα ανατολικά του Galveston. Περισσότεροι από 1.800 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.
Κατά το χάος που ακολούθησε το πλήγμα της "Kατρίνα", τα φράγματα υποχώρησαν και η Νέα Ορλεάνη πλημμύρισε. Ενώ άνθρωποι προσπαθούσαν να εκκενώσουν την πόλη, οι επιχειρήσεις διάσωσης και διαλογής "κόλλησαν" λόγω ελλιπούς συντονισμού και προμηθειών, αποκαλύπτοντας ένα τεράστιο χάσμα μεταξύ των ικανοτήτων των τοπικών και των ομοσπονδιακών αρχών όσον αφορά την αντιμετώπιση αυτής της μεγάλης κλίμακας καταστροφής. Ορισμένες περιοχές της Νέας Ορλεάνης δεν ανέκαμψαν ποτέ και ορισμένοι κάτοικοί τους απλώς δεν μετακόμισαν ποτέ ξανά πίσω στις οικίες τους.
Τέτοια έλλειψη προετοιμασίας και ανικανότητα προσαρμογής οφείλονται σε έναν μεγάλο βαθμό σε μια υπερφίαλη αίσθηση ασφάλειας την οποία μάς δίνει η προηγμένη τεχνολογία που έχουν στη διάθεσή μας. Αλλά και η τεχνολογία μπορεί να αποτύχει, όπως μας υπενθυμίζει η ιστορία ενός πλοίου που πριν από 106 χρόνια απέπλευσε με τον τίτλο του "αβύθιστου", για να βυθιστεί τραγικά στο παρθενικό του ταξίδι.
Ο "Τιτανικός" ήταν ένα από τα ελάχιστα πλοία που είχε τα νέα –τότε– ραδιοσυστήματα Marconi εγκατεστημένα, ωστόσο η δυνατότητα του πληρώματος να επικοινωνήσει με άλλα πλοία ήταν ακόμη αμελητέα.
Ορισμένοι αναλυτές θεωρούν ότι εάν ο "Τιτανικός" ήταν εξοπλισμένος με σύγχρονα ραντάρ και δορυφορικά συστήματα πλοήγησης του σήμερα, δεν θα είχε συγκρουστεί με παγόβουνο και περισσότερες από 1.500 ζωές θα είχαν σωθεί. Πρόκειται για ενδιαφέρουσα σκέψη, αλλά πώς μπορεί κανείς να εξηγήσει, π.χ., την πολύ πιο πρόσφατη τραγωδία του κρουαζιερόπλοιου "Costa Concordia";
Έναν αιώνα μετά τη βύθιση του "Τιτανικού", το "Costa Concordia" καταποντίστηκε επίσης. Το πλοίο έπεσε επάνω σε βράχια ενώ έπλεε σε ήρεμα νερά, με τον κυβερνήτη να απολαμβάνει το δείπνο του μαζί με συνδαιτυμόνες. Τουλάχιστον 32 επιβάτες έχασαν τη ζωή τους.
Εκείνο που με ιντριγκάρει σε αυτά τα ζευγάρια καταστροφών, τους τυφώνες και τα ναυάγια, είναι ότι σε αμφότερα οι πρόοδοι των τεχνολογικών μέσων μέσα σε έναν αιώνα φαίνεται να μην αρκούν για να αλλάξουν σοβαρά τον ρου των γεγονότων. Στην περίπτωση του "Costa Concordia", ένα κλασικό ανθρώπινο λάθος ή μια κλασική περίπτωση αμέλειας, προκάλεσαν μια τραγική γκάφα με κόστος σε ανθρώπινες ζωές.
Όταν διευθύνεις μια επιχείρηση, πράγματα θα πηγαίνουν άσχημα συνεχώς. Ακόμη και τα αρτιότερα συστήματα IT και επικοινωνιών μπορούν να πάθουν εμπλοκές. Εάν ο "Τιτανικός" είχε τα συστήματα του "Costa Concordia" και τα τελευταία πάθαιναν έστω και μια στιγμιαία κατάρρευσή τους θα μπορούσε να οδηγήσει επάνω στο παγόβουνο, όπως ακριβώς συνέβη και το 1912. Παραδόξως, εάν το "Costa Concordia" είχε βασιστεί σε έναν ή δύο ναύτες με κιάλια, πιθανόν να είχε αποφύγει τον "φονικό" βράχο.
Όταν προετοιμάζεστε για σενάρια τύπου "τι θα συμβεί εάν...", είναι πιο σημαντικό να ξέρετε ότι έχετε τους κατάλληλους ανθρώπους στις κατάλληλες θέσεις, καθώς και ότι οι τελευταίοι βρίσκονται σε εγρήγορση και έτοιμοι να δράσουν, παρά το να επενδύετε απλώς στην πλέον σύγχρονη τεχνολογία.
Η ανθρώπινη κρίση πρέπει πάντα να έχει προτεραιότητα. Και αν νομίζετε ότι κινδυνεύω να ακουστώ σαν "λουδίτης" εχθρός της τεχνολογίας, ρωτήστε οποιονδήποτε Chief Information Officer!
*O Richard Branson είναι ο ιδρυτής της Virgin Group και εταιρειών όπως οι Virgin Atlantic, Virgin America, Virgin Mobile και Virgin Active. Διατηρεί blog στη διεύθυνση www.virgin.com/richard-branson/blog. Ακολουθήστε τον στο Twitter στο twitter.com/richardbranson.
Πηγή:capital.gr
