«Είναι ένας προϋπολογισμός για μια νέα εποχή, που ανταποκρίνεται στις φιλοδοξίες της Ευρώπης. Που αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της Ευρώπης. Που ενισχύει την ανεξαρτησία μας», έγραψε.
Ο προϋπολογισμός της ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί – έστω και ελάχιστα
Ο επόμενος επταετής προϋπολογισμός της ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί, αν και μόνο οριακά, δήλωσε ο επικεφαλής προϋπολογισμού της Επιτροπής, Πιότρ Σεραφίν, στους ευρωβουλευτές κατά την παρουσίαση της πρότασης. Το σχέδιο των 2 τρισεκατομμυρίων ευρώ θα αντιπροσωπεύει το 1,26% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος (ΑΕΕ) της ΕΕ, από το τρέχον 1,13%. Αλλά μόλις ληφθούν υπόψη οι αποπληρωμές για το σχέδιο ανάκαμψης μετά την COVID, NextGenerationEU, το πραγματικό ποσοστό μειώνεται στο 1,15%.
Οι 27 κυβερνήσεις της ΕΕ πρέπει να εγκρίνουν ομόφωνα το σχέδιο, το οποίο εξετάζει μια πρόταση για έναν κεντρικό προϋπολογισμό ύψους 1,717 τρισεκατομμυρίων ευρώ για την επταετή περίοδο από το 2028, καθώς οι διαφωνίες σχετικά με τον τελικό αριθμό ήρθαν στο φως την Τρίτη το βράδυ. Αυτό το ποσό — που περιέχεται σε έγγραφο που είδε το POLITICO και για το οποίο διαφωνούν ανώτεροι αξιωματούχοι της Επιτροπής στις Βρυξέλλες λίγες ώρες πριν από τη δημόσια ανακοίνωση του σχεδίου — θα αντιπροσώπευε αύξηση της αγοραστικής δύναμης της ΕΕ σε σύγκριση με τον τελευταίο προϋπολογισμό που ίσχυε από το 2021.
Εάν τα μέλη της Επιτροπής, με επικεφαλής την Πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καταλήξουν σε αυτόν τον αριθμό τις επόμενες ώρες, αυτό θα σήμαινε ότι οι συνολικές δαπάνες θα αυξηθούν στο 1,23% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος για την επταετία από το 2028, σε σύγκριση με περίπου 1,1% κατά την τρέχουσα περίοδο.
Το ποσό επιβεβαιώθηκε από τέσσερις αξιωματούχους και διπλωμάτες της ΕΕ, αλλά, αποδεικνύοντας πόσο ευαίσθητο παραμένει το τελικό ποσό, ακόμη και οι περισσότεροι από τους 27 επιτρόπους δεν το είχαν δει μέχρι αργά την Τρίτη. Θα συναντηθούν το πρωί της Τετάρτης για την τελική έγκριση. Η Επιτροπή αρνήθηκε να σχολιάσει.
Το συνολικό σύνολο εκφράζεται σε τιμές του 2025 και συγκρίνεται με έναν προϋπολογισμό 1,2 τρισεκατομμυρίων ευρώ μεταξύ 2021 και 2027 σε τρέχουσες τιμές.
Οι διαπραγματεύσεις εντός της Επιτροπής διήρκεσαν μέχρι αργά το βράδυ της Τρίτης και οι αξιωματούχοι προειδοποίησαν ότι τα στοιχεία θα μπορούσαν να αλλάξουν. Η von der Leyen θα παρουσιάσει την πρόταση αργότερα την Τετάρτη. Μια προγραμματισμένη μεγάλη αύξηση από την προηγούμενη επταετία δεν είναι ασυνήθιστη σε αυτό το στάδιο, επειδή οι εθνικές κυβερνήσεις αναμένεται να μειώσουν την χρηματοδότηση πριν δώσουν την τελική τους έγκριση πριν από το τέλος του 2027.
Το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού αποτελείται από συνεισφορές των 27 κυβερνήσεων της ΕΕ, με μικρότερες ροές εσόδων, όπως τελωνειακοί δασμοί και φόρο επί των πλαστικών, να συμπληρώνουν το τελικό σύνολο.
Αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της μεγαλύτερης και ισχυρότερης οικονομίας του μπλοκ, έχουν ήδη προειδοποιήσει κατά της επέκτασης του ταμείου χρημάτων της ΕΕ σε μια εποχή που οι ψηφοφόροι σε όλη την Ευρώπη στρέφονται ολοένα και περισσότερο σε λαϊκιστικές και αντιευρωπαϊκές δυνάμεις.
Ο προϋπολογισμός της ΕΕ, γνωστός ως πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, καλύπτει όλες τις δαπάνες της ΕΕ, από τις επιδοτήσεις των αγροτών έως την βοήθεια προς τις αναπτυσσόμενες χώρες, τα πολιτιστικά έργα και τις υποδομές μεταφορών.
Λιγότερη γεωργία, περισσότερη άμυνα
Αντιμέτωπη με αργή ανάπτυξη και έναν αυξανόμενο κατάλογο δαπανών, η von der Leyen δήλωνε στους επιτρόπους νωρίτερα την Τρίτη 15 Ιουλίου ότι θα αντιμετωπίσουν περικοπές χρηματοδότησης για προγράμματα σε όλους τους τομείς.
Η μεγάλη της ιδέα είναι να στρέψει τη χρηματοδότηση μακριά από τον τρόπο με τον οποίο δαπανώνται παραδοσιακά τα χρήματα της ΕΕ — στη γεωργία και την περιφερειακή ανάπτυξη — προς νέες προτεραιότητες όπως η άμυνα και η καινοτομία.
Η Τετάρτη θα δώσει το έναυσμα για πάνω από δύο χρόνια αγχωτικών διαπραγματεύσεων μεταξύ κυβερνήσεων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Οι 27 κυβερνήσεις της ΕΕ πρέπει να εγκρίνουν ομόφωνα το σχέδιο.
Θα είναι δύσκολο να το πετύχει η von der Leyen. Παράλληλα με τις επιφυλάξεις της Γερμανίας, η Γαλλία, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία, είναι επίσης απρόθυμη να αυξήσει τις συνεισφορές της, καθώς πιέζεται από το αυξανόμενο έλλειμμα και το αυξανόμενο χρέος. Την Τρίτη, ο Γάλλος πρωθυπουργός François Bayrou ανακοίνωσε έναν εθνικό προϋπολογισμό για την εξοικονόμηση 43,8 δισεκατομμυρίων ευρώ - και αμέσως απειλήθηκε με ανατροπή από το κοινοβούλιο.
Η Επιτροπή πρόκειται να διαθέσει 946 δισεκατομμύρια ευρώ στο «κοινωνικό μοντέλο και την ποιότητα ζωής της Ευρώπης», το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει την περιφερειακή πολιτική και την κοινή γεωργική πολιτική, οι οποίες επί του παρόντος αποτελούν τα δύο τρίτα του προϋπολογισμού της ΕΕ. Εάν επιβεβαιωθούν τα στοιχεία, οι επιδοτήσεις των αγροτών και οι πληρωμές προς τις φτωχότερες περιοχές - οι οποίες αποτελούν το ψωμί και το βούτυρο του προϋπολογισμού της ΕΕ εδώ και δεκαετίες - θα αποτελούν σημαντικά χαμηλότερο μερίδιο των συνολικών δαπανών τα επόμενα χρόνια.
Εάν επιβεβαιωθούν τα στοιχεία που είδε το POLITICO, η Επιτροπή πρόκειται επίσης να διαθέσει 522 δισεκατομμύρια ευρώ για την «ανταγωνιστικότητα, την ευημερία και την ασφάλεια», 190 δισεκατομμύρια ευρώ για την «Παγκόσμια Ευρώπη», η οποία περιλαμβάνει αναπτυξιακή βοήθεια και βοήθεια προς τις γειτονικές χώρες, και 107 δισεκατομμύρια ευρώ σε ένα ταμείο που ονομάζεται «διοίκηση» και καλύπτει τους μισθούς των υπαλλήλων της ΕΕ.
Ένα ειδικό ταμείο εκτός προϋπολογισμού για την Ουκρανία θα ανέλθει σε 88 δισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα επτά χρόνια.
Ξεχωριστά, η Επιτροπή θα προτείνει τρεις νέους φόρους που θα στοχεύουν στα ηλεκτρικά απόβλητα, τα προϊόντα καπνού και τις εταιρείες στην ΕΕ με κύκλο εργασιών που υπερβαίνει τα 50 εκατομμύρια ευρώ για την αποπληρωμή του κοινού χρέους της μετά την Covid. Οι αποπληρωμές αναμένεται να κοστίζουν από 25 έως 30 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως ξεκινώντας από το 2028.
