Ο λογαριασµός των 280 εκατ. ευρώ αναλύεται σε:
- 178 εκατ. ευρώ για το Μέτρο 23 (Πακέτο Μητσοτάκη).
- 63 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση ζωοτροφών (αφορά µέχρι και Ιούνιο 2025).
- 26 εκατ. ευρώ για το Φυτικό Κεφάλαιο Ντάνιελ 2023.
- 12 εκατ. ευρώ για τα Φερτά Υλικά Ντάνιελ 2023.
Ξεφυλλίστε σε υψηλή ανάλυση την εβδομαδιαία Agrenda
Στα παραπάνω υπόλοιπα θα πρέπει να προστεθεί και το αδιευκρίνιστο ποσό που θα πληρωθεί ως προκαταβολή/εξόφληση για την ζηµιά που άφησαν πίσω τους τα δύο κύµατα εαρινού παγετού, στα τέλη Μαρτίου και µέσα Απριλίου 2025. Στο πιο πρόσφατο παράδειγµα διαχείρισης φυσικής καταστροφής ανάλογου µεγέθους, χρειάστηκε να εκταµιευτούν πάνω από 100 εκατ. ευρώ από ΕΛΓΑ και κρατικά ταµεία, οπότε η όποια προσπάθεια προσέγγισης του ποσού που θα δοθεί τελικά ως αποζηµίωση για το 2025 µοιάζει τουλάχιστον παρακινδυνεµένη, ιδιαίτερα µάλιστα όταν δεν έχει ακόµη ολοκληρωθεί η διαδικασία δηµοσίευσης των πορισµάτων. Ας τα δούµε όµως όλα από την αρχή.
Βγαίνουν οι αιτήσεις στο Μέτρο 23
Τη Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου αναμένεται η ανάρτηση του προσωρινού πίνακα δικαιούχων και απορριφθέντων του Μέτρου 23 ύψους 178 εκατ. ευρώ, ενώ μετά αναμένεται να ακολουθήσουν οι ενστάσεις για ένα πενθήμερο, δηλαδή από τις 9/9/2025 έως τις 15/9/2025. Με βάση το σχετικό χρονοδιάγραμμα δεν μπορεί να αποκλειστεί η πληρωμή των αποζημιώσεων του λεγόμενου «πακέτου Μητσοτάκη» να γίνει νωρίς τον Οκτώβριο.
Βέβαια, σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Κώστα Τσιάρα πριν λίγες μέρες, οι πληρωμές στο Μέτρο 23 προγραμματίζεται να ολοκληρωθούν προς τα τέλη Οκτωβρίου. Οι αιτήσεις που έγιναν Ιούνιο και οι προσωρινές προεγκρίσεις που δηµοσιεύτηκαν τέλη Ιουνίου, αποτελούσαν κοινοτική υποχρέωση της Ελλάδας. Τα χρήµατα για το Μέτρο 23 -178 εκατ. ευρώ συνολικά, αναλύονται σε 143 εκατ. ευρώ ευρωπαϊκό κονδύλι και 25 εκατ. ευρώ εθνική συµµετοχή.
Οι ∆ΑΟΚ έπρεπε να κάνουν στη συνέχεια τον ουσιαστικό έλεγχο και να επιθεωρήσουν τα δικαιολογητικά, ώστε να διαπιστωθεί ατοµικά αν όντως ο κάθε εν δυνάµει δικαιούχος ανήκει σε ∆ήµο που υπέστη ζηµιά >30% στην καλλιέργεια που έχει δηλώσει. Μόλις ολοκληρωθούν αυτοί οι έλεγχοι, πρέπει να δηµοσιευτούν οι αρχικοί πίνακες µε τις εγκρίσεις, πιθανότατα µέσα στις επόµενες δύο εβδοµάδες.
Εν συνεχεία, θα υπάρξει ένα µικρό διάστηµα μιας βδομάδας για ενστάσεις/διορθώσεις πριν κλειδώσουν οι δικαιούχοι και αναρτηθούν οι τελικοί πίνακες µε τα ΑΦΜ και τα ποσά προς πληρωµή. Να σηµειωθεί εδώ πως βάσει κοινοτικού πλαισίου, οι πληρωµές πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί µέχρι και τις 31 ∆εκεµβρίου 2025.
Το νωρίτερο μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου 63 εκατ. ενίσχυση για ζωοτροφές
Ο Αύγουστος πέρασε, η Κoινή Υπουργική Απόφαση για την ενίσχυση ζωοτροφών έχει εκδοθεί εδώ και σχεδόν ένα µήνα (04 Αυγούστου), οι αναγκαίες διορθώσεις στο πλαίσιο έχουν επίσης γίνει (13 Αυγούστου) και οι αιγοπροβατοτρόφοι φυσικά διερωτώνται πότε θα εκκινήσουν οι διαδικασίες για να πληρωθούν τα τέσσερα, έξι και 14 ευρώ ανά θανατωµένο αιγοπρόβατο λόγω ευλογιάς και πανώλης.
Βάσει πλαισίου de minimis, υποχρεωτικά πρέπει να γίνουν κάποιες αιτήσεις στήριξης (συνήθως µέσω ΚΥ∆) από τους εν δυνάµει δικαιούχους αιγοπροβατοτρόφους για το προηγούµενο και τρέχον ηµερολογιακό έτος -µέχρι και Ιούνιο 2025, ώστε να διασταυρωθεί εάν έχουν λάβει άλλη κρατική ενίσχυση το «επίµαχο» διάστηµα. Σε ανάλογες περιπτώσεις καταβολής ενίσχυσης ζωοτροφών -τόσο σε Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, η πλατφόρµα µένει ανοιχτή για 7-10 εργάσιµες, στην πράξη δηλαδή για 2 εβδοµάδες.
Εν συνεχεία, θα πρέπει να τρέξουν οι διασταυρωτικοί έλεγχοι µε την βάση ΟΠΕΚΕΠΕ (τα ίδια αρχεία κρατάει και ο ΕΛΓΟ ∆ΗΜΗΤΡΑ) για την συνδεδεµένη ενίσχυση στο καθεστώς του αιγοπρόβειου και να βγουν οι αρχικοί πίνακες δικαιούχων. Φυσικά, κρίνεται αναγκαία µία εύλογη περίοδος ενστάσεων (5 εργάσιµες, κοινώς µία εβδοµάδα), ώστε να κλειδώσουν οριστικά οι πίνακες µε τους δικαιούχους.
Μέχρι και τις 4 Σεπτεµβρίου, δεν έχει ακόµη υλοποιηθεί η σχετική πλατφόρµα και δεν έχει υπάρξει ενηµέρωση αναφορικά µε το πότε αυτή θα ολοκληρωθεί. Όπως και να χει, ακόµα και «σήµερα» να είναι έτοιµο το Πληροφοριακό, οι ανωτέρω διαδικασίες µεταθέτουν την ηµεροµηνία πίστωσης των χρηµάτων τουλάχιστον για την τελευταία εβδοµάδα του Σεπτεµβρίου. Βέβαια, µε την τροπή που έχουν πάρει τα πράγµατα στον ΟΠΕΚΕΠΕ και µε δεδοµένο πως αρµόδιος φορέας έκδοσης της εντολής πίστωσης είναι ο υπό έλεγχο Οργανισµός Πληρωµών, οι περισσότεροι συνοµιλητές της Agrenda εκτιµούν πως τελικά η ενίσχυση θα καταβληθεί µήνα Οκτώβριο.
Χωρίς ΚΥΑ το Κεφάλαιο δίκαιη η οργή στα Φερτά
Φθινόπωρο αναµένεται τελικά να υλοποιηθεί το πρόγραµµα ανασύστασης Φυτικού Κεφαλαίου λόγω Ντάνιελ αλλά και να πληρωθούν οι αποζηµιώσεις για τα Φερτά Υλικά, παρά τις επίσηµες και ανεπίσηµες διαβεβαιώσεις θεσµικών παραγόντων για προκαταβολές 50% ήδη από τα µέσα του περασµένου Μαρτίου. Τα χρήµατα για τα δύο προγράµµατα είναι εξασφαλισµένα, εγκεκριµένα και αντιστοιχούν σε 26 και 12 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Η ΚΥΑ για το Φυτικό Κεφάλαιο αποτελεί την µόνη ενεργή εκκρεµότητα σε επίπεδο δηµοσίευσης θεσµικού πλαισίου, ακριβώς δύο χρόνια µετά την έλευση του καταστροφικού αιτίου. Όπως έχει καταγράψει αρκετές φορές στο πρόσφατο παρελθόν η Agrenda, η διαδικασία της έκδοσης ΚΥΑ φρενάρει στο υπουργείο Κλιµατικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Από µεριάς του το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης φέρεται να πιέζει τουλάχιστον από τον Ιούνιο ώστε να προχωρήσουν οι διαδικασίες. Άλλωστε, το όλο πλαίσιο της ενίσχυσης, τα αρχικά ποσά και η διαδικασία της προκαταβολής/εξόφλησης έχουν επίσηµα προαναγγελθεί ήδη από τον Φεβρουάριο του 2024, από τον πρώην υφυπουργό Τριαντόπουλο.
Όσον αφορά τα Φερτά Υλικά, η ΚΥΑ που οριοθετεί τις αποζηµιώσεις των αγροτών λόγω της επιβάρυνσης ή και καταστροφής που είχαν τα κτήµατά τους από τα νερά και τα φερτά υλικά κατά τη διάρκεια των µεγάλων πληµµυρών του 2023, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στη Θεσσαλία. Εκατοντάδες στρέµµατα µε ακτινίδια (εκβολές του Πηνειού), Αµύγδαλα (περιοχές Κάρλας και Νεσσωνίδας), βιοµηχανικά ροδάκινα, φιστίκια και άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες, κινδυνεύουν να µείνουν χωρίς κάποια οικονοµική βοήθεια, µόνο και µόνο γιατί οι κάτοχοί τους είχαν τη µέριµνα να προβούν σε αποµάκρυνση των φερτών υλικών. Έτσι, εκ των πραγµάτων υποχρεώθηκαν να τα δηλώσουν ενεργά στο ΟΣ∆Ε και τώρα φαίνεται δεν θα λάβουν χρήµατα.
Το πλαφόν αποζηµίωσης για τους κατ’ επάγγελµα αγρότες έχει δηµόσια και επίσηµα καθοριστεί σε:
α) 2.450 ευρώ ανά στρέµµα για δενδρώδεις καλλιέργειες σε ελεύθερη φύτευση,
β) 3.500 ευρώ ανά στρέµµα για δενδρώδεις καλλιέργειες σε παλµέτα,
γ) 2.450 ευρώ ανά στρέµµα για αµπελοειδή, και
δ) 577,5 ευρώ ανά στρέµµα αρωµατικών φυτών.
Οκτώβριο προκαταβολές για τον παγετό 2025 λέει ο Τσιάρας
Πρώτη επίσημη αναφορά σε πιθανή ημερομηνία καταβολής προκαταβολών για τις συντριπτικές ζημιές που άφησε πίσω του ο εαρινός παγετός καταγράφηκε στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστα Τσιάρα να γνωστοποιεί πως μέσα στον Οκτώβριο θα καταβληθούν χρήματα από τον ΕΛΓΑ.
Εδώ και κάποιο καιρό, ήταν σα να ξεχάστηκαν οι ζημιές 80% με 95% στην ευρεία πλειοψηφία των μόνιμων καλλιεργειών της Κεντρικής και Βόρειας Ελλάδας από το διπλό κύμα εαρινού παγετού Μάρτιο και Απρίλιο, αφού υπουργείο και ΕΛΓΑ τηρούσαν απόλυτη σιγή.
Παρά τις ανεπίσημες δεσμεύσεις περί «μοντέλο 2021», με προκαταβολές εντός Αυγούστου και εξόφληση τέλος του έτους, τελικά η πραγματικότητα είναι πως δεν έχει κοινοποιηθεί ένας ικανός αριθμός πορισμάτων στους πληγέντες, ώστε να δικαιολογείται μια πρώτη πίστωση από τον αρμόδιο Οργανισμό Ασφαλίσεων.
Να σημειωθεί πως ο ΕΛΓΑ καταπιάνεται αυτές τις μέρες και με τους ελέγχους της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ) του υπουργείου Εθνκής Οικονομίας και Οικονομικών για τις αποζημιώσεις που δόθηκαν σε αγρότες που επλήγησαν από πυρκαγιές και πλημμύρες το 2023. Για το θέμα αυτό, ο πρόεδρος Ανδρέας Λυκουρέντζος εξέδωσε σχετική ανακοίνωση, με την οποία δηλώνει πως ο ΕΛΓΑ δεν έχει λόγο να φοβείται τους ελέγχους.
