Κοινή Αγροτική Πολιτική

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για τη συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τον ετήσιο προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2026.

Στα δύο φαίνεται να έχουν χωριστεί οι υπουργοί Γεωργίας της ΕΕ όσον αφορά το νέο καθεστώς επιδοτήσεων μετά το 2027 με πολλές αντιπροσωπείες να θεωρούν ότι οι άμεσες πληρωμές θα πρέπει να στοχεύουν τους αγρότες που έχουν την παραγωγή τροφίμων ως κύρια πηγή εισοδήματός τους και άλλες να υποστηρίζουν ότι η κατανομή θα πρέπει να αφορά και τους μη κατ΄επάγγελμα.

«Επιβεβαιώνω, δεν υπάρχει πρόβλεψη για δικαιώµατα βασικής ενίσχυσης», τόνισε ο Γιώργος Γκίνης, στέλεχος της DG Agri και Programme Manager Ελλάδας, Ιταλίας, Κύπρου και Μάλτας, κατά την πρώτη επίσηµη παρουσίαση επί ελληνικού εδάφους της ΚΑΠ µετά το 2027, η οποία πραγµατοποιήθηκε την Τρίτη 11 Νοεµβρίου στην Αλεξανδρούπολη.

Οι κυριότερες αγροτικές οργανώσεις της Ευρώπης απέρριψαν τη Δευτέρα τις τελευταίες τροποποιήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην προτεινόμενη μεταρρύθμιση του προϋπολογισμού του «ενιαίου ταμείου», απορρίπτοντάς τες ως αισθητικές αλλαγές που δεν αντιμετωπίζουν τις βαθιές ανησυχίες σχετικά με τις περικοπές στις αγροτικές επιδοτήσεις.

Την αναπροσαρµογή του προϋπολογισµού των συνδεδεµένων, την κατάργηση του µέτρου επιδότησης ασφαλίστρων, την πρόβλεψη ενός νέου πριµ 80 ευρώ/στρµ. για τον Αττικό Αµπελώνα και την πρόβλεψη ενός προγράµµατος αποκατάστασης για ζωικό κεφάλαιο, προβλέπει µεταξύ άλλων η 3η τροποποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ, που παρουσιάστηκε την Τρίτη 11 Νοεμβρίου στην Αλεξανδρούπολη από τις διαχειριστικές αρχές.

Οι άμεσες πληρωμές προς τους αγρότες αποτελούν κατά μέσο όρο το 19% του εισοδήματος ενός αγρότη στην ΕΕ.

Σε προσωρινή συμφωνία για την απλούστευση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, κυρίως σε θέματα γραφειοκρατίας, με μείωση των επιτόπιων ελέγχων, σε ζητήματα που αφορούν τις βιολογικές εκμεταλλεύσεις και τα περιβαλλοντικά πρότυπα, την αύξηση των προκαταβολών ενισχύσεων, την διαχείριση των κονδυλίων για κρίσεις στον αγροτικό τομέα από φυσικές καταστροφές, τους μικρούς γεωργούς, κ.ά, κατέληξαν την Δευτέρα 10 Νοεμβρίου η Δανική Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και οι διαπραγματευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Στο 6,7% διαμορφώνεται η διαφορά στις μελλοντικές αγροτικές παραγωγές το 2040 μεταξύ μίας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής που επιδοτεί τη μέγιστη παραγωγικότητα και μίας ΚΑΠ που δίνει πλουσιοπάροχα πριμ για «πράσινες δράσεις», σύμφωνα με τα όσα παρουσιάζει η σχετική έρευνα «Scenar2040» που εκπόνησε για χάρη της Ευρωπαϊκής Ένωσης η JRC.

Να διπλασιαστεί το ποσοστό των νέων αγροτών στην ΕΕ, από το 12% σήµερα στο 24% (µαζί µε τους νέους εισερχόµενους) έως το 2040 θέτει ως στόχο η Κοµισιόν, στην έκθεσή για την ανανέωση των γενεών στον αγροτικό τοµέα. Για να γίνει αυτό, προτείνει διάφορες παρεµβάσεις είτε µέσω της νέας ΚΑΠ και άλλων ευρωπαϊκών εργαλείων, είτε µέσω εθνικών πολιτικών σε πέντε επί µέρους στρατηγικούς στόχους.

Αφορολόγητο για όλες τις άµεσες ενισχύσεις ψήφισε η Ευρωβουλή στις 8 Οκτωβρίου για την ενδιάµεση αναθεώρηση της τρέχουσας ΚΑΠ, τροπολογία η οποία θα µπει σε διαπραγµάτευση µε τα κράτη-µέλη για να ενσωµατωθεί στον Καν. ΕΕ (2021/2115) και να τεθεί επισήµως σε εφαρµογή από τον ερχόµενο Νοέµβριο.

Να ξεκινήσουν να προετοιμάζουν θεσμικά το έδαφος από το δεύτερο εξάμηνο του 2026, ώστε να τελειώσουν τις επιδοτήσεις στους συνταξιούχους αγρότες από την ερχόμενη ΚΑΠ, και τη δέσμη μέτρων έως 300.00 ευρώ ανά Νέο Αγρότη πρότεινε επίσημα η Κομισιόν προς τα κράτη-μέλη, μέσω της έκθεσης για τη «Στρατηγική για την Ανανέωση των Γενεών στη Γεωργία», που δημοσίευσε την Τρίτη, 21 Οκτωβρίου 2025.

Συζήτηση προσανατολισμού με αντικείμενο την πρόταση σχετικά με την πράσινη αρχιτεκτονική στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής μετά το 2027, θα πραγματοποιηθεί στην σύνοδο των υπουργών Γεωργίας και Αλιείας που θα συνεδριάσει στο Λουξεμβούργο στις 27-28 Οκτωβρίου 2025.

Μία ολοκληρωµένη «δέσµη εκκίνησης» για νέους αγρότες, η οποία θα περιλαµβάνει 10 µέτρα στήριξης εκ των οποίων ξεχωρίζουν η επιδότηση διαδοχής, το αυξηµένο πριµ εγκατάστασης έως 300.000 ευρώ, η προσαύξηση στο τσεκ και η επιδότηση 85% για όλες τις επενδύσεις εκσυγχρονισµού εκµετάλλευσης, προβλέπει το Άρθρο 16 του κανονισµού της ΚΑΠ µετά το 2027.

Η δημιουργία ενός Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης για τους αγρότες είναι η λύση και όχι η συγχώνευση της νέας Κοινή Αγροτική Πολιτική 2029-2034 σε άλλα ευρωπαϊκά ταμεία, τονίζει ο ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Μανώλης Κεφαλογιάννης, σε παρέμβαση του στην Ολομέλεια.

«Με στόχο την περαιτέρω βελτίωση της απόδοσης της ΚΑΠ µετά το 2027, η στήριξη του εισοδήµατος µε βάση την έκταση θα πρέπει να στοχεύει στους αγρότες που ασκούν τη γεωργία ως κύρια δραστηριότητα». Με αυτή την φράση η Κοµισιόν για πρώτη φορά θέτει ζήτηµα ξεχωριστού ύψους πριµ σε τσεκ, εξισωτική, συνδεδεµένες, γεωργοπεριβαλλοντικά και άλλα καθεστώτα, µεταξύ των επαγγελµατιών αγροτών και παραγωγών που η γεωργία είναι δευτερεύουσα ενασχόληση.

Ετήσια στήριξη νέων αγροτών έως 35 ετών µε 17 ευρώ το στρέµµα, συν εφάπαξ 72 ευρώ το στρέµµα για την εγκατάστασή τους, και ακόµη 72 ευρώ το στρέµµα στον συνταξιούχο αγρότη που θα µεταβιβάζει οριστικά τουλάχιστον το 80% της γεωργικής του εκµετάλλευσης προς τον νεοεισερχόµενο νεαρό αγρότη. Αυτό είναι το µοντέλο διαδοχής που παρουσιάστηκε επίσηµα από την ιρλανδική κυβέρνηση σε µία έκθεση 180 σελίδων, ενόψει της νέας ΚΑΠ (2028-2035) και βάσει του Οράµατος για τη Γεωργία και τα Τρόφιµα έως το 2030 που παρουσίασε η Κοµισιόν. Πρόκειται για την πρώτη αναλυτική µοντελοποίηση ενός τέτοιου συστήµατος ίσως και πανευρωπαϊκά. µε δείκτες επιπτώσεων, συγκεκριµένο προϋπολογισµό, µέτρηση παραγόντων κινδύνου κ.ο.κ.

Την αύξηση της επιδότησης μικροκαλλιεργητών από τα 2.500 στα 5.000 ευρώ, τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη να παρέχουν αποζημιώσεις σε κτηνοτρόφους για ζωονόσους από το ΠΑΑ και την αύξηση στα 75.000 ευρώ του μέγιστου ποσού για το Μέτρο ανάπτυξης μικρών εκμεταλλεύσεων, ψήφισε η Ευρωβουλή για τον Omnibus III, την λεγόμενη ενδιάμεση αναθεώρηση της ΚΑΠ 2023-2027.

Με φόντο τις αυξανόμενες περιβαλλοντικές πιέσεις και τις ραγδαίες ψηφιακές αλλαγές, η Ρεμs στη Γαλλία υποδέχτηκε πάνω από 400 εμπειρογνώμονες, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και επαγγελματίες του κλάδου στο Συνέδριο Κοινοτικής Ανταλλαγής (ΙCE) για το Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου-OΣΔΕ.