Επιπλέον δε, η σχετική έρευνα επιχειρεί να αποδώσει σε ποσοστά την πραγματική ζημιά που θα υποστούν οι μικροί και μεγάλοι αγρότες του ενδοκοινοτικού μπλοκ, σε περίπτωση που δεν υπήρχε Κοινή Αγροτική Πολιτική για τα επόμενα 15 χρόνια, μελετώντας τις αποκλίσεις πάντα σε συνάρτηση με ένα ισορροπημένο σενάριο εφαρμογής της ΚΑΠ.
Ξεφυλλίστε σε υψηλή ανάλυση την εβδομαδιαία Agrenda
Σε περίπτωση εγκατάλειψης της ΚΑΠ, το γεωργικό εισόδημα θα μειωθεί κατά περίπου 11%, με τις μικρότερες και πιο ευάλωτες γεωργικές εκμεταλλεύσεις να αντιμετωπίζουν απώλειες έως και 21%. Η συνολική παραγωγή τροφίμων της ΕΕ θα μειωθεί κατά 5 %, μειώνοντας την ικανότητα της ΕΕ να ανταποκριθεί τόσο στην εγχώρια όσο και στην παγκόσμια ζήτηση. Επιπλέον δε, οι τιμές των τροφίμων θα αυξηθούν, πλήττοντας δυσανάλογα τις δαπάνες για τρόφιμα στα πλέον ευάλωτα νοικοκυριά στην ΕΕ, ενώ η απασχόληση στον αγροδιατροφικό τομέα θα μειωθεί κατά περίπου 250 000 εργαζομένους.
Σε γενικές γραμμές, η έκθεση αυτή αποδομεί βασικά σημεία της επιχειρηματολογίας υπέρ φιλόδοξων πολιτικών όπως η «Πράσινη Συμφωνία», αφού παραδέχεται πως ακόμα και αν υιοθετηθούν όλες οι φιλοπεριβαλλοντικές πρακτικές μέρους της Ευρώπης, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ίσως και να… αυξηθούν σε παγκόσμιο επίπεδο. Κοινώς, το παραγωγικό κενό της Ευρώπης θα κληθούν να καλύψουν χώρες με χαμηλότερη απόδοση άνθρακα. Στην πράξη δηλαδή, με την εμμονή στις πράσινες πολιτικές, η Ευρώπης και θα μειώσει την παραγωγή της και θα αυξήσει την εξάρτησή της από τρίτες χώρες και -καθώς ο πλανήτης είναι «zero sum game»- θα οδηγήσει σε πολύ μικρά και οριακά περιβαλλοντικά οφέλη.
Οι συντάκτες του «Scenar 2040» δεν υποστηρίζουν τη μία πορεία της ΚΑΠ έναντι της άλλης. Αντίθετα, εξηγούν πως η έκθεση χρησιμεύει ως εργαλείο για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, καταδεικνύοντας ότι δεν υπάρχει λύση που να τα «έχει όλα». Τα ευρήματα απαιτούν μια έξυπνη, ισορροπημένη και λεπτή προσέγγιση στον σχεδιασμό πολιτικής.
Σε γενικές γραμμές, η έκθεση παρουσιάζει δύο εναλλακτικά σενάρια που βασίζονται σε ξεχωριστές κατανομές χρηματοδότησης της ΚΑΠ:
Παραγωγικότητα και Επενδύσεις: Αυτό το σενάριο διοχετεύει την υποστήριξη της ΚΑΠ κυρίως σε παρεμβάσεις που βελτιώνουν την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα. Σε σύγκριση με το σενάριο αναφοράς το 2040, αυτό έχει ως αποτέλεσμα αύξηση 2,7% της γεωργικής παραγωγής της ΕΕ σε όλους τους τομείς, χαμηλότερες τιμές τροφίμων, ισχυρότερη εμπορική απόδοση, βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου της ΕΕ κατά 2,7 δισεκατομμύρια ευρώ. Ενώ αυτή η προσέγγιση θα είχε ελάχιστες συνολικές επιπτώσεις στην απασχόληση, οι περιβαλλοντικές πιέσεις εντός της ΕΕ θα μπορούσαν να ενταθούν. Μεταξύ άλλων, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε υψηλότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στη γεωργία (+0,5%) και αύξηση 1,4% στο πλεόνασμα αζώτου ανά εκτάριο.
Περιβάλλον και Κλίμα: Αυτό το σενάριο μετατοπίζει την υποστήριξη της ΚΑΠ προς παρεμβάσεις που επικεντρώνονται περισσότερο στο περιβάλλον και το κλίμα. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη για την ΕΕ: μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 1,7% και της ρύπανσης από άζωτο κατά 2% ανά εκτάριο, ενώ παράλληλα θα ενίσχυε την ποικιλομορφία των καλλιεργειών και θα δημιουργούσε 90.000 νέες θέσεις εργασίας. Αυτά τα οφέλη, ωστόσο, έχουν οικονομικές συνέπειες: η γεωργική παραγωγή θα μειωθεί κατά 4%, οι τιμές των τροφίμων θα αυξηθούν και οι εισαγωγές θα αυξηθούν, επιδεινώνοντας το εμπορικό ισοζύγιο της ΕΕ κατά 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ολόκληρη η σχετική έρευνα της JRC είναι διαθέσιμη εδώ