Επιχειρώντας µία «ακτινογραφία» των επιδοτήσεων στη ερχόµενη προγραµµατική περίοδο, ο κ. Γκίνης στάθηκε ιδιαίτερα στο νέο καθεστώς βασικής ενίσχυσης, ή, όπως επίσηµα ονοµάστηκε «Φθίνουσα εισοδηµατική στήριξη µε βάση την έκταση».
Ξεφυλλίστε σε υψηλή ανάλυση την εβδομαδιαία Agrenda
Όπως είπε:
- Αποτελεί επιδότηση χωρίς δικαιώµατα που θα βασίζεται σε ποσό ανάλογα την έκταση.
- Είναι καθεστώς επιδότησης «τρία σε ένα»: Ενσωµατώνει τη βασική ενίσχυση (το γνωστό τσεκ), την αναδιανεµητική ενίσχυση και τη συµπληρωµατική ενίσχυση νεαρών αγροτών.
- Παρέχεται ευελιξία για τη στόχευση συγκεκριµένων οµάδων (νέων, µικρής κλίµακας, γυναικών) ή περιοχών, µε υψηλότερο ποσό ανά στρέµµα.
- Έχει τεθεί υποχρεωτική προοδευτική µείωση για ενισχύσεις άνω των 20.000 ευρώ και επιβολή ανώτατων ορίων 100.000 ευρώ/γεωργό/έτος.
- Ενίσχυση ανά στρέµµα: εθνικός µέσος όρος 13-24 ευρώ.
Παράλληλα ο κ. Γκίνης στάθηκε σε µία πρόσφατη εξέλιξη ως προς τον προϋπολογισµό της ΚΑΠ, που µπορεί να προσθέσει ποσό 20-30 δις στον συνολικό της προϋπολογισµό. Όπως είπε ένα ποσοστό τουλάχιστον 10% του προϋπολογισµού των «Εθνικών και Περιφερειακών Σχεδίων Εταιρικής Σχέσης» θα πρέπει να αφιερωθεί στην Αγροτική Ανάπτυξη. Βέβαια, ως «Αγροτική Ανάπτυξης» (Rural Development) µεταφράζεται από έναν παιδικό σταθµό σε ένα χωριό, µέχρι ένα αρδευτικό έργο, οπότε η ανακοίνωση αυτή από πλευράς Κοµισιόν δεν έχει ικανοποιήσει πλήρως όσους ζητάνε ισχυρότερο προϋπολογισµό της ΚΑΠ.
Σηµειώνεται πως την ερχόµενη ∆ευτέρα 17 Νοεµβρίου θα πραγµατοποιηθεί συµβούλιο υπουργών Γεωργίας, όπου θα συζητηθούν πτυχές των άµεσων ενισχύσεων της ΚΑΠ µετά το 2027, όπου φαίνεται από τη µία να... ανοίγει παράθυρο επιδότησης για συνταξιούχους.
Σε ειδικότερες κατηγορίες η προσαύξηση της ενίσχυσης
Κατ’ επάγγελμα, νεαροί αγρότες, γυναίκες, μικρά αγροκτήματα, μικτές εκμεταλλεύσεις και μονάδες στα ορεινά κατοχυρώνουν δικαίωμα προσαύξησης της ενιαίας ενίσχυσης
Η «Φθίνουσα εισοδηµατική στήριξη µε βάση την έκταση», δηλαδή το νέο τσεκ, σχεδιάζεται µε ένα ενιαίο ποσό ανά αγρότη, και ύστερα ανάλογα την κατηγορία που ανήκει ο καθένας, θα υπάρξει µία προσαύξηση.
Η Κοµισιόν ξεχωρίζει τις εξής κατηγορίες και τις περιγράφει ως εξής:
- Αγρότες µε κύρια δραστηριότητα τη γεωργία.
- Νέοι στη γεωργία.
- Γυναίκες αγρότισσες.
- Οικογενειακά και µικρά αγροκτήµατα.
- Μικτά αγροκτήµατα (δηλαδή καλλιέργεια φυτών και εκτροφή ζώων).
- Αγροκτήµατα σε περιοχές µε φυσικές ή άλλες ειδικές προκλήσεις.
Κατ’ επάγγελµα αγρότες: η υποστήριξη πρέπει να απευθύνεται κυρίως σε αγρότες των οποίων η κύρια δραστηριότητα είναι η γεωργία. Οι ισχύοντες κανόνες δεν προβλέπουν καµία υποχρέωση για τα κράτη µέλη να στοχεύουν την υποστήριξη σε όσους «ζουν από τη γεωργία». Μέχρι το 2032, οι αγρότες που λαµβάνουν σύνταξη δεν θα είναι πλέον επιλέξιµοι για φθίνουσα ενίσχυση µε βάση την έκταση. Στόχος είναι να ανοίξουν περισσότερες ευκαιρίες για τους νέους αγρότες να ξεκινήσουν ή να επεκτείνουν τις επιχειρήσεις τους και να προωθηθεί η ανανέωση γενεών στη γεωργία.
Νέοι και νέοι αγρότες: η νέα ΚΑΠ δίνει µεγάλη έµφαση στην προσέλκυση των νεότερων γενεών. Σύµφωνα µε τη Στρατηγική για την Ανανέωση των Γενεών, τα κράτη µέλη ενθαρρύνονται να διπλασιάσουν τη χρηµατοδότηση της ΚΑΠ για τους νέους αγρότες, δίνοντας έµφαση στη σηµασία των επενδύσεων. Η Επιτροπή και τα κράτη µέλη θα διαµορφώσουν από κοινού τα Εθνικά και Περιφερειακά Σχέδια Συνεργασίας, λαµβάνοντας υπόψη τις ειδικές ανάγκες και τους κοινούς ευρωπαϊκούς στόχους που αντικατοπτρίζονται στις εθνικές συστάσεις της ΚΑΠ.
Γυναίκες αγρότισσες: τα κράτη µέλη µπορούν να αξιοποιήσουν την ευελιξία που προσφέρει το νέο σύστηµα φθινουσών πληρωµών µε βάση την έκταση για να καλύψουν τις ειδικές ανάγκες υποστήριξης των γυναικών στη γεωργία. Στο µέλλον, αυτός ο στόχος µπορεί επίσης να επιτευχθεί µέσω ειδικών ετήσιων πληρωµών. Αυτό δεν αποκλείει την πιθανότητα τα κράτη µέλη να δώσουν περαιτέρω προτεραιότητα στην υποστήριξη των γυναικών µέσω άλλων εργαλείων της ΚΑΠ.
Μικρά αγροκτήµατα: θα µπορούν να έχουν πρόσβαση σε υποστήριξη εάν πληρούν τουλάχιστον ένα ελάχιστο επίπεδο αγροτικής δραστηριότητας, που ορίζεται από το κάθε κράτος µέλος. Επιπλέον, όλα τα κράτη µέλη πρέπει να προσφέρουν στα µικρότερα αγροκτήµατα τη δυνατότητα ετήσιας πληρωµής έως 3.000 ευρώ. Αυτή η υποστήριξη αντικαθιστά τη φθίνουσα ενίσχυση µε βάση την έκταση, την ενίσχυση εισοδήµατος µε συνδεδεµένες πληρωµές και τις πληρωµές για φυσικούς ή περιοχικούς περιορισµούς, απλοποιώντας την πρόσβαση στην ενίσχυση εισοδήµατος. Η βοήθεια µπορεί να προσαρµοστεί σε διαφορετικές οµάδες αγροτών ή γεωγραφικές περιοχές. Η συµµετοχή των αγροτών στο πρόγραµµα θα είναι εθελοντική.
Μικτά αγροκτήµατα: ανάλογα µε τις ειδικότητες του τοµέα, τα κράτη µέλη µπορούν επίσης να αποφασίσουν να σχεδιάσουν ειδικές φθίνουσες πληρωµές µε βάση την έκταση που να καλύπτουν τις ανάγκες εισοδήµατος των αγροτών που καλλιεργούν φυτά και εκτρέφουν ζώα.
Αγροκτήµατα σε περιοχές µε φυσικές ή άλλες ειδικές προκλήσεις: πέρα από τους τοµείς, µπορούν επίσης να ληφθούν υπόψη και οι εδαφικές ιδιαιτερότητες για καλύτερη στόχευση, στην περίπτωση αγροκτηµάτων που λειτουργούν υπό δύσκολες συνθήκες, όπως στις ορεινές περιοχές.
Σκαλοπάτια επιδότησης για επίτευξη µέσου όρου 24 ευρώ
Η Κοµισιόν έχει θέσει ελάχιστο µέσο όρο 13 ευρώ το στρέµµα και µέγιστο 24 ευρώ το στρέµµα στη «Φθίνουσα εισοδηµατική στήριξη µε βάση την έκταση». Το όριο αυτό µάλιστα ισχύει λαµβάνοντας υπόψη και τις όποιες προσαυξήσεις µπορεί να δικαιούται ένας αγρότης βάσει κριτηρίων (νέος, µικρός, ορεινός κ.λπ). Σηµειώνεται πως στην Ελλάδα µέσος όρος επιδότησης ανά στρέµµα για τη βασική, την αναδιανεµητική και τους νεαρούς αγρότες που ενσωµατώνονται στο νέο αυτό καθεστώς, το έτος ενίσχυσης 2023 ήταν 25,62 ευρώ ανά στρέµµα για σύνολο 982.780.861 ευρώ και 38.358.210 επιλέξιµα στρέµµατα. Το πιο πιθανό λοιπόν είναι αν κάποιος από τους αγρότες δεν εµπίπτει στις κατηγορίες προσαύξησης, τότε να λαµβάνει το ελάχιστο ποσό των 13 ευρώ το στρέµµα, ώστε να υπάρχει χώρος για µεγαλύτερα πριµ από τα 24 ευρώ στις κατηγορίες που θα επιλέξει η Ελλάδα.
