Δυσκολίες νέου Καπιταλισμού

Η ελεύθερη οικονοµία απέδειξε πως συνιστά το αποτελεσµατικότερο σύστηµα για την αντιµετώπιση των προβληµάτων της βιοµηχανικής κοινωνίας. ∆εν οδηγεί όµως και στον παράδεισο. Μόνο δογµατικοί των διαφόρων ιδεολογιών και θεωριών πιστεύουν σε κάτι τέτοιο.

Η κατάρρευση των γνωστών µοντέλων οικονοµικής δράσης που οικοδοµούνταν πάνω στο σχήµα κεφάλαιο – βιοµηχανική υποδοµή – παραγωγή – µαζική απασχόληση – διοχέτευση στις αγορές – κατανάλωση και η αντικατάστασή τους από τη δηµιουργία και προώθηση προϊόντων του αέρα (πληροφόρηση, επικοινωνία, διαφήµιση, cable TV κ.λπ.) αποδοµεί κατεστηµένες νοοτροπίες και εκτροχιάζει την παραδοσιακή λειτουργία του δηµόσιου τοµέα. Όπως σωστά επισηµαίνει ο Colin Leys («Market – Driven Politics: Neoliberal Democracy and the Public Interest». Verso, 2001): «Η πολιτική σήµερα σε ολόκληρο τον κόσµο κυριαρχείται από τις αγορές. ∆εν είναι µόνο πως οι κυβερνήσεις δεν είναι σε θέση να µανατζάρουν αυτόνοµα τις οικονοµίες τους. Αλλά για να επιβιώσουν πολιτικά, είναι υποχρεωµένες να προσαρµόζουν τις πολιτικές τους µε τέτοιον τρόπο ώστε να είναι συµβατές µε τις απαιτήσεις των διεθνών αγορών».

Η δυναµική είσοδος της εποχής της γνώσης στη ζωή µας σηµατοδοτεί και την ανατροπή του κυρίαρχου παραδείγµατος οργάνωσης της πολιτικής και της οικονοµίας σε ολόκληρο τον κόσµο. Τα γεγονότα δείχνουν µια καινούργια πολιτικο-οικονοµική πραγµατικότητα. Η εθνική αστική τάξη που κυριάρχησε στα χρόνια του τουρµπο-καπιταλισµού, υποχωρεί µπροστά στην ανωτερότητα των κυρίαρχων «δικτυοκρατών». Μιας νέας ελίτ δηλαδή που στηρίζει την ανωτερότητά της στον έλεγχο, τη δυνατότητα πρόσβασης και την ικανότητα διανοµής κατά βούληση της απαραίτητης γνώσης.

Στα καινούργια δεδοµένα η κυριαρχία θα εκπηγάζει από τον έλεγχο των ηλεκτρονικών δικτύων και την παραγωγή θα αντικαταστήσει, σαν κινητήρια δύναµη της οικονοµίας, η κατανάλωση. Το προλεταριάτο θα αντικατασταθεί από το «καταναλωταριάτο»!!  Η άσκηση εξουσίας θα στηριχθεί από τα πράγµατα σε δοµές ηλεκτρονικές και υπερεθνικές. Όσοι έχουν πρόσβαση σε δίκτυα και πηγές πληροφοριών πλεονεκτούν προφανώς συντριπτικά…