Η Έκθεση Πισσαρίδη, λοιπόν, διαπιστώνει τις γνωστές αδυναμίες του αγροδιατροφικού τομέα, όπως ο μικρός κλήρος, η χαμηλή παραγωγικότητα ανά εκμετάλλευση, ο χαμηλός βαθμός οργάνωσης της παραγωγής, η υψηλή εξάρτηση από τις επιδοτήσεις, η χαμηλή εκπαίδευση και η ισχνή δημογραφική κατάσταση του αγροτικού πληθυσμού, η περιορισμένη χρήση της τεχνολογίας κ.ά. και καταλήγει στις προκλήσεις και προοπτικές που διανοίγονται στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ και της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Οι προτάσεις πολιτικής που καταθέτει η Έκθεση αφορούν στη μεγέθυνση των εκμεταλλεύσεων, στον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό και στην καινοτομία, στη βελτίωση της δημογραφικής και εκπαιδευτικής κατάστασης των αγροτών, στη σύνδεση πανεπιστημίων και παραγωγής, στη μείωση του κόστους και στην αύξηση της προστιθέμενης αξίας, στο branding και την εξωστρέφεια και τέλος στη διακλαδική διασύνδεση με τον τουρισμό.
Η Έκθεση, όμως, δεν λαμβάνει υπόψη την εμπειρία της πανδημίας, τις επιπτώσεις της, και συνακόλουθα, τις νέες προκλήσεις που προκύπτουν για τον αγροδιατροφικό τομέα.
Απουσιάζει έτσι ένας σαφής στρατηγικός προσανατολισμός πολιτικής, με τις απαραίτητες προτεραιότητες, και τα κατάλληλα εργαλεία και παρεμβάσεις για τις αναγκαίες αλλαγές στο μοντέλο παραγωγής, τις αναγκαίες συμπληρωματικές κοινωνικές και περιφερειακές πολιτικές, τη δημόσια διοίκηση και τα χρηματοδοτικά εργαλεία.
Σε ό,τι αφορά τις «Στρατηγικές κατευθύνσεις για το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας», οι προτάσεις αυτές κινούνται σε δύο κύρια πεδία παρεμβάσεων:
Στις παρεμβάσεις του άξονα 1 της πράσινης μετάβασης, που αφορούν στην αειφόρο χρήση των πόρων, στην ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και στις παρεμβάσεις του άξονα 4, που αφορούν κυρίως στον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση της ανθεκτικότητας, ανταγωνιστικότητας και παραγωγικότητας των κύριων κλάδων της οικονομίας, μεταξύ των οποίων και του αγροδιατροφικού, με αναφορά κυρίως στις ιδιωτικές επενδύσεις.
Στον κυβερνητικό σχεδιασμό του Ταμείου Ανάκαμψης, οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις και δράσεις για τον αγροδιατροφικό τομέα δεν είναι το αποτέλεσμα ενός σοβαρού στρατηγικού σχεδιασμού που έχει εκτεθεί σε δημόσιο κοινωνικό διάλογο. Πρόκειται για προτάσεις που αποσπασματικά διεκδικούν την απορρόφηση πόρων χωρίς τη συγκολλητική ουσία ενός συνεκτικού στρατηγικού σχεδίου.
Αν τα παραπάνω λοιπόν έχουν έτσι, η χώρα και ο αγροδιατροφικός τομέας της χρειάζονται μια εναλλακτική πρόταση εθνικού στρατηγικού προσανατολισμού, που θα στοχεύει πρωτίστως στη μετατόπιση προς το μοντέλο της παραγωγής προϊόντων ποιότητας και ταυτότητας, γεωγραφικών ενδείξεων και οργανικής γεωργίας, ασφάλειας και πιστοποίησης.
* Του Χαράλαμπου Κασίμη, Καθηγητή του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών - Όλη η ανάλυση περιλαμβάνεται στον φάκελο του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ «Διάλογοι: Για ένα προοδευτικό σχέδιο με βιωσιμότητα & δικαιοσύνη» → https://bit.ly/3mBbSHf
